Kayda değer operalar listesi
Bu operalar listesi zamanımızda kayda değer operalara bir kılavuzluk sağlamak için hazırlanmış bir listedir. Bu listeye alınan eser isimleri aşağıda "Danışılan Listeler" bölümünde verilen, diğer önemli operalar listelerinde bulunanlardır. Bu liste bütün önemli opera türlerini ihtiva etmektedir ve günümüzde hâlâ temsil edilen operaları kapsamaktadır. Bu listedeki eser isimleri, eserin (gerçek ve tahmini olarak) ilk temsil tarihine göre veya eğer eser besteci yaşarken temsil edilmemişse, bestecinin ölüm tarihine göre, kronolojik olarak sıralanmıştır. Böylece bu listede 17. yüzyılda hazırlanmış Monteverdi, Cavalli, Purcell ve Lully eserlerinden 20. yüzyılın sonlarında Messiaen, Berio, Glass, Adams, Birtwistle ve Judith Weir gibi besteciler tarafından hazırlanan opera eserlerine kadar çeşitli örnekler bulunmaktadır.
1600–1699
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1600 | Euridice | Jacopo Peri | Zamanının göreneklerine aykırı olarak, bir orkestra tarafından refakat edilen tek solo sesli şarkılarla dolu, temsil stili adı verilen şekilde hazırlanmış ilk opera eseri olduğu kabul edilmektedir.[1] |
1607 | L'Orfeo | Claudio Monteverdi | Bir usta elinden çıkmış ilk opera eseri olduğu kabul edilir.[2] |
1639 | Teti ve Peleo'nun Düğünü (Le nozze di Teti e di Peleo) |
Francesco Cavalli | Cavalli tarafından Homer'in İlyada eserine dayanılarak Venedik seyircisi için hazırlanmıştır. Bu eser Cavalli'nin müziği kaybolmamış ilk Venedik tipi operasıdır.[3] |
1640 | Ulis'in Vatanına Dönüşü (Il ritorno d'Ulisse in patria) |
Claudio Monteverdi | Homer'in Odisseas eserine dayanan ve Venedik seyircisi için hazırlanmış, ilk gerçek opera eseridir. Bu eserde bestecinin, şarkıcı rollerini birer karakter örneği olarak değil de bir özel fert olarak göstermesini başardığı açıkça görülmektedir. Monteverdi bu eseri ile yeni bir görsel sanat (opera) ortaya çıkardığını bilmekteydi.[3] |
1642 | Poppea'nın Taç Giyme Töreni (L'incoronazione di Poppea) |
Claudio Monteverdi | Venedik seyircisi için hazırlanmış olup Monteverdi'nin son opera eseridir. Zamanın opera eserlerinde genellikle bulunan ahlakî dersler ve özel öğretici tonun bu eserde bulunmaması olasılıkla bu eserin Venedik seyircisi için hazırlanmasına dayandırılır.[3] |
1644 | Ormindo | Francesco Cavalli | Yillarca kaybolup 20. yüzyılda bulunup yapımı hazırlanan Cavalli eserlerinden ilklerindendir. Fakat bazı karakterlerin kastrati sesi için hazırlanması ve bu sesin 19. yüzyıl başından itibaren ortadan kaybolması dolayısıyla bu eser zamanımızda bestecinin istediği şekilde seslendirilememektedir.[4][5] |
1649 | İason (İl Giasone) |
Francesco Cavalli | Bu dönemin diğer Venedik tipi operalarında bulunduğu gibi bu operada da bulunan klasik dramatik sahneler arasında resitatifler veren tanrılar ve hizmetkarlar şeklindeki komedi karakterleri de bulunmaktadır. Bu eser 17. yüzyılda en popüler olan opera eseriydi.[6] |
1649 | Orontea | Antonio Cesti | Avusturya sarayında sahnelenen ilk İtalyan operadır. Başında bulunan Prolog kısmında aşk hakkında felsefî sorunlara eğilmekte ve çok kesin ama gülünç ifadeleri kapsamaktadır.[7] |
1651 | Calisto (La Calisto) |
Francesco Cavalli | Libretist Faustini ile birlikte hazırladığı on bir opera eserinden dokuzuncusudur. Antik Yunan-Latin mitolojisinin tanrılarını alaylı olarak kullanmasıyla ün yapmıştır.[8] |
1662 | Seven Herakles (Ercole Amante) |
Francesco Cavalli | İtalyan operasını Paris seyircisine ilk göstermek amacıyla Fransız Kralı XIV. Louis'nin evlilik töreni için hazırlanan opera eseridir.[9] |
1674 | Alceste | Jean-Baptiste Lully | Bu eser sonradan çok gelişecek olan Fransızca opera geleneğinin başlangıcıdır. Fransızcanın operanın şarkı dili sesi olarak o zamana kadar tercih edilen İtalyancanın gerisinde kalmayacağını gösteren ilk önemli eserdir.[10] |
1676 | Acis ve Galatée | Jean-Baptiste Lully | Bu opera eseri, harika bir orkestra müziği arasında çok göze çarpan bölümler olarak bulunan solo sesli ve koro şarkıları ihtiva eder. Lully'nin diğer eserlerine tezat olarak da sevgililer eser sonunda trajik olarak ölürler.[11] |
1683 | Dido ve Aeneas | Henry Purcell | İngilizce dilini opera şarkısı için kullanan ilk opera eseridir. İlk temsili 1683'te İngiliz kralı II. Charles'ın sarayında verilmek üzere bestelenmiştir ama bazı opera tarihçilerine göre bu eserin ilk temsili 1689'da bir yatılı kız okulunda yapılmıştır.[12] |
1692 | Periler kraliçesi (Fairy-Queen) |
Henry Purcell | Tam opera olmaktan ziyade bir İngiliz geleneğinde yarım-opera niteliğindedir. Purcell'in en dramatik karakterli eseri olduğu bildirilir.[12] |
1693 | Medea | Marc-Antoine Charpentier | Charpantier'nin bir solo şarkıcı ve koroyu İtalyan olarak tasarımlaması ve şarkılarının İtalyanca olarak söylenmesini istemesi muhafazakâr Fransız seyircisi için bir iskandal olarak görülmüştür.[13] |
1700 – 1749
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi |
İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1710 | Agrippina | Georg Friedrich Handel | Handel'in İtalya'da iken bestelediği son opera olarak opera seyircisi tarafından çok tutulmuştur. Handel'in biografisini yazan Mainwaring'e göre 'Eserin temsili sırasında, her ufak aralıkta tiyatro seyircilerin "Viva il caro Sassone" bağırışlarıyla çınladı. O zamana kadar bir opera eserinin şeklinin ve harmonisinin o kadar güzel sıralanıp, o kadar etkileyici şekilde birleştirilebileceğinden sanki haberdar değillerdi. Handel bu eseri ile İtalyan opera besteciliğinin tam ustası olduğunu göstermektedir.[14][15] |
1711 | Rinaldo | Georg Friedrich Handel | Handel'in ilk defa Londra'da yapımını hazırladığı bu eser Londra seyircisi için ilk İtalyan operası olmuştur.[14] Ancak bu operanın yapımı günümüzde büyük zorluklar doğurmaktadır; çünkü eserde istenen kastrato erkek sesleri için kontr-tenör veya kadın şarkıcılar kullanılması veya eserden ekler ve çıkartmalar yapılması gerekmektedir. Lascia ch'io pianga aryası unutulamayan bir şarkıdır.[16] |
1718 | Şerefin Zaferi (Il trionfo dell'onore) |
Alessandro Scarlatti | İlk Napoliten opera buffa janrından opera eseri.[17] |
1724 | Giulio Cesare | Georg Friedrich Handel | Bu eser Handel'in en güzel opera eserlerinden biri olup büyük derinlik gösteren vokalleri ve orkestrasyonunun zenginliği ile klasik opera repertuvarında bir zirve sayılır. 20. yüzyılda Handel'in en popüler eseri olarak görülmüştür.[14][18] |
1724 | Tamerlano (Timur) |
Georg Friedrich Handel | Handel'in tenor sesle tasarımladığı Sultan Bajazit (Beyazid) tüm opera repertuvarında başta gelen tenör rollerinden ilki olarak kabul edilir. Sultan Beyazid'in ölüm sahnesi gayet gergin dramatik güçtedir.[14] |
1725 | Rodelinda | Georg Friedrich Handel | Bu eser çok kere Handel'in opera eserleri arasında melodilerle dolu olması dolayısıyla övülmektedir.[14] |
1725 | Pimpinone | Georg Philipp Telemann | Bu eserde aryalar ve ikililer İtalyanca olarak söylenmekte iken sözlü konuşmalar Almanca olarak hazırlanmıştır. 1960'lı yıllara kadar ortadan kaybolmuştur; ama bu yıllardan sonra Avrupa'da modern seyirci bulmuştur.[19] |
1727 | Orlando Furioso | Antonio Vivaldi | Bu eserin orijinal versiyonu 6 saat kadar sürmektededir. Bundan dolayı günümüz yapımlarında çok büyük kısaltmalar yapılmak gerekmektedir.[20] |
1728 |
Dilenci Operası (The Beggar's Opera) |
Johann Christoph Pepusch | John Gay tarafından yazılan ve çok popüler olan tiyatro oyunu eserine dayanan ve İtalyan tipi opera seria janrını komik olarak taklit eden bu ballad opera janrındaki eser çok başarılı, zamanında ve hatta günümüzde bile çok popüler olmuştur.[21] |
1731 | Acis ve Galatea | George Frideric Handel | Bu eser Handel'in çok sayıda opera eserleri arasında liberettosu İngilizce olarak hazırlanan tek eseridir.[22] |
1732 | Aşık Birader (Lo frate 'nnamorato) |
Giovanni Battista Pergolesi | 18. yüzyılda Napoli'de doğup ve orada çok popüler olan ve birçok güldürücü karakterleri içeren opera buffa janrının önemli örneklerinden biridir.[23] |
1733 | Hanım Olan Hizmetçi (La Serva Padrona) |
Giovanni Battista Pergolesi | Bu eser onu takibeden birçok Opera buffa janrındaki opera eserleri için (Mozart'ın bazı eserleri dahil) bir örnek olmuştur.[24] |
1733 | Hippolit ve Aricie | Jean-Philippe Rameau | Rameau tarafından hazırlanan ilk opera. Prömiyerinde büyük bir karışıklık çıkmıştır.[25] |
1733 | Orlando | Georg Friedrich Handel | Bu opera için zamanımız kritikleri çok dikkate değer ve Handel'in eserlerinin en iyilerinden biridir demektedirler.[14] |
1735 | Ariodante | Georg Friedrich Handel | Bu eser Londra'da Covent Garden Opera Evinin açılışında yapımlanan ilk eserlerinden biri olarak çok tutulmuş; sonra 200 yıl unutulmuş ve 1970'li yıllarda yeni yapımlarla kritiklerin ve seyirciler için tekrar popüler olmuştur.[14] |
1735 | Alcina | Georg Friedrich Handel | Bu eser Londra'da Covent Garden Opera Evinin ilk açılış eserlerinden biridir. Opera seyircisi tarafından o zaman ve günümüzde de tutulan bir eser olmuştur; ama bu arada Handel'in diğer opera seria janrındaki eserleri gibi unutulmuştur.[14] |
1735 | Les Indes Galantes (İyi Yürekli Hindistanlılar) |
Jean-Philippe Rameau | Bu eserle Jean-Baptiste Lully tarafından başlatılan hafif konu ve müzik içerikli Fransız opera-bale janrına derin ve güçlü duygululuk eklemiştir.[25] |
1737 | Castor ve Pollux | Jean-Philippe Rameau | İlk sahnelenmelerinde fazla başarılı olmayan bu eser 1754'te tekrar yapımlanınca Ramaeau'nun popüler eserlerinin başında gelmeye başlamıştır.[25] |
1738 | Serse Serhas |
Georg Friedrich Händel | Bu eser Handel'in opera seria janrı eserlerinden ayrılarak opera buffa elemanlarını da içermektedir. Ombra mai fu aryası çok ilgi çeker.[14] |
1744 | Semele | Georg Friedrich Händel | Orijinal olarak bu bir oratoryo olarak hazırlanmıştır. Fakat eserin dramatik nitelikleri bu eserin günümüzde bir opera eseri olarak yapımlanmasına ve ilgi görmesine neden olmuştur.[26] |
1745 | Platée | Jean-Philippe Rameau | Orijinal olarak bir saray eğlencesi olarak hazırlanıp yapımlanan bu eser Rameau'un en çok bilinen opera eseridir. 1754'te popüler tiyatroda yeni yapımı ile genel Fransız opera seyircisi için de popüler olduğu görülmüştür.[25] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1750 – 1799
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1752 | Köy Falcısı (Le devin du village) |
Jean-Jacques Rousseau | İlk defa Fontainebleau Şatosu'nda temsil edilip çok tutuldu. Sonraki 60 yılda çok sıkça yapımlandı.[27] |
1760 | İyi Tabiatlı Kız (La buona figliuola) |
Niccolò Piccinni | Piccinni's eseri başlangıçta Avrupa'da çok tutuldu. Avrupa'nın tüm önemli şehirlerinde temsil edildi ve 1790a kadar değişik yapım sayısı 70i geçmişti.[28] |
1762 | Orphe ve Eurydice | Christoph Willibald Gluck | Bu opera ile Gluck İtalyan opera seria geleneğinin ifratlarını düzeltmek için operada reform yapıp opera için yeni bir çığır açmış ve bu yenilikleri çok başarılı olmuştur. Bu eser çok güzel müziksel içeriği ile günümüzde de seyirci çekmektedir.[29] |
1762 | Artaserhas (Artaxerxes) |
Thomas Arne | Bu İngilizce opera İtalyan libretto yazarı Pietro Metastasio'nun metnine dayanır. Orkestrasyon çok uygun olup sahnede tam uygun bir atmosfer yaratmaktadır. Bu Arne'nın bir ustalık eseridir.[30] |
1767 | Alceste | Christoph Willibald Gluck | Bu Gluck'un İtalya'da hazırladığı ikinci reform operasıdır. Günümüzde bu ilk versiyon değil 1776'de revize edilen Fransız versiyonu bu eserin yapımlarında kullanılmaktadır.[31] |
1768 | Bastien ve Bastienne | Wolfgang Amadeus Mozart | Bu Mozart'in prömiyeri yapılan ilk bir perdelik gençlik eseridir ve Jean-Jacques Rousseau'nun 'Le devin du village (Köy falcısı) operasının bir parodisidir.[32] |
1777 | Eczacı (Lo Speziale) |
Joseph Haydn | Bu eser tam bir yüzyıl hiçbir Haydn opera eseri yapımı olmadan geçmesinden sonra, 1899'da ilk defa temsil edilen Haydn eseri olup; Haydn'ın tekrar opera alanında ün yapmasına öncülük etmiştir.[33] |
1770 | Mitridates, Pontus Kralı (Mitridates, re di Ponto) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Mozart bu eseri besteleği zaman 14 yaşındaydı. Mitridates karmaşık ama zarif üsluplu şarkıları ile çok sayıda star şarkıcı girdisi gerektirmekte ve 6 saat süren içeriği ile yapımı bir opera evi ve opera seyircisi için imkânsız bir eser olarak görülmektedir.[32] |
1772 | Lucio Silla | Wolfgang Amadeus Mozart | Mozart'ın daha yirmi yaşına girmeden hazırladığı bu eser ilk yapımında 25 temsilden sonra 1929'a kadar unutulmuştur.[32] |
1774 | İphigenie, Aulide'de | Christoph Willibald Gluck | Gluck bu eserinin Paris'te yapımı ve temsili ile reform operası zirvesine erişmiştir.[34] |
1775 | Bahçivan Taklidçisi Genç Kız (La finta giardiniera) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Bu eser Mozart ilk önemli opera buffa eseridir. Eserin siparişi Münih'ten gelmiştir. Bu eser ile Mozart çok iyi arıtılmış saf bir müziksel dram yaratıcısı olduğunu göstermiştir.[32] |
1775 | Il re pastore (Çoban Kral) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Bu İtalyan liberetto yazarı Pietro Metastasio'nun eseri olup Mozart'ın gençlik eserlerinin sonuncusu olduğu kabul edilir.[32] |
1777 | Ayda Dünya (Il mondo della luna) |
Joseph Haydn | Bu opera eseri İtalyan oyun yazarı Carlo Goldoni'nin yazdığı üçüncü ve sonucu liberttoya dayanan Haydn opera eseridir.[35] |
1777 | Armide (Gluck) | Christoph Willibald Gluck | Bu Fransız operasında Gluck, orijinal olarak Lully için yazılmış olan bir librettoyu kullanıp çok hayran olduğu bir besteci olan Lully'ye bir takdir gösterisi yapmıştır.[36] |
1779 | İphigenia Tauris'te | Christoph Willibald Gluck | Bu Gluck'un son ve üstün ustalık gösterisi eseri olan operada kısa ve yalın aryalarıyla neo-klasik akımına yakınlaşması ve opera janrını reformda ne kadar ileride olduğunu göstermiştir.[37] |
1781 | Idomeneo | Wolfgang Amadeus Mozart | Bu eser Mozart'in ilk olgunluk çağı eseridir. İdemeneo ile Mozart uzun bir ayrılıktan sonra tekrar opera eserleri vermeye geri dönmüştür. Bu eserinde, resitatiflerden uzaklaşmaya ve müziğe ve koroya önem vermeye doğru çaba göstermesi açıkça görülmektedir.[38] |
1781 | Hanım olan Hizmetçi (Paisiello) (La serva padrona) |
Giovanni Paisiello | Bu eser Pergolesi'nin bir eserinin daha kısa olarak yenilenmesidir ve bu eser bütün Avrupa opera sahnelerinde başarı ile temsil edilmiştir.[39] |
1782 | Saraydan Kız Kaçırma (Die Entführung aus dem Serail) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Bu eser Mozart'in komik opera alanında gösterdiği ustalığı ortaya çıkartmakta ve günümüzde çok popüler olarak tekrar tekrar yapımlanmaktadır.[40] |
1782 | Sevil Berberi (Paisiello) ( Il barbiere di Siviglia) |
Giovanni Paisiello | Bu komik opera Paisiesllo'nun en çok bilinen ve başarılı eseridir. Ne yazıktır ki günümüzde bu güzel eser aynı isimle, aynı konuyu işleyen Gioacchino Rossini'nin eseri tarafından unutturulmuştur.[41] |
1784 | Armida | Joseph Haydn | Bu eser önce biraz başarı kazanmakla beraber, bir yüzyıl opera alanından kaybolan ve 19. yüzyıl sonlarında tekrar ortaya çıkartılan Haydn eserlerinden biridir.[42] |
1784 | Arslan Yürekli Rişar (Richard Coeur de Lyon) |
André Ernest Modeste Grétry | Bu eser bestecini ustalık eseridir. İlk "kurtarma" operasından biri olarak romantik müziğe öncülük yapmış bir eser olarak da görülür.[43] |
1786 | Tiyatro Direktörü (Der Schauspieldirektor) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Zamanının tiyatro oyunlarından alınma konuşma diyalogları ile dolu bir "singspiel" janrında eser. Yeni kurulan bir opera kumpanyasında bulunan iki sopranonun "prima donna" olmak için uğraşlarını ve mücadelelerini incelemektedir. Salieri'nin Prima la musica, poi le parole (Müzikte başta ve sonra sözler) adlı operası ile aynı zamanda prömiyeri yapılmıştır.[32] |
1786 | Figaro'nun Düğünü (Le nozze de Fígaro) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Librettosu Lorenzo Da Ponte tarafından yazılmış Mozart opera eserleri serisinde bulunan ilk eser. Bu eser günümüzde en çok bilinen ve sevilen Mozart operasıdır.[32] |
1786 | Nadir Şey (Una Cosa Rara) |
Vicente Martín y Soler | Bu eserin başarısı Viyana müzik hayatında bir dönüm noktasını temsil etmektedir.[44] |
1786 | Nina | Giovanni Paisiello | Bu eserin tarihsel önemi, Romantizm müzik çağında çok popüler olan, "delilik" konusunu ilk defa olarak işleyen bir sahneyi içinde bulundurmaktadır.[45] |
1786 | Doktor ve Eczacı (Doktor und Apotheker) |
Karl Ditters von Dittersdorf | Bu eser Almanca konuşulan ülkelerdeki opera sahnelerinde büyük bir başarı kazanmakla beraber, İtalyanca ve Fransızca operaların üstün geldiği ülkeler seyircisi tarafından hiç tutulmamıştır.[46] |
1787 | Don Giovanni Tenorio | Giuseppe Gazzaniga | Bu eser Don Juan'ın maceralarının içinde konunun daha gülünç taraflarını ele almaktadır. Lorenzo Da Ponte librettosu ile Mozart aynı adlı operası bu eserden ilham alarak konuyu ve müziği daha çok geliştirmişlerdir.[47] |
1787 | Don Giovanni | Wolfgang Amadeus Mozart | Lorenzo Da Ponte tarafından hazırlanmış olan liberettoya bestelenmiş ikinci Mozart operasıdır. 19. yüzyılda genellikle unutulan Mozart'ın o dönemde yapımlanan tek eseri olmuştur. Don Giovanni operası, eserin bestelenmesinden günümüze kadar yazarlar ve felsefeciler için sırlı bir bilmece olmuştur.[32] |
1788 | Engellenmiş Aşk (L'amor contrastato) | Giovanni Paisiello | Zamanın geçisiyle adı unutulmaya başlanan ve "La Molinera (Değirmeci Kadın)" adı ile de temsil edilmiş olup içinde bulunan gayet komik müziksel parçalar dolayısıyla besteci Paisiello'ya bir derece kalıcılık sağlayan bir "opera buffa" eseridir.[48] |
1790 | Kadınlar işte öyledir (Così fan tutte) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Mozart'ın Lorenzo Da Ponte tarafından yazılmış bir librettoyu kullanan üçüncü ve sonuncu opera eseridir. Diğerlerine kıyasla prömiyeri hazırlanması sırasında maliyetlerin kısılması nedeniyle ünlü ama fazla ücret gerektiren şarkıcı sayısı ve mizansenlerin maliyetlerinin düşük tutulması gerekmiştir. Bu sınırlamaları karşılamak için Mozart bu eserin müziksel içeriğini kendi üstün yeteneklerini daha derinden kullanarak ustaca işlemiştir. 19. yüzyılda bulunan dinsel ve ahlakî sansür nedeniyle konusu zamanın ahlakına uygun olmayacak kadar hafiflik kapsayan bu eser bu yüzyılda neredeyse hiç yapımlanmamıştır. Ancak 20. yüzyılda eserin değeri anlaşılmış ve popüler opera repertuvarına girmiştir.[49] |
1791 | Sihirli Flüt (Die Zauberflöte) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Alman Singspiel janrı opera tarzının zirve eseri olduğu kabul edilir. Ancak içinde bulunan Masonluk alametleri ve kavramları dolayısıyla 19. yüzyılda uyarılıp değiştirilmiş ve o bu değiştirilmiş temsillerde sunulan eser Mozart'ın müziksel ruhunu taşımadığı iddia edilmiştir. 20. yüzyıl ikinci yarısından itibaren masonluk kavramlarının tekrar orijinal şekillerde esere geri konulması ile büyük popülerlik kazanmıştır.[50] |
1791 | Titus'un Merhameti (La clemenza di Tito) |
Wolfgang Amadeus Mozart | Mozart'ın erken ölümünden hemen önce hazırladığı bu opera eseri 1810'a kadar popüler olarak opera evlerinde sahnelenmiştir. Ama bundan sonra eser popülerliğinde ve opera kritiklerinin değerlenmelerinde büyük bir düşüş göstermiştir. Ancak II. Dünya Savaşı'ndan sonra tekrar popüler opera eserleri listelerinde tırmanma göstermeye başlamıştır.[32] |
1792 | Gizli Evlenme (Il matrimonio segreto ) |
Domenico Cimarosa | Genellikle Cimarosa'nin en iyi opera eseri olarak bilinmektedir. İtalyan Toskanya Dükü "II. Leopold" bu 3-perdelik opera eserinin öğlen yemeğinden hemen sonra yapılan prömiyer temsilini o kadar beğenmiştir ki o akşamüstü bu temsili baştan itibaren yeniden tekrarlatmıştır.[51] |
1794 | Kadınlık Fendi (Le astuzie femminili) |
Domenico Cimarosa | İlk temsilinden itibaren popüler olmuş ve bütün Avrupa opera-evleri repertuvarlarına girmiştir. Bu eserde beklenmedik bir şekilde bir Rus dansı sahnesinin bulunması Cimerosa'nin bu ülkeyi ziyaret edip Rus halk müziği ve danslarından çok hoşlanmasındandır. Fakat bu eser 20. yüzyılda popülerliğini çok kaybetmiştir.[52] |
1797 | Lodoiska | Luigi Cherubini | İlk temsilinden sonra 200 defa arka arkaya temsil edilip, benzer şekilde popülerliği az bulunur operalar arasında yer almıştır. Bu eser günün sosyal ve politik gerçeklerine eğilip incelemeye çalışan ilk opera eseridir.[53] |
1797 | Medea | Luigi Cherubini | Fransız Devrimi döneminde hazırlanmış olan Fransızca opera eserlerinde günümüzde devamlı olarak temsil edilen tek opera eseridir. Dünyada ünlü sopranolar, örneğin Maria Callas, bu eserde rol alıp şarkı söylemelerinde ustalıklarını seyircilerine sergilemektedirler.[54] |
1799 | Hoyrat Şarkıcılar (Le cantatrici villane) |
Valentino Fioravanti | 20. yüzyılın ortalarından sonlarına kadar Avrupa'da opera-evlerinde popüler olarak devamlı olarak temsil edilen bir dramatik parodi eseridir. Fransız İmparatoru Napolyon Bonapart'ın en çok sevdiği opera eseri olduğu açıklanmıştır.[55] |
1799 | Falstaff (Salieri) | Antonio Salieri | İtalyan stilinde bir "opera buffa" olup ilk defa bir opera eserine kaynak olarak ünlü İngiliz oyun yazarı Shakespeare'in bir oyununun uyarlanması bu eser ile yapılmıştır.[56] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1800 – 1824
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1805 | Fidelio | Ludwig van Beethoven | Beethoven'nin tek opera eseri. Bestecinin siyasi özgürlük hakkındaki büyük tutkusunu ifade etmektedir.[57] |
1807 | Vestal Bakiresi (La vestale) |
Gaspare Spontini | Romalı bir Vestal bakiresi rahibe hakkında bestelenmiş olan Spotini'nin bu müziği hemen sonra Berlioz'a büyük ilham vermiş ve Fransız "grand-opera" stilinin gelişmesinde bir temel olmuştur.[58] |
1810 | Evlilik Senedi (La cambiale di matrimonio) |
Gioacchino Rossini | Rossini'nin daha 16 yaşında iken bestelediği bir fars oyunundan liberettosu uyarilanan bu bir perdelik operası onun ilk sahnelenmiş eseri olmuştur ve eserin müziğinin bu kadar genç bir besteciden beklenemeyen şekilde kompleksliği dikkati çekmiştir.[59] |
1812 | İpek Merdiven (La scala di seta) |
Gioacchino Rossini | Bu eser taze ve akıcı surette bestelenmiş büyük bir eğlence kaynağıdır ve tematik yenilik veya harmonik renklendirme yerine Rossini'nin gençliğindeki ritmik yeteneklerini göstermektedir.[59] |
1813 | Bay Bruskino (Il signor Bruschino) |
Gioacchino Rossini | Rossini'nin gençliğinde bestelemiş olduğu fars oyunlarına dayalı kısa komik operaların arasında bu eser en karmaşık konulu, heyecan verici ve eğlendirici olanıdır.[59] |
1813 | Tancredi | Gioacchino Rossini | Ferrara'daki prömiyerde mesut sonuçla biten, ama Venedik'te bu değiştirilerek çok daha melodramatik şekle sokulan bu opera eseri, Rossini'in "opera seria" janrındaki ilk yapıtıdır. İlk temsilinde önemli rolü olan şarkıcıların hastalanıp yedeklerinin rolleri yüklemelerine ve eserde yapılan son an değişikliklere rağmen prömiyer seyircisi tarafından çok tutulmuş ve Rossini'nin ünü göklere çıkartılmıştır.[59] |
1813 | Cezayir'de İtalyan Kız (L'italiana in Algeri) |
Gioacchino Rossini | Bu opera Rossini'nin ilk iki perdelik opera buffo eseri olup çok mükemmel bir ustalık eseridir.[59] |
1814 | İtalya'da Bir Türk (Il Turco in Italia) |
Gioacchino Rossini | Bu eser Rossini'nin diğer opera yapıtları arasında çok sayıda güzel ansambl ve koro parçalarının bulunması ve aryalara nispeten daha az önem verilmesi ile tanınır. Eserin modern başarısı 1950'li yıllarda Maria Callas'ın bu eseri buffo olarak oynaması sonucu doğmuştur.[59] |
1815 | Elizabet, İngiltere kraliçesi (Elisabetta, regina d'Inghilterra) |
Gioacchino Rossini | Rossini'nin dünyaya yayılan ün kazanmasından sonra bestelediği ilk Napoli stili operadır. Prömiyerinden sonra 10-20 yıl kadar çok sevilmiş ve tekrarlarca sahnelenmiş; ama ondan sonra 1950'li yıllarda yeniden diriltilmesine kadar, unutulmuş bir eserdir. İki önemli yenilik içermektedir: şarkıcıya fazla seçim hakkı bırakmadan ayrıntılı dekorasyonlu koloratura olarak yazılmıştır ve eserde sade sesle resitatif yerine çalgılarla eşlik edilen resitatifler kullanılmıştır.[59] |
1816 | Sevil Berberi (Il barbiere di Siviglia) |
Gioacchino Rossini | Bu eser çok muhtesem aryalar, ikililer ve koro parçaları ile Rossini'nin en popüler opera buffa janrında eserdir. İki ay gibi kısa bir zaman içinde bu enfes eseri ortaya çıkarması, bu gerçeği yeni duyanlar için gayet saşırtıcı olmaktadır. Dünya opera-evleri repertuvarlarının bir demirbaş eseri olmuştur.[59] |
1816 | Faust | Ludwig Spohr | Spohr bir romantik opera olarak Faust mitini ele alan ilk opera eserini yazan Avrupali bestecidir. Bu eseri 19. yüzyılda tutulmuş ve ta 1852'de son revizyonun kadar devamlı revize edilerek Avrupa opera-evlerinde sahnelenmiştir.[60] |
1816 | Othello | Gioacchino Rossini | Bu Rossini'nin Shakespeare'den uyarladığı bir trajedi eseridir. Zamanın önde gelen opera bestecilerinden Giacomo Meyerbeer'e göre bu eserin III. perdesi o kadar etkilidir ki diğer kısımlarında bulunan binlerce hatayı unutturmaktadır.[59] |
1817 | Külkedisi (opera)|(La Cenerentola) | Gioacchino Rossini | Üç hafta gibi rekor kıran kısa bir zamanda bestelenmeye başlanıp bitirilen bu eserdeki aryalar çok ilgi çekicidir.[59] |
1817 | Hırsız Saksağan (La gazza ladra) |
Gioacchino Rossini | Rossini bu eserinde Fransız operasının önemli bir janrı olan kurtarma operası ögelerini uygulamıştır. Bu operanin en iyi bilinen parçası uvertürü olup, operanın diğer kısımları nispeten unutulmakla beraber, bu uvertür kendi başına konser parçası olarak devamlı icra edilmektedir.[59] |
1818 | Musa Mısır'da (Mosè in Egitto) |
Gioacchino Rossini | Bu eser ilk olarak kiliselerde sahnelenmek işin bir kutsal dram olarak hazırlanmıştır.[59] |
1819 | Gölün Hanımı (La donna del lago) |
Gioacchino Rossini | Bu eser İskoç yazar Walter Scott'un "Gölun Hanımı (Lady in the Lake)" adlı roman eserinden uyarlanarak karakterlerinin egzotik İskoçya dağları arasında bulunan bir göl etrafında yaşamaları ile Romantizm akımının müziğe uygulanmasına katkı yapmıştır.[59] |
1820 | II. Mehmet (Maometto II) |
Gioacchino Rossini | Rossini bu sefer romantizm akımına diğer bir katkı olarak isminden başka hiç tarihsel gerçeklerle uyuşmayan bir oriyantalist konuyu seçmiştir. Bu eser 6 yıl sonra revize edilerek Korint kuşatması olarak da yapımlanmıştır.[61] |
1821 | İyi Avcı (Der Freischütz) |
Carl Maria von Weber | Bu eser Alman halk hikâyelerinden uyarlanmış ve müziği de Alman folklor müziğinden esinlenmiştir. Alman milliyetçiliğini gayet duygulu olarak işleyen bu opera Weber'in ustalık eseri ve ilk Alman romantik grand opera olarak olarak kabul edilmektededir.[62] |
1823 | Semiramis | Gioacchino Rossini | Bu melodramatik dram içeren opera ile Rossini İtalya'daki opera bestecilik kariyerine son verip Fransa'a göçmüştür. Rossini eserin yine vokal, dramatik ve bünyesel elemanlarını güzel bir harmoni ile birleştirmiş ve bir ustalık eseri ortaya çıkarmıştır.[59] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1825 – 1849
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1825 | Beyaz Kadın (La dame blanche) |
François-Adrien Boieldieu | Boieldieu'un en başarılı komik opera janrındaki bu opera eseri İskoçya temalarını işleyen 19. yüzyıl roman yazarı Walter Scott'un eserlerinden birinden uyarılmıştır.[63] |
1825 | Reims'e Seyahat (Il viaggio a Reims) |
Gioacchino Rossini | Epey zaman unutulmuş olan Rossini'nin bu eseri XX. yüzyılın son çeyreğinde tekrar yapımlanarak sanki diriltilmiştir.[64] |
1826 | Korint Kuşatması (Le siège de Corinthe) |
Gioachino Rossini | Bu eser Rossini tarafından daha önce hazırlanıp yapımlanan Maometto II (II. Mehmet) adlı operasının çok geniş bir şekilde revize edilmesinden ortaya çıkartılmıştır. Özellikle eserin mekânı değişik bir yerdedir.[59] |
1826 | Oberon | Carl Maria von Weber | Çok ciddi hasta olmakla beraber ailesinin geçimini karşılamak için Londra Covent Garden Operası'nın verdiği bu şiparişi kabul etmiştir. Weber prömiyerden iki ay sonra ölmüştür. Wagner'den önceki Alman romantik opera akımının zirve eseri olduğu kabul edilmektedir. Gereken sahne mizansenlerinin çok komplike olması ile de ün yapmıştır.[65] |
1827 | Korsan (Il pirata) |
Vincenzo Bellini | Bellini'nin profesyonel olarak yapımlanan ikinci opera eseridir. Genç Bellini İtalyan opera stilinde eser hazırlayan opera bestecileri arasında Rossini'den sonra özel bir yeri bulunduğunu bu eseriyle göstermiş ve uluslararası ün yapmaya başlamıştır.[66] |
1828 | Vampir (Der Vampyr) |
Heinrich Marschner | Marschner'in bu gotik operası, onun Alman romantik operasında Weber ile Wagner arasında bir köprü sağladığını göstermektedir.[67] |
1828 | Kont Ory (Le comte Ory) |
Gioacchino Rossini | Rossini'nin Fransız fars oyunu temellerine dayanan İtalyan opera bufa janrındaki bu eseri yıllar boyu müzik kritikleri tarafından özellikle sevilmiştir. Bu eserde gösterdiği taze ve parlak yaratıcılık onun opera sanatında baş köşede olduğunun kabul edilmesine bir nişanedir.[59] |
1828 | Portici'nin Dilsizi (La muette de Portici) |
Daniel François Auber | Fransa Devrimi ile halkı bağımsızlığa kavuşmadan tam önce Fransa'da yüksek sınıf kişilerin modaya nasıl baktıklarını yansatan bir eserdir.[68] |
1829 | Giyom Tell (Guillaume Tell) |
Gioacchino Rossini | Rossini'nin kendini emekli olarak kabul etmesinden hemen önce bestelenen bu operası İsviçre Alpleri'nde ortaya çıkan bir bağımsızlık mücadelesini konu olarak işlemektedir. Bu opera Fransız "grand-opera" janrının yerleşmesinde önemli yer tutmaktadır.[69] |
1830 | Anna Bolena | Gaetano Donizetti | Bu lirik opera eseri uluslararası müzik sahnesinde Donizetti'nin ilk başarılı operası olup onun opera bestecilik şöhretinin yayılmasına baş faktör olmuştur.[70] |
1830 | Birader Şeytan (Fra Diavolo ) |
Daniel François Auber | "Eugene Scribe"'nın çok karmaşık ama güldürücü eserinden uyarlanan bu opera 19. yüzyılın en popüler Fransız "komik opera" janrındaki opera eseri olmuştur. |
1830 | Capuleti ve Montecchi | Vincenzo Bellini | Bellini'nin İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'in Romeo ve Juliet eserinden uyarlaması. Hazırlamak için çok az zaman verilmesi nedeni ile Bellini daha önce hazırladığı Zaira aslı eserinden birçok kısımları bu esere aktarmıştır.[71] |
1831 | Uyurgezer (La sonnambula) |
Vincenzo Bellini | Mekân olarak idealize edilmiş bir İsviçrede geçen, "Scribe" tarafından yazılmış bir oyunun "Felice Romani" tarafından hazırlanan librettosu ile Bellini "yarı-opera-seria" janrında üstün yeteneğini göstermiştir.[72] |
1831 | Norma | Vincenzo Bellini | Müzikte romantizm akımının en iyi örneklerinden sayılan bir opera eseridir. Son perdedeki orkestrasyonun orijinalliği ile çok dikkate değer bir eserdir.[73] |
1831 | Şeytan Robert (Robert le Diable) |
Giacomo Meyerbeer | Mayerbeer'in ilk "grand-opera" eseridir. Ölü rahibeler balesi ile sansasyon yaratmıştır.[74] |
1832 | Aşk İksiri (L'elisir d'amore) |
Gaetano Donizetti | Bu eser İtalya'da 1838-1848 döneminde en çok sahnelenen opera eseri olarak ün yapmıştır ama sonradan repratuvarlardan kaybolmuştur. 20. yüzyıl başında şarkıcı Enrico Caruso tarafından sanat gösterme eseri olarak sahnelenmesi ile ilk popülerliğine tekrar dönmüştür.[70] |
1833 | Beatrice di Tenda | Vincenzo Bellini | Bellini'nin müziksel yetişgenliğe erişmesini gösteren eserdir. "Felice Romani"'nin hazırladığı çok hüzünlü bir trajedi libretosu ile tanınmıştır.[75] |
1833 | Lucrezia Borgia | Gaetano Donizetti | Donizetti'nin hazırladığı eserler arasında opera repratuvarında en popüler olarak bulunan eserdir. Sahnede bulunan şarkıcı sayısının çokluğu ile ün yapmıştır.[76] |
1834 | Mary Stuart (opera) (Maria Stuarda) |
Gaetano Donizetti | Bu eser 19. yüzyılda başarısız olarak kabul edilip sonradan 20. yüzyıla kadar yapımlanmamıştır. Fakat 1954'te yapılan yeni yapımından sonra opera-evi repertuvarlarında sıkça görülmeye başlamıştır.[77] |
1835 | Pahalı Yasak (Das Liebesverbot) |
Richard Wagner | Bu Wagner'in ilk hazırladığı operalardan biridir ve İngiliz oyun yazarı Shakespeare'in Kısasa Kısas oyunundan uyarlanmıştır. Wagner sonradan bu eseri kendi eser hazırlama stilinde olmadığı nedeniyle reddetmiştir.[78] |
1835 | Püritenler (I puritani) |
Vincenzo Bellini | Bellini'nin yeni libretto yazarı "Calo Pepoli" konu olarak çok ilgi çekici İngiliz İç Savaşı döneminde "İskoçya"'da geçen tipik bir romantik dramı seçmiş ve Bellini melodilerinin ve orkestrasyonun üstün nitelikleri ile tüm Avrupa'da (Wagner dahil) opera seyircisini sanki büyülemiştir.[79][80] |
1835 | Yahudi (La Juive) |
Jacques Fromental Halévy | Bu bir "grand-opera" janrında eser olup zamanında ünü ve popülerliği bu janrın baş ustası olduğu kabul edilen Meyerbeer'in eserlerinin kat kat üstüne çıkmıştır.[81] |
1835 | Lucia di Lammermoor | Gaetano Donizetti | Donizetti'nin "opera seria" janrındaki ünlü eseri özellikle içindeki delilik sahnesi ile devamlı ilgi çekmiştir. Donizetti bu eserinde tenor şarkıcıların eforlarını azaltmaya çalışıp bu tip şarkıcılara gösterdiği yakınlığı ifade etmiştir. Bu son sahnede bulunan tenor resitatif arya ile ve "cabaletta"nın resitatif olarak bestelenmesi ile açıkça görülmektedir.[82][83] |
1836 | Çar için bir Hayat (Zhizn' za tsarya) |
Mikhail Glinka | Glinka, İtalyada yaptığı gezilerde kazandığı bilgiler ile Rusya hakkındaki kendi bilgilerini ustaca birleştirip bu tarihsel eseri ile bir Rus operası geleneğinin kurulmasına öncülük yapmıştır.[84][85] |
1836 | Lonjumeau At Arabacısı (Le postillon de Lonjumeau) |
Adolphe Adam | Adolphe Adam zamanının önde gelen müzik kritigi olarak Verdi'yi besteleriyle şarkıcıların seslerini harap etmekle suçlamıştır. Ama Adam kendinin bu eserinde şarkıcıların seslerini zorlayıp sanki akrabosi hareketleri yaptırmaktadır. Bundan olacak genellikle pek popüler bir eser olmamıştır. Ama neden olduğu pek anlanmadan, Alman opera seyircisi için bu eser popülerliğini korumuş ve devamlı olarak Alman opera evleri repertuvarlarında bulunmuştur.[86] |
1836 | Huguenolar (Les Huguenots) |
Giacomo Meyerbeer | Fransız "grand-opera" janrının en güzel ve en ünlü eseridir. Meyerbeer bu eseriyle usta bestecilik zirvesine eriştiğini ortaya koymuştur. Zamanında çok popüler olmuş ve en seçkin Avrupa opera-evlerinde bu eser yüzlerce defa temsil edilmiştir.[87] |
1837 | Yemin (Il giuramento) |
Saverio Mercadante | Bu eser Mercandante'nin günümüze gelmiş iki eserinden biridir. Bu eser Mercadante'nin, Bellini ve Donizetti ayarında bir besteci olduğuna delildir. |
1837 | Siyah Domino (Le domino noir) |
Daniel François Auber | "Scribe" tarafından hazırlanmış bir librettoya dayanan bu eser 20. yüzyıl başlarına kadar çok yapımlanmış ve prömiyerinden 70 yıl sonraya kadar Paris, Fransa'daki "Opera Comique"'de 1.200 defa temsili yapılmıştır.[88] |
1837 | Roberto Devereux | Gaetano Donizetti | Donizetti bu eserini karısının ölmesinden dolayı çektiği yas ve acıdan kendini bir nebze kurtarmak için hazırlamıştır.[89] Bu eser sonradan unutulmuş ve 20. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere'de Romantik müzik için yakın ilgi dolayısıyla ortaya çıkan "Donizetti Rönensansı" ile tekrar repertuvarlara girmeye başlamıştır.[90] |
1837 | Çar ve Marangoz (Zar und Zimmermann) |
Albert Lortzing | Lortzing'in bu operası Almanya dışında pek tutulmamış; Alman opera seyircisi için popülerliğini her zaman korumuştur; ancak son yıllarda Avrupa opera-evlerinde de sahnelenmeye başlanmıştır.[91] |
1838 | Maria de Rudenz | Gaetano Donizetti | İtalya'daki prömiyerinde başarısız olarak kabul edilmekle beraber, Avrupa ve Amerika opera-evlerinde çok tutulan bir eser olmuştu. Diğer Donizetti eserleri gibi 1875'ten sonra 20. yüzyılın ikinci yarısında tekrar yapımlanmaya başlamasına kadar unutulmuştur.[92] |
1838 | Poliuto | Gaetano Donizetti | Bu eser ilk prömiyerinden iki yıl sonra, Donizetti Paris'e geçtikten sonra, bu eseri değiştirmiş ve Les Martyrs adı ile Paris'te yeniden yapımlanmıştır. Sonraki yapımlarında hangi versiyonun yapımlanacağına dair bir genel görenek ortaya çıkmadan iki versiyon arasında başyapımcının şahsi tercihlerine göre seçim yapılmış ve seçilen versiyon temsil edilmiştir. Fakat 20. yüzyılda ilk versiyon tercih edilir olmuştur.[93] |
1838 | Benvenuto Cellini | Hector Berlioz | Berlioz'un ilk operasıdır. Fakat müziksel bakımdan çok zor içerikli şarkılar ihtiva etmektedir ve orkestrada çok sayıda virtüöz çalgıların bulunmasını gerektirdiği için opera-evleri tarafından daha fazla sayıda yapımlanmalardan sakınılmaktadır.[94] |
1839 | Oberto | Giuseppe Verdi | Verdi'nin ilk operasıdır ve sansasyonel bir melodramdır.[95] |
1840 | Gözde (La favorita) |
Gaetano Donizetti | Fransız "grand-opera" janrında bir eserdir. Uvertürü ile çok ilgi çekmiştir. İçeriğinde bulunan tenor aryalarında bu tip şarkıcıların Do#4 sesini verebilmelerini gerektirdiği için ünlü tenörler bu eserle ustalık gösterisi yapabilmeleri imkânı olması nedeniyle bu eserin yapımlarında yer almayı istemektedirler.[96][97] |
1840 | Saffo | Giovanni Pacini | Bu opera Pacini'nin yaratıcılık gücünün üstünlüğünü ortaya koymaktadır. İlk prömiyeri yapılan Napoli'de hemen başarı kazanmış ve bu başarı eserin diğer Avrupa opera-evi temsillerinde de tekrarlanmıştır.[98] |
1840 | Alayın Kızı La fille du régiment) |
Gaetano Donizetti | Donizetti'nin Paris'te görev aldıktan sonra Fransız "opera comique" janrına göre hazırladığı çok başarılı bir eserdir. Fransız milliyetçiliğinin bir sembolü hâline gelip 19. yüzyıl ikinci yarısında Fransız opera evlerinde Fransız milli bayramı olan Bastil Günü 14 Temmuz'u içeren dönemlerde temsil edilmesi bir gelenek hâline gelmiştir.[95][99] |
1840 | Bir Günlük Hükümdarlık (Un giorno di regno) |
Giuseppe Verdi | Verdi'nin son operası olan Falstaffdan daha önce hazırlamış olduğu tek komik operadır.[100] |
1842 | İzinsiz Kaçak Avcı (Der Wildschütz) |
Albert Lortzing | Bu komik konulu Almanca opera ile Lortzig, Alman güldürücü operasının Fransız "opera comique" ve İtalyan "opera buffa" janrları ile başabaş olduğunu göstermiştir.[101] |
1842 | Nabucco | Giuseppe Verdi | Verdi bu eserini artistik kariyerinin gerçek başlangıç eseri olarak kabul etmiştir.[102] Verdi bu eserinin siparişini birbirini takip eden hayat trejedilerinden (birkaç başarısız eser temsilleri ve karısı ve iki çocuğunun ölümlerinden) sonra almıştır ve buna rağmen bu eser bir ustalık eseri olarak kabul edilmektedir. Bu operadaki Va pensiero aryası İtalya'nın birleşmesinin bir senbolü olarak çok popüler olmuştur.[103] |
1842 | Linda di Chamounix | Gaetano Donizetti | Donizetti'nin Viyana'ya geçtikten sonra hazırladığı bir grup opera eserinden birincisidir. La sonnambula eseri ile birlikte Donizetti'nin "yarı-opera" janrına yaptığı ikinci katkısıdır. Konusu yazarlar için popüler olan beklenmedik bir olay dolayısıyla bir mesut sonucun ortaya çıkmasını ("happy ending") içermektedir.[104] |
1842 | Rienzi | Richard Wagner | "Grand-opera" janrına Wagner'in katkısıdır.[105] Bu eserideki uvertür ve son perdedeki çok duygusal tenor aryası ile tipik Wagner eseri olarak görülmekte ise de beş perde uzunluktaki eser, içeriğindeki bale ve soloist rollerine verilen yüksek önem dolayısıyla tam bir Paris "grand-opera" karakterini taşımaktadadır.[106] |
1842 | Ruslan ve Ludmila | Mikhail Glinka | Konusu Puşkin'in hazırladığı episodik bir peri masalından alınmış olan bu opera eseri sonradan Rus bestecileri tarafında geliştirilen Rusça opera geleneğine öncülük etmiştir.[107] |
1843 | Uçan Hollandalı (Der fliegende Hollande) |
Richard Wagner | Wagner, daha önce hazırladığı eserleri redederek, bu Alman Romantik opera eserini, opera eseri besteleme kariyerinin bir başlangıcı olduğunu söylemiştir. Bu eser Carl Maria von Weber'in başlattığı romantik opera müziği akımına bir büyük katkı olmuştur.[108][109] |
1843 | Don Pasquale | Gaetano Donizetti | Donizetti'nin "komedi şaheseri" olan bu opera, opera buffa janrının en son büyük eseridir.[110] Bu eser uzaklarda bulunan opera seyircisine İtalyan operasında geliştirilen yeni akımları tanıtmak için bir alet olmuştur. Donizetti'nin 19. yüzyıl sonlarından ve 20. yüzyıl başlarına kadar repertuvarlardan çıkarılıp kenara atılmış olan bir ender eseridir.[111] |
1843 | Lombardlar Birinci Haçlı Seferinde (I Lombardi alla prima crociata) |
Giuseppe Verdi | Verdi'nin tarihsel konulu "Nabucco" eserindeki başarısını takip etmek için hazırladığı eser olup Amerika kıtasında ilk defa sahnelenen Verdi eseridir.[112]"Nabucco"nun başarısını egzotik tarihsel konusuna bağlayan Verdi bu sefer de Birinci Haçlı Seferi'ne katılan Lombard Haçlıların öyküsünü liberettoya konu almıştır. Oronte'nin konuşmasında önce gelen orkestranın kemanları için bir hareketli parça Verdi'nin müziksel yaratıcılık gücünü iyice ortaya çıkarmaktadır.[113] |
1843 | Maria di Rohan | Gaetano Donizetti | Bu eser Donizetti'nin dramatik gücünün "belkanto" stilinin gerektirdiğinden çok üzerinde olduğunu göstermektedir.[114] |
1843 | Bohem Kız (The Bohemian Girl) |
Michael Balfe | Gilbert ve Sullivan operetlerinden başka 19. yüzyılda İngiltere'de hazırlanmış dikkati çeken tek opera eseridir.[115] |
1844 | Ernani | Giuseppe Verdi | Verdi'nin besteciliğe başlangıç dönemi içinde hazırladığı bu eser Verdi'nin dramatik etkinliğine işaret etmektedir.[116] Verdi'nin bu eserde gösterdiği yeteneklilik onun 80 yıl süren başarılı bestecilik kariyerine ve hatta 70 yaşında bile tekrar yeni bir gelişme ortaya çıkarttığı sanat hayatına bu eser bir başlangıç olmaktadır.[117] |
1845 | Tannhauser | Richard Wagner | Wagner'in bu en çok Orta Çağlarda popüler olan dinsel didaktik eserlere benzeyen bu operasında putperest sevda ile dindar Hristiyan erdemlilik arasındaki çatışmeyı incelemektedir.[118] Bu eser Wagner'in Dresden'den ayrıldıktan sonra Paris'te hazırladığı üçüncü eserdi ve mizansenlerinin görkemliliği ile bu eserle Paris'te başarı kazanacağını ummaktaydı. Fakat eserin Paris'teki sahnelenmesi başarısız olmuştu.[119] |
1846 | Attila | Giuseppe Verdi | Verdi bu eseri bestelemekte iken sağlık sorunları ile karşılaşti ve bu eser prömiyerinde ancak orta derecede bir başarı kazandı.[120] Verdi'nin İtalyan milliyetçiliği ve İtalya'nın birleştirilmesi politikalarına girmesi dolayısıyla bu eser liberetto yazarı Soler ile birlikte hazırladığı eserlerin sonuncusu olmuştur.[121] |
1846 | Faust'un lanetlenmesi (La damnation de Faust) |
Hector Berlioz | Berlioz kendine opera siparişlerinin gelmemesinden etkilenerek bu drama-öyküyü konser gösterisi olarak hazırladı; ama son yıllarda bu eser bir opeara olarak da sahnelenmeye başlandı. Bir opera kritiği bu eserin çok "sinematik" olduğunu da ifade etmiştir.[122] |
1847 | Macbeth (opera) | Giuseppe Verdi | Verdi'nin Shakespeare'den ilk uyarlama eseri.[123] Diğer birçok "Romantik opera" bestecileri gibi Verdi Shakespeare'i çok beğenmekteydi ve bu eser Shakespeare'in tiyatro oyunlarından uyarlayarak hazırladığı üç operadan ilkidir.[124] |
1847 | Martha | Friedrich von Flotow | Flotow, Kraliçe Anne zamanında İngiltere'deki olayları konu alan bu sentimental ve komik eser ile avamdan halkın zevklerine hitap etmektedir.[125] Fransızların özel opera janrları tercihlerine, Almanların melodi sevgilerine ve İtalyanların kendi dillerine olan sevgilerine hep bir arada hitap etmeye çalışan Flotow, böylece uluslararası hislere dayanan bir eser hazırlamaya gayret göstermiştir.[126]- |
1849 | Windsor'un Şen Kadınları (opera) (Die Lustigen Weiber von Windsor) |
Otto Nicolai | Nicolai'a sonradan da devam eden başarıyı ilk defa sağlayan bu Almanca opera eseri Shakespeare'in "Falstaff" adlı komedi karakterinin serüvenlerine dayanmakta ve Almanca popüler şarkıları ve hatta singspiel janrı stiline benzeyen bu opera zamanında çok büyük bir sükse kazanmıştır. Bu eser günümüz opera-evi repertuvarlarında da bulunmaktadır.[127] |
1849 | Peygamber (Le prophète) |
Giacomo Meyerbeer | Fanatik bir Hristiyan olan "Leiden'li John"'un hayatını işleyen bir "grand-opera" janrında opera eseridir.[128] |
1849 | Luisa Miller | Giuseppe Verdi | Verdi'nin taraftarları Alman oyun yazarı Schiller'in hazırladığı oyundan uyarlanmış bu "burjuva trajedisi"'nin öneminin anlaşılmayıp, fazla sahnelenmediğini iddia etmektedirler. Verdi bu eserle romantik akımdan ayrılmış ve insanlık gerçeğine bir araştırıcı bir detektif gibi bakan, bir komedi hazırlamıştır.[129] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1850 – 1874
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1850 | Genoveva | Robert Schumann | Schuman'ın opera türünde hazırladığı bu eser seyirciler tarafından tutulmamıştır. Ancak profesyonel müzisyenler (örneğin besteci Lizst, orkestra şefi Nikolaus Harnoncourt) bu esere hayranlıklarını ifade etmişlerdir.[130] |
1850 | Lohengrin | Richard Wagner | Wagner bu eserde ilk defa Leitmotiv sistemini kullanışı ile müziksel gelişiminde, daha önceki eserlerinden değişik, bir yeni bir çağ açmıştır.[131] |
1850 | Stiffelio | Giuseppe Verdi | Verdi bu eserinden bir Amerikan dinsel mezhep mensupları grubu içinde geçen bir zina konusunu incelemektedir ve bu konu nedeni ile İtalyan devletleri sansürcülerinin müdahalesiyle karşılaşmıştır.[132] |
1851 | Rigoletto | Giuseppe Verdi | Daha önce hazırladığı Luisa Miller eseri ile başarısızlığa uğrayan Verdi, kariyerinin orta döneminde bu eseri ile bir çığır açmış ve bu yeni yaklaşımları ile çok başarı kazanmıştır. Eserin baş kahramanı olan Mantua Dükü'nün soytarısı olan Rigoletto'nun, ihtiras, hilekarlık, evlat sevgisi ve intikam hislerini çok dramatik bir şekilde işleyen bu yapıt dünya operaevlerinin reperetuvarlarının vazgeçilmez bir ögesi olmuştur.[133] |
1852 | Eğer Kral Olsaydım (Si j'étais roi) |
Adolphe Adam | Binbir-gece masallarından birine dayanan ve Fransız operaları karakterlerini çok açıkça aksettiren bu eser Fransa'da unutulmakla beraber Almanya'da hala seyirci bulmaktadır.[134] |
1852 | Faust (Spohr) | Ludwig Spohr | Spohr Faust konusunu bir romantik opera olarak işleyen ilk Avrupalı bestecidir. Bu eser besteci tarafından ilk defa çok yıllar önce bestelenmiştir, ama tutulmayınca 1852'de tümüyle elden geçirilip yepyeni bir şekle konulan bu eser, sadece bu yeni versiyonu ile bilinmektedir.[135] |
1853 | Il trovatore | Giuseppe Verdi | Bu romantik melodram, biraz karmaşık konu kapsamı ile, Katalonya'da iç savaşta ortaya çıkan bir olayı incelemekte ve Verdi'nin çok melodik şarkılarını içinde bulundurmaktadır.[136] |
1853 | La traviata | Giuseppe Verdi | Alexandre Dumas (oğul)'un bir romanına dayanan konusu ile, Verdi'nin opera kariyerinin zirvesini teşkil etmektedir. Bu eserin baş kahramanı olan Violetta ile soprano sesini en iyi açığa çıkartıp seyirciye sevdirdiği kabul edilmektedir. Verdi'nin bu eseri de dünya opera-evlerinin reperetuvarlarının baş ögelerinden biri olmuştur.[137] |
1854 | Alfons ve Estrella | Franz Schubert | Romantik müzik bestecileri arasında başta gelen Schuman, ne yazık ki librettolarının zayıflığı dolayısıyla opera janrıda ün yapamamıştır ve bu eser bu gerçeği açıkça yansıtmaktadır.[138] |
1855 | Sicilya Vesperleri (Les vêpres siciliennes) |
Giuseppe Verdi | Bu opera Verdi'nin sanatı üzerinde Mayerbeer'in etkisini açıkça göstermektedir.[139] Tarihsel Sicilya Vesperleri olaylarına dayanan bu opera Fransiz opera kökenine dayanmakta ve müzik kalitesinin mükemmelliği ile Fransız "grand-opera" geleneği içinde bir zirveye erişmis bulunmaktadır.[140] |
1857 | Simon Boccanegra | Giuseppe Verdi | Bu insancıl politik entrika dramını işleyen bu operanın karmaşık konusu dolayısıyla ilk versiyonu önce çok tutulmamıştır. 24 yıl sonra revize edilip ikinci versiyonu hazırlanmış ve bu versiyon daha popüler olmuş ve günümüzde sahnelenmektedir. |
1858 | Truvalılar (Les Troyens) |
Hector Berlioz | Klasik Fransız opera geleneğinin zirvesine yetişmiş olan Berlioz'un bu "grand-operası" çok yüksek kalitede tiyatro ve müzik içermekle beraber, biraz pürüzlü nitelikte olup bu yüksek seviyeye yetişemeyen bazı parçalar da ihtiva etmektedir. Eserin kalitesinin yüksekliği, daha önceki yapımlarda kısaltılmalara maruz kaldığı için iyi değerlendirilememiş, ancak 1969'dan itaberen uzun süren ama tüm versiyon yapımlar ortaya çıkınca esrin değeri açıkça görülmüştür.[141] |
1858 | Bağdat Berberi (Barbier von Bagdad) |
Peter Cornelius | Alman "romantik" Opera müziği geleneklerine göre hazırlanmış bir Oriyantal konulu komedidir.[142] |
1858 | Orfe Cehennemde (Orphée aux enfers) |
Jacques Offenbach | Bu dünyada ilk operet janrında eser olarak güldürücü, iyiliğe inanmayan, sinik dünya görüşüyle hazırlanmıştır. Günümüzde de hafif konusu ve neşeli müziği ile hala çok popülerliğini korumaktadır.[143] |
1859 | Faust (Gounod) | Charles Gounod | Birçok opera bestecisi tarafından birçok Faust mitine dayanan eserler arasında opera seyircisinin (özellikle 19. yüzyılın son çeyreğinde) en çok sevdiği versiyon bu olmuştur.[144] |
1859 | Maskeli Balo (Un ballo in maschera) |
Giuseppe Verdi | Bu opera eserini yazdığı zaman Verdi daha önce hazırladığı çok popüler opera eserleri dolayısıyla o kadar çok servet biriktirmişti ki para kazanmak için artık yeni eser yazması gerekmiyordu. Bu eser bir kralın suikaste maruz kalması konusunu işlediği için zamanının İtalyan devletleri sansürcülerinin müdahalelerine uğramıştır.[145] |
1861 | Bánk Bán | Ferenc Erkel | Yurtseverlik duygularını dramatik olarak işleyen bu opera Macaristan'da çok popüler olmakla beraber ve diğer opera bestecilerine (özellikle Donizetti ve Verdi'ye) büyük etkileri olduğu bilinmesine rağmen bu eser diğer Avrupa ve diğer kitalardaki opera-evleri repertuvarlarında bulunmamaktadır. |
1862 | Béatrice ve Bénédict | Hector Berlioz | Berlioz'un hazırladığı son opera eseri olup onun Shakespearei hayatı boyunca beğenisinin bir meyvesidir.[146] Bu eser konvensiyonel opera-evleri repertuvarlarına dahil olmadığı kabul edilip günümüzde çok nadir sahnelenmektedir. Ancak bazı kısımları tek başlarına konser parçaları olarak çalınıp söylenmekte ve bunların ticarî ses ve video kayıtları bulunmaktadır.[147] |
1862 | Kaderin Gücü (La forza del destino) |
Giuseppe Verdi | Bu trajik operayı Verdi Sen Petersburg'daki Emperayal Tiyatrosu siparişi olarak hazırlamıştır. Bu nedenle bu eseri bestelerken Rusya'nın müziksel etkisinde kalmıştır.[148] Bu eser günümüzde opera-evleri repertuvarlarında bulunmaktadır ve birçok ticarî ses ve video kaydı yapılmıştır.[149] |
1863 | İnci Avcıları (Les pêcheurs de perles) |
Georges Bizet | Bu eser prömiyerinde seyirci tarafından beğenilmemiş ve başarısız bir eser olarak görülmüştur. Ama sonradan Bizet'nin bir opera bestecisi olarak ününün artmasında önemli faktör olmuştur. Günümüzde ise Bizet'in (Carmen'den sonra) en çok sahnelenen ikinci popüler eseri olarak iyi tanınmıştır. İçindeki bir tenor ile bir bariton ikilisinin düeti özellikle bilinmektedir.[150] |
1864 | Güzel Helen (opera) (La belle Hélène) |
Jacques Offenbach | Klasik Yunan tanrılarını alaya alan bu parodi operet eseri zamanının tiyatrosunde popüler olan güldürücü farsların tüm ögelerini içinde bulundurmakta ve 19. yüzyıl ikinci yarısında seyircinin istediği tatlı melodilerle de onları tatmin etmeye çalışmaktadır.[151] |
1864 | Mireille | Charles Gounod | Şair "Frederik Mistral" tarafından yazılmış bir epik şiire bağlı ve birçok popüler Provensal müziksel havayı içeriğinde bulunduran bir eserdir.[152] |
1864 | Afrikalı (L'Africaine) |
Giacomo Meyerbeer | Meyerbeer'in son "grand opera" janrındaki eseridir. Meyerbeer bu eser üzerinde 25 yıl kadar çalışmakla beraber ancak yaşamının sonlarında bitirebilmiş ve eserin prömiyeri ölümünden sonra yapılabilmiştir.[153] La Gioconda ve Aida operalarına ilham kaynağı olmuştur. Buna rağmen 20. yüzyılın ilk yarısında popülerliğini kaybetmiş, 1930'lu yıllarda hiç sahnelenmemiştir.[154] |
1865 | Tristan ve İsolde | Richard Wagner | Bu romantik trajedi Wagner'in en radikal eseri olmuş ve müzik tarihinde büyük bir devrimle yeni bir çağı açmıştır.[155] Bu eserde bulunan ünlü aşk ikilisinde bulunan ve uzun bir zaman başta gelen tonda değişiklikler içeren kısım, diğer bestecilerde tonal sistemi bozma imkânı olduğunu hatta bozmanın gerekli olduğu fikrini doğurmuş ve atonal müziğe kapıyı aralamıştır.[156] |
1866 | Satılmış Nişanlı (Prodaná nevěsta) |
Bedřich Smetana | Smetana'nın Çek folklor müziğinden geliştirilmiş bulunan müzik ile dolu olan bu halk komedisi onun en çok sahnelenen eseri olmuştur.[157] |
1867 | Don Carlos | Giuseppe Verdi | Verdi'nin bu eseri farklı İtalyanca ve Fransızca verziyonlarda bulunmaktadır. Fransızca versiyonu Fransız grand-opera geleneğinde çok önemli eser olarak kabul edilip opera-evleri repertuvarlarında devamlı bulunmuştur.[158] Daha çok İtalyan zevklerine hitap eden, İtalyanca versiyon ise 1950'li yıllara kadar unutulmakla beraber ondan sonra tekrar yapımlanmaya başlanmıştır.[159] |
1867 | Perth'li Güzel Kız (La jolie fille de Perth) |
Georges Bizet | Georges Bizet İskoç yazar Sir Walter Scott'un bu popüler eserini bir komik-opera ya uyarlamıştır.[160] |
1867 | Romeo ve Jülyet (Gounod) | Charles Gounod | Gounod'un Shakespeare'in ünlü trajedisinden uyurladığı bu opera (Faust operası ile birlikte) Gounod'un en iyi bilinen iki operasından biridir.[161] |
1867 | Dalibor | Bedřich Smetana | Çek tarihinin önemli temalarından birini işleyen bu eser Smetana'nin en başarılı eserlerinden biri olmuştur.[162] Günümüzde Çek Cumhuriyeti içinde bu eser sanki bir millî anıt olarak kabul edilmektedir. Halbuki önceleri "Wagner"'den çok fazla etkilenmekle tenkit edilmekteydi.[163] |
1867 | Nürnberg'in Usta Şarkıcıları (Die Meistersinger von Nürnberg) |
Richard Wagner | Wagner'in yetişkenlik döneminde hazırladığı operalar arasında komedi olan tek eseri olup içinde solo çalgı kısımları bulunan son eseri olmuştur. Ayrıca bu eser o zamana kadar hazırlanan opera janri eserleri arasında en uzun sürme ile rekor kırmıştır. Sanat gelenek ve görenekleri ile yeniliklerin çatışması konusunu ele almaktadır.[164] |
1868 | Hamlet (Thomas) | Ambroise Thomas | Thomas'ın bu eseri müziksel melodi, harmoni ve atmosferik çalgısal renklenmesi ile çok ilgi çekmesine rağmen uyarlama kaynağı Shakespeare'in eserinin konusu üzerinden orijinal eserden büyük ayrılmalar yapmıştır.[165] Zamanında eserin melodileri Avrupa opera seyircisini hayran bırakmışken günümüzde nerede ise hiç bilinmemektedir.[166] |
1868 | La Périchole' | Jacques Offenbach | Mekânı Peru'da olan ve Peru'nun İspanyol valisinin metresi olan aşağı sınıftan bir şarkıcı hakkında bir egzotik konuyu ele alan bu eser, komedi ile aşırı sentimentalliği birleştiren hafif konulu ve gayet neşeli müzikli bir operetdir.[167] |
1868 | Mefistofele | Arrigo Boito | Arrigo Boito, Verdi için hazırladığı librettolar dolayısıyla iyi bilinmekle beraber, kendisi de bir besteci idi. Bu eser üzerinde çok yıllar uğraşmış ve Goethe'nin ünlü romanından opera janrına kaynağına en sadık olarak uygulayan bir opera eseri ortaya çıkartmıştır.[168] Prömiyerinden beri de enternasyonal opera repertuvarlarında küçük oranda ama devamlı olarak yer almıştır.[169] |
1869 | Ren Altını (Das Rheingold) |
Richard Wagner | Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün birinci kısmıdır. Yüzüğün dövülerek hazırlanması ve bu yüzüğün lanetlenmesi hikâyesini anlatır.[170] Fantastik yaratıklar ve tanrılarla dolu bu mistik diyar, daha perde kalkmadan, müzigi ile seyircileri sanki büyülemektedir.[171] |
1869 | Walkureler (Die Walküre) |
Richard Wagner | Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün ikinci kısmıdır. Ölümlü kişiler olan Siegmund ve Sieglinde'nin ve tanrısal Valkür Brunnhilde'nin tanrıların kralı olan Votan'a itaatsizlik etmesinin hikâyelerini anlatmaktadır.[172] Telif hakları sona erdikten sonra çok popüler olarak yapımlanması Wagner'in unutulmaz müziksel temaları nedeniyledir; ama bunun yanında olağanüstü ölümsüz savaşçılar olan Valkureler de çok unutulmazlar.[173] |
1871 | Aida | Giuseppe Verdi | Mısır Hidivi tarafından verilen şipariş üzerine hazırlanan bu eser, Verdi'nin Fransız grand-opera geleneğinden ilham almasıyla doğmuştur. Çok güzel müziği ve heyecanlı konulu egzotik gizemli tarihsel dramı dolayısıyla hemen başarı kazanmış ve prömiyerinden sonra 10 yıl içinde 155 değişik operaevinde sahnelenmiştir. Popülerliği hala de devam etmektedir.[174] |
1874 | Borís Godunov | Modest Musorgski | Mussorgski'nin bu büyük tarihsel dramı 17. yüzyıl başlarında Rusya'nın anarşi içine düşmesini ele almaktadır.[175] Rus folklor müziği ile Hristiyan Ortodoks kilise müziğini birleştiren melankolik aryaları eserde trajik ve çok karanlık bir atmosfer yaratmaktadır.[176] |
1874 | Yarasa (Die Fledermaus) |
Johann Strauss | Çok büyük olasılıkla dünyada en iyi bilinen ve en popüler operet eseri olup 20. yüzyılda kayıp olacak imparatorluk Avusturya'sının ve başkenti Viyana'nın 19. yüzyıl sonları atmosferini çok iyi yansıtmaktadır.[177] |
1874 | İki Dul Kadın (Dvĕ vdovy) |
Bedrich Smetana | Smetana'nın bir ikinci komik-opera janrındaki operası. O zamana kadar hazırladığı eserlerinden bariz farkı, bu eserin doğrudan doğruya Çek halkı ve sosyetesi ile ilgili konuları işlememesi ve müziğin açıkça Çek halk müziğine dayanmamasıdır.[178] |
1875 | Carmen | Georges Bizet | Büyük olasılıkla tüm Fransız operaları içinde en iyi bilinenidir. Prömiyerinde müzik kritikleri Bizet'in realizm ile romantizimi bileştiren bir eser çıkarmasına şaşmışlardı.[179] Bu komik-opera janrındaki eser 19. yüzyıl sonu moralitesine uymadığı için de çok tutulmadı. Ama 20. yüzyılda en iyi bilinen tanınan ve devamlı sahnelenen bir eser olmuştur.[180] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1875 – 1899
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1876 | Siegfried | Richard Wagner | Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün üçüncü kısmıdır ve eserin kahramanı Siegfried'in gençliğinde ulaşmış olduğu muhteşem başarıları, yani Fafner adlı ejderhayı öldürmesini, sihirli yüzüğü kazanmasını ve Brunhilde'yi büyüden kurtarmasını, konu almaktadır.[181] Eserin ilk iki perdesi 1857'de bestelenmiş ve üçüncü perdenin bestesi ise çok gelişmiş bir stilde ve istinai güzellikte bir müzikle, yirmi yıl sonra bestelenip hazırlanmıştır.[182] |
1876 | Götterdämmerung | Richard Wagner | Nibelung Yüzüğü epik dörtlüsünün sonucu kısmındaki konu, sihirli yüzüğe bağlı lanetleme hem Siegfried ve Brunhilde'nin ölümlerine neden olması hem de tanrıların ortadan kalmasına sebep olması ve böylece dünya için yeni bir çağ açılmasıdır.[183] Bu operadaki en muhteşem kısımlar cenaze marşı ve Brunhilde'nin solo finalidir.[184] Bu dörtlüden oluşan "Nibelung Yüzüğü" eseri kısımları birbiri ardından bir seri hâlinde Bayreuth Festivali'nde Wagner'in eserini sahnelemek için özel hazırlanan salonda; seriyi sona erdiren bu son dördüncü kısım sona erince, bu uzun seri eseri takip etmiş olan seyirciler çok olağanüstü olarak görsel ve ses opera sanatının zirve şaheserini izlediklerini anlarlar.[185] |
1876 | La Gioconda | Amilcare Ponchielli | İtalyan tipi "Grand Opera" eserlerinden günümüzde sahnelenen eserler sadece Verdi'nin Aida operası ile Ponchielli'nin bu eserinden oluşmaktadır. La Giaconda'nin önemi operanın 19. yûzyıl sonunda yetişeceği sanat zirvesine bir sıra ipucu sağlamasındadır. Wagner tipi "leitmotif" kullanma ve kahramanının fena işleri ile tanınması gibi şekillerle daha ekpresif şarkılara daha fazla önem verilmesi gibi daha sonra onem kazanacak nitelikler bu eser içeriğinde bulunmaktadır. Eserde bulunan "Saatler dansı" balesi de çok iyi bilinmektedir.[186] |
1877 | Yıldız (L'étoile) |
Emmanuel Chabrier | Bu komik eser Carmen operası ile İngiliz Gilbert ve Sullivan operetleri ve Fransız Offenbach operetleri karışımı elde edilen bir bileşim olarak tasvir edilmiştir.[187] |
1877 | Samson ve Dalila | Camille Saint-Saëns | Bu opera eseri Wagner'den çok etkilenmiştir. Bundan dolayı prömiyerinde Fransız seyircisi tarafından çok çekingenlikle karşılanmıştır. Ama sonradan Fransız opera evlerinın repertuvarlarında bir demirbaş hâline geçmiştir. Bu operanın üçüncü perdesinde bulunan Bacchanalia çok tanınmış bir konser parçası olmuştur.[188] |
1879 | Eugeni Onegin | Pyotr Çaykovski | Çaykovski'nin bu en ünlü operası Puşkin'in bir romanından uyarlanmıştır. Besteci eserin kadın kahramanı olan Tatyana'da kendi şahsî hislerini ve fikirlerini ifade etmiştir.[189] Müzik tümüyle batı Avrupa kökenli olmakla beraber, bu eser Çarlık döneminde küçük taşra şehirlerindeki hayatı yansıtması dolayısıyla Rusya'da çok tutunmuştur.[190] |
1881 | Hérodiade | Jules Massenet | Bu opera eserinin konusu İncil'de bulunan "Salome" hakkındaki öyküdür. Ama Richard Strauss'un aynı konulu Salome operası Massenet'in bu eserini sanki karanlıklara atmıştır.[191] |
1881 | Hoffmann'ın Masalları (Les contes d'Hoffmann) |
Jacques Offenbach | Bu eser Offenbach'ın diğer eserlerinden daha ciddi bir opera hazırlamak için verdiği uğraşın sonucudur, ama Offenbach öldüğünde daha bitirilmemişti. Buna rağmen günümüzde birçok dünya opera-evlerinde sahnelenmesi yapılmaktadır.[167] |
1881 | Simon Boccanegra | Giuseppe Verdi | Orijinal versiyonu 1857'de hazırlanan bu opera yeniden librettosu dahil tümüyle revize edilerek yapımı çok daha popüler olmuştur ve 20. yüzyıl ortasında itibaren dünya opera-evleri repertuvarlarında önemli yer almaktadır.[192] |
1882 | Parsifal | Richard Wagner | Wagner'in bu son operası en ince duyarlı eseridir. Bu eser Kutsal Kâse efsanesini bir "festival oyunu" şeklindedir.[193] Hristiyanlık, felsefe ve Orta Çağ efsanevî görüşleri arasında bir bileşimle opera için kutsal bir söylenim tarzı bulunmaya çalışılmıştır. Operanın yapılışı öyledir ki eser sanki basamak ve basamak gittikçe daha kutsal coşkunluğa erişmeye çalışmaktadır.[194] |
1882 | Kar Genç Kızı (Snegúrochka) |
Nikolay Rimski-Korsakov | Rimski-Korsakov operaları arasında en lirik olan eseri.[195] |
1883 | Lakmé | Léo Delibes | Bu "opera komik" Hindistan'da İngiliz Koloni idaresi çağında geçmektedir. "Çiçekler ikilisi" ve "Çan Şarkısı" çok meşhur olmuştur.[196] Eğer sopranolar bu eserde çok zor olan şarkıları yeterli hisle söylerlerse eser gayet hissî ve dramatik olmaktadır.[197] |
1883 | VIII. Henri (Saint-Seans) | Camille Saint-Saëns | Saint-Saens eserinde eski çağların havasına girmek için eski şarkıları koymuştur. Fakat zamanının seyircisi tarafından pek başarılı görülmemiştir. Uzun zaman unutulduktan sonra 1989'dan itibaren yeniden yapımlanmaya başlanmıştır.[198] |
1884 | Le Villi | Giacomo Puccini | Puccini bu ilk eserinin içine çok sayıda dans koyma fırsatını kullanmıştır.[199] |
1884 | Manon | Jules Massenet | Massanet'in en popüler olan ve popülerliğini günümüze kadar koruyan eseridir. İçinde bulunan konuşma diyalogları dolayısıyla "komik opera" olarak sınıflandırılmaktadır fakat konusu çok trajiktir. Ünlü aryaları ve ikili şarkıları çok ritmik ve hafif müzikli melodiler kapsamaktadır.[200] |
1885 | Çingene Baron (Der Zigeunerbaron) |
Johann Strauss II | Viyana opereti janrında hazırlanmış bir operettir. Müziğin ve orkestrasyonun ve işlenen konunun ayrıntıları nedeniyle bu eser, hafif konulu ve müzikli bir operet olmaktan ziyade, bir komik opera hatta bir lirik opera olarak görülmektedir. |
1886 | Khovanshchina |
Modest Musorgksi | Musorgski'nin bu eseri Rus tarihinden aldığı bir ikinci epik öyküyü kapsamaktadır. Fakat besteci öldüğü zaman opera bitirilmemişti. Rimski-Korsakov bazı kesintiler yaparak bu eserin sahnelenmesini sağlamıştır ve bu versiyon günümüzde sahnelenmektedir.[201][202] |
1887 | Otello (Verdi) | Giuseppe Verdi | Verdi'inin çalışma hayatının son döneminde hazırladığı şaheserlerin birincisidir ve "Arrigo Boito"'nun hazırladığı çok güzel bir librettoya dayanmaktadır. Shakespeare'in eserlerinden uyarlanan 200 kadar opera eserlerinin en iyisi olduğu kabul edilir.[203] |
1887 | Kendine rağmen kral olmak (Le roi malgré lui) |
Emmanuel Chabrier | Bu eserin konusu çok karmaşıktır. Ancak Ravel bu komik operayı Wagner'in "Nibelug Yüzüğü" dörtlüsüne tercih ettiğini açıklamıştır.[204] |
1887 | Jakobin' | Antonín Dvořák | Bu eserin ana kahramanı bir müzik hocasıdır. Bu eser Dvorak Çek köylüleri konulu ve halk müzik temeli olan operaları içinde karakterlere en yakın olanıdır ve pratik hayatın realizmini yansıtmaktadır. |
1888 | Ys Kralı (Le roi d'Ys) |
Eduard Lalo | Konusu bir Bretanya halk efsanesine dayanmakta ve müziği ise Wagner'in büyük etkisi altında olarak hazırlanmıştır.[205] |
1890 | Köylü namusu (Cavalleria rusticana) |
Pietro Mascagni | Bir perdelik bu kırsal hayatı ele alan bu eser verismo stilinin bir sembolü olmuştur. İtalya ve bütün Avrupa opera evlerinde devamlı olarak sahnelenmektedir. Çok kere Leoncavallo'nun yine bir perdelik Palyaçolar eseri ile birlikte sahnelenmektedir.[206] |
1890 | Loreley | Alfredo Catalani | Bestecisi İtalyan olmakla beraber konusu, müziğin romantik atmosferi ve doğaüstü yaklaşım ile bir Alman müzik eserine çok benzetilmektedir. Fakat günümüzde hemen hemen unutulmuştur.[207] |
1890 | Prens İgor | Aleksandr Borodin | Besteci zaman zaman ele alarak bu eseri üzerinde 17 yıl uğraşmıştır ama yaşamının sonunda bu eser bitirilmemişti. "Kumanların dansları (İngilizce: Polovtsian Dances)" adlı parça çok ün kazanmıştır.[208] |
1890 | Maça kızı (Pikovaya dama) |
Peter İlyiç Çaykovski | Bestecinin İtalya seyahati sırasında 44 gün içinde hazırlanmıştır. Romantik opera stilinde en popüler opera eserlerinden biri olmuştur. Besteci eserinde Mozart-tipi danslar içermek için besteci eserinin zamanını eserin kaynağı olan Puşkin'in romanındaki zamandan 40 yıl öncesinde oluşturmuştur.[209] |
1891 | Arkadas Fritz (L'amico Fritz) |
Pietro Mascagni | "Opera semi-seria" janrının son örneğidir.[210] Mekânın huzurlu bir kırsal ortamda olması ve kahramanlarının yaklaşımları dolayısı ile bir bakıma La Bohème operasını andırmaktadır.[211] |
1892 | Iolanta | Peter İlyiç Çaykovski | Çaykovski bu son lirik operası kardeşi Modest tarafından yazılmış olan librettoya dayanmaktadır.[212] |
1892 | La Wally | Alfredo Catalani | Bestelendiği zaman moda olan kırsal gerçekçilik (verismo) akımını yansıtmaktadır ve bu en ünlü Ebben, ne andrò lontano adlı aryasında açıkça ortaya çıkmaktadır.[213] |
1892 | Palyaçolar (Pagliacci) |
Ruggero Leoncavallo | Gerçekçilik Verismo akımının en iyi bilinen operasıdır. Opera evleri tarafından bu eserin Mascagni'nin Cavalleria rusticana operası ile birlikte sahnelenmesi gelenek olmuştur.[214] Çok mükemmel bir dramatik çerçevesi vardir. Wagner tipi leitmotif'ler kullanılmakla beraber, her önemli şarkıcı için asgari bir arya da içermektedir.[215] |
1892 | Werther | Jules Massenet | Romantik edebiyat akımının başta gelen eserlerinden olan Goethe'nin bu çok trajik sonuçlu romanının operaya en iyi uyarlanması olduğu kabul edilmektedir. Fakat Massenet'in Manon adlı diğer operasından daha az olarak sahnelenmektedir.[216] |
1893 | Falstaff | Giuseppe Verdi | Verdi'nin bu son operasıdır. 53 yıl önce başarısız kalan ve Rossini'nin eserinin bir parodisi olan Un giorno di regno adlı eserinden sonra hazırladığı ikinci komik operadır. Bu eser "Boito"'nun yazmış olduğu çok güzel bir librettoya dayanmaktadır.[217] |
1893 | Hansel ve Gretel | Engelbert Humperdinck | Bu eser Almanya Westfalya bölgesinin folklor öğelerini içermektedir.[218] Alman operasından Wagner ile İtalyan operasının verismo akımını birleştirmektedir. Daha çok Almanca konuşulan ülkelerde tutulmaktadır.[219] |
1893 | Aleko | Sergey Rahmaninov | Hemen hemen her opera şan öğrencisinin eğitiminin başlarında öğrendiği ilk eserlerden biri olmakla beraber, 20. yüzyılda çok popüler olmadan ancak zaman zaman operaevleri repertuvarlarına girmiştir. |
1893 | Manon Lescaut | Giacomo Puccini | Bu eser zamanında yeni ortaya çıkan verismo akımının ruhunu açıklığa çıkaran bir eserdir.[220] Bu eserin başarısı Puccini'nin zamanının opera bestecilerini arasında başta geldiğine bir gösterge olmuştur.[221] |
1894 | Thaïs | Jules Massenet | Prömiyerden hemen sonra çok başarılı olarak opera-evleri tarafından yapımlanmış ve seyircileri tarafından tutulmuştur. Fakat 20. yüzyılda, 1970'li yıllarda ilk tekrarına kadar, eserin tümü hemen hemen unutulmuştur. Ancak içeriğindeki keman için Meditation parçası çok ün kazanıp tek başına bir konser parçası olarak konserlerde çok tekrarlanmıştır.[222] |
1895 | La Dolores | Tomás Bretón | Verismo stilinde "Josep Feliu i Codina" tarafından hazırlanmış bir romandan uyarlanmış bir opera eseridir.[223] |
1895 | Noel Yortusu Arifesi (Noch' pered Rozhdestvom) |
Nikolay Rimski-Korsakov | Gogol'un bir öyküsüne dayanan ve daha önce üç diğer Rus besteci tarafından operaya dönüştürülen bir konunun işlenmesi. Rusya'da popüler olmakla beraber Avrupa opera sahnelerine ancak 20. yüzyıl son çeyreğinde erişmiştir. |
1896 | Andrea Chenier | Umberto Giordano | Gerçekçilik Verismo akımından bir trajediyi ele alan "Luigi Illica" tarafından uyarılmış bu eser Giardano'nun en sevilen opera eseridir.[221] Bu eser doktriner olarak Fransız Devrimi aleyhindedir.[224] |
1896 | La bohème | Giacomo Puccini | Operaseverlerin çoğunluğunun en sevdiği operalardan biri olup eserin gücü çok duygulandırıcı bir öyküyü çok melodi dolu müzik ile birleştirmesindedir.[225] Puccini'nin bu eseri çok çarpıcı "laitmotif"lerle doludur. Bunlar arasında dördüncü perdedeki aşk temelini çağıştıran laitmotifler çok beğenilir.[226] |
1896 | Pepita Jiménez | Isaac Albéniz | "Juan Valera"'nın patronu ve para babası bir banker olan Coutts'un yaşamını hiç tenkit görmeyen bir şekilde ele aldığı romanından uyarlanmıştır. Bu eserin müziksel içeriği çok fazla İspanyol melodi ile ritimlerine dayanmaktadır.[227] |
1897 | Mozart ve Salieri (Motsart i Sal'yeri)' |
Nikolay Rimski-Korsakov | Bu eserin konusu Anton Salieri'nin Mozart'ın müziğinin popülerliğini kıskanıp onu zehirleyip öldürdüğü hakkında bir söylentiye dayanmaktadır. Bu eser Rus operasında "realizm" akımının gelişmesine büyük katkısı bulunduğu bildirmektedir.[228] |
1897 | La Bohème (Leoncavallo) | Ruggero Leoncavallo | Leoncavallo bu eserin kaynağı olan "Henri Murger"in romanına gayet sadık kalmıştır. Fakat bu kurala pek uymayan Puccini'nin aynı konulu ve adlı eseri yanında gölgede kalmış ve unutulmuştur.[229] |
1897 | L'arlesiana | Francesco Cilea | Bu eser nispeten az bilinmektedir. Fakat bu eserde bulunan Lamento di Federico aryası birçok tenör tarafından konser resitallerine dahil edilmektedir.[230] |
1897 | Königskinder | Engelbert Humperdinck | Orijinal olarak konuşma dialoglarını müziksel şarkılarla birleştiren bir melodram oyunu şeklinde idi. 1907'de besteci bu eserini tümden revize ederek bir opera eserine dönüştürmüştür. |
1898 | İris | Pietro Mascagni | Bu opera verismo akımına uyan İtalyan opera bestecilerine gizemli Doğu dünyasının kapısını açan opera eseridir.[231] |
1898 | Fedora | Umberto Giordano | Prömiyerinde seyirciler tarafından sevilmekle beraber muzik kritikleri tarafından sert tenkitlere uğramıştır. Fakat sonraki 30 yılda Avrupa operaevlerinde yapımlanmaya devam etmiştir. Ama 20. yüzyıl ilerledikçe unutulmaya başlanmıştır.[232] |
1898 | Sadko | Nikolay Rimski-Korsakov | Bu eserdeki "Viking tüccarın şarkısı" Rusya'da çok popüler olmuştur.[228] |
1899 | Çarın Gelini (Tsarskaya nevesta) |
Nikolay Rimski-Korsakov | Besteci bu opera eserinde sesleri, ton efektleri ve enstrümantasyonu o kadar zeki bir şekilde deneysel olarak birleştirmiştir ki bu deneyler Rus müziğinde Prokofiyef ve Stravinski'nin müziksel devrimlerine öncülük yapmıştır.[233] |
1899 | Cendrillon | Jules Massenet | Bu eser prömiyerinde çok büyük bir sükse sağlamış ve sadece 1899'de 50 defa sahnelenmiştir.[234] |
1899 | Şeytan ve Kaça (Čert a Káča) |
Antonín Dvořák | Bu eser Çek asıllı komik opera eserleri arasında tek olarak hiç aşk ve sevgi ilişkisi içermez.[235] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1900 – 1925
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi |
İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1900 | Louise | Gustave Charpentier | İtalyan verismo opera stilini Fransız operasına getirmek için yapılan bir girişimdir. Louise için mekân Paris'in işçi sınıfının oturduğu mahallelerdir.[236] |
1900 | Tosca | Giacomo Puccini | Puccini bu eserinde birçok leitmotif kullanmıştır ve bu nedenle bu eser Wagner-tipi operaya bir örnek olarak bilinmektedir. Aşk ve ölüm konulu içeriği ile ateşli hisleri içeren ve çok duygusal arya ve ikililerle dolu bir opera eseridir.[237] |
1900 | Çar Saltan'in Öyküsü (Skazka o Tsare Saltane) |
Nikolay Rimski-Korsakov | Puşkin'in şiir şeklindeki peri masalının Wagner stilinde içinde devamlı leitmotifler bulunan bir tablonun genellikle sürekli müziksel doku ile işlenmesi ile oluşmuştur. Ancak bazı şarkıya benzer pasajlar da bulunmaktadır. Bu eserin sahnelenmesinde egzotik giysiler ve mizansen özellikle göze çarpar. |
1901 | Rusalka | Antonín Dvořák | Bir su perisi hakkında bir masaldan uyarlanan bu eser uluslararası opera seyircileri tarafından Antonin Dvorak'in en başarılı eseri olarak görülmüştür.[238] |
1902 | Adriana Lecouvreur | Francesco Cilea | Cilea'nin bestelediği bu opera eseri nadir bulunur bir özellikle onun hâlen dünya opera-evleri repertuvarlarında bulunan tek eseridir. Bu eserde Cilea "belkanto" opera stili özellikleri ile verismo opera stilini birleştirmeyi başarmıştır.[239] |
1902 | Pelléas et Mélisande | Claude Debussy | Debussy'nin bu sembolist stildeki dramı olarak bu opera 20. yüzyıl opera eserleri arasında çok önemli yer almaktadır.[240] |
1902 | Saul ve Davut (Saul og David) |
Carl Nielsen | İncil'de bulunan bu trajedi Nielson'un bestelediği iki operadan birincisidir.[241] |
1903 | Tiefland | Eugen d'Albert | Realizm akımına göre "Angel Guimera" tarafından yazılmış bir romandan uyarılan bu eser Avrupa opera izleyicileri tarafından çok sevilmiş ve çok defa arka arkaya birçok sezonda tekrar sahnelenmiştir.[242] |
1904 | Tekrar Diriliş (Risurrezione) |
Franco Alfano | Tolstoy'un bir eserinden uyarılan bu opera İtalya'daki verismo akımı içinde önemli bir rol oynamış ve besteciye büyük prestij kazandırmıştır. Bu prestij, ona Puccini'nin bitmemiş olan Turandot eserini tamamlama siparişinin verilmesine baş neden olmuştur.[243] |
1904 | Jenufa (Její pastorkyňa) |
Leoš Janáček | Bu eserin stili İtalyan Gerçekçilik verismo akımı şekline uymaktadır. Bir hüzünlü çevreyi ele alan ama kırsal hayatı yansıttığı için halk dansları ve folklorik koro şarkıları ile dolu bir eserdir. Tamamlanması 10 yıl almıştır.[244] |
1904 | Madam Butterfly | Giacomo Puccini | Puccini bu eserine içten gerçeklik katmak için Japonya'nın popüler müzik kültürünü incelemiştir ve Japon motiflerini İtalyan ruhlu müzikle birleştirmeyi başarmıştır. Bu eserin ilk temsili bir felaket olmuş ve besteci intihal ile suçlanmıştır. Buna rağmen günümüzde bu eser çok popüler olarak bilinmekte ve sahnelenmektedir.[245] |
1905 | Şen Dul (Die Lustige Witwe) |
Franz Lehár | En ünlü bir Viyana stili operetdir.[246] Candan bir nostalji ile eski imparatorluk başkenti olan Viyana'nın anılıp kutlanmasıdır.[247] |
1905 | Salome | Richard Strauss | Strauss'un bu biraz "açık-saçık" konuyu işleyen operası Dresden'deki prömiyer temsilinde 38 defa alkışla karşılanmış ve modern seyirci için de bu çok büyük popülerliğini korumuştur.[248] |
1906 | Maskeli Balo (Nielsen) (Masquerade) |
Carl Nielsen | Nielsen'in bu çok şen komedisi Figaro'nun Düğünü'nü andırmaktadır. Bestecinin ülkesi olan Danimarka'da bir klasik olarak kabul görülmektedir.[249] |
1906 | Francesca da Rimini | Sergey Rahmaninov | Bu eserin çok kısa olan hikâyesi bu küçük şaheser müziksel ustalık eserinin layık olduğu üne kavuşmasına engel olmuştur.[250] |
1907 | Kiteze Gizli Şehrii (Skazaniye o nevidimom grade Kitezhe i deve Fevroni) |
Nikolay Rimski-Korsakov | Rus masalları, fantezileri ve folklor öğelerinden oluşan bu esere bazen Rus Parsifal'i unvanı verilir. Dünya opera-evlerinde Rus operasını temsil eden eserlerin başında olarak devamlı yapımlanmaktadır.[251] |
1907 | Bir Köyde Romeo ile Juliyet A Village (Romeo and Juliet)' |
Frederick Delius | İsviçre mekânlı mutsuzluk doğuran bir aşkın trajik öyküsü. Bu eserdeki "The Walk to the Paradise Garden (Cennet Bahçesinde bir Gezi)" adlı parça tek başına popüler konser parçası olmuştur.[252] |
1907 | Ariane ve Mavisakal (Ariane et Barbe-bleue)' |
Paul Dukas | Dukas'in tek opera eseridir ve Maurice Maeterlinck'in bir sembolist eserinden uyarlanmıştır.[253] |
1907 | Kader (Osud) |
Leoš Janáček | Janacek'in müzik kariyerinde önemli bir geçiş eseridir; çünkü besteci o zamana kadar işlediği geleneksel Çek temalarından ve Çek folklorik kaynaklı müzikten bu eserde ayrılmıştır.[254] |
1909 | Elektra | Richard Strauss | Bu ezik konular işleyen trajedi Strauss'un müziğini atonalite sınırlarına getirmiştir. Sonradan librettolar hazırlayarak opera eseri hazırlamada kendisiyle işbirliği yapacak yazar ve şair Hugo von Hofmannsthal ile hazırlanan ilk eserdir.[255] Tiz notları uzun zaman söylemek gerektiği için bir ustalık gösteri eseri olan bu eserdeki soprano rolü birçok ünlü soprano şarkıcıyı bu rolü oynamaya çekmiştir.[256] |
1909 | Susanna'nın Sırrı (Il segreto di Susanna) |
Ermanno Wolf-Ferrari | Bir komik intermezzo. Çok zarif ve çok zengin bir enstrümantasyon gerektirmektedir. Susanna'nın sırrı sigara içmeye başlamasıdır.[257] |
1909 | (Altın Horoz (Zolotoy Petushok) |
Nikolay Rimski-Korsakov | Çok kere Rimski-Korsakov'un in güzel eseri olarak kabul edilir. Askerî beceriksizlik alaya alındığı için Rus-Japon Savaşı'nda yenilen Rusya'nın devlet otoriteleri bu esere ve bestecisine sansür uygulamaya başlamışlardır.[258] |
1909 | Lüksemburg Kontu (Der Graf von Luxemburg)' |
Franz Lehár | Şen Dul operetinin popülerliği ardından, Lehar benzer konuda bu opereti üç hafta gibi kısa bir zaman içinde tamamlamış ve bu operet de önceki gibi popüler olmuştur. |
1910 | Don Kişot (Don Quichotte) |
Jules Massenet | Cervantes'in ünlü eseri Don Kişot'tan uyarlanan bu komedinin popülerliği Massenet için büyük bir kariyerden ayrılma armağanı olmuştur.[259] |
1910 | Batının Altın Kızı (La Fanciulla del West) |
Giacomo Puccini | Besteci Puccini tarafından kendinin en güzel opera eseri olarak tanımlanmıştır. Bir tiyatro eseri gibi konusunun akışı seyirciyi, içinde olan müzikten ayrı olarak, sanki arkasından çekmekte ve müzik sanki oyunda arka planda kalmaktadır. Ama üçüncü perdede çok popüler bir müziksel parça bulunmaktadır.[260] |
1911 | Pembe Şövalye (Der Rosenkavalier) |
Richard Strauss | Strauss ve Hofmansstahl işbirliğinin en popüler sonucu olan bu eser 18. yüzyıl Viyana'sında geçmekte ve sanki Mozart çağını modern çağa getirmektedir. Bu operanın sunulması için sadece iyi bir orkestra yeterli değildir ve bunun yanında çok sayıda yetenekli opera şarkıcısı da gerektirmektedir.[261] Üçüncü sahne sonundaki üçlü, opera repertuvarında bulunan, derin duyguları en iyi şekilde ifade eden şarkı olarak kabul edilmektedir.[262] |
1911 | İspanyol Zamanı (L'heure espagnole) |
Maurice Ravel | İspanya'da geçmekte olan bir yatak-odası farsı tipi komedi, Ravel'in ilk operasıdır. Eğlenceli ve değişken bir müzik ve çok sayıda sahne değişimi bu küçük opera çapta opera eserini çok tatlı bir opera yaşantısına döndürmektedir.[263] |
1912 | Ariadne Naksos'ta (Ariadne auf Naxos) |
Richard Strauss | Bir opera içinde opera ve bir komedi ile trajedi karışımını içermektedir. Strauss'un "Zernietta" rolü için hazırladığı parçalar şarkıcının sesini kullanmakta ustalığı gösterebilmesi için özel bir alet olabileceği kabul edilmektedir.[264] |
1913 | Kısa Hayat (La vida breve) |
Manuel de Falla | Verismo opera akımından çok etkilenmiş ama bir İspanyol dramı içerikli eser. Orkestrasyonunun teknik parlaklığı ile önemli bir opera olmakla beraber, tipik estetiği ile özellikle İspanyolca konuşulan ülkelerde popüler olan "zarzuela" operet tipine de uymaktadır.[265] |
1913 | Üç Kralın Aşkı (L'amore dei tre re) |
Italo Montemezzi | Post-verismo akımının ilk opera eseri. Bu eser içindeki '"laitmotif"ler dolayı dikkati çekmektedir.[266] |
1914 | Ölümsüz Saat (The Immortal Hour) |
Rutland Boughton | Bir Kelt peri masalından uyarlanan bu opera eseri Birinci ve İkinci Dünya Savaşları arasındaki dönemde İngiltere opera seyircisi tarafından çok tutulmuştur.[267] |
1914 | Bülbül (Solovyei) |
Igor Stravinsky | Bu kısa operayi hocası olan Rimsky-Korsakov'un stilinde bestelemekte olan Stravinsky'nin müzik stili birden radikal olarak değişmiştir.[268] |
1914 | Francesca da Rimini | Riccardo Zandonai | Zandonai bu eserinde İtalyan verismo stili estetik etkilerden vazgeçmiş, yerine İtalyan rönesans tarihindeki olaylara odaklanmıştır. Senfonik orkestra dili çok etkin olarak geliştirilmiştir.[269] |
1916 | Goyescas | Enrique Granados | İtalyan verismo akımını ün alan İspanyol melodileriyle uygulamaktadır. Bu eserin ün alıp prestij kazanmasına rağmen opera evlerinde çok sıkı olarak temsil edilmemektedir.[270] |
1916 | Savitri | Gustav Holst | Antik Hindu dinsel mitleri kapsayan büyük Mahabharata adlı eserden bir küçük parça Holst'un Hinduizme olan yakın ilgisi nedeniyle bir opera eseri hâlinde bestenmiştir.[271] |
1917 | Arlecchino | Ferruccio Busoni | Busoni bu bir sahnelik operası için İtalyan commedia dell'arte karakterlerini ve konularını kullanmıştır.[272] |
1917 | Bir Floransa Trajedisi (Eine Florentinische Tragödie) |
Alexander von Zemlinsky | Zemlinsky's bir sahnelik kısa operası Oscar Wilde'ın kısa bir oyunundan uyarlanmıştır.[273] |
1917 | Kırlangıç (La rondine) |
Giacomo Puccini | İki kez revize edilmekle beraber Puccini'nin diğer eserleri kadar popüler olmamıştır.[221] |
1917 | Palestrina | Hans Pfitzner | Müzikte gelenek ve yenilik çarpışmasını ele alıp inceleyen bir Wagner tipi dram.[274] |
1917 | Turandot (Busoni) | Ferruccio Busoni | Eski "Binbirgece Masalları"'ndan birinden "Carlo Guzzi" tarafından uyarlanan bir tiyatro oyununa dayanmaktadır. Busoni eserini rahat seslerle alaycı bir şekilde kurmuştur.[275] |
1917 | Vahşi Kedi (El gato montés) |
Manuel Penella Moreno | Bu eser egzotik İspanyol boğa güreşçisinin hayatını aksettirdiği için dünya opera-evlerinde önce çok popüler olarak sahnelenmiştir. Çok popüler bir "pasadoble" parçası ihtiva etmektedir. Fakat sonradan bu popülerliğini kaybetmiştir.[276] |
1918 | Kont Mavi Sakal'ın Şatosu (A kékszakállú herceg vára) |
Béla Bartók | Bartok'un tek operasıdır ve çok ateşli bir psikolojik dramı ele alan bu opera onun en önemli eserlerinden biridir.[277] |
1918 | Üçleme (Il Trittico) |
Giacomo Puccini | Il tabarro, Suor Angelica ve Gianni Schicchi adı verilen üç tek perdelik opera eserinden oluşmaktadır ve bir üçleme olarak bestelenmiştir. Ama bu üçleme eser dünya opera-evlerinde bir arada olarak sahnelenmemektedir; üçlemenin ya ikisi ya da tek biri ayrı olarak yapımlanmaktadır.[278] |
1918 | Gölgesiz Kadın (Die Frau ohne Schatten) |
Richard Strauss | Olumsuzluk ve yeryüzünde insan yaşamı hakkında çok sembolik ve karmaşık Hugo von Hofmannsthal librettosu, bazı fikirleri çok belirsiz işlemekle beraber, bu eser tekrar ve daha dikkatle dinlenilince çok daha beğenilecek olacağı ifade edilmiştir.[279] |
1920 | Ölmüş Şehir (Die tote Stadt) |
Erich Wolfgang Korngold | Korngold'un bu en ünlü operası sembolist akımına uymaktadır ve Richard Strauss'un eserlerinden çok etkilenmiştir.[280] |
1920 | Brouček Beyin Gezileri (Výlety pánĕ Broučkovy) |
Leoš Janáček | Ayda ve 15. yüzyılda Bohemya'da yer alan bir fantezi komedi.[281] |
1921 | Küçük Marat (Il piccolo Marat) |
Pietro Mascagni | Bu "post-verismo" stilinde bir eserdir. Bu eserin başrolü çok güç ve fiziksel dayanıklık gerektirmektedir. Bu nedenle bu kaliteleri yeterli olan İspanyol tenor "Hipolit Lazaro"'e bu eserin prömiyerinde rol verilmiştir.[282] |
1921 | Kata Kabanova | Leoš Janáček | Janacek'in olgunluk çağı grand-operalarının birincisidir. Ostrovski'in bir oyunundan uyarlanan taşra Rusya'sında dinsel bağnazlık ve yasak aşk konularını ele alan bir eserdir[283] |
1921 | Üç Portakalın Aşkı (Lyubov k Tryom Apelsinam) |
Sergei Prokofiev | "Carlo Gozzi"'nin bir peri masalından uyarılan bir komik operadır.[284] Beste hayat ve eğlence dolu olmakla beraber çok büyük sayıda rol istemesi ve eserde olayların çok hızla gelişme göstermeleri dolayısıyla içeriğinde çok az sayıda arya bulunmaktadır. İkinci perdedeki müzik popüler olarak çok iyi bilinmektedir.[285] |
1922 | Cüce (Der Zwerg) |
Alexander von Zemlinsky | Oscar Wilde'in bir eserinden uyarlanmış bir kısa opera eseridir. Besteci kendini şahsen bu esere ismini veren cüce ile benzer gördüğünü ifade etmiştir.[286] |
1922 | Juliyet ve Romeo (Giulietta e Romeo) |
Riccardo Zandonai | Bu eser "post-verismo" stilinin en önemli eserlerinin başında gelir. Yollarda ilerleyen bir Romeo'yu yolun kenarında ağaçları canlandıran bir sinema filmi ile gösterilmesi, bu eser naratif film sanatının operaya indirilmeye çalışılma uğraşıdır.[287] |
1924 | Bekleyiş (Erwartung) |
Arnold Schoenberg | Çok heyecanlı "atonal" olarak bestelenmiş bir monodrama.[288] |
1924 | Hugh, hayvan sürücüsü (Hugh the Drover) |
Ralph Vaughan Williams | Bir İngiliz folklorik ballad şarkısında ele alınan konudan uyarlanarak bestelenmiş "ballad opera" janrında bir eser.[289] |
1924 | Intermezzo | Richard Strauss | Bestecinin gerçekte başından geçen bir olaydan uyarlanmış bir hafif operet tipte bir eser.[290] |
1924 | Kurnaz Küçük Dişi Tilki (Příhody Lišky Bystroušky) |
Leoš Janáček | Bir popüler çizgi öyküye dayanmakta ve Çek kırlarında bulunan hayvanların hikâyesini anlatmaktadır. Hayvanları temsil eden bir grup opera şarkıcısı ile opera repertuvarında ender bulunur ve bazen acayip gelen bir eserdir.[291] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1925 – 1945
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1925 | Doktor Faust | Ferruccio Busoni | Busoni bu eserini opera bestecilik sanatkarlığının ustalık zirve eseri olarak hazırlamak istemişti ama ömrü elvermeyip eser bitmeden yarım kalmıştır. Çok büyük sayıda şarkıcı ve komplike mizansen gerektirdiği için opera-evleri bu eserin yapımını çok zor bulmaktadırlar.[292] |
1925 | Çocuk ve Büyüler (L'enfant et les sortilèges) |
Maurice Ravel | Orijinal tasarılara göre bir periler balesi olacaktı ve operanın konusu böylece bir çocuk peri masalı olmuştur.[293] |
1925 | Wozzeck | Alban Berg | XX. yüzyılın en önemli modern opera görüşüne anahtar olan operaların başında gelir. Eserin konusu çok sevimsiz bir "kahramanı" inceler. Berg bu eserinde modern "atonal" teknikleri daha geleneksel tonalite prensiplerine uyanlarla karıştırmıştır.[294] |
1926 | Háry János | Zoltán Kodály | Kodaly'nın bu singspiel janrındaki eseri birçok Macar halk şarkıları ve halk dansları içermektedir.[295] |
1926 | Cardillac | Paul Hindemith | Neo-klasik stilde bestelenmiş olan bu eserinde Hindemith bir psikopatolojik kuyumcunun hikâyesini ele almaktadır. Sonradan Hindemith bu eserini revize edip müziğin daha sert ve disiplinsiz duyulmasını istemiştir.[296] |
1926 | Kral Roger | Karol Szymanowski | Çok önemli bir Polonya operası olup birçok egzotik ve empresyonist stilde oryantalist harmonileri içermektedir.[297] |
1926 | Makropoulos Vakası | Leoš Janáček | Janacek bu janra yeni bir yön vermek için müziksel ve dilsel deneyleri bu eserine koymuştur. Eser "ekspresyonist" akımının da öğelerini kapsamaktadır. Janacek'in şahsen görüp dinlemek imkânı bulduğu son opera eseri olmuştur.[298] |
1926 | Turandot | Giacomo Puccini | Puccini'nin ölümünden hemen önce üzerinde uğraştığı ama bitiremeden öldüğü eser. Tehlikeyi unutup kendini aşka verenler ve aşıkların ölmeden, aşkın meyve vermesi gibi konu ve kavramlar işlemesi dolayısıyla Post-verismo akımının bir örneği sayılmaktadır. Çok popüler arya olan Nessun dorma bu eser içindedir.[221] |
1927 | Oedipus Rex | Igor Stravinski | Jean Cocteau tarafından Latince olarak yazılmış bir libretoyu kullanan Stravinsky, bu çok stilize edilmiş müzik eserinde opera ve oratoryo müzik janrlarını birleştirmektedir.[299] |
1927 | Jonyy Oyuna Geçer (Jonny spielt auf) |
Ernst Krenek | Bir "caz operası" bestesi olarak, özellikle ilk temsillerinde, çok büyük başarı sağlayıp ilgi çekmiştir.[300] |
1928 | Üç Kuruşluk Opera (The Threepenny Opera) | Kurt Weill | Gay ve Pepusch'un The Beggar's Opera (Dilenci Operası) eserinin modern uyarısı.[301] |
1928 | Mısırlı Helena | Richard Strauss | Strauss bazen çok canlı ve bazen görkemli bir Alman-antik Yunan karışımı müzik stili bulmak istemekteydi; ama diğer Strauss operalarına kıyasla sonuçta birlik sağlanamadan daha aşağı kalitede bir eser ortaya çıkmıştır.[302] |
1929 | Burun (Nos ) |
Dmitri Şostakoviç | Bu hicivli acayip opera Gogol'un bir kısa öyküsüne dayanmaktadır.[303] |
1930 | Maun Şehrinin Yükseliş ve Çöküşü (Rise and Fall of the City of Mahagonny) |
Kurt Weill | Eserin libereto yazarı Bertolt Brecht ile bestecisi arasında çıkan çatışma nedeniyle bu eserin bestelenmesi çok sorun çıkartmıştır.[301] |
1930 | Ölüler Evi (Z Mrtvého Domu i) |
Leoš Janáček | Bir Rus sürgün tutuklu kampındaki hayatı inceleyen Dostoyevski eserinden uyarlanmıştır.[304] |
1932 | Musa ve Harun (Moses und Aron) |
Arnold Schönberg | Schönberg'in öldüğü zaman daha bitmeden ortada kalmıştı. Besteci bu operada "atonal-serialist" teknikler kullanmaktadır. Çok iyi hazırlanmış ve çok sayıda profesyonel şarkıcı içerdiği için ve diğer görüş yönlerinden de karmaşık ahenksizliklerle dolu olduğundan dolayı çok nadir yapımlanmıştır.[305] |
1933 | Arabella | Richard Strauss | Strauss'un libretist "Hugo von Hofmannsthal" ile birlikte hazırladığı altı operadan sonuncusu. Der Rosenkavalier operasının başarısına dayanarak, müziğinde Viyana valslerine önemli yer verilmiştir ama o eser kadar popülerlik kazanmamıştır.[306] |
1934 | Mtsenkli Lady Macbeth (Ledi Makbet Mtsenskovo Uyezd ) |
Dmitri Şostakoviç | Eserin bir katili sempati ile incelemesini beğenmeyen Sovyet Pravda gazetesi operanın müzik ve konusuna hücum etmiş ve bestecinin daha sonra Rusya'da eserin 1963'e kadar yapımlanmamasına neden olmuştur. Batıda ise eser cinsellik içeriği ve özellikle müzik ile dile getirilmeye çalışılan aksiyonlar dolayısıyla tenkide uğramıştır.[307] |
1934 | Alev (La fiamma) |
Ottorino Respighi | Yoğun bir dille tarihsel bir olaya eğilmektedir. Kuruluş bünyesinin uygunluğu ve zengin enstrümantasyonu ile XIX. yüzyıl "verismo" akımının bir örneğidir.[308] |
1934 | Özsoy Operası | Ahmet Adnan Saygun | Bir perdelik Firdevsî'nin Şehnâme'sinden uyarlanan ve mitik iki kardeşin (Tur ve İraj) öyküsünü anlatan; ilk defa Türkiye Cumhuriyeti'nde bir Türk besteci tarafından hazırlanan ve yapımlanan bir opera eseri.[309] |
1935 | Die schweigsame Frau (Sessiz Kadın) |
Richard Strauss | XVII. yüzyıl İngiliz oyun yazarı Ben Jonson'dan uyarılmış bir öyküye dayanan bir komik opera.[310] |
1935 | Porgy ve Bess | George Gershwin | İçeriğinde caz ve Amerikan zenci kölelerin şarkı ve müziğini kapsamakta ve ABD güneyindeki zenciler arasındaki hayatı aksettirmeye çalışmaktadır. İlk defa müzikal oyun olarak sahnelenmesi mali başarısızlıkla sona ermiştir; ama 1941'de önceki versiyonda bulunan konuşulan kısımlar resitatiflere çevrilip esere bir opera havası verilmiştir.[311] |
1937 | Lulu | Alban Berg | Bu eser Berg'in öldüğü zaman tamamlanmamıştı. Fakat "Friedrich Cerha" tarafından eklerle tamamlanmış ve 1979'da ilk defa sahnelenmiştir.[312] |
1937 | Denize Atlılar (Riders to the Sea) |
Ralph Vaughan Williams | İrlanda'nin doğusunda bu Atlas Okyanusu adası olan Arran'da geçen bu kısa ve ölümlü bir trajediyi inceleyen opera Vaughan Williams'ın en güzel eseri olarak tanımlanmıştır.[313] |
1938 | Daphne | Richard Strauss | Bir mitik konuyu işleyen lirik ve pastoral müzikli bir opera[314] |
1938 | Julietta | Bohuslav Martinu | Belleklerini kaybetmiş kişilerden oluşan bir şehir içinde sanki bir rüya havasında olan hayatı inceleyen bu opera Martinu'nun ustalık opera eseri olduğu belirtilir.[315] |
1938 | Ressam Mathis (Mathis der Maler) |
Paul Hindemith | Hindemith'in en popüler eseri olan bu opera, bestecinin Naziler altındaki hayatını anlatan bir kıssadan hisse alınacak hikâye gibi ortaya konulmuştur.[316] |
1941 | Paul Bunyan' | Benjamin Britten | Bir güçlü devin yaşamını ele alan bir Amerikan halk masalından, W.H.Auden tarafından uyarlanarak hazırlanmış bir libretto ile Britten tarafından bestelenmiş bir hafif operet janrında ilk opera eseri.[317] |
1942 | Capriccio | Richard Strauss | Bu opera bestecisi Strauss'un yazar Stefan Zweig ile birlikte yaptığı bir entelektüel eksersiz sonucudur.[318] |
1943 | Atlantis Kralı (Der Kaiser von Atlantis) |
Viktor Ullmann | Theresiensdtadt Nazi toplama kampı içinde yazılıp bestelenip, 1975'e kadar temsil edilmemiştir. Hem liberetto yazarı ve hem de besteci Auschwitz Nazi toplama kampında öldürülmüştür.[319] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
1945 – Günümüz
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
---|---|---|---|
1945 | Peter Grimes | Benjamin Britten | Bu eserle Britten İngiliz operasını dünya müzik ve opera sahnelerine Henry Purcell'in Didea ve Eanas operasından sonra ilk defa olarak çıkartmıştır.[320] |
1945 | Savaş ve Barış (Voyna i mir) |
Sergey Sergeviç Prokofyev | Prokofiev klasik Rus tarihi opera geleneklerine dönüp bu eserini Tolstoy'un klasik romanından uyarlamıştır. Bu eserin çok kere temsili kısaltılmış bir şekilde yapılmaktadır. Eserin bestelendiği şekilde sahnelenmesi için değişik enstrümanlarda 37 tane soloist gerekmektedir.[321] |
1946 | 'Bir Manastırda Nişanlanma (Obrucheniye v monastïre) |
Sergey Sergeviç Prokofyev | Opera buffa janrında bir romantik komedi.[322] |
1946 | Medyum (The Medium) |
Gian Carlo Menotti | Bu eserde Menotti halkının batıl itikatları ve inançları dolayısıyla ABD'yi müziksel yolla hicvedip eleştirmektedir. Menotti'nin en güzel opera eseri olduğu bildirilir.[323] |
1946 | Lucretia'ya tecavüz (The Rape of Lucretia) |
Benjamin Britten | Britten tarafından bestelenen ilk oda operası.[324] |
1947 | Albert Herring | Benjamin Britten | Ensambl şarkılarının ağır bastığı bir komik opera.[324] |
1947 | Danton'un Ölümü (Dantons Tod) |
Gottfried von Einem | Fransız Devrimi sırasında terör rejimini inceleyen "Georg Buchner"'in oyunundan kısaltılıp uyarılan bir opera.[325] |
1947 | Tirésias'in Memeleri (Les mamelles de Tirésias) |
Francis Poulenc | Francis Poulenc'in ilk opera eseri olan ve Guillaume Apollinaire'in yazdığı bir oyundan uyarlanan iki perdelik gerçeküstücülük görüşlü bir opera buffa.[326] |
1949 | Tutuklu (Il prigioniero) |
Luigi Dallapiccola | Bu operanın müziğinin çok büyük bir kısmı, (dua, ümit ve serbestlik temalarını temsil eden) üç tane 12-notluk ton sırasından oluşmaktadır.[327] |
1950 | Konsolos (The Consul) |
Gian Carlo Menotti | "Ahenksiz (dissonant)" müzik parçalarından oluşan bu opera Menotti'nin besteleri arasında en fazla "avangart" yaklaşımlı olanıdır.[323] |
1951 | Amahl ve Gece Misafirleri (Amahl and the Night Visitors) |
Gian Carlo Menotti | Bu Noel şenlikleri için özel olarak televizyon seyircisi için hazırlanmıştır.[328] |
1951 | Billy Budd | Benjamin Britten | Britten'in bu uzun operası Herman Melville tarafından yazılmış bir alegorik romana dayanmaktadır. Tüm oyuncular erkektir. İnsanlığın kusurlu olması temasını çok güzel şekilde işlemektedir.[324] |
1951 | Çarmıh Yolcusu (Pilgrim's Progress) |
Ralph Vaughan Williams | Bu eserin konusunun kaynağı 17. yüzyılda "John Bunyan" tarafından yazılan İngilizce bir alegorik roman olan "Çarmıh Yolcusu (Pilgrim's Progress)"'dur. Libretto da besteci tarafından hazırlanmıştır.[289] |
1951 | Hovarda'nın Hayatının Gelişmesi (The Rake's Progress) |
İgor Stravinski | Bu eserini librettosu 17. yüzyıl İngiliz ressamı William Hogarth tarafından çizilmiş bir gravür serisinden ilham alan 20. yüzyıl İngiliz şairi W.H.Auden tarafından hazırlanmıştır. Müziksel olarak bu eser Stravinski'in en önemli opera eserdir ve Mozart'dan ilham alınmıştır.[329] |
1952 | Bulvar yalnızlığı (Boulevard Solitude) |
Hans Werner Henze | Bu eser Henze'nin birinci opera eseri olup Manon Lescaut öyküsünü güncelleştirmektedir. Daha önce aynı konuyu işleyen Puccini ve Massenet tarafından hazırlanmış önemli opera eserleri de bulunmaktadır.[330] |
1953 | Gloriana | Benjamin Britten | İngiliz Kraliçesi II. Elizabeth'in 1953'te yapılan taç giyme töreni için hazırlanmıştır. Daha önceki bir İngiliz Kraliçesi olan I. Elizabeth ile soylu Essex Baronu arasındaki ilişkileri incelemektedir.[331] |
1954 | Ateş Meleği (Ognenny angel) |
Sergey Sergeviç Prokofyev | İyilik ve kötülük arasındaki mücadeleyi "sembolist" olarak çok derinden inceleyen bir konusu bulunmaktadır. Prokofyev'in bu eser için hazırladığı müzik bir opera sahnesi için bestelenen en "avangart" müzik olduğu bildirilir. Prokofyev bu eserin yapımını görmeden ölmüştür.[228] |
1954 | Kötülüğün döngüsü (Turn of the Screw) |
Benjamin Britten | Henry James tarafından yazılmış bir hayalet öyküsünden ilham alınan bir oda operasıdır. Bir tema ve 15 serilik on-iki tonluk sisteme göre yazılmış varyasyonlardan oluşup orkestranın aktif olarak katkısını içerir.[324] |
1954 | Troilus ve Cressida | William Walton | Truva Savaşı konulu bu opera Shakespeare'in aynı adlı oyundan ilham almıştır. Walton'un bu eseri ilk temsillerinde seyirciler tarafından tutulmamıştır.[332] |
1955 | Yaz Ortası Evlenmesi (The Midsummer Marriage) |
Michael Tippett | Tippett'in ilk tam bir operasıdır ve liberetto da besteci tarafından yazılmıştır.[333] |
1956 | Candide | Leonard Bernstein | Voltaire'in aynı adlı eserinden uyarlanan bir operetdir. "Glitter and Be Gay (Parla ve Neşeli Ol)" adlı soprano aryası Romantik operalarının ana aryalarının alaylı bir parodisidir.[334] |
1957 | Karmelit Rahibeleri Dialogları (Dialogues des Carmélites) |
Francis Poulenc | Fransız Devrimi döneminde bir manastırdaki rahibelerin hayatını işleyen bir Fransız "grand-opera" janrında bir eserdir.[335] |
1958 | Vanessa | Samuel Barber | Bir modern opera olmakla birlikte alışılagelmiş konvansiyonel tonalite sistemine göre hazırlanmıştır ve verismo ve post-romantik stildedir. Bu eser için Barber'a Pulitzer Ödülü verilmiştir.[336] |
1959 | İnsan Sesi (La voix humaine) |
Francis Poulenc | Sevgilisi ile telefonda konuşan üzüntülü bir kadından oluşan, tek karketeri bulunan bir perdelik kısa bir opera.[337] |
1960 | Bir Yaz Gecesi Rüyası (Britten) A Midsummer Night's Dream |
Benjamin Britten | Librettosu Benjamin Britten ve Peter Pears tarafından William Shakespeare'in aynı adlı oyunundan uyarlanmış bir opera. Bu eser opera tarihinde tek ve ilk olarak başroldeki erkek sesinin bir "kontr-tenör" için hazırlanması dolayısıyla tanınır.[324] |
1961 | Genç Sevgililer İçin Mersiye (Elegy for Young Lovers) |
Hans Werner Henze | Besteci bu eserininin librettosunu yazan W.H.Auden ve Chester Kallman'dan bu eserin bestesinin sevecen ve güzel sesler ortaya çıkarması için içerikli olmasını istemiştir.[338] |
1962 | Truva Kralı Priam (King Priam) |
Michael Tippett | Tippett'in antik klasik Homer'in İlyada eserinden uyarlanan librettolu ve yine derin konulara eğilen ikici operası.[333] |
1964 | Çulluk Irmağı (Curlew River) |
Benjamin Britten | Bir Hristiyan kilisesinde de temsil edilmek üzere hazırlanan modern dinsel konuları işleyen içerikli bir kilise operası.[324] |
1965 | Genç Kişizade (Der junge Lord) |
Hans Werner Henze | Henze'nin İtalya'da yaşadığı dönemin sonlarında hazırladığı İtalyan tipi dramatik konulara eğilen opera eseri[338] |
1965 | Askerler (Die Soldaten) |
Bernd Alois Zimmermann | Bu eser Köln Operası tarafından sipariş edilmiştir; ama birinci versiyonda bulunan orkestra büyüklüğü ve çalgıcılardan istenilen yüksek teknik virtüözluk seviyesi nedeniyle istenilen yapıma sokulamış ve besteci tarafından yapılan kısaltmalar ve basitleştirilmelerden sonra temsil edilmiştir.[338] |
1966 | Antoni ve Kleopatra | Samuel Barber | Bu eserin birinci versiyonu tümüyle William Shakespeare'in metninden oluşan bir librettoya göre bestelenmiş ve seyirciler tarafından tutulmamıştır. Sonra Menotti tarafından revize edilmiş ve başarılı olmuştur.[336] |
1966 | Bassaridler (The Bassarids) |
Hans Werner Henze | Bu opera için libretto yazan W.H.Auden ve Kallman, eserinin besteci Henze'den müzik bestesine başlamadan Wagner'in Götterdämmerung opera müziğini dinlemesini istemişlerdir.[338] |
1967 | Ayı (The Bear) |
William Walton | Bu eserin libretosu Rus yazarı Anton Çehov'un bir öyküsünden uyarlanmıştır.[338] |
1968 | Punch ve Judy Kukla Oyunu (Punch and Judy) |
Harrison Birtwistle | İçeriği geleneksel kukla oyuncularından oluşan Birtwhistle'ın bu ilk opera eseri "English Opera Group" tarafından sipariş edilmiştir. İlk sahnelenmesinde eserde bulunan şiddet içeriği ve müziğin modernliği dolayısıyla İngiliz opera çevrelerinde protesto ile karşılanmıştır.[339] |
1968 | Savurgan Oğlun Karşılanması (The Prodigal Son) |
Benjamin Britten | Britten'in üçüncü defa İncil'de bulunan bir hikâyeyi kiliselerde sahnelenmek hedefiyle opera olarak hazırlaması.[339] |
1969 | Loudun'un Şeytanları (The Devils of Loudun) |
Krzysztof Penderecki | 17. yüzyılda Fransa'da Loudon şehrinin tümüyle şeytanlarca büyülenmesi tarihini ele alan Penderecki'nin ilk operası çok popüler olmakla beraber besteci tarafından birkaç kere revize edilmiştir.[339] |
1970 | Düğüm Bahçesi (The Knot Garden) |
Michael Tippett | Özel bir düğüm şeklinde ve kokulu bitkilerden oluşan bahçeyi alegori olarak alan Tippett bu üçüncü operası için modern konulu librettoyu kendisi hazırlamıştır.[333] |
1971 | Owen Wingrave | Benjamin Britten | Britten bu savaş aleyhtarı prensip içeren operasını İngiliz BBC televizyon şirketi tarafından yayınlanmak üzere özel olarak hazırlamıştır.[340] |
1972 | Taverner | Peter Maxwell Davies | 1960'li yıllarda İngiltere'de yetişen önemli bir besteci olan Davies bu eserini 16. yüzyıl İngiliz bestecisi John Taverner hakkında bir mitik öyküden uyarlamıştır.[341] |
1973 | Venedik'te Ölüm (opera) (Death in Venice) |
Benjamin Britten | Thomas Mann'ın aynı adlı roman eserinden uyarlanan bu opera Britten'in son opera eseri olarak bestecinin ölümünden üç yıl önce sahnelenmiştir.[342] |
1976 | Einstein Plajda (Einstein on the beach) |
Philip Glass | Bu eser batılı opera geleneklerinden uzaklaşıp bir sıra şarkı söylemeden oluşmaktadır.[343] |
1978 | Büyük Korkunç Şey (Le Grand Macabre) |
György Ligeti | İlk defa sahnelenmesi 1978'de Stockholmde yapılmıştır ve 1996'da Ligetti tarafından derin bir revizyondan geçirilmiştir.[344] |
1978 | Kral Lear (Lear) |
Aribert Reimann | İngiliz oyun yazarı Shakespeare'in trajedisinden uyarlanmış dışavurumculuk (ekspresyonizm) stilli bir opera eseri. Bu eserde başrol katkısı özel olarak ünlü bariton Dietrich Fischer-Dieskau için hazırlanmıştır.[345] |
1980 | Deniz Feneri (The Lighthouse) |
Peter Maxwell Davies | Bu oda operası Davies'in kendi hazırladığı libretto ile bestelenmiştir.[338] |
1983 | Assisili Francesco (Saint-François d'Assise) |
Olivier Messiaen | Bu eser 120 enstrüman kapsayan bir orkestra ve çok büyük bir koro gereksinmektedir.[344] |
1984 | Dinleyen Kral (Un re in ascolto) |
Luciano Berio | Bu opera bestecinin üç ayrı yazarın (Friedrich Einsiedel, W.H.Auden ve Friedrich Wilhelm Gotter) değişik metinlerinden toplayıp geliştirdiği bir liberettoya göre bestelenmiştir.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme)
|
1984 | Akhnaten | Philip Glass | Bu Philip Glass'ın daha önceki modernist opera eserine kıyasla, libretto içeriği ve yazma stili daha lirik ve daha geleneksel olarak konuyu işlemekle beraber, bu eserdeki müziğin büyük bir kısmı Glass'in bestelediği en '"ahenksiz (dissonant)" müzikten oluşmaktadır.[346] |
1986 | Orfe'nin Maskesi (The Mask of Orpheus) |
Harrison Birtwistle | Birtwhistle'in büyük bir hevesle hazırladığı bu opera eseri Orfe (Orpheus) efsanesini değişik bakış yönlerinden ele almaktadır.[347] |
1987 | Çin Operasında Bir Gece (A Night at the Chinese Opera) |
Judith Weir | Bu eser Çin Yuan Hanedanı döneminde yazılan bir Çin tiyatro oyunundan uyarlanmıştır.[348] |
1987 | Nixon Çin'de (Nixon in China) |
John Coolidge Adams | Müziksel olarak bu modern minimalist müzik stilindededir. 1972'de ABD Cumhurbaşkanı Richard Nixon'un Çin ziyaretini ve Mao Zedong ile görüşmesini anlatan bir "haber operası" janrındadır.[349] |
1991 | Gawain | Harrison Birtwistle | Birtwhistle'in operası "Sir Gawain ve Yeşil Şövalye" adlı bir Orta Çağ İngiliz şiirinden uyarlanmıştır.[338] |
İlk temsil tarihi | İsim | Besteci | Notlar |
Danışılan listeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu liste önemli operaların listesini veren 9 diğer operalar üzerinde değerlendirme yapan otoriter listeden ortaya çıkartılmıştır. Bu değerlendirici listeler sunlardır:
- A-Z of Opera Keith Anderson, (2000) "A-Z of Opera", Naxos 13 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:7.5.2010)
- Norman Davies (1996) "The Standard Repertoire of Grand Opera 1607-1969" Europe: a History, Oxford:OUP ve Londra:Pimlico ISBN 0-7126-6633-8. (İngilizce)
- Mary Ann Smart (1994) "Chronology", The Oxford Illustrated History of Opera Oxford:OUP ISBN 0-19-816282-0. (İngilizce)
- George Lascelles, 7th Earl of Harewood (ed) (1997), The New Kobbe's Opera Book 9. ed., Londra: Putnam. ISBN 0-370-10020-4. (İngilizce)
- Matthew Boyden (2002) "Table of Contents" The Rough Guide to Opera ISBN 1-85828-749-9. [1]25 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:7.5.2010)
- Paul Gruber (ed) (1993) The Metropolitan Opera Guide to Recorded Opera Londra: Thames & Hudson, 1993) ISBN 0-393-03444-5 veya John W Freeman (ed) (1984) Metropolitan Opera Stories of the Great Operas Norton ISBN 0-393-01888-1. (İngilizce)
- Nicky Adam (ed.) (1993) Who's Who in British Opera Londra:Scolar Press ISBN 0 859 67 894 6. (İngilizce)
- John Warrack ve Ewan West (1992) The Oxford Dictionary of Opera Oxford:OUP ISBN 0-19-869164-5. (İngilizce)
- Joyce Bourne (1998) Who's Who in Opera: a guide to opera characters Oxford:OUP ISBN 0-19-210023-8. (İngilizce)
Bu liste maddesine adı verilen 93 opera eseri 9 kaynak listenin tümünün içinde bulunmaktadır. Burada adı verilen diğer opera eserleri ise listelerden asgari 5'inde ismi geçenlerdir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ William V. Porter (ve Tim Carter) Grove Music Online grovemusic.com 16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Paralı abonelik gerektiren erişme (Erişme tarihi:5.11.2009)|
- ^ John Whenham, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ a b c Ellen Rosand, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier ...say. 136
- ^ J.Noble (1969) "Cavalli's Ormindo", Musical Times, Cilt:110, say. 830–32 (İngilizce)
- ^ Viking... s.191
- ^ Alier... say. 145
- ^ Martha Novak Clinkscale, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... say. 143
- ^ Alier... say. 401
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 66
- ^ a b Curtis Price, "Grove Music Online" eserinde katkı
- ^ Alier... say. 153
- ^ a b c d e f g h i Anthony Hicks, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Viking... s.418
- ^ Alier... say. 335
- ^ Alier... say. 756
- ^ Alier... say. 339
- ^ Alier... say. 853
- ^ Alier... say. 964
- ^ Robert D. Hume, "Grove Music Online" eserinde katkı
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney. Opera: A Concise History. World of Art, Londra: Thames and Hudson. ISBN 0-500-20217-6. s.64
- ^ Alier say. 557
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney,.., s.90-91
- ^ a b c d Graham Sadler, "Grove Music Online" eserinde katkı
- ^ "Stanley Sadie"...Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier say. 741
- ^ Mary Hunter, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... say. 293
- ^ Alier... say. 28
- ^ Viking... s.378-9
- ^ a b c d e f g h i Julian Rushton, "Grove Music Online" eserinde katkı.
- ^ Alier... say. 356
- ^ Alier... s.298
- ^ Caryl Clark. "Grove Music Online" eserinde katkı
- ^ Viking... say. 393
- ^ Viking... say. 370
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney,... say. 110
- ^ Alier say. 536
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney... Say. 113
- ^ Viking... say. 752
- ^ Alier... say. 360
- ^ Alier... say. 325
- ^ Alier... say. 405
- ^ Alier... say. 549
- ^ Alier... say. 187
- ^ Alier... say. 268
- ^ Alier... say. 545
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney,.., s.107
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney,.., say. 113
- ^ Gordana Lazarevich,"Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... say. 174
- ^ Alier... say. 157
- ^ Viking... say. 210-211
- ^ Alier... say. 251
- ^ Alie...r say. 750
- ^ Viking... say. 59
- ^ Viking... s.1002-1004
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p Richard Osborne, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... say. 785
- ^ Alier... say. 717
- ^ Viking... s.1212-14
- ^ Oxford Illustrated... s.136
- ^ Alier... s.723
- ^ Alier... s.1020
- ^ Simon Maguire, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ A. Dean Palmer, "Grove Music Online" eserinde katkı
- ^ Alier... say. 39
- ^ Viking... s.884; s.917-18
- ^ a b William Ashbrook,."Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... s.58
- ^ Julian Budden, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney,... say. 132
- ^ Viking... s.659-60
- ^ Viking... s.70
- ^ Viking... s.277
- ^ Viking... say. 278
- ^ Viking... s.1176
- ^ Alier... say. 70
- ^ Viking... s.71
- ^ Viking... say. 412
- ^ Viking... say. 280
- ^ Alier... say. 206
- ^ Alier... say. 288
- ^ Oxford Illustrated... s.246
- ^ Alier... s.11
- ^ Viking... say. 660
- ^ Alier... s.34
- ^ Viking say. 282
- ^ Alier... say. 212
- ^ Alier... say. 397
- ^ Alier... say. 216
- ^ Alier... say. 219
- ^ Viking... s.92
- ^ a b Viking... s.1125
- ^ Viking s.285
- ^ Alier... s.225
- ^ Alier... s.531
- ^ Alier... say. 222
- ^ Viking... s.1125"
- ^ Viking... s.584
- ^ Roger Parker, "Grove Music Online" eserine katkı</
- ^ Alier... say. 879
- ^ Alier... say. 229
- ^ Viking s.1177
- ^ Alier... say. 970
- ^ Viking... s.368
- ^ Viking... say. 1179
- ^ Alier... say. 975
- ^ Viking... s.288
- ^ Alier... s.231
- ^ Viking... s.1127
- ^ Alier... s.883
- ^ Alier... s.236
- ^ Viking... s.48
- ^ Viking p. 1128
- ^ Alier... say. 888
- ^ Viking s.1181
- ^ Alier... s.979
- ^ Viking say. 1132
- ^ Alier... s.894
- ^ Viking... s.94
- ^ Viking s.1132
- ^ Alier... say. 899
- ^ Viking... s.328
- ^ Alier ...say. 256
- ^ Viking... s.726
- ^ Viking... s.661
- ^ Alier... say. 903
- ^ Viking... s.968
- ^ Viking... s.1184-1186
- ^ Viking... s.1139
- ^ Oxford Illustrated... s.192
- ^ Alier... s.15
- ^ Alier... s.785
- ^ Oxford Illustrated... s.193
- ^ Viking ... s.1143
- ^ Alier... s.764
- ^ Viking say. 1144
- ^ Alier... s.923
- ^ Alier... s.88
- ^ Viking... s.228
- ^ Viking... s.735
- ^ Penguin Guide to Opera on CD ...s.114
- ^ Viking... s.1147
- ^ Viking say. 97
- ^ Alier... s.86
- ^ Viking... s.1149
- ^ Alier... s.935
- ^ Viking... s.115
- ^ Riding ve Dunton-Downe... s.285
- ^ Viking... s.397
- ^ Viking... s.664
- ^ Alier... say. 442
- ^ Viking ... s.1196
- ^ Alier... s.986
- ^ Viking... s.988
- ^ Viking... s.1152
- ^ Alier... s.940
- ^ Viking... s.116
- ^ Viking... s.398
- ^ Viking... s.990
- ^ Alier... s.781
- ^ Viking... s.1198
- ^ Viking... s.1099
- ^ Alier... s.862
- ^ a b Viking... s.738
- ^ Viking... s.131
- ^ Alier... s.104
- ^ Viking... s.1188
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 230
- ^ Viking s.1190
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 232
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 180
- ^ Viking... s.718
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 316
- ^ Viking... s.1020
- ^ Viking... s.992
- ^ Viking... say. 118
- ^ Alier... s.94
- ^ Viking... s.1191
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 234
- ^ Viking... s.1192
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.236
- ^ Alier... s.1006
- ^ Alier... s.573
- ^ Penguin Guide to Opera on Compact Discs... s.53
- ^ Alier... s.743
- ^ Viking... say. 1087
- ^ Alier... s.844
- ^ Viking... s.624
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 179
- ^ Viking... s.1201
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.238
- ^ Viking... s.866
- ^ Viking... s.252
- ^ Alier... s.183
- ^ Alier... s.746
- ^ Viking... s.807
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.297
- ^ Viking... s.720
- ^ Alier... s.511
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.184
- ^ Penguin Guide to Opera on Compact Discs... s.54
- ^ Oxford Illustrated... s.164-5
- ^ Alier... s.408
- ^ Alier... s.131
- ^ Viking... s.134
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.324
- ^ Peter Ross, "Grove Music Online" eserine katkı.
- ^ Alier... s.412
- ^ Viking... s.1094
- ^ Alier... s.133
- ^ Viking... s.564
- ^ Alier... s.390
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.298
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.186
- ^ Alier... s.372
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.242
- ^ Alier... s.597
- ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;budden
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Alie ... s.428
- ^ Alier... say. 113
- ^ Alier... s.278
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.192
- ^ Alier... s.601
- ^ Alier... s.17
- ^ a b c Taruskin, "Grove Music Online" eserine katkı:
- ^ Alier... s.393
- ^ Alier... s.163
- ^ Alier... s.414
- ^ Alier... s.281
- ^ Alier... s.664
- ^ Milnes, "Grove Music Online" eserine katkı
- ^ <Grove Music Online" eserine katkı:
- ^ Viking... say. 203
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 194
- ^ Oxford Illustrated... s.269
- ^ Alier... s.165
- ^ Oxford Illustrated... s.281-7
- ^ Viking... s.728
- ^ Alier... s.21
- ^ Alier... s.24
- ^ Alier... s.376
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.196
- ^ Viking... s.559
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.245
- ^ Viking... s.1026
- ^ Viking... s.729
- ^ Alier... s.643
- ^ Alier... s.670
- ^ Viking... s.256
- ^ Oxford Illustrated... s.285
- ^ Viking... s.502
- ^ Viking say. 1028
- ^ Ridin ve Dunton-Downer... s.254
- ^ Viking... s.1241
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.326
- ^ Viking... s.635
- ^ Alier... s.617
- ^ Viking s.1029
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.255
- ^ Viking... say. 849
- ^ Alier... say. 813
- ^ Viking... s.314
- ^ Alier... s.444
- ^ Viking... s.137
- ^ Viking... s.1045
- ^ Alier... s.1029
- ^ Alier... s.323
- ^ Viking... s.485
- ^ Viking... s.168
- ^ Viking... s.1251
- ^ Viking... s.773
- ^ Alier... say. 125
- ^ Alier... s.553
- ^ Oxford Illustrated... s.286-7
- ^ Riding ve Dunton-Downer... s.199
- ^ Alier... s.815
- ^ Alier... s.387
- ^ Oxford Illustrated... say. 269"
- ^ Alier... s.416
- ^ Viking... s.505
- ^ Oxford Illustrated say. 306
- ^ Riding ve Dunton-Downer... say. 231
- ^ Viking... s.1252
- ^ Alier... s.1032
- ^ Viking... s.953
- ^ a b Michael Kennedy, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Murray, "Grove Music Online" eseride katkı:
- ^ Viking... s.506
- ^ Oxford Illustrated... say. 297
- ^ Nichols "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney... say. 218
- ^ Tibor Tallián, "Grove Music Online" eserinde katkı :
- ^ Viking... say. 477
- ^ Viking... say. 1076
- ^ Alier... say. 383
- ^ Oxford Illustrated... say. 310-11
- ^ Viking... say. 542
- ^ a b Stephen Hinton, . "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... say. 823
- ^ Viking... say. 980
- ^ John Tyrrell, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney... say. 220
- ^ David Murray, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Laurel E.Fay, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Alier... say. 657
- ^ Gülper Refiğ, (1997) Atatürk ve Adnan Saygun: Özsoy Operası, Boyut Müzik, İstanbul, ISBN 975-521-073-3.
- ^ Viking... say. 1039
- ^ Richard Crawford, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney... say. 219
- ^ Viking... say. 1120
- ^ Viking... say. 1041
- ^ Viking... say. 613
- ^ Viking... say. 480
- ^ Viking... say. 143
- ^ Alier... say. 829
- ^ Viking... say. 1115
- ^ Viking... s.144
- ^ Viking... s.803
- ^ Viking.... s.802
- ^ a b Bruce Archibald, "Grove Music Online" eserine katkı:
- ^ a b c d e f Arnold Whittal, "Grove Music Online" eserine katkı:
- ^ Viking ... s.307
- ^ Viking... s.793
- ^ Anthony Sellors, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Viking... say. 649
- ^ Viking... say. 1050
- ^ Viking... say. 462
- ^ Viking... say.
- ^ Viking... s.1208
- ^ a b c Geraint Lewis, "Grove Music Online" eserinde katkı:
- ^ Jon Alan Conrad, "Grove Music Online" eserinde katkı
- ^ Viking... s.794
- ^ a b Barbara B. Heyman, "Grove Music Online" eserine katkı:
- ^ Viking... s.795
- ^ a b c d e f g Andrew Clements, "Grove Music Online" eserine katkı.
- ^ a b c Adrian Thomas, "Grove Music Online" eserine katkı
- ^ Viking... s.159
- ^ Viking... s.243
- ^ Orrey, Leslie ve Milne, Rodney... say.
- ^ Alier... s.285
- ^ a b Paul Grifiths, "Grove Music Online" eserine katkı
- ^ Viking... s.854
- ^ Tim Page, "Grove Music Online" eserine katkıː
- ^ Viking... s.108
- ^ Viking... s.1232
- ^ Viking... s.18
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yener, Faruk (1964), 100 Opera 2.ed (Son baskı 1992), İstanbul: Bateş Yayınları ISBN 975-95339-1-X
- Alier, Roger (2007), Guia Universal de la ópera. Barcelona: Ediciones Robinbook. ISBN 978-84-96924-03-1 (Katalonca)
- Macy, L. (ed) The New Grove Dictionary of Opera, 2001 ISBN 0-333-60800-3 (İngilizce) ve Grove Music Online [2][ölü/kırık bağlantı] Paralı abonelik gerektiren erişme (Erişme tarihi:27.10.2009).
- Holden, Amanda (ed.) (1993) The Viking Opera Guide. Londra: Viking ISBN 0-670-81292-7. (İngilizce)
- Warrack, John ve West, Ewan. (1992) "The Oxford Dictionary of Opera. Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-869164-5. (İngilizce)
- Boyden, Matthew, et al. (1997) Opera, the Rough Guide. Londra: Rough Guides, ISBN 1-85828-138-5. (İngilizce)
- Orrey, Leslie ve Milne, Rodney. (1987) Opera: A Concise History 2.ed. World of Art, Londra: Thames & Hudson. ISBN 978-0500202173. (İngilizce)
- Encyclopaedia Britannica: Macropedia Volume 24, 15th edition. Londra: Encyclopaedia Britannica (UK), 1986. ISBN 978-0-85229-434-5. Madde: "Opera" Kısım: "Musical forms and genres". (İngilizce)
- Parker, Roger (ed). (1994) The Oxford Illustrated History of Opera. Londra: Oxford University Press, ISBN 0-19-816282-0. (İngilizce)
- Greenfield, Edward et al. (1993) The Penguin Guide to Opera on Compact Discs. Londra: Penguin, ISBN 0-14-046957-5. (İngilizce)