Niccolo Piccinni
Niccolo Piccinni | |
---|---|
Doğum | 16 Ocak, 1728 Bari, İtalya |
Ölüm | 7 Mayıs, 1800 Passy, Fransa |
Meslek | Müzisyen, Besteci |
Niccolo Piccinni (16 Ocak, 1728 Bari, İtalya - 7 Mayıs, 1800 Passy, Fransa), senfoniler, oda müziği eserleri, operalar ve kilise müziği besteleri hazırlamış bir İtalyan bestecidir. Günümüzün klasik batı müziği severleri tarafından pek tanınmayan bir besteci olmakla beraber kendi yaşamı sırasında, özellikle hazırladığı Napoli-tipi opera buffa janrı eserleri dolayısıyla, Avrupa opera seyircisinin çok beğendiği opera bestecilerinin başında gelmekteydi. Piccinni'in zamanla unutulmasının bir nedeni yaşam ve bestecilik döneminin, ünleri günümüze yetişmiş olan Pergolesi gibi büyük besteci ile bir nesil sonrasının büyük bestecileri olan Domenico Cimarosa ile Mozart arasına düşmesidir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Piccinni, Bari'de doğdu. Babası da bir müzisyendi ama oğlunun ayni mesleğe girip müzisyen olmasına karşıttı. Sonunda Piccinni, Bari Piskoposu'nun aracılığı ile Napoli müzik konservatuvarlarından birine girerek "Leonardo Leo" ve "Francesco Durante" adlı müzik hocaları altında çalışıp bu kurumdan mezun oldu.
Piccinni'nin bestelediği ilk opera olan Le donne dispettose 1755'te yapımlandı.
Piccinni 1756'da kendi talebesi olan bir soprano şarkıcı, Vincenza Sibilla ile evlendi. Ama eşinin evlilikten sonra sahneye çıkmasını önledi.
İsminin bilinip yayılmasına neden olan, kariyerinin erken yıllarının şaheseri, librettosu Goldoni tarafından hazırlanmış olan La Cecchina, ossia la buona Figliuola adlı bir opera buffo janrında bir opera olup, bu eser 1760'ta Roma'da prömiyer temsilinden sonra iki yıl devamlı sahnelendi. Sonra da Avrupa'daki opera evlerinde devamlı temsil edilerek çok büyük sükse kazandı. Bu eser, Mozart'ın eserlerinin hazırlanmasına kadar, 18. yüzyılın en başarılı opera eseri olduğu bildirilmektedir.
Bu eser 18. yüzyıl müziksel operasında bir devrim olmuş ve yeni bir çağ açmıştır. Eserde bir güldürü komediye müziğin uygulaması, komedinin operada dramatik öge olarak baş yeri almasının ilk örneklerinden biri olmuştur. Carlo Goldoni'nin tiyatro oyunlarına getirdiği içten bilinçli sentimental komedi unsurunun müziksel klasizm dilinde ilk ifadesi bu eserde görülmektedir. Bu eserdeki Piccinni'nin sentimental aryalarının içeriğindeki sanki ah edip içini çeker gibi yaylı sazlarla sağlanan refakat, dayandığı sıcak bir yastık gibi armoni ve ince işlenmiş melodi akışı 18. yüzyıl müziksel klasizminin baş unsurları olmuştur. Bu eser o kadar popüler olmuştu ki giyimde kadın moda elbiselerine, satış dükkânlarına ve hatta evlere La Cecchina ismi verilmeye başlamıştır.
1766'da Piccinni, Kraliçe Maria Antuanet tarafından Paris'te yaşayıp çalışmaya davet edildi. Bundan sonra Paris'te çalışmaya başladı ve bu şehrin müzik zevklerine uygun olarak hazırladığı "grand opera" janrındaki eserleri daima başarı kazandı. Bu şehirdeki opera direktörleri şehrin ünlü iki opera bestecisi olan Piccinni ile Gluck arasında bir rekabet hatta bir müziksel kavga ortamı yaratmaya çalıştılar ve opera seyircisi "Piccinnistler" ile "Gluckistlar" olarak ikiye bölündü. Özellikle her iki besteci de aynı konulu ama ayrı ayrı Iphigénie Tauride'de ve Iphigénie eserlerini sahnelediler. Birçok gözlemci 1780'de Gluck'un Paris'ten ayrılmasını onun bu rekabet kavgasını Piccinni'nin kazandığına yormuşlardır. Bu rekabet devam etmiş ve 1787'de Gluck'un ölümünden sonra Piccinni'nin onun adına bir heykel anıtı dikilmesi teklif Gluckistlerin itirazları sonucu kabul edilmemiştir.
1783'te Piccinni'nin çok başarılı "Didon" adlı eseri sahnelenmiştir. Aynı yıl Fransa kraliyet idaresi kendisine bir emeklilik maaşı bağlamıştır. Fakat 1784 yılında sahnelen eski eserleri ve yeni "Penelope" adli eseri, özellikle Paris'e gelmiş olan "Antonio Sacchini" ve Antonio Salieri eserleri ile rekabette olduğu için çok basarılı olmamasıdır. Fransiz Devrimi ile Piccinni zorluklarla karşılamıştır. 1791'de emeklilik maaşı kesilmiş ve Jacobin politikacı ile evlenmiş olan kızı nedeniyle kısa müddet hapiste kalmıştır. 1793'te önce Napoli ve sonra Venedik'e gidip oralarda "Griselda" adli eserinin sahnelenmesi ile uğramıştır. 1798'de Paris'e geri dönmüştür ve Paris Konservatuvarı'nda müfettiş olarak görevlendirilmiştir. Fakat sağlığı iyi olmadığı için bu görevde pek katkıda bulunamamıştır. Piccinni 7 Mayıs 1800'de Paris yakınlarında Passy'de ölmüştür.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Prömiyer tarihi | Adı | Janrı | Libretto yazarı | İlk sahnelenme şehri |
---|---|---|---|---|
1754 | Le donne dispettose (Le trame per amore veLa massara spiritosa adları ile revize edildi.) | opera buffa | Antonio Palomba | Napoli |
1755-56 | Il curioso del suo proprio danno | opera buffa | Antonio Palomba, Kaynak Don Kisot, Cervantes | Napoli |
1755 | Le gelosie (Le gelosie, o Le nozze in confusione adi ile revize edildi.) | opera buffa | Giovanni Battista Lorenzi | Napoli |
1756 | Zenobia | opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1757 | Mitteti | opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1757 | L'amante ridicolo (L'amante ridicolo deluso, L'amante deluso, L'amante ridicolo e deluso adlari ile revize edildi.) | Intermezzo | Pioli | Napoli |
1757 | La schiava seria (Die Slavinn adi ile revize edildi.) | Intermezzo | Napoli | |
1757 | Caio Mario | opera seria | Gaetano Roccaforte | Napoli |
1758 | Alessandro nelle Indie (Alessandro e Poro adi ile revize edildi.) | Opera seria | Pietro Metastasio | Roma |
1758 | Madama Arrighetta (Petiton ve Monsieur Petiton adları ile revize edildi.) | Opera buffa | Antonio Palomba, Kaynak, Goldoni, Monsieur Petiton | Napoli |
1758 | La scaltra letterata (repuesta como La scaltra spiritosa) | Opera buffa | Antonio Palomba | Nápoli |
1758 | Gli uccellatori | Opera buffa | Carlo Goldoni | Napoli ve Venedik |
1759 | Ciro riconosciuto | Opera seria | Pietro Metastasio | Nápoli |
1759 | Siroe re di Persia | Opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1760 | La buona figliuola (La buona figliuola puta, La baronessa riconsciuta, Cecchina nobile, o La buona figluola, Das gute Mädchen, The Accomplish'd Maid, Der fromme Pige ve Le bonne fille'' adları ile revize edildi.) | Dramma giocoso | Carlo Goldoni | Roma |
1760 | L'Origille | Opera buffa | Antonio Palomba | Napoli |
1760 | La canterina | Intermezzo | Napoli | |
1760 | La furba burlata (musicata in collaborazione con Nicola Bonifacio Logroscino) | Opera buffa | Napoli | |
1760 | Il re pastore | Opera seria | Pietro Metastasio | Floransa |
1760 | Le beffe giovanili | Opera buffa | Carlo Goldoni | Napoli |
1761 | Le vicende della sorte | Intermezzo | Giuseppe Petrosellini, Goldoni, I portentosi effetti della madre natura | Roma |
1761 | La schiavitù per amore | Intermezzo | Roma | |
1761 | Olimpiade (1ª versión) | Opera seria | Pietro Metastasio | Roma |
1761 | Demofoonte | Opera seria | Pietro Metastasio | Reggio Emilia |
1762 | La buona figliuola maritata (La baronessa riconosciuta e maritata, La Cecchina maritata ve La buona moglie adları ile revize edildi.) | Opera buffa | Carlo Goldoni | Bologna |
1761 | Lo stravagante | Opera buffa | Antonio Villani | Napoli |
1761 | L'astuto balordo | Opera buffa | Giovanni Battista Fagiuoli | Napoli |
1761-62 | L'astrologa | Opera buffa | Pietro Chiari | Venedik |
1762 | Le avventure di Ridolfo | Intermezzo | Bologna | |
1762 | Artaserse | Opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1762 | La bella verità | Opera buffa | Carlo Goldoni | Bologna |
1762 | Antigono | Opera seria | Pietro Metastasio | Nápoles |
1762 | Il cavalier parigino | Opera buffa | Antonio Palomba | Napoli |
1762 | Il cavaliere per amore (Il fumo villano adı ile revize edildi.) | Opera buffa | Giuseppe Petrosellini | Napoli |
1762 | Amor senza malizia | Opera buffa | Nurnberg | |
1763 | Le donne vendicate (Il vago disprezzato adı ile revize edildi.) | Intermezzo | Carlo Goldoni | Roma |
1763 | Le contadine bizzarre (La contadina bizzarra, La sciocchezza in amore, Le contadine astute ve Le villanelle astute adları ile revize edildi.) | Opera buffa | Giuseppe Petrosellini | Venedik |
1764 | Gli stravaganti, ossia La schiava riconosciuta (La schiava, Gli stravaganti, ossia I matrimoni alla moda, L'eslave, ou Le marin généreux ve Die Ausschweifunden adları ile revize edildi.) | Intermezzo | Roma | |
1764 | La villeggiatura | Opera buffa | Carlo Goldoni | Bologna |
1764 | Il parrucchiere | Intermezzo | Roma | |
1764 | L'incognita perseguita | Opera buffa | Giuseppe Petrosellini | Venedik |
1764 | L'equivoco | Opera buffa | Antonio Villani | Napoli |
1764 | La donna vana | Opera buffa | Antonio Palomba | Napoli |
1764 | Il nuovo Orlando | Opera buffa | Kaynak Ludovico Ariosto, Orlando furioso | Modena |
1765 | Il barone di Torreforte | Intermezzo | Roma | |
1765 | Il finto astrologo | Intermezzo | Carlo Goldoni | Roma |
1765 | L'orfana insidiata | Opera buffa | Napoli | |
1766 | La pescatrice, ovvero L'erede riconosciuta (L'erede riconosciuta ve La pescatrice innocente adları ile revize edildi.) | Intermezzo | Carlo Goldoni | Roma |
1766 | La baronessa di Montecupo | Intermezzo | Roma | |
1766 | L'incostante (repuesta como Il volubile) | Intermezzo | Antonio Palomba | Roma |
1766 | La fiammetta generosa (1. Perde) (2. ve 3. perde Pasquale Anfossi) | Opera buffa | Napoli | |
1766 | La molinarella (Il cavaliere Ergasto ve La molinara adları ile revize edildi.) | Opera buffa | Napoli | |
1766 | Il gran Cid (repuesta como Il Cid) | Opera seria | Giovacchini Pizzi | Napoli |
1766-67 | La francese maligna | Opera buffa | Napoli | |
1767 | La notte critica (Die Nacht adi ile revize edildi.) | Opera buffa | Carlo Goldoni | Lisbon |
1767 | La finta baronessa | Opera buffa | Filippo Livigni | Napoli |
1767 | La direttrice prudente (La prudente ingegnosa'' adı ile revize edildi.) | Opera buffa | Napoli | |
1767 | Mazzina, Acetone e Dindimento | Opera buffa | Napoli | |
1768 | Olimpiade (2. versiyon) | Opera seria | Pietro Metastasio | Roma |
1768 | Li napoletani in America | Opera buffa | Francesco Cerlone | Napoli |
1769 | Lo sposo burlato | Intermezzo | Giovanni Battista Casti | Roma |
1769 | L'innocenza riconosciuta | Opera buffa | Senigallia | |
1769 | La finta ciarlatana, ossia Il vecchio credulo | Opera buffa | Napoli | |
1769 | Demetrio | Opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1769 | Gli sposi perseguitati | Opera buffa | Pasquale Mililotti | Napoli |
1770 | Didone abbandonata (repuesta como La Didone) | Opera seria | Pietro Metastasio | Roma |
1770 | Cesare in Egitto (repuesta como Cesare e Cleopatra) | Opera seria | Giovanni Francesco Bussani | Milán |
1770 | La donna di spirito | Opera buffa | Roma | |
1770 | Il regno della luna (Il mondo della luna'' adı ile revize edildi.) | Opera buffa | Milano | |
1770 | Gelosia per gelosia | Opera buffa | Giovanni Battista Lorenzi | Napoli |
1770 | L'olandese in Italia | Opera buffa | Niccolò Tassi | Milan |
1770 | Catone in Utica | Dramma per musica | Pietro Metastasio | Mannheim |
1770 | Don Chisciotte | Opera buffa | Giovanni Battista Lorenzi, kaynak Cervantes | Napoli |
1770 | Il finto pazzo per amore | Opera buffa | Napoli | |
1771 | Le finte gemelle (Le due finte gemelle ve Le germane in equivoco'' adları ile revize edildi.) | Intermezzo | Giuseppe Petrosellini | Roma |
1771 | La donna de bell'umore | Opera buffa | Napoli | |
1771 | La corsara | Opera buffa | Giovanni Battista Lorenzi | Napoli |
1772 | L'americano (L'americano incivilito ve L'americano ingentilitoa adları ile revize edildi.) | Intermezzo | Roma | |
1772 | L'astratto, ovvero il giocator fortunato (Il giocator fanatico per il lotto'' adı ile revize edildi.) | Opera buffa | Giuseppe Petrosellini | Venedik |
1772 | Gli amanti dispersi | Farsa in prosa e intermezzo | Napoli | |
1772 | Le trame zingaresche | Opera buffa | Giovanni Battista Lorenzi | Napoli |
1772 | Ipermestra | Opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1772 | Scipione in Cartagena | Opera seria | Alvise Giusti | Modena |
1773 | La sposa collerica | Intermezzo | Roma | |
1773 | Il vagabondo fortunato | Opera buffa | Pasquale Mililotti | Napoli |
1773 | Le quattro nazioni, o La vedova scaltra | Opera buffa | Carlo Goldoni | Roma |
1774 | Alessadro nelle Indie (2ª versión) | Opera seria | Pietro Metastasio | Napoli |
1774 | Gli amanti mascherati | Opera buffa | Napoli | |
1775 | L'ignorante astuto | Opera buffa | Pasquale Mililotti | Napoli |
1775 | Enea in Cuma | Parodia | Pasquale Mililotti | Napoli |
1775 | I viaggiatori | Opera buffa | Pasquale Mililotti, según Goldoni | Napoli |
1775 | Il sordo | Intermezzo | Napoli | |
1775 | La contessina | Opera buffa | Marco Coltellini, según Goldoni | Verona |
1776 | La capricciosa (L'incostanza) | Opera buffa | Roma | |
1776 | Radamisto | Opera seria | Antonio Marchi | Napoli |
1777 | Vittorina | Opera buffa | Carlo Goldoni | Londra |
1778 | Roland | Tragédie Lyrique | Jean-François Marmontel, según Philippe Quinault | París |
1778 | Phaon | Drame lyrique | C. H. Watelet | Choisy |
1779 | Il vago disprezzato | Opera buffa | París | |
1780 | Atys | Tragédie lyrique | Jean-François Marmontel según Philippe Quinault | París |
1781 | Iphigénie en Tauride | Tragédie lyrique | Alphonse du Congé-Dubreuil | París |
1781 | Adéle de Ponthieu | Tragédie lyrique | Jean-Paul-André des Rasins de Saint-Marc | París |
1783 | Didon | Tragédie lyrique | Jean-François Marmontel | Fontainebleau |
1783 | Le dormeur éveillé | Opéra comique | Jean-François Marmontel | París |
1783 | Le faux lord (repuesta como Der verstellte Lord) | Opéra comique | Giuseppe Maria Piccinni | Versalles |
1784 | Diane et Endymion | Opéra | Jean-François Espic Chevalier de Liroux | París |
1784 | Lucette | Opéra comique | Giuseppe Maria Piccinni | París |
1785 | Pénélope | Tragédie lyrique | Jean-François Marmontel | Fontainebleau |
1787 | Clytemnestre | Tragédie lyrique | L. G. Pitra | París |
1792 | La serva onorata | Opera buffa | Giovanni Battista Lorenzi, kaynak Lorenzo da Ponte, Le nozze di Figaro de | Nápoles |
1793 | Le trame in maschera | Opera buffa | Nápoles | |
1793 | Ercole al Termedonte (La disfatta delle Amazzoni'' adı ile revize edildi.) | Opera seria | Napoli | |
1793 | La Griselda | Dramma eroicomico per musica | Angelo Anelli | Venedik |
1794 | Il servo padrone, ossia L'amor perfetto | Opera buffa | Caterino Mazzolà | VeneDIK |
Bestediği hakkında şüphe olan opera eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Berenice (opera seria, libretto Benedetto Pasqualigo, yak. 1764., Napoli)
- Il conte bagiano (intermezzo, 1770, Roma)
- La lavandara astuta (opera buffa, 1772, Lucca)
- L'enièvement des Sabines (1787, Parigi)
- Der Schlosser (1793)
- Sermiculo (intermezzo)
- La pie voleuse, ou La servante de Valaiseau
- Les mensonges officieux (opéra comique, libretto Giuseppe Maria Piccinni, Paris)
- Les fourberies de marine (opéra cominque, Paris)
- I portentosi effetti (opera buffa)
- Le donne di teatro
- Amante in campagna (intermezzo)
- Le Cigisbé (opéra comique, Paris)
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Yaşamı hakkında bir kitap yazan Burney, Piccinni'nin Sacchini ile bir konuşmasında 300'den daha fazla bestesi olduğu ile övündüğünü bildirir. Ancak kataloğu hazırlayıcıları La Borde ve Ginguené ancak 130 bestenin hiç şüphesiz Piccinni tarafından hazırlandığını kabul etmişlerdir. Birçok Piccinni'ye ait olabilecek ama kimin bestelediği hakkında şüphe doğuran eser de bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hollandaca Wikipedia "Niccolò Piccinni" maddesi7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Hollandaca) (Erişme: 22.2.2010)
- İngilizce Wikipedia "Niccolò Piccinni" maddesi7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 22.2.2010)
- IMSLP sitesinde "Piccinni, Niccolò" maddesi12 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 22.2.2010)
- i: "CPDL - Choral Wiki" sitesinde "Piccinni, Niccolò" maddesi 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Pierre-Louis Ginguené: Notice sur la vie et les ouvrages de Niccolo Piccinni. Paris, 1801. (Fransızca)
- Wolfram Ensslin: Niccolò Piccinni: Catone in Utica. ISBN 978-3-631-49810-1. (İngilizce)