Akria Kilisesi
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Uğurköy, Borçka |
| Koordinatlar | 41°28′55″K 41°58′49″D / 41.48194°K 41.98028°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | ? Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kaba yontma taş, kireç harcı |
Akria Kilisesi (Gürcüce: აკრიას ეკლესია), tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Akria olan Uğurköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Akria köyü ile kilisesinin bulunduğu Maçaheli vadisi tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu yöreyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Akria Kilisesi, Osmanlı döneminden önce köy halkının Hristiyanlık inancına mensup olduğu dönemde inşa edilmiştir. Akria köyü bir Gürcü yerleşimidir ve 1886 ile 1922 nüfus sayımlarında da köyün nüfusu Gürcü olarak kaydedilmiştir.[2][3] 1921 yılında Sovyetler Birliği-Türkiye sınırı belirlenirken Maçaheli vadisinin Akria köyünü de kapsayan küçük bölümü Türkiye sınırları içinde kalmıştır.
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]Küçük bir köy kilisesi olan Akria Kilisesi (5,2 x 3,8 m), Cami mahallesinin ormanlık alanında, eğimli çatı örtülü tek gözlü küçük bir yapıdır. Kireç harcı ve farklı büyüklükte kabaca işlenmiş taşlar kullanılarak inşa edilmiştir. Bu dikdörtgen planlı yapı, batı-doğu yönünde alçalmaktadır. Güney cephesinden girişi olmasına rağmen bu giriş bugün tahrip olmuş haldedir. Yapının diğer üç yönünde birer penceresi bulunmaktadır. Kuzey ve güney yönündeki duvarlarında oyulmuş birer niş vardır. Köylüler bu yapının bulunduğu yeri “Kilise” olarak adlandırmaktadır.[4]
Ayrıca Akria Kilisesi'nin 30 metre güneydoğusunda, kireç harcıyla inşa edilmiş tonozlu küçük bir yapı kalıntısı bulunmaktadır. Bu yapının eski bir manastıra ait olduğu tahmin etmektedir. Söz konusu yapının bir duvarına oyulmuş küçük bir niş bulunmaktadır. Yapının batı tarafında ayrıca 6-7 metre uzunluğunda duvar da söz konusu yapının kuzey yönündeki uzantısıdır. Yapının girişinin de bulunduğu güney duvarı, son dönemde yol yapım çalışması sırasında yıkılmıştır.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 174, ISBN 9789941478178.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1192". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023.
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 14 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7