Yunan şarabı
Bu madde veya bölüm Yunanistan (şarap) adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz. |
Yunanistan, dünyanın en eski şarap üretim bölgelerinden biri ve Avrupa'nın ilk şarap üretim bölgeleri arasındadır.[1][2][3][4] Yunan şarabının en eski kanıtı, şarabın ev veya toplumsal bazda üretildiği 6.500 yıl öncesine tarihlenmektedir.[5][6] Antik çağlarda, şarap ticareti yaygınlaştıkça, Akdeniz'in bir ucundan diğerine taşınıyordu; Yunan şarabı, Roma İmparatorluğu dönemindeki İtalya'da özellikle yüksek prestije sahipti. Orta çağda, Girit , Monemvasia ve diğer Yunan limanlarından ihraç edilen şaraplar, Kuzey Avrupa'da yüksek fiyatlara satılıyordu.[7][8]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Yunanistan'da şarap yapımının kökenleri 6.500 yıl öncesine dayanmaktadır[9][10] ve şarap üretimine dair kanıtlar,[6][9][11] Yunanistan'ın dünyada keşfedilen bilinen ikinci en eski üzüm şarabı kalıntılarına ve dünyanın en eski ezilmiş üzüm kanıtına ev sahipliği yaptığını doğrulamaktadır.[9] Yunan medeniyeti Akdeniz'e yayıldıkça şarap kültürü de onu takip etti.[12] Antik Yunanlar, Vitis vinifera[12] gibi üzümleri tanıttılar ve İtalya,[13] Sicilya,[14] Güney Fransa, Batı Anadolu ve İspanya'daki çok sayıda kolonilerinde şarap ürettiler.
1937'de Tarım Bakanlığı tarafından bir Şarap Enstitüsü kuruldu. 1960'larda retsina aniden ulusal içecek haline geldi. Hızla büyüyen turizmle birlikte retsina dünya çapında Yunanistan ve Yunan şarabıyla ilişkilendirildi. Yunanistan'ın ilk Cabernet Sauvignon üzüm bağı 1963'te dikildi. 1971 ve 1972'de mevzuat, menşe yasalarını oluşturdu.
Şarap bölgeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Tüketicilere şarap satın alımlarının kökenlerini garanti etmek için bir adlandırma sistemi uygulandı. Adlandırma sistemi şarapları şu şekilde kategorilere ayırır:
- Korunan Coğrafi Kökenler (PDO), yani Üstün Kalitenin Menşei Adı
- Korunan Coğrafi Tanımlama (PGI), yani Menşei Kaliteli Şaraplar
- Epitrapezios Oinos, yani bir vin de table – Yunanistan'ın bir bölgesinde sertifikalı olmayan şarap (gerçek şarap kalitesini yansıtmaz)
- Epitrapezios Oinos, genellikle vidalı kapaklı kaplarda gelen normal sofra şarabı
- Cava, daha prestijli, olgunlaştırılmış "rezerv" karışımları (minimum olgunlaştırma: beyazlar için bir yıl; kırmızılar için iki yıl)
- Retsina, çam reçinesiyle tatlandırılmış geleneksel bir şaraptır
Başlıca şarap yetiştirme bölgeleri – Yunanistan'ın sözde isimleri – şunlardır:
Ege Adaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Girit
[değiştir | kaynağı değiştir]Epir
[değiştir | kaynağı değiştir]İyon Adaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Makedonya
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta Yunanistan
[değiştir | kaynağı değiştir]Mora Yarımadası
[değiştir | kaynağı değiştir]Teselya
[değiştir | kaynağı değiştir]Üzüm çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kırmızı şarap
- Agiorgitiko ("St. George üzümü"), çoğunlukla Peloponnese bölgesinde yetişen ve birçok stilde yumuşak, meyveli bir kırmızı üreten Nemea'ya özgü bir çeşittir. Duyusal özellikleri Beaujolais Nouveau'ya benzer ancak Fransız muadilinin aksine, St. George yaklaşık beş yıl boyunca iyi bir şekilde olgunlaşır.
- Kotsifali, çoğunlukla Girit'te yetiştirilen bir çeşittir. Rengini artırmak için Mandilaria veya Syrah ile harmanlanır.
- Liatiko, Girit'e özgü kırmızı bir çeşittir. Kırmızı meyve ve baharat aromalarıyla karakterize edilir ve tatlı şarap olarak yapıldığında en iyi olduğu düşünülür. Tarihsel olarak üzüm, Orta Çağ'da Venedikli tüccarlar tarafından yaygın olarak ihraç edilen, çok beğenilen, tatlı bir kırmızı şarap olan Malvasia üretmek için Mandilaria ve Kotsifali ile karışımlarda kullanılmıştır.
- Limnio veya Kalambaki, Ege adası Lemnos'a özgü önemli bir kırmızı üzüm çeşididir ve 2000 yıldan uzun süredir kırmızı şarap üretiminde kullanılmaktadır. Bir çeşit şarap olarak Limnio, dolgun gövdeli, yüksek alkollü ve çok otsu olup, defne yapraklarının belirgin tadına sahiptir.
- Mandilaria, amorgiano olarak da bilinir, esas olarak Rodos ve Girit adalarında yetiştirilir. Bu üzümden elde edilen şarap genellikle çok tanenlidir ve ağız hissini yumuşatmak için sıklıkla diğer üzümlerle harmanlanır.
- Mavrodaphne veya "kara defne", Mora ve İyon Adaları'nda yetişen bir çeşittir. Solera tarzında yapılan değerli bir güçlendirilmiş tatlı şarap üretmek için Kara Korint frenk üzümü üzümüyle harmanlanır.
- Mavroudi en eski Yunan üzüm çeşitlerinden biridir ve Odysseus'un Polyphemus'u sarhoş ettiği üzüm olduğu varsayılmaktadır. Trakya'da bulunur ancak aynı zamanda Orta Yunanistan ve Mora'da da bulunur .
- Kuzey Yunanistan'da bulunan Negoska, karbonik maserasyonlu, beklenen aromalara sahip roze ve kırmızı şaraplar da üretiyor. PDO Goumenissa şarabına harmanlanıyor.
- Romeiko, genellikle Girit'te, özellikle Hanya bölgesinde bulunan kırmızı bir üzümdür.
- Vertzami, İyonya adası Lefkada'da üretilen tek çeşit şaraplarıyla bilinen kalın, koyu kabuklu bir üzüm çeşididir. Ayrıca, genellikle diğer Yunan şaraplarıyla harmanlandığı Orta Yunanistan ve Mora'da ve "Lefkas" olarak bilindiği Kıbrıs'ta da yetiştirilir.
- Xinomavro ("ekşi siyah"), Makedonya'da Naousa kasabası merkezli baskın üzüm çeşididir. Bu çeşidin domates ve zeytini anımsatan bir damak tadı ve zengin bir tanen karakteri ile büyük bir yaşlanma potansiyeli vardır. Genellikle Nebbiolo ile karşılaştırılır .
Beyaz şarap
- Assyrtiko, olgunlaştıkça asiditesini koruyan çok amaçlı bir çeşittir. Karakter olarak Riesling'e benzer ve çoğunlukla ada bazlıdır, eski asmaları Phylloxera'ya dayanıklı olan Santorini adasının yerel bir çeşididir.
- Athiri düşük asitli bir çeşittir ve en eskilerden biridir. Aslen Santorini'dendir, şu anda Makedonya, Attika ve Rodos'ta ekilmektedir.
- Debina, esas olarak Epirus'un Zitsa bölgesinde yetişen beyaz bir Yunan şarap üzümüdür. Üzümün yüksek asiditesi, köpüklü şarap üretimine uygundur.
- Lagorthi, esas olarak Mora'daki yüksek yamaçlarda (850 metre) yetiştirilen bir çeşittir. Üzüm, çok malik ve meyvemsi bir şarap üretir.
- Malagousia, ağırlıklı olarak Makedonya'da yetişen, özel aroması ile zarif, dolgun gövdeli, orta üstü asiditeye ve heyecan verici aromalara sahip şaraplar üreten bir üzümdür.
- Moschofilero, Peloponnese'deki Arcadia'da bulunan Mantineia'nın AOC bölgesinden bir Blanc de gris çeşididir. Şarapları hem durgun, hem de köpüklü stillerde canlı ve çiçeksi bir karakter sunar.
- Robola, İyonya Adası Kefalonya'nın dağlık üzüm bağlarında en çok yetiştirilenidir. Dumanlı mineral ve limonlu bir karaktere sahiptir, deniz ürünlerini mükemmel bir şekilde tamamlar.
- Roditis ("pembe" veya "roze" üzümü), Attika, Makedonya, Teselya ve Mora'da çok popüler olan bir üzümdür. Bu çeşit, narenciye aromalı zarif, hafif beyaz şaraplar üretir.
- Savatiano ("Cumartesi" üzümü), Attika bölgesinde baskın beyaz üzümdür; burada mükemmel ısı direnci gösterir ve soğuk fermantasyon uygulandığında belirgin bir çiçeksi ve meyveli aroma gösterir. Soğutmadan fermente edildiğinde, Akdeniz yemeklerini iyi tamamlayan retsina veya rustik reçinesiz şaraplar üretir.
- Vidiano, Girit'e özgü beyaz bir üzümdür. Şeftali, kayısı, kavun, bal ve otların karmaşık aromalarına ve orta düzeyde asiditeye sahiptir. Üzümün yetiştirilmesi zordur ve çoğunlukla Rethymno ve Heraklion çevresinde küçük ölçekte yetiştirilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Main Greek Grape Varieties". 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "Greek Wines (varieties and appellations): 30 Wine (varieties and appellations) Types in Greece | TasteAtlas". www.tasteatlas.com. 9 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "Greece | Wines Map by Visit Greece - Issuu". issuu.com (İngilizce). 23 Ocak 2023. 9 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "The ultimate guide to Greek wine". www.thewinesociety.com (İngilizce). 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "Discovery Channel :: News - Archaeology :: Ancient Mashed Grapes Found in Greece". web.archive.org. 3 Ocak 2008. 3 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ a b "Zee News - Mashed grapes find could re-write history of wine". web.archive.org. 27 Aralık 2007. 27 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "10 Best wine tours & tastings in Greece 2022 | Winetourism.com". web.archive.org. 7 Eylül 2022. 7 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "Greek sweet wines". 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ a b c "Discovery Channel :: News - Archaeology :: Ancient Mashed Grapes Found in Greece". web.archive.org. 8 Ekim 2012. 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2024.
- ^ "Yunanistan'da 6.500 Yıllık Antik Ezilmiş Üzümler Bulundu - Ezilmiş üzümlerin birleştirilmiş en eski sahipleri". megalithic.co.uk. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ "Mashed grapes find in Greece could re-write history of wine". web.archive.org. 20 Mart 2007. 20 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ a b Şarap Laboratuvarı Uygulamaları ve Prosedürlerine Giriş. Jean L. Jacobson (İngilizce). Springer. s. 84.
- ^ Oxford Arkeoloji Rehberi. Brian Murray Fagan (İngilizce). Oxford Univ Pr. 1996. s. 757.
- ^ Şarap: Bilimsel Bir Araştırma. Merton Sandler, Roger Pinder (İngilizce). CRC Press. s. 66.