Kardiyoloji
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Eylül 2019) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Eylül 2019) |
 İnsan kalbinin kan akışı. Kırmızı bölgeler oksijenli kan yollarını gösterirken maviler oksijensiz kan yollarını gösteriyor. | |
| Yapı | Kardiyovasküler sistem |
|---|---|
| Alt bölümleri |
|
| Önemli hastalıklar | Kalp hastalıkları Ateroskleroz Kardiyomyopati Hipertansiyon |
| Önemli testler | Elektrofizyoloji çalışması, kardiyak görüntüleme, EKG, Kan testi, Efor testi, Ekokardiyogram |
| Mütehassıs | Kardiyolog |
Kardiyoloji, kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalıdır. Bu alan, konjenital kalp kusurları, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, kalp kapak hastalığı ve elektrofizyoloji'nin tıbbi teşhis ve tedavisini içerir. Tıbbın bu alanında uzmanlaşmış doktorlara dahiliye'nin bir uzmanlık alanı olan kardiyolog denir.
Kardiyoloji önceleri iç hastalıklarının (dahiliye) bir alt dalı iken günümüzde ayrı bir anabilim dalı olarak çalışmaktadır. Yapılan araştırmalar ile biriken bilgi birikimi ve gelişen yeni teknolojiler, diğer araştırmalı ve/veya uygulamalı bilim dallarında olduğu gibi, kardiyoloji alanında da büyük gelişmeler olmasını ve alt bilim dallarının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kardiyoloji son 30-40 yıl içerisinde tahminlerin ötesinde bir gelişme kaydetmiştir ve bu gelişmeler artarak devam etmektedir. Bu gelişmelerle birlikte, kardiyoloji içerisinde oluşmuş kimi alt dallar şunlardır:
Tabii, alt dalların ortaya çıkması ve bunların üzerinde özelleşen doktorların ve araştırmacıların çalışması da yeni tanı ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine imkân sağlamaktadır.
Kardiyoloji biliminin tanı ve sağaltımını (tedavi) sağlamak için çalıştığı hastalıklar arasında, günümüzün en önemli sağlık sorunları arasında yer alan bazı hastalıklar bulunmaktadır. Bu hastalıkların birkaçı şöyle sıralanabilir:
Nefroloji, endokrinoloji gibi dalların da ilgi alanına giren yüksek tansiyon, çeşitli hastalıklara bağlı olarak gelişen kalp yetmezliği, doğuştan ya da çeşitli hastalıklara bağlı olarak gelişen kalp kapak hastalıkları ve benzeri pek çok hastalık da kardiyolojinin tanı ve sağaltımı için uğraştığı hastalıklardandır.
Kardiyolijinin kullandığı tanı araçlarından bazıları şunlardır:
- Ekokardiyografi
- Elektrokardiyografi (EKG) ve ilgili tanı yöntemleri:
- Kalp stres testi ("efor testi" ya da "eforlu EKG" olarak da bilinir)
- Taşınabilir EKG aygıtı ("Holter monitörü" olarak da bilinir)
- Kandaki kalp enzimlerinin düzeyleri
- Koroner anjiyografi
Kardiyolojide, yataklı tedavi verdiği hastaları genel servis ve Koroner yoğun Bakım ünitelerinde (KYBÜ) yatırarak tedavi etmektedir. KYBÜ'ler genel durumu ağır acil müdahale gerekebilecek hayati tehlikesi söz konusu olan(Kalp Krizi geçirenler gibi) hastaların takip edildiği birimlerdir. KYBÜ kabul edilen hastaların Kalp Ritimleri, Tansiyonları, Nabız sayıları, Kan oksijen miktarları tüm hastaların bağlı olduğu merkezi bir monitörle takip edilmekte olup bu monitörler test edilen değerlerde bir anormallik olduğunda görevli personeli alarm vererek uyarmaktadır. Genel durumu düzelen hayati tehlikesi ortadan kalkan hastalarda tetkik ve tedavisine devam etmek üzere genel servislere alınarak takip edilmektedir. Günümüzde artan ihtiyaçlar doğrultusunda Kalp Damar Hastalıkları alanında profesyonelleşmiş hastaneler kurulmaktadır. Türkiye'deki bu tip hastanelerden bazıları Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Siyami Ersek ve Koşuyolu Kalp Damar Hastalıkları Hastanesidir.
Anatomi ve fizyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Temel Anatomi (Kalbin yapısı)
- Epikard
- Perikard
- Miyokard
- Papiller kaslar
- Endokard
- Koroner dolaşım (Kalbin kan desteği)
- Kalp kapakları
Dolaşım sistemi (Vücudun kan desteği)
- Kalp debisi
- Kalp hızı
- Vasküler direnç (damar direnci)
- Kan damarları
Pulmoner dolaşım (Kanın oksijenlenmesi)
Kalpte uyarı iletimi (Kalbin elektriksel sistemi)
- Kalbin elektriksel ileti sistemi
- Aksiyon potansiyeli
- Ventriküler aksiyon potansiyeli
- Sinoatriyal düğüm
- Atriyoventriküler düğüm
- Hiss demeti
- Purkinje lifleri
Temel kalp fizyolojisi
Koroner dolaşım bozuklukları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ateroskleroz
- Restenoz
- Koroner kalp hastalığı (İskemik kalp hastalığı, koroner arter hastalığı)
- Akut koroner sendrom
- Anjina
- Miyokardiyal enfarkt
Ani kardiyak ölüm ve tedavisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kardiyak arrest
- Ani kardiyak ölümün tedavisi (kardiyopulmoner resüsitasyon)
Miyokard hastalıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]Perikard hastalıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalp kapaklarının hastalıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Aortik kapağın hastalıkları
- Mitral kapağın hastalıkları
- Pulmoner kapağın hastalıkları
- Triküspid kapağın hastalıkları
Kalbin elektriksel sisteminin bozuklukları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kardiyak aritimler
- Bigemini
- Prematür ventriküler kontraksiyon
- Ventriküler taşikardi
- Ventriküler fibrilasyon
- Hasta sinüs sendromu
- Dal blokları
- Kalp blokları
- Kalbin elektriksel sisteminin özel bozuklukları
Kalbin enflamasyon ve enfeksiyonları
[değiştir | kaynağı değiştir]Konjenital kalp hastalıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Atriyal septal defekt (ASD)
- Ventriküler septal defekt (VSD)
- Patent duktus arteriyozus (PDA)
- Biküspid aortik kapak (BAK)
- Fallot tetralojisi (FT)
- Büyük damarların transpozisyonu (BDT)
Kan damarlarının hastalıkları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Vaskülit
- Ateroskleroz
- Anevrizma
- Variköz venler (varis)
- Ekonomik sınıf sendromu
- Aort koarktasyonu
- Aort diseksiyonu
- Karotid arter hastalığı
- Karotid arter diseksiyonu
