Abhazya-Türkiye ilişkileri
 | |
 Abhazya |
 Türkiye |
|---|---|
Abhazya-Türkiye ilişkileri, Abhazya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye'nin Abhazya'yı bir devlet olarak tanımamasına ve hukuken Gürcistan'ın bir parçası olarak kabul etmesine karşın iki ülke arasında gayriresmî ilişkiler bulunmaktadır.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]22 Eylül 1996 tarihinde Türkiye, Abhazya sakinlerinin Sovyet dönemi kimlik belgeleri ile Türkiye'ye gitmelerine izin verilmeyeceğini ve bunun yerine Gürcistan pasaportu almak zorunda olduklarını açıkladı.[2]
Temmuz 2009'da Abhazya Dışişleri Bakanı Sergey Şamba, Abhazya hükûmetinin Türkiye hükûmeti ile belirli temasları olduğunu ve hava ve deniz iletişiminin yeniden başlaması konusunda görüşmelerin devam ettiğini açıkladı.[3] Ancak, Türkiye komşusu ve önemli ticaret ortağı olan Gürcistan ile ilişkilerinin bozulmasını istemediğinden, resmi olarak Abhazya'ya sıkı bir ticaret ambargosu uygulamaktadır. Abhazya'ya giden birçok Türk gemisi, Gürcistan'ın Abhazya'ya yönelik deniz ablukası nedeniyle uluslararası denizlerde Gürcistan Sahil Güvenliği tarafından el konuldu.[1]
Eylül 2009'da Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz Abhazya'nın başkenti Sohum'da Abhaz yetkilileriyle görüştü. Bu, Ağustos 2008'deki savaştan bu yana yabancı bir diplomatın Abhazya'ya ilk ziyaretiydi.[4]
Abhazya politikasında Türk faktörünün önemi, cumhurbaşkanı Bagapş'ın Nisan 2011'de Ankara'ya yaptığı ilk ziyaretle ortaya kondu.[5]
Türkiye'nin Gürcistan Büyükelçisi Murat Buhran, 2014 yılında Türkiye ve Abhazya'nın ikili ilişkileri derinleştirmek için özel bir grup kurduğunu açıkladı.[6]
Abhazya, Kasım 2015'te Rus Suhoy Su-24 uçağının düşürülmesinin ardından 2016'da Rusya'nın Türkiye'ye uyguladığı yaptırımlara katıldı.[7][8]
Ekonomik ilişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye, günümüzde Abhazya'nın ikinci en önemli ticaret ortağıdır ve Abhazya'nın ticaret cirosunun yaklaşık %18'ini oluşturmaktadır.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Barçin Yinanç (3 Eylül 2009). "Turkey squeezed once again between Georgia, Abkhazia". Hürriyet Daily News. 25 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ "ABKHAZIAN ACCESS TO TURKEY CURBED". Monitor. 2 (177). Jamestown Vakfı. 24 Eylül 1996. 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ "Shamba: Abkhazia establishes relations with Turkey". Georgia Times. 11 Haziran 2009. 29 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ Hasan Kanbolat (17 Eylül 2009). "Turkey-Abkhazia relations after Çeviköz". abkhazworld.com. 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ Thomas Frear: The foreign policy options of a small unrecognised state: the case of Abkhazia, in: Caucasus Survey, Vol. 1 (2014), No. 2, pp. 83-107 (here: p: 93).
- ^ a b Vasili Rukhadze (1 Ekim 2015). "Defying Georgia, Turkey Gradually Cultivates its Influence in Separatist Abkhazia". jamestown.org. 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ "Sokhumi Publishes List of Sanctions Against Turkey". Civil Georgia. 19 Ocak 2016. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ Andrea, Weiss; Yana, Zabanova (Aralık 2016). "Georgia and Abkhazia caught between Turkey and Russia: Turkey's changing relations with Russia and the West in 2015-2016 and their impact on Georgia and Abkhazia" (PDF). SWP Comments 54/2016. Deutschen Initiative für Netzwerkinformation. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
