Yaylaaltı, Posof
| Yaylaaltı | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Yaylaaltı Yaylaaltı'nın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Posof |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1788 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 27 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75800 |
Yaylaaltı, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaylaaltı köyünün eski adı, Satlel'dir. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Satlel / Satlil (صاتلیل / صاتلەل) olarak geçer.[3][4] Bu yer adı tarihsel Gürcü coğrafyasından rastlanan Satleli'den (სათლელი) Türkçeye girmiştir.
Satleli, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Samtshe'deki Potshovi Vadisinde yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Şavşeti bölgesinde, Osmanlıların Gürcülerden ele geçirdiği başka bir yerleşim de Satleli adını taşıyordu.
Satleli köyü, Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı ve 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterinde Gürcistan Vilayeti içinde, Ahasiha livasının Ude nahiyesine bağlı bir köydü. Bu defterde köy boş olarak kaydedilmiştir..[5]
Satleli köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Ardahan sancağının Poshov kazasına bağlı Badela nahiyesinin 13 köyünden biriydi. 1886 yılında yapılan tespite göre köyde, 108'i erkek ve 75'i kadın olmak üzere, 22 hanede yaşayan 185 kişi yaşıyordu. Nüfusu tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir.[6] Köyün nüfusu Rus idaresi sırasında armış, 1896’da 236 kişiye, 1906’da da 298 kişiye yükselmiştir.[7] Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli, Satleli köyünde 20 hanede 345 Müslüman Gürcünün yaşadığını yazmıştır.[8]
Satlel köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Satlel köyünü de kapsayan Ardahan bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.[9]
Satleli, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshof kazasının Cilvana nahiyesine bağlıydı.[10] 1935 genel nüfus sayımında ayni idari konuma sahipti ve nüfusu 463 kişiden oluşuyordu.[11] Satleli / Satlel, "yabancı kökten geldiği" için köyün 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yaylaaltı olarak değiştirilmiştir.[12] 1965 genel nüfus sayımında Yaylaaltı köyünün nüfusu 559 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 192 kişi okuma yazma biliyordu.[13]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaylaaltı köyü, Ardahan il merkezine 105 km, Posof ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.[14] Arazisinin içinden Mangala Deresi denen küçük bir dere geçer. Komşuları; Erim, Gönülaçan, Sarıçiçek köyleridir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 27[2] |
| 2021 | 19[2] |
| 2020 | 19[2] |
| 2019 | 22[2] |
| 2018 | 21[2] |
| 2017 | 11[2] |
| 2016 | 29[2] |
| 2015 | 34[2] |
| 2014 | 34[2] |
| 2013 | 37[2] |
| 2012 | 30[2] |
| 2011 | 32[2] |
| 2010 | 37[2] |
| 2009 | 55[2] |
| 2008 | 52[2] |
| 2007 | 60[2] |
| 2000 | 98[14] |
| 1990 | 313[15] |
| 1985 | 409[16] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Yaylaalti, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Yaylaaltı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt, III. cilt (1958) s. 105.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 762.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947) s. 98, II. cilt (1941), s. 81, III. cilt (1958), s. 105". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 355". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, ISBN 9786052100271.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi, 7 Ekim 1917, sayı 220". 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 326" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 748". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 362.
- ^ a b "Yaylaaltı Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.