Alabalık, Posof
| Alabalık | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Alabalık Alabalık'ın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Posof |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 104 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75800 |
Alabalık, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Alabalık köyünün eski adı Saihve'dir.[4] Gürcüce bir yer adı olan Saihve (საიხვე), "ördek" anlamındaki "ihvi" (იხვი) kelimesinden türemiştir ve "ördeklik", "ördek yetiştirilen yer" anlamına gelir.[5][6] 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine metatez sonucunda "Saivhe" (سایوخۀ) olarak girmiştir.[7] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise, muhtemelen eksik bir yazımla "Saihv" (سایخو) şeklinde yazılmıştır.[8]
Saihve köyü, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan Samtshe bölgesinin yerleşim yerlerinden biridir. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir.
Saihve, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan Osmanlı mufassal defterinde, Saivhe-i Ulya (Yukarı Saihve) ve Saivhe-i Sufla (Aşağı Saihve) olmak üzere iki ayrı köy olarak kaydedilmiştir. Bu iki yerleşme bu tarihte Gürcistan Vilayeti içinde, Poshov livasının Güney nahiyesine bağlıydı. Aşağı Saihve köyü boş olarak kaydedilmiştir. Yukarı Saihve'de ise 8 Hristiyan hane yaşıyor ve bu nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu.[7][9] Deftere göre köyde buğday, arpa, çavdar, keten tohumu tarımı ile sebzecilik ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.[10]
Aşağı Saihve köyü, 19. yüzyılın başlarında tamamen ortadan kalkmıştı ve Saihve adıyla tek bir köy kalmıştı. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla 1834 yılında gerçekleştirdiği tespite göre köydeki hane sayısı değişmemişti.[7]
Saihve köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatı kapsamında Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus sayımında Saihve (Саихвѳ) şeklinde kaydettiği bu yerleşim, Ardahan sancağının Poshov kazasına bağlı Tzurtzkabi nahiyesinin dokuz köyünden biriydi. Köydeki 15 hanede, 93'ü erkek ve 94'ü kadın olmak üzere 187 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[11] Gürcü araştırmacı ve gazeteci Konstantine Martvileli ise 1917 yılında, Saihve (საიხვე) şeklinde yazdığı köyde 18 hanede 222 Müslüman Gürcünün yaşadığını belirtmiştir.[12]
Saihve köyü, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da köy Türkiye'ye bırakıldı.[13]
Saihve köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshov kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[8] 1940 genel nüfus sayımında "Sayho" adıyla aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 283 kişiden oluşuyordu.[14] Saihve veya Sayho Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Alabalık olarak değiştirilmiştir.[15] 1965 genel nüfus sayımında Alabalık köyünün nüfusu 421 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 143 kişi okuma yazma biliyordu.[16]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, Ardahan il merkezine 96 km, Posof ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.[17]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 104[2] |
| 2021 | 109[2] |
| 2020 | 111[2] |
| 2019 | 113[2] |
| 2018 | 112[2] |
| 2017 | 112[2] |
| 2016 | 110[2] |
| 2015 | 115[2] |
| 2014 | 117[2] |
| 2013 | 126[2] |
| 2012 | 122[2] |
| 2011 | 130[2] |
| 2010 | 125[2] |
| 2009 | 133[2] |
| 2008 | 146[2] |
| 2007 | 166[2] |
| 2000 | 224[17] |
| 1990 | 371[18] |
| 1985 | 417[19] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Alabalik, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Alabalık Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 448". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "იხვი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 1 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "საიხვე" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 1 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ a b c "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 448". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ "1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre "Gürcistan Vilayeti"nin etnik haritası". 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 308". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - Sıra no: 399". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" ("არტაანის მხარეში"), Sakartvelo gazetesi, 7 Ekim 1917, sayı 220". 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 354" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 748". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 361" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ a b "Alabalık Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
.png){kind=link}
.png){kind=link}