Solo insanı
| Solo insanı | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Franz Weidenreich tarafından, spekülatif kafatası rekonstrüksiyonu | |||||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Üçlü adlandırma | |||||||||||||||||||||||||
| † Homo erectus soloensis Oppenoorth, 1932 | |||||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Solo insanı (Homo erectus soloensis), Geç Pleistosen'de, yaklaşık 117 ila 108 bin yıl önce, Endonezya'nın Cava Adası'nda Solo Nehri boyunca yaşamış, H. erectus'un bir alt türüdür.[1] Bu popülasyon, türün bilinen son popülasyonudur. Ngandong köyü yakınlarında kazılan 14 üst kafatası parçası, iki kaval kemiği ve bir pelvis parçasından ve sınıflandırmaya bağlı olarak muhtemelen Sambungmacan'dan üç kafatası ve Ngawi'den bir kafatasından bilinmektedir. Ngandong sahası ilk olarak 1931'den 1933'e Willem Frederik Florus Oppenoorth, Carel ter Haar ve Gustav Heinrich Ralph von Koenigswald başkanlığında kazıldı. Ancak daha fazla çalışma, Büyük Buhran, 2. Dünya Savaşı ve Endonezya Bağımsızlık Savaşı nedeniyle ertelendi. Tarihsel ırk kavramlarına uygun olarak, Endonezyalı Homo erectus alt türü başlangıçta Avustralyalı Aborijinlerin doğrudan ataları olarak sınıflandırılmıştı. Ancak Solo insanının artık yaşayan bir torunu olmadığı düşünülmüyor, çünkü kalıntılar, kabaca 50.000 ila 55.000 yıl önce başlayan bölgeye modern insan göçünden çok öncesine tarihlenir.
Solo insanının kafatası, üstten bakıldığında oval şekillidir, kalın kaşları, şişmiş elmacık kemikleri ve arkadan geçen belirgin bir kemik çizgisi vardır. Beyin hacmi oldukça büyüktü, 1.013 ile 1.251 cc arasında değişiyordu (günümüz modern erkekleri için ortalama 1.270 cc ve günümüz modern kadınları için ortalama 1.130 cc). Potansiyel olarak dişi bir örnek 158 cm (5 ft 2 in) uzunluğunda ve 51 kg (112 lb) ağırlığındaydı ve erkekler muhtemelen kadınlardan çok daha büyüktü.
Solo insanları büyük olasılıkla, filler, kaplanlar, gaur, tapirler, su aygırları ve daha fazlasıyla birlikte, günümüz Cava'sından çok daha serin bir açık ormanlık ortamda yaşıyorlardı. Teknolojiye gelince, basit yongalar ve kıyıcılar (elde tutulan taş aletler) ve muhtemelen kemiklerden mızraklar veya zıpkınlar, vatoz iğnelerinden hançerler ve andezitten bolalar veya çekiç taşları ürettiler. Daha önce Java'da yaşayan veya en azından onlarla yakından ilişkili olan H. erectus erectus'un soyundan gelmiş olabilirler. Ngandong örnekleri muhtemelen bir volkanik patlama sırasında öldü. Türler muhtemelen 125.000 yıl önce başlayan tropikal yağmur ormanlarının devri ve tercih edilen yaşam alanlarının kaybıyla yok oldu. Kafataslarında yaralar vardı, ancak bu yaralanmaların bir saldırı, yamyamlık, volkanik patlama veya fosilleşme sürecinden kaynaklanıp kaynaklanmadığı belirsizdir.
Fosil buluntuları
[değiştir | kaynağı değiştir]
Fosil buluntuları şunlardır:[2]:217
- Kafatası I, muhtemelen yaşlı bir kadına ait neredeyse eksiksiz bir takke (kafatasının üst bölümü);
- Kafatası II, muhtemelen üç ila yedi yaşındaki bir çocuğa ait bir frontal kemik;
- Kafatası III, muhtemelen yaşlı bir bireye ait çarpık bir takke;
- Kafatası IV, muhtemelen orta yaşlı bir kadına ait bir takke;
- Kafatası V, muhtemel bir erkek takkesi — 221 mm (8,7 inç) uzunluğundaki büyük uzunluğuyla belirtilir;
- Kafatası VI, muhtemelen yetişkin bir kadına ait neredeyse eksiksiz bir takke;
- Kafatası VII, muhtemelen genç ve dişi bir bireye ait bir sağ paryetal kemik parçası;
- Kafatası VIII, muhtemelen genç bir erkeğe ait olan her iki paryetal kemik (ayrılmış);
- Kafatası IX, muhtemelen yaşlı bir bireye ait tabanı eksik bir takke (küçük boyu bir kadınla tutarlıdır, ancak ağırlığı bir erkekle tutarlıdır);
- Kafatası X, muhtemelen sağlam, yaşlı bir kadına ait parçalanmış bir takke;
- Kafatası XI, neredeyse tamamlanmış bir takke;
- Tibia A, şaftın orta kısmında çapı 101 mm (4,0 inç) olan, muhtemelen yetişkin bir erkeğe ait olan şaftın birkaç parçası;
- Tibia B, 365 mm (14,4 inç) uzunluğunda, orta şaftta 86 mm (3,4 inç) çapında, neredeyse tam bir sağ kaval kemiği, muhtemelen yetişkin bir kadına ait;
- Ngandong 15, parçalı bir takke;[3]:3
- Ngandong 16, sol paryetal parça;[3]:3 ve
- Ngandong 17, 17, 4 cm × 6 cm (1,6 inç × 2,4 inç) sol asetabulum (kalça ekleminin bir parçasını oluşturan pelvis üzerinde).[3]:3
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Homo erectus soloensis ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Vikitür'de Homo erectus soloensis ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.- İnsan Zaman Çizelgesi (Etkileşimli) 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Smithsonian, Ulusal Doğa Tarihi Müzesi (Ağustos 2016).
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Rizal, Yan; Westaway, Kira E.; Zaim, Yahdi; van den Bergh, Gerrit D.; Bettis, E. Arthur; Morwood, Michael J.; Huffman, O. Frank; Grün, Rainer; Joannes-Boyau, Renaud; Bailey, Richard M.; Sidarto (Ocak 2020). "Last appearance of Homo erectus at Ngandong, Java, 117,000–108,000 years ago". Nature (İngilizce). 577 (7790): 381-385. doi:10.1038/s41586-019-1863-2. ISSN 1476-4687. 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
- ^ Weidenreich, F.; von Koenigswald, G. H. R. (1951). "Morphology of Solo man". Anthropological Papers of the AMNH. 43. hdl:2246/297. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2021.
- ^ a b c Hoffman, Frank (2010). "Provenience Reassessment of the 1931–1933 Ngandong Homo erectus (Java),Confirmation of the Bone-Bed Origin Reported by the Discoverers". PaleoAnthropology. 2010: 1-60. doi:10.4207/PA.2010.ART34. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
 | Fosil primat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |