Sağlık Bilişimi
Sağlık bilişimi, tıbbi bilgilerin iletişimini, anlaşılmasını ve yönetimini geliştirmek için bilgisayar yapılarının ve algoritmalarının incelenmesi ve uygulanmasıdır.[1] Mühendislik ve uygulamalı bilim dalı olarak görülebilir.
Sağlık alanı, hesaplamalı teknikler kullanılarak çözülebilecek çok çeşitli problemler sunar.[1]
Sağlık bilişimi, sağlık hizmetlerini iyileştirmek için hesaplamalı yeniliklerin tasarlanması, geliştirilmesi ve uygulanmasına ilişkin çalışmaları içeren çok disiplinli alanların bir yelpazesidir.[2] İlgili disiplinler, tıp alanlarını, özellikle bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği, bilgi mühendisliği, biyoinformatik, biyo-ilhamlı hesaplama, teorik bilgisayar bilimi, bilgi sistemleri, veri bilimi, bilgi teknolojisi, otonom hesaplama ve davranış bilişimi gibi bilgi işlem alanlarıyla birleştirir.[3] Akademik kurumlarda tıp bilişimi araştırmaları, sağlık hizmetlerinde yapay zeka uygulamalarına ve gömülü sistemlere dayalı tıbbi cihazların tasarlanmasına odaklanmaktadır.[1] Bazı ülkelerde bilişim terimi, kütüphane biliminin hastanelerdeki veri yönetimine uygulanması bağlamında da kullanılmaktadır. Bu anlamda sağlık bilişimi, hasta verilerinin elde edilmesi, işlenmesi ve incelenmesi için yöntem ve teknolojiler geliştirmeyi amaçlamaktadır.[4] Biyomedikal bilişimi kapsayan bir şemsiye terim önerilmiştir.[5]
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık hizmetlerine, halk sağlığına ve kişisel sağlığa uygulanmasıyla ilgili alanın adında, moleküler (örn. genomik), organ sistemi (örn. görüntüleme), bireysel (örn. örneğin hasta veya tüketici, bakım sağlayıcı ve bunların arasındaki etkileşim), nüfus düzeyindeki uygulamaya kadar. Bir faaliyet yelpazesi, teori ve model geliştirmeden ampirik araştırmaya, uygulama ve yönetime ve yaygın benimsemeye kadar uzanan çabaları kapsar.
'Klinik bilişimciler' nitelikli sağlık ve sosyal bakım uzmanlarıdır ve 'klinik bilişim' çeşitli tıbbi uzmanlıkların bir alt uzmanlık alanıdır.
Tıbbi bilişim disiplinleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tıbbi görüntü hesaplama
- Görüntüleme bilişimi
- Sağlık hizmetlerinde yapay zekâ
- Nöroinformatik
- Davranış bilişimi
- Hesaplamalı biyoloji
- Aktarımsal biyoenformatik
- Aktarımsal tıp
- sağlık bilgi teknolojisi
- Teletıp
- Halk sağlığı bilişimi
- Sağlık bilgileri yönetimi
- Tüketici sağlığı bilişimi
- Elektronik sağlık kaydı
- Health Level 7
- Kişiselleştirilmiş tıp
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Medical informatics in neurology: What Is Medical Informatics?, Signal Processing, Image Processing". EMedicine: Medscape's Continually Updated Clinical Reference. 7 Mayıs 2021. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ "The Top 100 Articles in the Medical Informatics: a Bibliometric Analysis". Journal of Medical Systems. 41 (10): 150. August 2017. doi:10.1007/s10916-017-0794-4. PMID 28825158.
- ^ Biomedical Informatics: Computer Applications in Health Care and Biomedicine. 4th (İngilizce). Londra: Springer-Verlag. 2014. doi:10.1007/978-1-4471-4474-8. ISBN 978-1-4471-4473-1. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ "Health Informatics". Evaluating Critical Care. 2002. ss. 255-256. doi:10.1007/978-3-642-56719-3_18. ISBN 978-3-540-42606-6.
- ^ Shortliffe, Edward Hance, (Ed.) (2021). Biomedical Informatics: Computer applications in health care and biomedicine. 5th. Cham, Switzerland: Springer. ISBN 978-3-030-58720-8.