Mamay Camii
Mamay məscidi | |
 Mamay Mescidi'nin ana cephesi, 2024 yılındaki restorasyon çalışmalarından sonra | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Cami |
| Mimari tarz | Arran mimarlık ekolü |
| Konum | Şuşa, Azerbaycan |
| Koordinatlar | 39°45′43″K 46°45′00″D / 39.76194°K 46.75000°D |
| Başlama | 19. yüzyıl |
| Sahip | Şuşa Devlet Tarih ve Mimarlık Koruma Alanı |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | |
Geçersiz belirleme | |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | i, iv, v, vi |
| Belirleme | 2001 |
| Referans no. | 1574 |
| Ülke |  Azerbaycan |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Geçersiz belirleme | |
| Referans no. | 5166 |
| Kategori | Mescid |
| Önemi | Yerel öneme sahip |
Mamay Camii, 19. yüzyılda Azerbaycan'ın Şuşa şehrinin Mamay mahallesinde inşa edilmiştir.
İki katlıdır. Şuşa'nın dikdörtgen şeklindeki sıradan konutlarının çatı örtüsünü andıran Mamay Camii'nin çatısında müezzin için bir "güldəstə" (küçük kule) yerleştirilmiştir. Mescidin ibadet salonu, dört sütunla üç nefe ayrılmıştır. Bu mescidin pencereleri, binanın iki ana cephesi ile mihrab bulunan tarafına yerleştirilmiştir. Mamay Mescidi, bir dönem şiir evi olarak da kullanılmıştır.[1]
Şuşa'da inşa edilen mahalle mescitlerinin üzerinde bir, cuma mescitlerinin üzerinde ise iki minare bulunmaktadır. Cuma mescidleri, büyüklükleri, mimari üslupları ve dış ile iç duvarlarına yazılan Kur’an-ı Kerim'den sure ve ayetler ile mahalle mescidlerinden farklılık göstermektedir.[2]
Dikdörtgen planlı Şuşa mescitleri (18-19. yüzyıllar), mahalle meydanlarının ayrılmaz ve en önemli unsurlarından biri olmuştur. Farklı desenli geniş kemerlere sahip (Merdinli Mescidi, Kuyuluq Mescidi, Köçerli Mescidi) veya düz yüzey biçiminde inşa edilmiş (Çöl Qala Mescidi, Seyidli Mescidi, Mamay Mescidi) hacim-mekân eyvanı şeklinde oluşturulan ana girişin yönü, meydanın planlamasına ve arazinin yapısına bağlıydı. Mescidlerin mekânsal düzeni genel olarak iki tipe ayrılmaktadır: birinci tipin mekânsal düzeni, sütunlar üzerine inşa edilmiş kemerli ve tonozlu ibadet salonuna sahip olup üç nefli bir bölümlendirmeye sahiptir; ikinci tip mescidler ise düz tavanlı, tek hacimli bir yapı olarak sunulmaktadır. Şuşa'nın mahalle mescidlerinin iç mekânında, tüm mimari süsleme unsurlarından — çok renkli duvar boyamaları, Kur’an yazıları ve kabartmalı süslemeler — yararlanılmıştır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "kataloq.gomap.az". 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020.
- ^ Əmənzadə, Rayihə (2013). Azərbaycan Memarlığı XV-XIX əsrin əvvəllərində. III. Bakı: Şərq-Qərb. s. 220. ISBN 978-9952-32-020-6.
- ^ Hüseynov, Yunis (2015). Şuşa Salnaməsi. Bakı: AFPoliqraf. s. 208.