İçeriğe atla

Koyuncular, Hopa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Koyuncular
Harita
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin üzerinde Koyuncular
Koyuncular
Koyuncular
Koyuncular'ın Artvin'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArtvin
İlçeHopa
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım614 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam434
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0466
İl plaka kodu08
Posta kodu08690

Koyuncular, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Koyuncular köyünün eski adı Zalona'dır.[3][4] Zalona (ზალონა) adı, "aşağı mevki" anlamına gelen Lazca "tzale" (წალე) kelimesinden türemiş olan "Tzalona"dan (წალონა) değişime uğramış olabilir.[5] Öte yandan Tzalona, Gürcüce henüz doğurmamış keçi anlamındaki "tzali" (წალი) kelimesine Lazca "-ona" sonekinin gelmesi sonucunda türemiş de olabilir.[6] Bu durumda "keçi yurdu" gibi bir anlama gelir. Köyün adının Koyuncular olarak değiştirilmiş olması, bu ihtimali desteklemektedir. Bu yer adı Türkçeye de Zalona şeklinde girmiştir. Nitekim 1876 tarihli Trabzon Vilayeti salnamesinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Zalona (زالونا) olarak geçer.[7][8]

Zalona köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[9] Zalona köyü, 1876 tarihli Trabzon Vilayeti salnamesine göre Trabzon Vilayeti'nin sancaklarından biri olan Lazistan sancağının Hopa kazasına bağlıydı. Nüfusu 172 kişiden oluşuyordu. Ancak bu sayının sadece erkek nüfusundan ibaret olması ihtimali de vardır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 700 keçi/koyun, 7 at, 23 inek ve 3 öküz kaydedilmiştir.[10]

Zalona köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda yenilen Osmanlı Devleti tarafından savaş tazminatının bir parçası olarak Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresi sırasında, 1917 yılında Lazistan bölgesinde bir araştırma gezisi düzenleyen Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, köyün adını Gürcü alfabesiyle Zalona (ზალონა), Rus alfabesiyle ise Zaluna (Залуна) şeklinde yazmıştır. Kipşidze'nin verdiği bilgiye göre bu sırada köydeki 51 hanede 295 kişi yaşıyor ve bu nüfus Hemşinlilerden oluşuyordu.[11]

Zalona köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[8] Köy daha sonra, Artvin vilayetinin yerini alan Çoruh vilayeti içinde yer alıyordu. 1935 genel nüfus sayımında köy, bu idari konuma sahipti ve nüfusu 313 kişiden oluşuyordu.[12] Zalona veya Zaluna Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Koyuncular olarak değiştirilmiştir.[13] Koyuncular köyünde 1965 genel nüfusu sayımında 595 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 169 kişi okuma yazma biliyordu.[14]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Koyuncular köyü, Artvin il merkezine 60 km, Hopa ilçe merkezine 10 km uzaklıktadır.[15]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020 434[2]
2019 461[2]
2018 502[2]
2017 473[2]
2016 481[2]
2015 495[2]
2014 532[2]
2013 525[2]
2012 559[2]
2011 588[2]
2010 577[2]
2009 624[2]
2008 647[2]
2007 692[2]
2000 845[15]
1990 1018[15]
1985 979[15]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Koyuncular, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Hopa Koyuncular Köy Nüfusu". Nufusune.com. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  3. ^ İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი), 2 Cilt, Batum, 1977, I. Cilt s. 59.
  4. ^ İrfan Aleksiva - İsmail Bucaklişi, Svacoxo - Laz Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2009, s. 203, ISBN 978-605-89094-0-3
  5. ^ "წალე" - Lazca-Gürcüce Sözlük
  6. ^ "წალი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt ISBN 0-9535878-3-5
  7. ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 366, ISBN 9789157871117.
  8. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
  9. ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. ISBN 99940-61-43-7
  10. ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 365, ISBN 9789157871117.
  11. ^ İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis, 1937, s. 166.
  12. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 401" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2021. 
  13. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 605". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021. 
  14. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 88.
  15. ^ a b c d "Çimenli Köyü". YerelNet.org.tr. 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.