Flavius Vitalianus
| Flavius Vitalianus | |
|---|---|
| Doğum | Zaldapa |
| Ölüm | Temmuz 520 Konstantinopolis |
| Bağlılığı |  Bizans İmparatorluğu |
| Rütbesi | Magister militum |
| Ailesi | |
| Çocukları | Bouzes, Coutzes ve Venilus (oğulları), Ioannes (yeğeni) |
Flavius Vitalianus (Yunanca: Βιταλιανός; ö. 520), Bizanslı kumandan. Balkanların kuzeyindeki Moesia'nın yerlisi olan Vitalianus'un Roma ve barbar kökenli métis bir aileden geldiği düşünülmektedir.
Anastasius'a karşı isyanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bizans İmparatorluğu'nun mezhep karışıklıkları yaşadığı dönemde İmparator I. Anastasius'un Monofizitizme yakın görüşlerine ve kumandası altındaki çoğunlukla Hunlardan ve Bulgarlardan oluşan birliklerine eksik ikmal yapılmasına tepki olarak 513 yılında ayaklanan Vitalianus, Trakya'nın büyük kısmını ele geçirerek 50 bin kişilik ordusuyla başkent Konstantinopolis'e ilerlemiştir. Kalkedon Konsili'nde kabul edilen Ortodoks görüşlerin yeniden tesis edilmesini talep eden Vitalianus Hebdomon'u ele geçirmiş, başkenti abluka altına almış; imparatorun kumanda ettiği birlikleri ikmal edeceği ve teolojik konuları papa ile müzakere ederek sonuca bağlayacağı sözü sonrasında bir hafta süren ablukayı kaldırmıştır. Ancak imparatorun sözünde durmaması ve kendisini devlet düşmanı ilân etmesini takiben 514'te 200 gemilik filoyla ve süvari birlikleriyle başkent önlerinde görünen Vitalianus yeni bir anlaşma ile tekrar geri çekilmiştir. Anlaşmaya göre Vitalianus'un elinde savaş esiri olarak bulunan imparatorun akrabası Hipatius'un fidye karşılığı serbest kalması, sürgündeki Kalkedon Amentüsü'ne bağlı din adamlarının eski konumlarına iade edilmesi ve teolojik tartışmaların Heraleia'da toplanacak bir konsilde tartışılması üzerinde karara varılsa da I. Anastasius'un bir kez daha sözünde durmaması Vitalianus'un 515 yılında üçüncü kez başkente hareket etmesine neden olmuştur. Vitalianus, Galata civarındaki Sikai'yi ele geçirmeyi başarsa da Haliç ağzındaki deniz muharebesinde mağlup olmuş, ardından karada da yenilerek imparatorun ölümüne dek Anhialos'a çekilmek zorunda kalmıştır.
Sonraki yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalkedon ortodoksluğunun sadık bir savunucusu olarak, yeni imparator I. Justinus (h. 518-527) tarafından affedildi ve Papa ile Akakios bölünmesi'nı sona erdirmek için müzakerelere girdi. 520 yılı için konsül olarak atandı, ancak kısa bir süre sonra, muhtemelen Justin'in yeğeni ve varisi I. Justinianus'ın (h. 527-565) emriyle öldürüldü; Justinianus, onda taht için potansiyel bir rakip gördü.[1][2][3] Oğulları da Doğu Roma ordusunda general oldular.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ ODB, "Vitalian" (T. E. Gregory), p. 2182.
- ^ Martindale 1980, s. 1176.
- ^ Bury 1958b, pp. 20–21.
- Genel
Birincil
[değiştir | kaynağı değiştir]- Charles, Robert H. (2007) [1916]. The Chronicle of John, Bishop of Nikiu: Translated from Zotenberg's Ethiopic Text. Merchantville, NJ: Evolution Publishing. ISBN 9781889758879.
- Croke, Brian (1995). The Chronicle of Marcellinus: A Translation and Commentary. Sidney: Australian Association for Byzantine Studies. ss. 36-38, 41-42. ISBN 0-9593626-6-5. Geçersiz
|url-erişimi=limited(yardım) - Jeffreys, Elizabeth; Jeffreys, Michael; Scott, Roger (1986). The Chronicle of John Malalas: A Translation. Melbourne: Australian Association for Byzantine Studies. ss. 225-227, 231-233. ISBN 0959362622.
- Mango, Cyril; Scott, Roger (1997). The Chronicle of Theophanes Confessor. Byzantine and Near Eastern History, AD 284–813. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. ss. 238-245, 249, 253. ISBN 0-19-822568-7. Geçersiz
|url-erişimi=limited(yardım) - Whitby, Michael (2000). Ecclesiastical History of Evagrius Scholasticus. Liverpool: Liverpool University Press. ss. 193-194, 200-203. ISBN 0-85323-605-4.
İkincil
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amory, Patrick (2003) [1997]. People and Identity in Ostrogothic Italy, 489–554. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-52635-3.
- Bury, John Bagnell (1958a) [1923]. History of the Later Roman Empire: From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian, Volume 1. Mineola, New York: Dover Publications. ISBN 0-486-20398-0.
- Bury, John Bagnell (1958b) [1923]. History of the Later Roman Empire: From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian, Volume 2. Mineola, New York: Dover Publications. ISBN 0-486-20399-9.
- Cameron, Alan (1982). "The Death of Vitalian (520 A.D.)". Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik. Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH. 48: 93-94. JSTOR 20183637.
- Cameron, Averil; Ward-Perkins, Bryan; Whitby, Michael, (Ed.) (2000). The Cambridge Ancient History, Volume XIV: Late Antiquity: Empire and Successors, A.D. 425–600 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-5213-2591-2.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Martindale, John R., (Ed.) (1980). The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume II, AD 395–527 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-20159-4.
- Ostrogorsky, George (1956). History of the Byzantine State. Oxford: Basil Blackwell.
- Whitby, Michael; Whitby, Mary (1986). The History of Theophylact Simocatta. Oxford: Clarendon Press. ISBN 978-0-19-822799-1.
