İçeriğe atla

I. Anastasius

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Anastasios
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi11 Nisan 491 - 9 Temmuz 518
Önce gelenZeno
Sonra gelenI. Justinus
Doğum430
Dyrrhachium
Ölüm9 Temmuz 518
Konstantinopolis
DefinHavariyyun Kilisesi
Eş(ler)iAriadne
Tam adı
Flavius Anastasios
HanedanLeo Hanedanı

I. Anastasios (Latince: Flavius Anastasius)(Yunanca: Φλάβιος Ἀναστάσιος) (d. 430 veya 431? - ö. 9 Temmuz 518), 491'den itibaren ölümüne kadar hüküm sürmüş Bizans İmparatorluğu imparatorudur. 430/431 yıllarında 'Dyrrhachium'da (şimdiki Dıraç) doğmuş; 11 Nisan 491'de bir saray memuru iken imparatorluğa geçirilmiş ve 518'de Konstantinopolis (İstanbul)’te ölmüştür. Hayatta iken lakabı Dikoros (Yunanca: Δίκορος, "İki gözbebekli") olmuştur; çünkü Anastasios'un bir gözü mavi diğeri kara idi.[1]

İmparatorluğun para sistemini yetkinleştirmiş, hazineyi genişletmiş, iç ve dış işlerde yetenekli bir yönetici olarak ün yapmıştır. Bununla birlikte uyguladığı Monofizit din politikası zaman zaman ayaklanmalara neden olmuştur.

Babası Pompeius (d. yak. 410) adında Dyrrachium (şimdiki Dıraç)da yaşayan bir yüksek soylu idi. Annesi Roma İmparatorluğu'nun imparatordan sonra gelen en büyük unvanı olan Roma Sezarı ve 352, 353 ve 354'te Roma Konsulu rütbesini taşıyan Constantius Gallus'un kızı idi; büyük-büyükbabası Roma İmparatoru Konstantius Chlorus idi ve kardeşi Falvius Paulus da 496'da Roma Konsülü unvanı taşımıştır.

Tahta çıkışı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Anastasios Konstantinopolis'e gelip imparatorluk sarayında memurluk yaparak yükselmiş; maliye bakanlığında yöneticilik, İmparator Zeno'nun kişisel koruyuculuğu gibi görevler de bulunmuş ve 491'de 61 yaşında imparatorluk sarayında en yüksek ve 30 kişiye sınırlı imparatorun şahsi danışmanları ve korumaları şeklinde bir mevki olan silentiarius olarak görev başındaydı ve Konstantinopolis'te Senato üyesiydi. Çok yetenekli ve yüksek karakterli bir görevli olarak bilinmekteydi.

Dinsel konularda çok büyük ilgisi olduğu ve sonradan gittikçe koyu Monofizit dinsel inançlara yöneldiği bilinmektedir. Yaklaşık 488'de Antioch (Antakya) Patriği Peter Fullo öldüğü zaman bu patrikliğe seçilmeye aday gösterilmiş ama seçilmemişti. Bu nedenle 489-491 arasında Konstantinopolis Patriği Effimios ile bir çatışmaya girdi. Bazı tarihçiler İmparator Zeno tarafından Mısır'a sürgüne gönderildiğini bildirirler. Fakat modern tarihçiler bu sürgün konusunun hata olduğunu ancak Monofizitler arasında önemli rol oynayan bir Mısır Başpiskoposunu ziyaret giderken bir gemi kazasına maruz kaldığını bildirirler.

İmparator Zeno 491'de öldüğünde hayatta çocuğu bulunmuyordu. Halk Romalı olmayan, yani İsaurialı ve ortodoks Hristiyanlıktan ayrılmış bir kişiyi imparator istemiyorlardı. Bu o zaman fiilen devlet işlerini idare eden Zeno'nun kardeşi Longinus'u adaylıktan elimine etmekteydi. Zeno'un dul karısı Ariadne, Anatatasios'u 61 yaşında imparator seçti. 11 Nisan 491'de Anastasios imparator olarak Patrik Effimios tarafından taç giydirilmeden önce Ortodoks inancına uyacağına dair bir belge imzaladı. İmparatorluk unvanının meşruluğunu 20 Mayıs'ta Ariadne ile evlenerek pekiştirdi.

Anastasius'un hükümdarlığında Doğu Roma İmparatorluğu, gaspçı Longinus'a karşı İsauria Savaşı'na ve Sasani İmparatorluğu'na karşı Anastasya Savaşı'na girmiştir.[2][3] Anastasius yönetime geçtiğinde memurlukların satışı ve muhbirlerin ödüllendirilmesi uygulamalarını kaldırıp vergi sistemini düzeltti.

Tahta bulunduğu sürede Mardin'de bulunan Mor Gabriel Manastırı'na bağış yapmıştır.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^ Buna tıp ismi olarak "heterochromia" adı verilmektedir. Bakın [1] 24 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Florida International Üniversitesi tarafından hazırlanan "An Online Encyclopedia of Roman Emperors (Roma İmparatorları Online Ansiklopedisi)" (İngilizce) (erişme tarihi 24.06.2009)
  2. ^ Ostrogorsky 1957, s. 60.
  3. ^ Zacharias of Mytilene, Syriac Chronicle, Book VII, Chapter VI
Genel
  • J. M. Hussey, (Ed.) (1985). The Cambridge Medieval History. CUP Archive. ISBN 9780521045353. 
  • Meyendorff, John (1989). Imperial unity and Christian divisions: The Church 450-680 A.D. The Church in history. 2. Crestwood, NY: St. Vladimir's Seminary Press. ISBN 978-0-88-141056-3. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2018. 
  • Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (29 Haziran 2005). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars AD 363-628. Londra: Routledge. ISBN 9780415146876. 
  • Arce, Ignacio; Feissel, Denis (2014). The Edict of Emperor Anastasius I (491-518 AD): An Interim Report. Amman: DAAD. OCLC 889751713. 
  • Charanis, Peter (1935). The religious policy of Anastasius I: emperor of the later Roman Empire 491-518. Madison Wis.: University of Wisconsin—Madison. OCLC 827230820. 
  • Norwich, John (1988). Byzantium: the Early Centuries. Londra: Penguin. ISBN 978-0-670-80251-7. 
  • Ostrogorsky, George (1957). History of The Byzantine State. New Brunswick: Rutgers University Press. OCLC 422217218. 
  • Settipani, Christian (1989). Les ancêtres de Charlemagne (Fransızca). 
  • Settipani, Christian (2000). Continuité gentilice et continuité sénatoriale dans les familles sénatoriales romaines à l'époque impériale (Fransızca). 
  • Settipani, Christian (2006). Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs. Les princes caucasiens et l'Empire du VIe au IXe siècle Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs (Fransızca). 
  • Zacharias Scholasticus, Syriac Chronicle, Book VII, Chapter VI [2]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Zeno

Bizans İmparatoru

491 - 518
Sonra gelen:
I. Justinus