Cihatçı Selefîlik
| Makale serilerinden |
Cihatçı Selefîlik, Sünniliğin içerisinde yer alan aşırı muhafazakâr ve köktendinci hareket. Hareketin adı genellikle Vehhâbîler ile birlikte anılmaktadır. Ancak bu hareketin takipçileri Vehhabi sıfatını kendilerine yakıştırmamakta ve bunu küçük düşürücü bir ifade şekli olarak algılamaktadırlar.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]19. yüzyılın sonlarında Müslüman-Osmanlı Devleti'nin Avrupalı İslâm-Karşıtı Emperyal Güçler[2] tarafından dağıtılmasının ardından Türk Devleti büyük bir borç bataklığının içerisine sürüklenmişti.[3] Bu bağlamda, Cemaleddin Afgani (1837–97), Muhammed Abduh (1849–1905) ve Reşid Rıza (1865–1935) gibi Erken-Selefî Hareketi öncüleri arasında sayılabilecek şahıslar Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik, kültürel ve siyâsi çöküş nedenlerini ayrıntılı olarak incelemekte ve bu gidişe bir son vermek amacıyla İslâmi alternatif seçeneklerin neler olabileceği konusunda ciddi sayılabilecek araştırmalar yürütmekteydiler.[4]
Muhammed Abduh ve Reşid Rıza hem ilk Yenilikçi-İslâm Hareketi'ni hem de Selefî-İslâmî Hareketi'ni başlatanlar arasında yer almaktaydılar.[5][6][7][8][9]
İslâmiyet'in gerçek mesajından tamamen uzak olduğuna inandıkları daha evvelki yönetimlerce uygulanmış olan taklîd politikalarının terkedilmesi nin gerekliliğine inanmakta ve şeriat düzeni altında hakiki bir İslam toplumunun yaratılabileceğini ümit etmekteydiler.[10] Daha sonra ortaya çıkan diğer köktendinci-Selefî gruplardan farklı düşünen bu Yenilikçi-Selefîler bir taraftan da Halifeliğin yeniden tesis edilmesinin gerekliliğine de vurgu yapmaktaydılar.[11]
Günümüzde
[değiştir | kaynağı değiştir]Ehl-i Hadisçiler, En-Nûr Partisi, Çin'deki Sailaifengye-Hareketi ve Mısır'daki Müslüman Kardeşler "Modern Selefî-Hareketi" temsilcileri arasında sayılabilirler.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Berman, Sheri (2003). "Islamism, Revolution, and Civil Society". Perspectives on Politics. 1 (2). s. 258. doi:10.1017/S1537592703000197.
- Roy, Olivier, The Politics of Chaos in the Middle East, Columbia University Press, (2008), s. 92-3.
- Islamic republic8 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Bernard Lewis
- "Trevor Stanley, Definition: Islamism, Islamist, Islamiste, Islamicist, Perspectives on World History and Current Events, July 2005. URL: http://www.pwhce.org/islamism.html Downloaded: 11 Haziran 2007". Pwhce.org. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
|başlık=dış bağlantı (yardım) - Wright, Robin, Sacred Rage: The Wrath of Militant Islam.
- "You are here: Home Press Center Press Releases CAIR Condemns Series of Terror Attacks in France, Tunisia and Kuwait CAIR Welcomes AP Stylebook Revision of 'Islamist'". Council on American-Islamic Relations (CAIR). 5 Nisan 2013. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2015.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Olivier Roy, The Failure of Political Islam, translated by Carol Volk, Harvard University Press, 1994, sayfa. 118–9)
- ^ Mortimer, Edward, Faith and Power, (1982), p.85
- ^ "ottoman empire: debt". Answers.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2012.
- ^ Mortimer, Edward, Faith and Power, (1982), p.93, 237-240,2 49
- ^ Encyclopedia of Islam and the Muslim World, Macmillan Reference, 2004, v.2, p.609
- ^ The New Encyclopedia of Islam by Cyril Glasse, Rowman and Littlefield, 2001, p.19
- ^ The Oxford Dictionary of Islam by John L. Esposito, OUP, 2003, s. 275.
- ^ Historical Dictionary of Islam by Ludwig W. Wadamed, Scarecrow Press, 2001, p.233
- ^ Reader (20 Haziran 2008). "Considerations on Islamic Resurgence". Islamic-considerations.blogspot.com. 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014.
- ^ Passion for Islam: Shaping the Modern Middle East: the Egyptian Experience by Caryle Murphy, p.46
- ^ Roy, Failure of Political Islam (1994), s. 33.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Qutbism: An Ideology of Islamic-Fascism4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DALE C. EIKMEIER, Parameters, Spring 2007, pp. 85–98.