Vikipedi:Anlaşmazlıkların giderilmesi
 | Bu sayfa Vikipedi'nin resmî politikalarından biridir. Sayfanın içeriği, uygulanması gereken bir standart olarak kullanıcılar tarafından benimsenmektedir. Sayfada değişiklik yapmadan önce, bu değişikliklerin kullanıcılardan onay aldığına emin olun. Uygun görmediğiniz bir kısım varsa, tartışma sayfasında sebepleri ile açıkça belirtin. |
| Vikipedi politikaları |
|---|
| İlkeler |
| İçerik standartları |
| Diğer kullanıcılarla çalışma |
| Dizinler |
| Anlaşmazlıkların giderilmesi |
|---|
| Müzakere |
| Yorum talebi Üçüncü görüş |
| Hakemler Kurulu |
| Hakemlik politikası
|
Anlaşmazlıkların önlenmesi
[kaynağı değiştir]Bir anlaşmazlığın çözümü için en iyi yol, öncelikle anlaşmazlığın çıkmasını önlemektir.
Diğer kullanıcılara ve onların bakış açılarına karşı saygılı olun. Bunun öncelikli anlamı şudur: Bir anlaşmazlık durumunda hemen değişiklikleri geri almayın.
Birisi size göre hatalı veya önyargılı değişiklik yaptığında, değişikliği geri almaktan ziyade, geliştirme yolunu seçin. Önemli bir değişiklik yaptığınızda, diğer kullanıcılara amacınızı anlatabilecek iyi bir değişiklik özeti verin. Üç geri dönüş kuralı, art arda tekrarlanmış geri dönüşleri yasaklar. Kaba bir karşılık veya uygunsuz bir davranışla karşılaşırsanız, nazikçe karşılık vermek için direnin ve kesinlikle kişisel saldırıda bulunmayın.
Vikipedi madde yazma ilkelerine göre yazmak için tarafsız bakış açısı ilkesini izlemek size yardımcı olabilir. Ayrıca yazarken, kendi önyargınızı da sınırlandırmalısınız. Ayrıca bkz. Vikipedi:Görgü kuralları.
İlk adım: diğerleriyle konuşun
[kaynağı değiştir]Hemen hemen her anlaşmazlığı çözmek için başvurulacak ilk çare konuyu tartışma sayfasında tartışmaya açmak olacaktır. Ya karşınızdaki kullanıcının mesaj sayfası ya da söz konusu maddenin tartışma sayfası yoluyla temas kurun. Tartışmayı hiçbir zaman madde sayfasının içine taşımayın. Bir konuyu tartışırken sakin olun ve kişisel saldırılarda bulunmayın. Karşınızdaki kişinin bakış açısını da gözönüne alın ve bir uzlaşmaya varmaya çalışın. Aksini kanıtlayacak açık kanıtlarınız olmadıkça karşınızdakinin iyi niyetle davrandığını varsayın.
Bu aşamada ve anlaşmazlıkları çözme eylemi süresince karşınızdakiyle konuşmak bir sonraki etaba geçmek için yapılması gereken bir formaliteden ibaret değildir. İyi niyetle tartışmayı sürdürememek, anlaşmazlığı çözmektense arttırmaya çalıştığınızı gösterir. Bu insanların size olan sempatisinin azalmasına ve anlaşmazlıkları çözmek için diğer etapları etkili biçimde kullanamamanıza neden olur. Buna karşılık, tartışmanın sürmesi ve taraflar arasındaki ciddi görüşmeler, hemen başarılı olamasalar bile sizin Vikipedi ilkelerine uygun bir çözüm arayışı içinde olduğunuzu gösterir.
Anlaşmazlıkların giderilmesindeki diğer yollar
[kaynağı değiştir]Eğer taraflarla konuşmak, tartışmak işe yaramazsa anlaşmazlığı gidermek için aşağıdaki dört yoldan birini deneyebilirsiniz. Bu yollardan hangilerini seçeceğiniz ve hangi sırada kullanacağınız tamamen anlaşmazlığın türüne ve tarafların seçimine göre değişir.
Üçüncü şahıslarla tartışmak
[kaynağı değiştir]- Vikipedi ortak kararların oluşturulması ile çalışır. Tartışmalı bir konu üzerinde ortak karar oluşturmak için, konuyu daha büyük bir kitlenin görüşüne açma ihtiyacı duyabilirsiniz. Bunun için; sadece iki kişi arasında oluşan anlaşmazlıklarda üçüncü bir fikir alabilir veya başka kullanıcılardan yorum isteğinde bulunabilirsiniz.
- Maddenin içeriği üzerindeki anlaşmazlıklar için, eğer hâlâ anlaşmanın çözümü için bir uzlaşma çağrısı yapmadıysanız, hemen yapmalısınız. Bu sürekli devam eden değişikliklerin yarattığı karışıklıkları ve anlaşmazlığın daha fazla kızışmasını önleyerek, diğer kullanıcılara, maddeyi düzgün bir biçimde değerlendirme izni verir.
- Eğer ortada bir değişiklik savaşı varsa ve ateşkes mümkün gözükmüyorsa, diğer çözüm adımlarına geçebilmek için maddenin koruma altına alınması için istekte bulunabilirsiniz. Bkz. Vikipedi:Koruma politikası
Genel görüş araştırması yapmak
[kaynağı değiştir]- Eğer sadece tartışmalardan, ortak bir karara varmak güçse veya bazı kullanıcılar ortak karara varma niyetinde değilseler, genel görüş araştırması için duyuru yapma seçeneği göz önüne alınabilir. Mutlaka bu sayfadaki kriterler göz önüne alınarak, bu yol kullanılmalıdır. (Eğer prosedür gerektiği şekilde yapılmamışsa, bazı kişiler görüşün geçerliliğine itiraz edebilir.) Görüş birliği anlaşmazlığın tüm taraflarından oluşacak şekilde çok dikkatli bir biçimde tasarlanmalıdır. Resmi olmayan genel görüş araştırmaları, eğer tartışma içinde yeterli katılımcı varsa herhangi bir anda durdurulabilir, fakat genel görüş araştırmasının duyurulması ve topluluktan daha çok kişinin işin içine girmesi ulaşılan sonucun değerini arttırır.
Çözüm işlemi için yardım istemek
[kaynağı değiştir]- Eğer anlaşmazlığın giderilmesi işlemi için yardım istiyorsanız, anlaşmazlıkların çözüm sürecinden anlayan veya anlaşmazlığınızın çözümü için yardım etmeye gönüllü tecrübeli Vikipedist veya hizmetlilerden yardım isteyebilirsiniz. Anlaşmazlıkların çözüm sürecinin herhangi bir aşamasında veya henüz başlamış çözüm aşamalarına geçilmemiş bir anlaşmazlık için yardım talep edebilirsiniz.
Bir süreliğine tartışmadan uzaklaşmak
[kaynağı değiştir]- Eğer bir anlaşmazlık içine düştüyseniz, tartışma sekteye uğrama aşamasında ise ve yeni katılımcılar fayda sağlamıyorsa, anlaşmazlığın çözüm süreci için sonraki adım durmaktır. Kullanıcı sayfanız üzerine anlaşmazlığa düştüğünüz maddenin adını not alın ve anlaşmazlık hakkında kısa bir açıklama yapın (böylece kullanıcı sayfanıza denk gelen kimselerin dikkatini çekmiş olacaksınız) ve Vikipedi üzerinde başka bir çalışmaya geçin.
- Bir süre tartışmadan uzak kalın. Anlaşmazlık çözüm sürecinin bu aşaması için nazik bir şekilde mesaj sayfanıza konu ile ilgili gelen soruları cevaplayın ve soru soran kişilerden madde tartışma sayfasında görüş belirtmelerini isteyin. En önemlisi, madde veya tartışma sayfası üzerinde meseleyi zorlamayın. Anlaşmazlığın sakince çözülmesine izin verin. Ara verdiğinizde, yeni yazarlar madde ile ilgilenebilir ve katılımcılar farklı perspektiflerle tartışma içine dâhil olabilir.