Vikipedi:Yüksek riskli şablonlar
 | Bu sayfa Vikipedi için bir yönergedir. Sayfanın içeriği, uygulanması gereken bir standart olarak Vikipedistler tarafından benimsenmektedir. Ancak değiştirilmesi mümkündür ve sağduyuyla ele alınması gerekmektedir. Sayfada değişiklik yapmadan önce, bu değişikliklerin Vikipedistlerden onay aldığına emin olun. Uygun görmediğiniz bir madde varsa, tartışma sayfasında sebepleri ile açıkça belirtin. |
 | Bu sayfa özetle: Yüksek riskli şablonlar tam korumaya alınabilir. Bu tür şablonlarda nadiren değişiklik yapılmalıdır. |
Vikipedi:Koruma politikası uyarınca, sayfa koruma işleminin topluluk tarafından Vikipedi için yüksek riskli olduğu düşünülen şablonlar ve şablon yönlendirmeleri için süresiz olarak uygulanması mümkündür. Tam koruma durumunda, yani sayfada değişiklik yapma imkanının sadece hizmetlilerde olması halinde, bu şablonlar tartışma sayfalarında değişikliğe yönelik bir fikir birliği oluştuktan sonra değiştirilebilir. Yarı koruma halinde şablonlar kullanıcılar tarafından değiştirilebilir, ancak yine de kullanıcıların değişikliklerine itiraz eden başka bir kullanıcı olmadığından emin olmaları ve bu sayede şablonlar üzerinde değişiklik savaşı yaşanmasına imkan vermemeleri gerekir.
Bir şablonun yüksek riskte olarak görülmesinin en sık görülen nedenleri şunlardır:
- Şablon, kademeli korumaya alınmamış bir halde, sürekli olarak yüksek trafiğe sahip bir konumda yer almaktadır.
- Şablon, çok fazla sayıda sayfada görüntülenmektedir.
- Şablon, oldukça sık bir şekilde subst: komutuyla kullanılmakta, yani içeriği kullanıldığı sayfalara kopyalanmaktadır (örneğin uygunsuz değişiklik yapan kullanıcıları uyarmak için kullanılan şablonlar).
Sabit bir kriter ya da şablonun kullanımı için bir taban sayı bulunmamaktadır. Her şablon ayrı bir değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.
Yüksek riskli şablonlar ve yaşayan insanların biyografileri
[kaynağı değiştir]Şablonlar birçok maddede görüntülendiği için, bir şablonda yapılacak değişiklik tüm ilgili maddeleri de etkileyecektir. Yüksek riskli şablonlarda yapılacak değişiklikler dikkatli bir şekilde gerçekleştirilmeli ve gerekli görülmesi halinde değişiklik yapılmadan önce konu tartışmaya açılmalıdır.
Bazı durumlarda şablonlarda yapılan değişikliklerin yaşayan insanların biyografileri (YİB) politikasını ihlal etmesi mümkündür. Hizmetliler takdirlerine göre YİB'ler ile ilişkili şablonları tam veya yarı korumaya alabilirler. Yüksek trafiğe sahip YİB'ler ile ilişkili şablonların yüksek riskli şablon olarak görülmesi ve tam korumaya alınması mümkündür ve bu işlem ile YİB politikasının ihlali durumunda Vikipedi'nin göreceği zararın önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Bu durumda şablonda değişiklik yapmak isteyen kullanıcıların şablonun tartışma sayfasında ya da koruma kaldırma talepleri sayfasında talepte bulunmaları mümkündür.
Gerekçe
[kaynağı değiştir]Yüksek riskli şablonların korumaya alınmasının iki nedeni vardır: vandalizm ve sunucu yükü.
Vandalizm — Binlerce sayfada görüntülenen bir şablonun vandalizm riski belirgin niteliktedir. Bu tür bir değişiklik çok hızlı bir şekilde geri alınsa da (genellikle bir dakika içinde), ilgili değişiklik yapılmadan önce binlerce okur tarafından görülmesi mümkündür. Sık kullanılan şablonların korumaya alınması bu riski azaltmaktadır. Geçmişte şablon vandalizminin birden çok kayıtlı kullanıcı hesabıyla gerçekleştirildiği bilindiği için, bu tür kötü niyetli değişiklikleri önlemenin en etkili yolu tam korumadır.
Sunucu yükü — Bir şablon üzerinde değişiklik yapıldığı zaman, viki yazılımı sadece şablonu değil, şablonun görüntülendiği tüm sayfaları güncellemektedir. Örneğin A şablonu 1000 maddede kullanılıyorsa, A şablonu üzerinde yapılan değişiklik şablona ek olarak bu 1000 maddeyi de etkilemektedir. MediaWiki yazılımı, bu ihtimale karşı değişikliklerin anında yansıtılmamasını sağlayan bir özelliğe sahiptir. İş sırası adı verilen bu özellik, yeniden derlenmesi gereken sayfaların bir listesini tutmakta ve bu sayfaları anında güncellemek yerine bir süre bekleterek düzenlemekte, böylelikle sunucu yükünü zamana yaymaktadır.
İş sırasının olumsuz yanı, özellikle değişiklik yapılan diğer şablonlar nedeniyle sıranın zaten uzun olduğu zamanlarda şablonun kullanıldığı sayfalarda ilgili değişikliklerin nispeten geç görülebilmesidir. Bu gecikme, iş sırası sistemine aşina olmayan kullanıcılar arasında kafa karışıklığına neden olabilmektedir. Kullanıcılar, genellikle şablonun bozulduğunu düşünmekte ve değişikliklerin geçerli olması için iş sırasını beklemek yerine hatayı onarmaya çabalamaktadır. Bu nedenle de iş sırası daha uzun hale gelmekte ve gecikme daha da uzatmaktadır. Sık kullanılan şablonların korumaya alınması, şablonlar üzerindeki değişikliklerin sadece konuyla ilgili bilgi sahibi kullanıcılar tarafından gerçekleştirilmesini sağlamakta ve kullanıcılara yapacakları değişikliklerin iş sırası nedeniyle gecikmeli olarak yansıtılacağını hatırlatmaktadır.
Korunan şablonlar
[kaynağı değiştir]Bu yönerge uyarınca korumaya alınan şablonlar, {{koruma-şablon}} etiketi ile işaretlenmekte ve korumaya alınmış şablonlar kategorisinde listelenmektedir.