Vaivara toplama kampı
Vaivara toplama kampı | |
---|---|
Koordinatlar | |
Tanınma sebebi | Holokost |
İnşa eden | Nazi Almanyası |
İşleten | Schutzstaffel |
Komendant | Hans Aumeier |
Asıl kullanım sebebi | Toplama kampı |
Mahkumlar | Yahudiler, çoğunlukla Estonyalı Yahudiler |
Mahkum sayısı | 20.000 |
Ölü | 1.000'den fazla |
Kurtuluş | 5 Şubat 1944 |
Kurtaran | Kızıl Ordu |
İnternet sitesi | https://www.jewishvirtuallibrary.org/vaivara |
Vaivara toplama kampı, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi rejimi tarafından işgal altındaki Estonya'da kurulan 22 toplama ve çalışma kampının en büyüğüydü. Çoğu Vilna ve Kovno Gettosu'ndan olmak üzere Letonya, Polonya, Macaristan ve Theresienstadt toplama kampından olmak üzere yaklaşık 20.000 Yahudi mahkûm kapılardan geçti. Vaivara kurulan son kamplardan biriydi. Ağustos 1943'ten Şubat 1944'e kadar faaliyetteydi.[1]
21 Haziran 1943'te Heinrich Himmler, Baltık ülkelerinde kalan gettoların tasfiye edilmesini emretti. Daha sonra Alman işgal yetkilileri, Güvenlik Polisi Komutanı ve SD'nin himayesinde, bir IG olan Baltöl'deki petrol-şeyl çıkarma operasyonları için zorunlu çalışma kamplarının kurulmasını planlamak üzere Reval'de bir araya geldi.
Ağustos 1943'ten itibaren Todt Örgütü tarafından Estonya'nın her yerinde bir dizi toplama kampı kuruldu. Kamp kompleksinin idari merkezi Auschwitz'in eski kamp komutanı Hans Aumeier görev yaptığı Vaivara'daydı. Toplamda kampta yalnızca 15 Alman görev yaptı. Muhafızların çoğu 287. ve 290. Güvenlik Taburlarının Estonyalı ve Rus yardımcılarıydı.
Kamp, Ağustos 1943'ün başında Vaivara tren istasyonunun yakınında kuruldu. Bu, Estonya'daki 20 zorunlu çalışma kampının ana kampı olarak hizmet ediyordu, bunlardan bazıları kısa süreliğine var oldu ve hepsine genel olarak Vaivara [toplama] kampı kompleksi adı verildi. İlk başta kamp Uzatma tarafından yönetiliyordu, ancak birkaç hafta sonra Kurt Pannicke görevi devraldı. Pannicke, Eylül ayı sonunda Narva alt kampının yönetimini devraldığında Helmut Schnabel komutan oldu. 1944 sonbaharında mahkûmların bir kısmı deniz yoluyla Stutthof toplama kampına tahliye edildi.[2] Oradan Natzweiler-Struthof toplama kampının uydu kamplarına dağıtıldılar.
1944'ün başlarında Kızıl Ordu'nun yaklaşmasıyla Vaivara kampı 4 ve 5 Şubat 1944'te boşaltıldı. Toplam 2.466 mahkûm 46 km uzaklıktaki Kiviõli'deki kamplara götürüldü. Mahkûmlar, kötü kış koşullarında, yetersiz kıyafet, ayakkabı ve yiyecekle üç gün boyunca yürümek zorunda kaldı. Ağustos ve Eylül aylarında Almanlar Estonya'yı tahliye etmeye hazırlanırken mahkûmlar batıya gönderildi. Yeterli gemi olmadığı için Klooga ve Lagedi kamplarına akın ettiler. 19 Eylül 1944'te Klooga kampındaki yaklaşık 2.000 mahkûm idam edildi ve cesetler ateşlerde yakıldı. Benzer toplu infazlar Lagedi'de de gerçekleşti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ VAIVARA MAIN CAMP The United States Holocaust Memorial Museum Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933-1945, Volume I: Early Camps, Youth Camps, and Concentration Camps and Subcamps under the SS-Business Administration Main Office (WVHA), 2009, pp. 1491-1510 (20 pages) doi.org/10.2307/j.ctt16gzb17.47 accessed 17 October 2023
- ^ "Conclusions of the Estonian International Commission for the Investigation of Crimes Against Humanity. Phase II — The German Occupation of Estonia, 1941 - 1944" (PDF). 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2018.