TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu
Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu | |
|---|---|
.svg) | |
| Başkan | Derya Yanık |
| Başkanvekili | İbrahim Yurdunuseven Mustafa Sezgin Tanrıkulu |
| Sözcü | Naci Şanlıtürk |
| Üye sayısı | 26 |
| AK Parti | 12 / 26 |
| CHP | 6 / 26 |
| DEM Parti | 2 / 26 |
| MHP | 2 / 26 |
| İYİ Parti | 2 / 26 |
| SAADET | 1 / 26 |
| HÜDA PAR | 1 / 26 |
| Makale serilerinden |
| Türkiye'de siyaset |
|---|
 |
Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü uyarınca faaliyet gösteren ihtisas komisyonudur. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, 5 Aralık 1990 tarihinde dünyada ve Türkiye'de insan haklarına saygı ve bu konudaki gelişmeleri izlemek suretiyle uygulamaların bu gelişmelere uyumunu sağlamak ve başvuruları incelemek üzere kurulmuştur.[1]
Komisyonunun kuruluş, görev, yetki, çalışma usul ve esaslarını düzenleyen 3686 sayılı Komisyon Kanunu 5 Aralık 1990 tarihinde kabul edilmiştir.
Komisyonlar için, bir yasama döneminde iki seçim yapılır. İlk seçilenlerin görev süresi iki, ikinci devre için seçilenlerin görev süresi üç yıldır. Görev süreleri, yenileri seçilinceye kadar devam eder. Komisyon, kendi üyeleri arasından bir başkan, bir başkanvekili, bir sözcü ve bir kâtip seçer.
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]3686 sayılı Komisyon Kanunu'nun 4. maddesine göre Komisyon'un görevleri şunlardır:
- Uluslararası alanda genel kabul gören insan hakları konusundaki gelişmeleri izlemek.
- Türkiye'nin insan hakları alanında taraf olduğu uluslararası anlaşmalarla T.C. Anayasası ve diğer milli mevzuat ve uygulamalar arasında uyum sağlamak amacıyla yapılması gereken değişiklikleri tespit etmek ve bu amaçla yasal düzenlemeler önermek.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca havale edilen kanun tasarı ve teklifleriyle, kanun hükmünde kararnameleri görüşmek, Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarının gündemindeki konular hakkında, istem üzerine görüş ve öneri bildirmek,
- Türkiye'nin insan hakları uygulamalarının, taraf olduğu uluslararası anlaşmalara, anayasa ve kanunlara uygunluğunu incelemek ve bu amaçla, araştırmalar yapmak, bu konularda iyileştirmeler, çözümler önermek.
- İnsan haklarının ihlale uğradığına dair iddialar ile ilgili başvuruları incelemek ve gerekli gördüğü hallerde ilgili mercilere iletmek.
- Gerektiğinde dış ülkelerdeki insan hakları ihlallerini incelemek ve bu ihlalleri o ülke parlamenterlerinin dikkatlerine doğrudan veya mevcut parlamenter forumlar aracılığıyla sunmak.
- Her yıl yapılan çalışmaları, elde edilen sonuçları, yurt içi ve dışında insan haklarına saygı ve uygulamaları kapsayan bir rapor hazırlamak
Alt Komisyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Alt komisyon | Alt Komisyon Başkanı | Başkanın siyasi partisi | |
|---|---|---|---|
| İslamofobi ve Irkçılık İnceleme Alt Komisyonu | Adem Yıldırım | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu | İbrahim Yurdunuseven | ||
| Göç ve Göç ve Uyum Alt Komisyonu | Atay Uslu | ||
| Çocuk Hakları Alt Komisyonu | Radiye Sezer Katırcıoğlu | ||
Komisyon üyeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Mevcut olarak komisyonda 5'i kadın olmak üzere, toplam 24 üye görev almaktadır.[2]
Değişiklikler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Tarih | Önceki üye
& Partisi |
Seçim bölgesi | → | Yeni üye
& Partisi |
Seçim bölgesi | Kaynak | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 6 Temmuz 2023 | Boş | → | Mesut Doğan (Saadet Partisi) | Ankara | [4] | |||
| 30 Ocak 2024 | Şerafettin Can Atalay (Türkiye İşçi Partisi) | Hatay | → | Boş | [5] | |||
| 11 Haziran 2024 | Boş | → | Tekin Bingöl (Cumhuriyet Halk Partisi) | Ankara | [6] | |||
| 11 Haziran 2024 | Boş | → | Harun Özgür Yıldızlı (Cumhuriyet Halk Partisi) | Kocaeli | [6] | |||
| 2 Temmuz 2024 | Mehmet Mustafa Gürban (İYİ Parti) | Gaziantep | → | Boş | [7] | |||
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "3686 sayılı İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Kanunu" (PDF). 5 Ocak 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007.
- ^ "TBMM İçişleri Komisyonu". TBMM. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU ÜYELERİ". TBMM. 8 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Meclis'te 6. grup Gelecek ve Saadet tarafından kuruldu: Amblem Saadet, grup başkanı Gelecek'ten". Serbestiyet. 6 Temmuz 2023. 2 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ "Can Atalay: Yargıtay kararı okundu, TİP Hatay Milletvekili'nin vekilliği düşürüldü". BBC News Türkçe. 30 Ocak 2024. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 2 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ https://cdn.tbmm.gov.tr/TbmmWeb/Tutanak/28/2/97/Ham/82f25593-b853-492f-a10e-5465569117e8.html [yalın URL]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu22 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.