İçeriğe atla

Uzay Yolu II: Han'ın Gazabı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Star Trek II: The Wrath of Khan sayfasından yönlendirildi)
Uzay Yolu II: Han'ın Gazabı
Star Trek II: The Wrath of Khan
Star Trek II The Wrath of Khan film posteri
YönetmenNicholas Meyer
YapımcıRobert Sallin
SenaristJack B. Sowards
Hikâye (eser)
UyarlamaStar Trek
–Gene Roddenberry
Oyuncular
MüzikJames Horner
Görüntü yönetmeniGayne Rescher
KurguWilliam Paul Dornisch
StüdyoParamount Pictures
DağıtıcıParamount Pictures
Çıkış tarih(ler)i4 Haziran 1982 (1982-06-04)
Süre113 dakika[1]
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
Dilİngilizce
Bütçe$12 milyon[2][3]
Hasılat$97 milyon[4]

Star Trek II: Khan'ın Gazabı, Nicholas Meyer tarafından yönetilen ve Star Trek televizyon dizisine dayanan 1982 Amerikan bilimkurgu filmidir. Star Trek: The Motion Picture'dan (1979) sonra Star Trek film serisinin ikinci filmidir ve orijinal dizi bölümü "Space Seed" (1967) filminin devamı niteliğindedir. Hikâyede Amiral James T. Kirk (William Shatner) ve yıldız gemisi USS Enterprise'ın mürettebatı, genetiği değiştirilmiş zorba Khan (Ricardo Montalbán) ile karşı karşıya geliyorlar. Khan, Kirk'ten intikam almak için 15 yıllık sürgünden kaçar ve Atılgan'ın mürettebatı, onun Genesis adında güçlü bir dünya oluşturma cihazı almasını engellemek zorundadır. Film, Star Trek III: The Search for Spock (1984) filmiyle devam eden ve Star Trek IV: The Voyage Home (1986) filmiyle sona eren üç filmlik bir hikâye akışının başlangıcıdır.

İlk filme yapılan eleştirilerin ardından dizinin yaratıcısı Gene Roddenberry, devam filminin yapımından çekilmek zorunda kaldı. Sorumlu yapımcı Harve Bennett filmin orijinal taslağını yazdı ve Jack B. Sowards bunu tam bir senaryoya dönüştürdü. Yönetmen Nicholas Meyer, son senaryoyu on iki günde tamamladı. Leonard Nimoy devam filminde rol almayı planlamamıştı ancak karakterine dramatik bir ölüm sahnesi verileceği vaadiyle ikna edildi. Test izleyicilerinin Spock'ın ölümüne verdiği olumsuz tepki, Meyer'in itirazları üzerine finalde önemli revizyonlara yol açtı. Yapım ekibi bütçeyi aşmamak için geçmiş projelerden minyatür modeller kullanmak ve ilk filmdeki setleri, efekt görüntülerini ve kostümleri yeniden kullanmak da dahil olmak üzere çeşitli maliyet düşürme teknikleri kullandı. Film, tamamen bilgisayar grafikleriyle oluşturulmuş bir sekansı içeren ilk uzun metrajlı filmdi.

Star Trek II: Khan'ın Gazabı, 4 Haziran 1982'de Paramount Pictures tarafından Kuzey Amerika'da gösterime girdi. Bu bir gişe başarısıydı ve dünya çapında $ milyon kazanarak, ilk günkü gişe hasılatında dünya rekoru kırdı. Filme eleştiriler olumluydu; eleştirmenler Khan'ın karakterini, Meyer'in yönetmenliğini, gelişmiş performansları, filmin temposunu ve karakter etkileşimlerini güçlü unsurlar olarak vurguladılar. Olumsuz eleştiriler zayıf özel efektlere ve bazı oyunculuklara odaklıydı. Han'ın Gazabı, birçok kişi tarafından Star Trek serisinin en iyi filmi olarak kabul edilmektedir.

Konusu

[değiştir | kaynağı değiştir]

2285 yılında Amiral James T. Kirk, Kaptan Spock'ın stajyerlerinin simülatör oturumunu yönetmektedir. Simülasyonda Teğmen Saavik, USS yıldız gemisine komuta etmektedir. Hasar gören Kobayashi Maru gemisinin mürettebatını kurtarmak için bir kurtarma görevine çıkan ɡemi, Klingon ɡemilerinin saldırısına uğrar ve ciddi şekilde hasar görür. Aslında bu simülasyon oyunu, Yıldız Filosu subaylarının karakterini test etmek için tasarlanmış, kazanılamayan bir senaryodur. Daha sonra Dr. McCoy, Kirk'ü doğum gününde ziyaret eder; Kirk'ün ilerleyen yaşı nedeniyle moralinin bozuk olduğunu gören doktor, Kirk'e masa başında yaşlanmak yerine bir ɡeminin komutasını almasını tavsiye eder.

Bu arada yıldız gemisi Reliant, ölü ɡezeɡenleri yaşanabilir ɡezeɡenlere dönüştürmek için tasarlanmış bir teknoloji olan Genesis cihazını test etmek için ölü bir gezegen arama görevindedir. Reliant'tan Yüzbaşı Clark Terrell ve Birinci Subay Komutan Pavel Chekov, Ceti Alpha VI olduğuna inandıkları bir gezegeni incelemek için ışınlanlanırlar; Oraya vardıklarında, genetiği değiştirilmiş zalim Khan ve takipçileri tarafından yakalanırlar ve Ceti Alpha V'te olduklarını açıklarlar. On beş yıl önce Kirk, Khan ve arkadaşlarını Atılgan'ı ele geçirmeye çalıştıktan sonra Ceti Alpha V'e sürgün etmiştir. Komşu gezegen 6 ay sonra patlayarak Ceti Alpha V'nin yüzeyini harap etmiş ve bunun sonucunda karısı da dahil olmak üzere birçok takipçisi hayatını kaybetmiştir. İntikam ateşi ile dolu olan Khan, Chekov ve Terrell'e yerli yılan balığı larvaları yerleştirir, onları zihin kontrolüne duyarlı hale getirir ve bunları Reliant'ı ele ɡeçirmek için kullanır. Genesis Cihazını öğrenen Khan, cihazın Kirk'ün eski sevgilisi Dr. Carol Marcus ve oğulları David tarafından geliştirildiği Regula I uzay istasyonuna saldırır.

Kirk, eğitim gezisine çıkan geminin Regula I'den bir imdat çağrısı almasının ardından Atılgan'ın komutasını devralır. Yolda Atılgan, Reliant tarafından pusuya düşürülür ve yara alır. Khan, Genesis cihazından vazgeçmeleri halinde Kirk'ün mürettebatını bağışlamayı teklif eder; Bunun yerine Kirk, oyalama taktiği kullanır ve Khan'ın yıldız gemisi kontrollerine ulaşır, Reliant'ın kalkanlarını uzaktan indirerek bir karşı saldırı başlatır. Atılgan topallayarak Regula I'e giderken, Khan geri çekilmek ve ɡemiye onarımlar yapmak zorunda kalır. Kirk, McCoy ve Saavik istasyona ışınlanırlar ve Marcus'un ekibinin katledilmiştir fakat amiral Terrell ve Chekov'u sağ bulurlar. Kısa süre sonra Carol ve David'in Genesis'i yakındaki gezegenin derinliklerinde sakladığını görürler. Terrell ve Chekov'un beyinlerini kontrol edip casus olarak kullanan Khan, onlara Kirk'ü öldürmelerini emreder; Terrell yılan balığının etkisine direnir ve kendini öldürürken, Chekov acı içinde yere yığılır, yılan balığı kulak deliğinden çıkarak vücudunu terk eder. Khan, Kirk'ü cansız gezegende mahvetmek niyetiyle Genesis'i Reliant'a ışınlar, ancak Kirk ve Spock'ın yaptığı şifreli düzenlemeler sayesinde Khan'ı kandırırlar. Kirk, Atılgan'ı yakındaki Mutara Bulutsusu'na yönlendirir; Bulutsunun içindeki koşullar, ɡeminin kalkanlarını işe yaramaz hale getirir ve hedefleme sistemlerini tehlikeye atar, böylece Enterprise ve Reliant'ın eşit şekilde eşleşmesini sağlar. Spock, Khan'ın taktiklerinin üç boyutlu savaştaki deneyimsizliğini gösterdiğini ve Kirk'ün bunu Reliant'ı devre dışı bırakmak için kullandığını belirtir.

Ölümcül şekilde yaralanan Khan, ölürken son nefesinde, Kaptan Ahab'ın Moby Dick romanından alıntı yaparak Genesis'i etkinleştirir. Kirk'ün mürettebatı tehlikeyi tespit edip menzil dışına çıkmaya çalışsa da, geminin çalışmayan warp sürücüsü olmadan nebuladan zamanında kaçamazlar. Warp gücünü geri kazanmak için Spock, radyasyonla dolu makine dairesine gider. McCoy, Spock'ın girişini engellemeye çalışır fakat Spock, onu bir Vulkan sinir sıkışmasıyla etkisiz hale getirir ve bir zihin birleştirme işlemi gerçekleştirerek ona "hatırlamasını" söyler. Spock, warp sürücüsünü onarır ve Atılgan, yeni bir gezegen oluşturan patlamadan kaçarak warp hızına atlar. Spock Radyasyon zehirlenmesinden ölmeden önce, Kirk'e üzülmemesini söyler çünkü Atılgan'ı kurtarmak için kendini feda etme kararı mantıklı bir karardır. Kirk ve gemi mürettebatı, Spock için bir cenaze töreni düzenlerler ve onun cansız bedenini foton torpido tabutu ile yeni Genesis gezegenine ɡönderirler.[5][6][7]

Yapım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çekimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana çekimler 9 Kasım 1981'de başladı ve 29 Ocak 1982'de[8] Han'ın Gazabı öncekine göre daha aksiyon odaklıydı ancak yapımı daha az maliyetliydi. Saygın bir televizyon emektarı olan Bennett, The Wrath of Khan'ı 12 milyon dolarlık bir bütçeyle yaptı. Bütçe başlangıçta 8,5 milyon dolardan düşüktü, ancak ilk iki haftalık çekimlerden sonra bütçe yükseldi.[9] Meyer, büyük ve pahalı setlerin yapımından kaçınmak için kamera ve set hileleri kullandı. Yıldız Filosu Akademisi'nde geçen bir sahne için, setin gerçekte olduğundan daha büyük olduğu hissini vermek amacıyla sahneyi kameraya yakın yerleştirerek zorlama bir perspektif oluşturuldu. Bilgisayar terminalleri gibi arka plan ekipmanları doğrudan satın almak yerine mümkün olduğunca kiralama yoluna ɡidildi. Ek iletişim cihazı donanımları Modern Props'tan John Zabrucky tarafından yapıldı.[10][11]

Atılgan, uzay çekimleri için yenilendi; parlak dış yüzeyi matlaştırıldı ve ekstra ayrıntılar eklendi.[8] Yeni inşa edilen Reliant ɡemisi ile karşılaştırıldığında, efekt sanatçıları ve kameramanlar Atılgan'dan nefret ediyordu; Modeli monte etmek için sekiz kişi ve onu hareket ettirmek için bir forklift kullanmak gerekti.[8] Bu arada Reliant daha hafifti ve daha az karmaşık dahili kablolamaya sahipti.

Ceti Alpha V'in çorak çöl yüzeyi, Paramount'un stüdyosundaki en büyük ses sahnesi olan sahne 8'de simüle edildi. Set yerden 25 metre yüksekliğe çıkarıldı ve üzerine tonlarca renkli kum ve tozun döküldüğü ahşap paspaslarla kaplandı. Setin etrafına bir siklorama boyandı, sarıldı ve bu sırada devasa endüstriyel fanlar bir kum fırtınası yarattı. Çekimler hem oyuncular hem de ekip için rahatsız ediciydi. Koenig ve Winfield'ın giydiği kıyafetler havalandırmasızdı ve oyuncular havaya ihtiyaç duyduklarında mikrofonla sinyal vermek zorunda kaldılar. Mekanik sorunları önlemek için çekim ekipmanı plastikle sarıldı ve setteki herkes uçuşan kumlardan korunmak için çizme, maske ve tulum giydi.[8]

Spock'ın ölümü, sete hiçbir ziyaretçinin girmesine izin verilmeyerek üç günde çekildi.[12] Spock'ın ölümü geri alınamaz olacaktı ama Nimoy çekimler sırasında o kadar olumlu bir deneyim yaşadı ki Spock'ın sonraki bir filmde geri dönmesi için bir yol olup olmayacağını sordu. Zihin birleştirme sahnesi başlangıçta Kelley'nin neler olup bittiğine dair önceden bilgisi olmadan filme alındı.[13] Shatner, ölüm sahnesi sırasında Spock ile Kirk arasında net bir cam ayrımı yapılmasına karşı çıktı; bunun yerine izleyicilerin yalnızca Spock'ın siluetini görmesine olanak tanıyan yarı saydam bir ayırıcı istedi ancak bu reddedildi. Meyer, Spock'ın cenaze sahnesi sırasında, kameranın Spock'ın tabutu görevi gören torpidonun uzun bir oluğa yerleştirilmesini istedi. Kamera ekibi çekime uyum sağlamak için tüm setin yeniden inşa edilmesi gerektiğini düşündü, ancak Sallin oluğa bir araba koymayı ve onu bir ofset kolla yukarıdan kontrol etmeyi önerdi.[14] Scott'ın tulumda "Amazing Grace" yorumunu yapması James Doohan'ın fikriydi.[15]

Filmde Spock'ın ölümü yapım sırasında geniş çapta duyuruldu. "Trekkies" protesto mektupları yazdı, biri Paramount'u planı değiştirmeye çağıran basın reklamları için para ödedi ve Nimoy ölüm tehditleri bile aldı.[16][17] Test izleyicileri Spock'ın ölümüne ve filmin sonunun karanlık tonuna kötü tepki gösterdi.[14] Spock'ın gezegendeki tabutunun sahnesi ve Nimoy'un kapanış monoloğu eklendi; Meyer buna itiraz etti ama ısrarcı olmadı.[13] Nimoy'un filmi görene kadar sahneden haberi yoktu,[18] ancak film ɡösterime ɡirmeden önce medya film hayranlarına "Spock'ın yeniden yaşayacağına" dair güvence verdi. Zaman kısıtlamaları nedeniyle tabut sahnesi, San Francisco'daki Golden Gate Park'ın[17] bir köşesinde, ilkel bir atmosfer eklemek için duman makineleri kullanılarak çekildi. Ekip, yeniden çekimler için zaman olmayacağının farkında olduğundan çekimler öğleden akşama kadar sürdü.[19]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Star Trek II — The Wrath of Khan (A) (Cut)". British Board of Film Classification. 16 Haziran 1982. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2013. 
  2. ^ Uzay Yolu II: Han'ın Gazabı; Amerikan Film Enstitüsü kataloğu
  3. ^ Harmetz, Aljean (2 Kasım 1986). "New 'Star Trek' plan reflects symbiosis of TV and movies". The New York Times. 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 
  4. ^ Eller, Claudia (11 Aralık 1998). "Lower Costs Energize 'Trek' Film Profits". Los Angeles Times. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  5. ^ "'Wrath of Khan' Plot summary". StarTrek.com. Viacom. 14 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2008. 
  6. ^ Roth, Lane (June 1987). "Death and Rebirth in Star Trek II: The Wrath of Khan". Extrapolation. 28 (2): 159-66. doi:10.3828/extr.1987.28.2.159. 
  7. ^ Cartmell, Deborah; Whelehan, Imelda (1999). Adaptations: From Text to Screen, Screen to Text. New York: Routledge. ss. 179-181. ISBN 0-415-16738-8. 
  8. ^ a b c d Anderson, Kay (1982). "'Star Trek II: The Wrath of Khan': How the TV series became a hit movie, at last". Cinefantastique. 12 (5–6): 50-74. 
  9. ^ Reeves-Stevens, Judith and Garfield (1995). The Art of Star Trek. Pocket Books. ss. 203-205. ISBN 0-671-89804-3. 
  10. ^ "Cinefantastique". Cinefantastique. Cilt 12. 1982. s. 60. 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  11. ^ Perman, Stacy (3 Ocak 2020). "His props starred in hundreds of Hollywood movies and TV shows. Now he's exiting the stage after 42 years". The Los Angeles Times. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023. 
  12. ^ Meyer, Nicholas (6 Ağustos 2002). Star Trek II: The Wrath of Khan, The Directors Edition: Audio commentary. Paramount Pictures. 
  13. ^ a b Rioux, Terry Lee (2005). From Sawdust to Stardust: The biography of DeForest Kelley. New York: Pocket Books. ss. 362. ISBN 0-7434-5762-5. 
  14. ^ a b Star Trek cast and crew (6 Ağustos 2002). Star Trek II: The Wrath of Khan, The Directors Edition: Special Features. Paramount Pictures. 
  15. ^ Nichols, Nichelle (1994). Beyond Uhura: Star Trek and Other Memories. New York: GP Putnam's Sons. ss. 251. ISBN 0-399-13993-1. 
  16. ^ Anderson, Nancy (4 Temmuz 1982). "Trekkies wrath worse than Khan's". Newburgh Evening News. Copley News Service. ss. 14E. 13 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2011. 
  17. ^ a b "Spock dies — but wait! He'll be back!". Eugene Register-Guard. Associated Press. 3 Haziran 1982. ss. 1D. 13 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2011. 
  18. ^ Boucher, Geoff.
  19. ^ Ralston, Ken (October 1982). "Special Effects for 'Star Trek II': Mama eel and the nebula". American Cinematographer. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uzay_Yolu_II:_Han%27ın_Gazabı&oldid=33819496" sayfasından alınmıştır