Sadık Şerefkendi
Sadık Şerefkendi سادق شەڕەفکەندی | |
|---|---|
 Sadık Şerefkendi'nin mezarı | |
| Doğum | 11 Ocak 1938 Bukan, Batı Azerbaycan Eyaleti, İran |
| Ölüm | 17 Eylül 1992 (54 yaşında) Berlin, Almanya |
| Ölüm sebebi | Suikast |
| Defin yeri | Père Lachaise Mezarlığı, Paris, Fransa |
| Milliyet | Kürt |
| Eğitim | Pierre ve Marie Curie Üniversitesi |
| Siyasi parti | İran Kürdistan Demokrat Partisi |
| Çocuk(lar) | 3 |
Sadık Şerefkendi (Kürtçe: سادق شەڕەفکەندی, Sadiq Şerefkendî), Kürt siyasetçi. İran Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP-İ) 1989-1991 yılları arasında liderliğini yapmıştır.
Erken dönem ve eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Şerefkendi, 1 Ocak 1938'de İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Bukan şehrinde doğdu. İlköğretiminin iki yılını memleketi köyünde geçirdi, ardından ailesi ilk ve orta eğitimini burada tamamladığı Mahabad'a taşındı. 1959'da Tahran'da Yüksek Öğretim Enstitüsü'nde kimya diplomasını aldı.
Kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]Şerefkendi mezun olduktan sonra 1965'e kadar Kürt kasabaları Bukan ve Mahabad'da kimya öğretmenliği yaptı. Siyasi faaliyetleri nedeniyle Şah rejimi tarafından önce Erak'a, ardından Kerec'e nakledildi ve Tahran'daki Yüksek Öğretmen Okulu'na kimya asistanlığına atanmadan önce. 1972'de Paris VI Üniversitesi'nde okumak için Fransa'ya gitti ve 1976'da analitik kimyada.doktora derecesini aldı. 1973'te Paris'te okurken İran Kürdistanı Demokrat Partisi (KDP-İ) genel sekreteri Dr. Abdurrahman Kasımlo ile tanıştı ve partiye katıldı.1976'da Tahran'daki Yüksek Öğretmen Okulu'nda öğretmenlik yapmak üzere İran'a geri döndü. İran'a döndükten sonra, kendi ülkesinde Kasımlo'nun temsilcisi oldu. Şubat 1979'da Şah rejiminin devrilmesinden sonra görevinden istifa etti ve Ağustos ayında Ayetullah Humeyni tarafından ilan edilen “Kutsal Savaş”ın hedefi haline gelen yeniden canlanan Kürt hareketine katıldı.
Şubat 1979'da Şah rejiminin düşmesinden sonra KDPİ'nin faaliyetleri yasa dışı hale geldi. Dr. Şerefkendi, Merkez Komite yedek üyeliğine seçildi ve Parti'nin Tahran'daki yetkilisi olarak atandı. 1979 yazında daimi parti kadrolusu oldu ve 1980'de bir sonraki kongrede politbüroya katıldı. O andan itibaren, Temmuz 1989'da Dr. Kasımlo'nun İranlı elçiler tarafından Viyana'da öldürülmesine kadar, düzenli olarak yeniden seçildi ve parti yayınlarının başına getirildi. 1986 yılında KDP-İ Genel Sekreter Yardımcılığı görevini de üstlendi. Kasımlo'nun öldürülmesinden sonra, IX. Kongre'de oybirliğiyle genel sekreter seçildiği Aralık 1991'e kadar Parti liderliğini geçici olarak devraldı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]
17 Eylül 1992'de Kürt liderler Sadık Şerefkendi, Fattah Abdoli, Homayoun Ardalan ve tercümanları Nuri Dehkordi, Almanya'nın Berlin kentindeki Mikonos Yunan restoranında suikasta kurban gitti.[1] Mikonos davasında mahkemeler, Berlin'de manav olarak çalışan İran uyruklu Kazem Darabi ile Lübnanlı Abbas Rhayel'i cinayetten suçlu bularak müebbet hapis cezasına çarptırdı. Diğer iki Lübnanlı, Youssef Amin ve Mohamed Atris, cinayete yardımcı olmaktan suçlu bulundu. Mahkeme, 10 Nisan 1997 tarihli kararında, suikast emrini dini lider Ayetullah Ali Hamaney ve cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani'nin bilgisi dahilinde kendisi tarafından verildiğini açıkladıktan sonra İran istihbarat bakanı Hüccet el-İslam Ali Fallahian[2] hakkında uluslararası tutuklama emri çıkardı. .[3]
2004 yılında Berlin belediye başkanı Klaus Wowereit'e yazdığı bir mektupta, Mahmud Ahmedinejad (o zamanki Tahran belediye başkanı) restoranın önündeki anma levhasına İran'a hakaret olarak nitelendirerek itiraz etti.[4]
Kişisel hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Şerefkendi evli ve üç çocuk babasıydı. Kürtçe dışında Farsça, Arapça, Azerice ve Fransızca biliyordu..
Aynı zamanda ünlü Kürt tarihçi ve şair Abdurrahman Şerefkendi'nin (Hejar) küçük erkek kardeşiydi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Hostage - 1". Yekta Uzunoglu (İngilizce). 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018.
- ^ "Israel fails to prevent Germany freeing Iranian". 1 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2022.
- ^ Hakakian, Roya (4 Ekim 2007). "The End of the Dispensable Iranian". Der Spiegel. 20 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2009.
- ^ "Germany and Iran Embroiled in Diplomatic Spat|Deutsche Welle|28 April 2004". 18 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2022.
