Sağlık tanrıları listesi
Görünüm
Bir sağlık tanrısı, mitolojide veya dinde sağlık, şifa ve esenlikle ilişkili bir tanrı veya tanrıçadır. Ayrıca doğum veya ana tanrıçalarla ilgili de olabilirler. Çok tanrılı dinlerin ortak bir özelliğidir.
Sağlık tanrılarının listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Afrika
[değiştir | kaynağı değiştir]- Osanyin, Yoruba dininde tüm hastalıkları tedavi edebilen tanrı.
- Jengu, iyi şans getiren ve hastalıkları tedavi eden su ruhları
- !Xu, Güney Afrika'daki Buşmenlerin hastalık içinde çağırdığı gök tanrısı.
- Sonzwaphi, şifa tanrısı, Zulu mitolojisi kökenli.
Ermeni
[değiştir | kaynağı değiştir]- Anahit, Ermeni mitolojisinde bereket, şifa, bilgelik ve su tanrıçası.
Aztek
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ixtlilton, tıp tanrısı.
- Patecatl, Pulque kökenli şifa tanrısı.
Baltık
[değiştir | kaynağı değiştir]- Aušrinė, Baltık paganizminde tıp, sağlık ve güzellik tanrısı.
- Ragana, şifacıları ve bilgelik sahiplerini koruyan cadı tanrısı.
Kelt
[değiştir | kaynağı değiştir]- Airmed, şifa ve dirilişle ilişkili İrlandalı tanrıça.
- Alaunus, Galya güneş tanrısı, Yunan tanrısı Helios-Apollo ile ilişikili.
- Atepomarus, Yunan tanrısı Apollon ile ilişkili Galya şifa tanrısı.
- Borvo, Kelt- Lusitan şifa tanrısı, köpüren kaynak suyuyla ilişkili.
- Brigid, şifa ile ilişkili İrlandalı tanrıçası
- Dian Cecht, İrlanda şifa tanrısı
- Glanis, Galya tanrısı, Glanum kasabasındaki şifalı bir kaynakla ilişkilendirildi.
- Grannus, Kaplıcalar, kaplıcalar ve güneş ile ilişkilendirilen Galya tanrısı düzenli olarak Apollo ile özdeşleşmiştir.
- Kapşonlu Ruhlar, sağlık ve doğurganlıkla ilişkili kukuletalı tanrılar
- Ianuaria, şifa ile ilişkili tanrıça
- Iovantucarus, Galyalı şifacı tanrı ve Lenus Mars'la ilişkili gençliğin koruyucusu.
- Lenus, Yunan tanrısı Ares ile ilişkili Galya şifa tanrısı
- Lugh, sanat, zanaat, şifa ve Güneş tanrısı. Yunan tanrıları Hermes ve Apollo ile ilişkilidir.
- Maponos, gençlik tanrısı, Yunan tanrısı Apollon ile bağlantılı
- Mullo, Galya tanrısı, Yunan tanrısı Ares ile ilişkilendirildi ve göz sorunlarını iyileştirirdi.
- Nodens, deniz, avcılık ve köpeklerle ilişkili varlık, Gallo-Roman ve Roma Britanyası tanrısı
- Sirona, Gallo-Roman ve Kelt-Cermen tanrıçası şifa ile ilişkilendirildi
Çin
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wu Tao (Baosheng Dadi, Tıp Kralı)
- Shennong, şifalı bitkiler ve tıp bilgisini yayan efsanevî bir imparator.
- Taiyi Zhushen, Qi Tanrısı
- Taokang Geyan, Öz Tanrısı
- Zhang Guolao, şarabının iyileştirici özelliklere sahip olduğu düşünen Sekiz Ölümsüzden biri.
- Xiangu, Lotus çiçeği ile kişinin zihinsel ve fiziksel sağlığını iyileştiren Sekiz Ölümsüzden biri.
- Li Tieguai, Sekiz Ölümsüzden biri ve aldığı özel ilaçlarla fakir, hasta ve muhtaçların acılarını hafifleten tanrı.
- Wong Tai Sin, iyileştirme gücüne sahip bir tanrı
- Jiutian Xuannü, jimnastik, diyet, simya, neidan (iç simya) ve fizyoloji ile bağlantılı savaş, seks ve uzun ömür (uzun ömür) tanrıçası[1]
Mısır
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sekhmet, şifa ve Yukarı Mısır tıbbı tanrıçası
- Heka, Mısırlıların koruma, şifa ve destek elde edebileceklerine inandıkları büyünün tanrılaştırılması
- Serket, sokmalar ve ısırıkların şifalı tanrıçası
- Ta-Bitjet, kanı tüm zehirler için deva olan bir akrep tanrıçası
- Isis, şifa, büyü, evlilik ve mükemmellik tanrıçası
Etrüsk
[değiştir | kaynağı değiştir]- Fufluns, bitki yaşamı, mutluluk, sağlık ve her şeyde büyüme tanrısı
- Menrva, savaş, sanat, bilgelik ve sağlık tanrıçası
Filipinli
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kadaklan: ikinci sırada yer alan Itneg tanrısı; insanlara nasıl dua edeceklerini, ekinlerini nasıl hasat edeceklerini, kötü ruhları nasıl uzaklaştıracaklarını ve kötü kehanetleri yenip hastalıkları nasıl tedavi edeceklerini öğretti[2]
- Talanganay: erkek bir Gaddang tanrı ruhu; bir şifacının vücuduna girer ve trans halindeyken hastayı nasıl iyileştireceğine dair talimatlar verir[3]
- Menalam: bir dişi Gaddang tanrıça ruhu; bir şifacının vücuduna girer ve trans halindeyken hastayı nasıl iyileştireceğine dair talimatlar verir[3]
- Cabuyaran: Ilocano şifa tanrıçası; Abra ve Makiling'in kızı; Anianihan ile kaçtı[4]
- Akasi: Sambal sağlık ve hastalık tanrısı; bazen Malayari ile[5] aynı güç seviyesinde görülür
- Lakambini: Boğazları koruyan ve boğaz ağrılarını iyileştirmek için çağrılan Tagalog tanrısı; Lakandaytan da bağlanma tanrısı olarak adlandırılır[6]
- Daniw: Şifacılar tarafından bakılan taşta yaşayan Hanunoo Mangyan ruhu[7]
- Hamorawan Lady: Suları iyileştirici özelliklerle kutsayan Borongan'daki Hamorawan kaynağının tanrısı[8]
- Beljan: tüm belcanların (şamanların) Pala'wan ruhları. dünyayı iyileştirmek ve kozmik dengeyi yeniden kurmak için on dört farklı katmana bölünmüş dikey evrene seyahat edebilir.[9] Balyan[10] olarak da anılır
- Maguimba: En uzak zamanlarda insanlar arasında yaşayan Batak tanrısı, güçlü bir babaylan (şaman) tarafından çağrılmış, yaşamın tüm ihtiyaçlarını ve hastalıkların tüm tedavilerini sağlamıştır. Ölüleri hayata döndürme gücüne sahiptir[11]
- Ibabasag: Bukidnon hamile kadınların tanrıçası[12]
- Mandarangan: Darago ile evli Bagobo savaşçı tanrısı; Apo Dağı zirvesinde ikamet ediyor; ona yapılan insan fedakarlıkları sağlıkla, savaşta cesaretle ve zenginlik arayışındaki başarı ile ödüllendirilir[13]
- Cotabato Şifacı Maymun: Cotabato şehri dışında bir göletin yakınında yaşayan bir Maguindanao maymunu; dokunanları ve ona yeterince sunular verenleri iyileştirir [14]
- Pagari: bazen timsah şeklinde olan Maguindanao ikiz ruhu olan Inikadowa olarak da adlandırılır; bir kişi onlar tarafından ele geçirilirse, şifa armağanına sahip olur [14]
Yunan
[değiştir | kaynağı değiştir]- Apollo, tıp, şifa ve veba tanrısı
- Asklepius, tıbbi sanatların tanrısı
- Artemis, av tanrıçası
- Chiron, tıbbi sanatlardaki bilgi ve becerisiyle tanınan bir kentaur
- Eileithyia, doğum tanrıçası
- Epione, acının yatıştırıcı tanrıçası
- Aceso, hastalığı iyileştirme ve yaraları iyileştirme tanrıçası
- Aegle, parlak sağlık tanrıçası
- Hera, doğum tanrıçası, doğum sırasında kadınların güvenliği ve bebeklerin sağlığı için çağrıldı.
- Hygieia, temizlik ve sanitasyon tanrıçası
- Iaso, çareler ve devalar tanrıçası
- Paean, daha sonra Apollo ile sentezlenen tanrıların hekimi
- Panacea, her derde deva olan ilaç ve merhemlerle tedavi tanrıçası
- Telesphorus, iyileşme tanrısı
Hindu
[değiştir | kaynağı değiştir]Vaidyanatha - Her şeyin şifacısı olan Shiva
- Ashvins, tanrıların ikiz doktorları ve Ayurvedik tıbbının tanrıları
- Dhanvantari, tanrıların doktoru ve Ayurveda tıbbının tanrısı
- Dharti veya Earth, doğa tanrıçası ve canlıların refahı olarak kabul edilir.
- Mariamman, hastalık ve yağmur tanrıçası
- Shitala Devi, çiçek ve hastalık tanrıçası
- Jvarasura,
- Paranasabari, hastalıklar tanrısı
Hitit
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kamrusepa, şifa, ilaç ve büyü tanrıçası
- Shaushka, doğurganlık, savaş ve şifa tanrıçası
İnuit
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eeyeekalduk, tıp ve sağlık tanrısı
- Pinga, av, doğurganlık ve tıp tanrıçası
Japonca
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ashitekōjin, ellerin ve ayakların tanrısı
- Sukunahikona, tıp yanı sıra ulus inşası, büyü, tarım ve kaplıcalar tanrısı
Maya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ixchel, ebelik ve tıp ile ilgili jaguar tanrıçası
- Maximón, kahraman sağlık tanrısı
Mezopotamya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Anahita, Hint-İran bereket, şifa ve bilgelik tanrıçası
- Namtar, ölüm ve hastalık tanrısı
- Ninazu, yeraltı ve şifa tanrısı
- Ningishzida, yeraltı tanrısı ve tıbbın koruyucusu
- Nintinugga, şifa tanrıçası
- Ninurta, Güney Rüzgarı ve şifa tanrısı
- Damu, yeniden doğuş Tanrısı
Yerli Amerikan
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kumugwe, geleceği görme, hastaları ve yaralıları iyileştirme ve iyilik ettiği kişilere güç verme gücüne sahip Nuxalk sualtı tanrısı
- Angak, bir Hopi Kachina ruhu. şifacı ve koruyucu erkek figürünü temsil eder.
İskandinav
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eir, tıbbi beceriyle ilişkili tanrıça
Fars
[değiştir | kaynağı değiştir]- Haoma, sağlık tanrısı
Fenike
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eshmun, şifa tanrısı
Roma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Angitia, büyü ve şifa ile ilişkili yılan tanrıçası
- Apollo, Greko-Romen ışık, müzik, şifa ve güneş tanrısı
- Bona Dea, doğurganlık, şifa, bekaret ve kadınların tanrıçası
- Cardea, sağlık, eşikler ve kapı menteşeleri ve kolları tanrıçası
- Carna, kalp ve diğer organlara başkanlık eden tanrıça
- Endovelicus, halk sağlığı ve güvenliği tanrısı
- Febris, insanları ateş ve sıtmadan koruyan tanrıça
- Feronia, yaban hayatı, doğurganlık, sağlık ve bereket tanrıçası
- Valetudo, Yunan tanrıçası Hygieia'nın Romalı adı, sağlık, temizlik ve hijyen tanrıçası
- Vejovis, şifa tanrısı
- Verminus, sığırları hastalıklardan koruyan tanrı
Sami
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beiwe, kışın karanlığından deliye dönenlerin zihinsel sağlığını geri kazandıran güneş, bahar, doğurganlık ve akıl sağlığı tanrıçası
Slav
[değiştir | kaynağı değiştir]- Żywie, sağlık ve şifa tanrıçası
Trakyalı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Derzelas, bereket, yeraltı dünyası, sağlık ve insan ruhunun canlılığı tanrısı
Yoruba ve Afro-Amerikan
[değiştir | kaynağı değiştir]- Aja, ormanın ruhu, içindeki hayvanlar ve şifalı bitkiler ile ilşkili
- Babalu Aye, hastalık ve salgın ruhu
- Erinle, bereket ruhu
- Loco, şifacıların ve bitkilerin koruyucusu
- Mami Wata, şifa ve doğurganlıkla ilişkilendirilen su tanrılarından oluşan bir panteon
- Sopona, çiçek hastalığı tanrısı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Cahill (18 Temmuz 2013). "Sublimation in Medieval China: The Case of the Mysterious Woman of the Nine Heavens". Journal of Chinese Religions. 20 (1): 91-102. doi:10.1179/073776992805307692.
- ^ Millare, F. D. (1955). Philippine Studies Vol. 3, No. 4: The Tinguians and Their Old Form of Worship. Ateneo de Manila University.
- ^ a b Katutubo: Gaddang of Isabela (2009). National Commission on Culture and the Arts.
- ^ Alacacin, C. (1952). The Gods and Goddesses. Historical and Cultural Data of Provinces.
- ^ Jocano, F. L. (1969). Philippine Mythology. Quezon City: Capitol Publishing House Inc.
- ^ Potet, J. P. G. (2017). Ancient Beliefs and Customs of the Tagalogs. Morrisville, North Carolina: Lulu Press.
- ^ Servano, M. R. Mangyan. DLSU LITERA
- ^ Piccio, B. (2016). The Legend of the Miraculous Lady in White Lurking in Eastern Samar's Hamorawan Spring. Choose Philippines.
- ^ The Palawan. Survival International.
- ^ "Archived copy" (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2019.
- ^ Mckenzie, D. A. (2014). Psychic Phenomena: A Clinical Investigation. Lulu Publishing.
- ^ Jocano, F. L. (1969). Philippine Mythology. Quezon City: Capitol Publishing House Inc
- ^ Demetrio, F. R., Cordero-Fernando, G., & Zialcita, F. N. (1991). The Soul Book. Quezon City: GCF Books.
- ^ a b Williams, M. S. (1997). Philippine Sociological Review Vol. 45, No. 1/4: Causality, Power, and Cultural Traits of the Maguindanao. Philippine Sociological Society.