Rükneddin Hürşah
Rükneddin Hürşah | |
---|---|
Doğum | 1230 |
Ölüm | 1257 Moğolistan |
Meslek | Nizari İmamı |
Yerine geldiği | III. Muhammed (Haşhaşi) |
Yerine gelen | Şems’ed-Dîn Muhammed (Nizari imam) |
Çocuk(lar) | Şems’ed-Dîn Muhammed (Nizari imam) Şahinşah |
Makale serilerinden |
Rûkn’ed-Dîn Hûr-Şâh (Farsça: İmam Rukn al-Din Khurshah; Farsça: امام رکن الدین خورشاه) ( Doğum: Hicrî 627 / M. 1230 - Ölüm: Hicrî 655 / M. 1257 ) (İmâmlık ve Dokuzuncu / Sonuncu Elemût Kalesi Komutanlık süresi: Hicrî 653-655 / M. 1255-1257) Hicrî 653-655 / M. 1255-1257 yılları arasında Elemûtlar-Nizârî Devleti hükümdârı ve Nizârî Bâtınî-İsmâ‘îl’îyye Mezhebi'nin Yirmi Yedinci İmâm-ı Zamânı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Rükneddin imam olmadan önce Suriye deki Nizari kalelerini ziyaret etmişti. Genç Rükneddin'in babası ile arası hiç iyi değildi babası melankoli hastalığına yakalanmıştı, sık sık cinnet krizleri geçiriyordu sürekli alkol alıyordu ne yapacağı belli değildi bu yüzden Hürşah dahil maiyetindekiler can güvenliklerinden endişe ediyorlardı hatta bazıları Suriye ve Rudbar'daki kalelere firar etmeyi düşünüyordu. Bazıları ise darbe yaparak Rükneddin Hürşahı babasının yerine İmam yapmayı düşünüyordu. 1255 yılında Baba ve oğul arasındaki kriz derinleşti Hürşah hastalanıp yataklara düştü. O hasta yatağında istirahat ederken. Alaeddin 1 Aralık 1255 de sarhoşluktan sızıp yattığı sırada sağ kolu Mazendarli Hasan tarafından baltayla öldürüldü. Mazendarlı Hasan tutuklanıp 3 çocuğu ile birlikte idam edildi. Babasının ölümü üzerine Hürşah imam oldu. Hürşah İmam olduğu sırada Doğudan gelen Moğol tehtidi ile başa çıkmak zorundaydı. Moğollar Abbasiler devletine son verdikten sonra yönünü 1256 yılında İran'a çevirdi. Hürşah Hamedan daki Moğol komutanı Yasur Noyan'a haber göndererek Hülagu'ya biat ettiği söyledi. Ancak Noyan, Hürşah'ın bizzat Han'ın huzuruna giderek bağlılığını ilan etmesini istedi. Hülagu, Hürşah tan teslim olmasını bütün Nizari kalelerinin yıkılmasını istedi Hurşah ise Moğolları oyalayarak birkaç boş ve önemsiz kaleyi yıktırıp bazı kalelerin ise siperlerini sökmek ile yetindi. Hürsah ile Hülagu arasındaki elçi görüşmeleri bir fayda vermedi. Kısa bir süre sonra Moğollar Rudbar ve Girduh'a saldırdılar o sırada Hürşah Meymundiz kalesinde bulunuyordu. Hülagu bunun üzerine Meymundizi kuşattı. Ancak Nizariler her seferinde saldırıları püskürttü kuşatma daha da şiddetlendi. Kaleler özellikle Nefte batırılmış yanan kumaşlar atan Mangoneller tarafından bombalandı, ancak kaleler teslim olmuyordu. Kışın yaklaşmasıyla birlikte pek çok Moğol komutan Hülagu'ya kuşatmanın kaldırılmasını tavsiye etti. Ancak Hülagu kuşatmanın devam etmesini emretti. 4 günlük kuşatmadan sonra Hürşah kendisinin ve ailesinin can güvenliği sağlanması koşuluyla teslim oldu. Onun emriyle Rudbar ve Alamut dahil yüzlerce Nizari kalesi teslim oldu. Ancak Girduh ve Lemeser kalesine emrine itaat etmedi. Hülagu, Hürşahı Moğol bir Prenses ile evlendirdi. Hürşah kendi isteğiyle 1257 yılında Moğol Hanı Möngke Han ile görüşmek için Moğolların başkenti Karakurum şehrine gitti. Ancak Han onu huzuruna kabul etmedi ve hala teslim olmayıp direnen kaleleri teslim etmesi için dönmesini emretti. Dönüş yolunda Hürşah beraberindekiler ile birlikte şenliğe götürülme bahanesiyle Hankay sıradağları bölgesinde Moğol askerleri tarafından öldürüldü. Daha sonra Kazvin deki ailesi de öldürüldü. Sadece en küçük oğlu Şems’ed-Dîn Muhammed katliamdan sağ kurtuldu ve ondan sonra gizlice faaliyet göstererek Nizarilerin İmamı oldu.[1][2]
Elemûtlar soyağacı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Makale serilerinden |
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- RUKNUDDIN KHURSHAH (653-655/1255-1257) 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Rûkn’ed-Dîn Hûr-Şâh'ın kâtli (Nizâî-İsmâilî sitesi/İngilizce) 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.