Pelin Ünker
Pelin Ünker | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 27 Temmuz 1984 |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Meslek | Gazeteci |
| İşveren | Cumhuriyet (2008-2018), Deutsche Welle (2020) |
| Ödüller | tam liste |
| Resmî site | http://www.pelinunker.com/ |
Pelin Ünker (27 Temmuz 1984), Türk gazeteci ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) üyesidir. 2010'ların sonunda Paradise Papers skandalının Türkiye boyutunu araştırmıştır.
2000'li yılların sonundan beri Cumhuriyet gazetesinde çalışan Ünker, 2016 yılında Panama Belgeleri hakkında haber yapmış, ancak Türkiye'deki Paradise Papers skandalının Türkiye'deki uzantılarına ilgili yaptığı haberlerin ardından Cumhuriyet'teki işinden ayrılmak zorunda kalmıştır.
Paradise Papers sızıntılarının Türkiye'de haberleştirilmesinin ardından hakkında çeşitli hakaret davaları açılmış ancak bu davalar düşmüştür.[1]
2016 yılı sonunda Cumhuriyet gazetesinin muhabir, köşe yazarı ve yöneticilerinin neredeyse yarısı yargı tarafından hapse atılmıştı. Cumhuriyet gazetesi 2018 yılındaki yönetim değişikliğinden bu yana hükûmetle daha yakın bir çizgiye kaymış, çeşitli muhabirleri hakkında dava açılmış ya da istifa etmiş ve eski genel yayın yönetmeni Can Dündar Türkiye'yi terk etmek zorunda kalmıştır.
2008-2018 yılları arasında Cumhuriyet Gazetesi'nde ekonomi muhabiri ve finans editörü olarak görev alan Pelin Ünker, Ekim 2020'den bu yana Deutsche Welle Türkçe'de çalışıyor.
Paradise Papers davaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Paradise Papers sızıntıları nedeniyle dönemin Başbakanı Binali Yıldırım'ın oğulları Erkam Yıldırım ve Bülent Yıldırım, 2018 yılında gazeteci Pelin Ünker'e ve Cumhuriyet gazetesine dava açtılar. Ocak 2019'da mahkeme Ünker'i “kamu görevlisine hakaret ve iftira” suçlarından 1 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırdı ve gazeteyi de “hakaret” suçundan ayrıca para cezasına çarptırdı.[2][3] Hapis cezası temyizde zaman aşımı nedeniyle düşmüş ancak gazeteye kesilen para cezasının devamına karar verilmiştir.
Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu ICIJ'in direktörü Gerard Ryle, cezayı ifade özgürlüğüne bir saldırı olarak eleştirdi.[2] Pelin Ünker, Paradise Papers Skandalı hakkında yazı yazdığı için dünyada mahkûm edilen tek gazetecidir. Cezası, Hollanda Helsinki Komitesi ve PEN Amerika[4] da dâhil olmak üzere uluslararası kurumlar tarafından sert bir dille eleştirilmiştir.
Pelin Ünker ayrıca, Türkiye'nin Maliye ve Hazine Bakanı ve Cumhurbaşkanı'nın damadı Berat Albayrak tarafından, önce Panama Belgeleri ile ilgili yaptığı haberler nedeniyle, daha sonra da Paradise Papers ifşaatlarıyla bağlantısı nedeniyle dava edildi. Bu davaların her ikisi de reddedildi.
Pulitzer adaylığı
[değiştir | kaynağı değiştir]2020 yılında ABD Hazinesi'nin Mâli Suçları Uygulama Ağı'na (FinCEN) ait binlerce belge, BuzzFeed News ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'na (ICIJ) sızdırıldı. Pelin Ünker, ICIJ ekibinin bir parçası olarak FinCEN Dosyaları üzerinde çalıştı. Haber dosyası, 2021 yılında Uluslararası Habercilik kategorisinde Pulitzer Ödülü için finalist aday olarak seçildi[5].
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2016: Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü[6]
- 2017: ÇGD İnceleme Araştırma Ödülü[6]
- 2017: Uluslararası Şeffaflık Derneği Ödülü[6]
- 2019: Don Bolles Madalyası
- 2022: Batı Balkanlar ve Türkiye, Avrupa Birliği Araştırmacı Gazetecilik 3.'lük Ödülü, (Serdar Vardar ile ortaklaşa)[7]
- 2023: Güneydoğu Avrupa Topluluğu (Südosteuropa Gesellschaft) Gazetecilik Ödülü
- 2024: ÇGD Behzat Miser Kent Haberi Ödülü[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Soysal, Ali Kaya (28 Mart 2019). "Gazeteci Pelin Ünker'in Davası Düşürüldü". ABC Gazetesi. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ a b Borger, Julian (9 Ocak 2019). "Journalist Pelin Ünker Sentenced to Jail in Turkey over Paradise Papers Investigation" (İngilizce). The Guardian. 17 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ Çelikkan, Ali (9 Ocak 2019). "Gazeteci Pelin Ünker: "İyi Gazeteciliğin Ödülü Hapis Cezası"". Die Tageszeitung. 20 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2024.
- ^ "13-Month Prison Sentence for Pelin Ünker A Brazen Assault on Investigative Journalism" (İngilizce). PEN America. 15 Ocak 2019. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "2021 Pulitzer Ödülleri: Gazeteci Pelin Ünker'in de Yer Aldığı Uluslararası Haber Ekibi Finalist Seçildi". Journo. 15 Haziran 2021. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ a b c Aydın, Engin (5 Haziran 2019). "Buyrun, Bu Sahici Bayram Şekeri". T24. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "DW Türkçe'ye "Araştırmacı Gazetecilik" Ödülü". Deutsche Welle Türkiye. 11 Kasım 2022. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "DW Türkçe'den Pelin Ünker'e ÇGD'den Ödül". Deutsche Welle Türkiye. 16 Nisan 2024. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.