Mustafa Nuri Paşa (devlet adamı)
| Mustafa Nuri Paşa | |
|---|---|
| |
| Meclis-i Âyan üyesi | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1798 |
| Ölüm | 1879 |
| Vatandaşlığı | Osmanlı İmparatorluğu |
Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa, (d. 1798 - ö. 1879) serasker makamına kadar yükselmiş Osmanlı devlet adamı.
Babası Göksu Bostancıbaşısı Hasan Ağa'dır. 10 Haziran 1813 tarihinde II. Mahmud tarafından Enderun'a alınmıştır. Ekim 1820'de tırnakçı, 1821 yılında hazine katibi, 1823'de Sırkatibi olmuştur. Sırkatibi, Bâbı Âli (sadrazam, sadaret) ile padişah arasındaki yazışmaları kontrol eden bir görevdir.
1832'de vezir rütbesi alarak, Tırhala'ya mutasarrıf olarak atanmıştır. 1834'te Çirmen’e mutasarrıf olmuştur. 1836 yılında Müşir unvanı almıştır. 1837'de Tırhala, Yanya, Delvine, Avlonya sancakları ile Selanik sancağı Elviye-i Hamse (Beş Sancak) Müşirliği altında toplanmış ve Mustafa Nuri Paşa’da bu göreve atanmıştır.
1840 yılında Serasker olmuştur. 1843 de Rumeli valiliği, 1844'te Vidin valiliği, 1845’de Hüdavendigar (Bursa) valiliği, 1852’de Trablusgarp valiliği, 1855’de Selanik valiliği, 1859’da Hicaz ve Irak müşirliği ile Bağdat valiliği görevlerinde bulunmuştur. 1877’de de ilk Meclis de Ayan Üyeliğine atanmıştır.
Sırkatibizadeler olarak bilinen Osmanlı Ailesi'nin kurucusudur. Oğlu Hüseyin Hüsnü Paşa Seniye Hanım Sultan'ın, torunu Hami Bey ise Emine Atiye Sultan'ın[1] eşidir.[kaynak belirtilmeli]
Mustafa Nuri Paşa, II. Mahmud döneminin önde gelen çeşitli kişileri ile çocuklarının yaptığı evlilikler ile akrabalık bağları kurmuştur. Bu aileler: Musahip Said Efendi ailesi, Sadrazam Mustafa (Koca) Reşit Paşa (Reşidpaşazadeler), Rodosizade Damat Ahmet Fethi Paşa (Rodosizadeler), Zeynülabidin Mehmet Efendi (Zeynizadeler), Ali Rıza Efendi ailesi ve torunları üzerinden de Menemencizadeler’dir. Ailesinin soyu günümüzde de devam etmektedir.
Göksu'da büyüyen Mustafa Nuri Paşa’ nın yalısı Vaniköy vapur iskelesinin yanında idi. Yalı Kandilli'den Vaniköy'e geçtikten sonraki ilk binaydı.
Zaman zaman Netayicü'l vukuat adlı kitabın yazarı Mansurizade Mustafa Nuri Paşa (1824-1890) ile karıştırılmaktadır.
Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa ve ailesi, Sinan Dumlu tarafından yazılan 'Sırkatibi ve Musahip'[2] adlı kitapta ele alınmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İstanbul Divanyolu'nda Sultan II. Mahmud Türbesi".
- ^ Dumlu, Sinan (2014). Sırkâtibi ve Musahip. 1. baskı. Cağaloğlu, İstanbul. ISBN 978-605-4907-47-2. OCLC 926721551.