Malezya'da İslam

Ubudiah Camii, Malezya

Malezya'da İslam, Malezya nüfusunun yüzde 61,3'ünü oluşturmaktadır. Malezya'da en kalabalık etnik kitle ülke nüfusunun yüzde 50'sinden fazlasını oluşturan Malaylardır. Malaylar Müslüman olarak tanımlanmakta ve gruba kamu görevleri, iş dünyası ve eğitim alanında birçok ayrıcalık tanınmaktadır. Malaylar din değiştirmeleri halinde bu ayrıcalıklarını kaybetmektedirler. İkinci en büyük etnik grup ise yüzde 35'lik nüfus yoğunluğuna sahip olan Çinlilerdir. Çinlilerin tamamına yakınını Budistler oluşturmaktadır. İçlerinde Müslüman olanları da vardır. Malezya'da yüzde 5 oranında ise Cavalılar, Minangkabululular, Samalar, Melunlar ve Güney Asyalılar yaşar. Bunların büyük bir bölümü İslam dinine mensuptur.

Şeriat mahkemeleri

Malezya, 31 Ağustos 1957'de yürürlüğe giren anayasaya göre resmî dini İslam, Sultan'ın aynı zamanda dinî lider ve başkomutan olduğu, sivil mahkemelerin yanı sıra şeriat mahkemelerinin de hukuk sistemi içinde yer aldığı anayasal monarşiyle yönetiliyor. Konfederasyonu oluşturan diğer federal eyaletler de krallıkla yönetiliyor. Ülkenin kralı da bu 13 eyaletin oluşturduğu sultanlar konseyi tarafından 5 yıllığına kral olarak seçiyor. Birinci meclis kralın atadığı 69 kişiden, diğer meclis ise halkın seçtiği 180 kişiden oluşuyor.

Çok hukukluluk

Malezya'nın yargı sistemi çok hukukluluğa dayanıyor. Malaylar ve diğer Müslümanların aile ve din ile ilgili davalarına şeriat mahkemeleri bakıyor. Evlenme ve boşanmada da şeriat mahkemeleri geçerli sayılıyor. Bu mahkemelerin kararı için sivil mahkemelerde temyize gidilmiyor. Çinli ve Hintlerin tüm davalarına ise kamu mahkemeleri bakıyor. Malezya'da sadece Malaylar arasından çıkan ve birinci sınıf vatandaş anlamına gelen Bumi Putralar bulunuyor. Eyalet sultanları ve üst düzey din adamlarından oluşan bu kişiler vergi ödemiyor. Çocukları ise üniversiteye sınavsız giriyor. Ancak ülkede yaşayan azınlıklar Bumi Putra olamıyor. Bumi Putralar sadece Malaylar arasından çıkabiliyor.

Laiklik

Ülkenin ilk başbakanlarından Tunku Abdulrahman 1980'lerde yaptığı bir açıklamada İslami devlet isteği boş bir hayaldir. Malezya gibi çok etnik gruplu ve çok dinli bir ülkede İslami devletin yeri yoktur demiştir. 1988'de ülke yargıtayının bir mahkeme kararıyla ülkenin teokratik yapıda olmadığı karara bağlanmıştır. Laiklik tartışmaları 1988'den sonra nisan ayında başladı. Mizan Zeynel Abidin'in krallığa seçilmesiyle birlikte baş örtülü eşi Nur Zahire de saray protokolüne girdi. Bunu protesto eden muhalefetteki Halkın Adaleti Partisi ve Liberal Demokrat Hareket, baş örtülü kraliçeyi protesto ederek yemin törenine katılmadı. LDH, baş örtülü kraliçenin toplumun tüm kesimlerini temsil etmediği vurgulandı. Bunun üzerine Kral Zeynel Abidin ülkede laikliğin tartışılmasını yasakladı. Başbakan Yardımcısı Necib Razak'ın da İslam resmî dindir ve biz İslamî bir devletiz. Asla laik olmadık, çünkü Batı tanımıyla laik olmak, ülke yönetimiyle İslamî ilkelerin birbirinden ayrılması anlamına gelir açıklamasını yapmıştır.

İslami partiler

• Malezya İslam Partisi (PAS)
• Malezya İslami Gençlik Hareketi (ABİM)
• Tebliğ Cemaati
• Daru'l-Erkâm

Eğitimde İslam

1977 yılında Mekke'de toplanan Uluslararası İslami Eğitim ve Öğretim Sempozyumu'nda, modern olanaklardan yararlanan bir üniversitenin açılması düşüncesi ortaya çıkmıştır. Daha sonra ülkesinde başbakanlık da yapan dönemin Malezya Eğitim ve Öğretim Bakanı Dr. Muhammed Mehatir de üniversitenin Kuala Lampur'da kurulmasını istedi. 1983 yılında ise Mekke'de yapılan bir sempozyumda, uluslararası bir üniversite kurma hazırlıkları başlatıldı. Esaslar belirtildi. Üniversitede İslami ilimlerin yanı sıra pozitif bilimler de öğretilecekti. Ancak İslam üniversitesi olması nedeniyle sosyalbilimler bölümlerinde okuyan öğrencilere zorunlu ilahiyat dersleri de getirildi. İslam üniversitesinde bütün Müslüman kızlar, İslam imajını yansıttığı gerekçesiyle örtünmek zorundadırlar. Gayrimüslim kızlar da üniversitenin bu kuralına saygı duymak zorundadırlar. Üniversitede peçeye, güvenlik nedeniyle izin verilmiyor.

Ayrıca bakınız

• Malezya'daki camilerin listesi

Kaynakça

• Cumhuriyet "Malezya Gerçeği" yazı dizisi Mahmut Gürer 25-30 Eylül 2007
• Milliyet "İşte Malezya" yazı dizisi Ece Temelkuran 25-29 Eylül 2007