Lambalo ve Kaşa
| ლამბალო და ყაშა | |
 | |
| Yazar | Miheil Cavahişvili |
|---|---|
| Çevirmen | Parna-Beka Çilaşvili |
| Ülke | Gürcistan |
| Dil | Gürcüce |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1925 (özgün) 2018 (Türkçe) |
| Yayımcı | Paris Yayınları |
| Sayfa | 128 |
| ISBN | 978-60582621-8-8 |
Lambalo ve Kaşa (Gürcüce: ლამბალო და ყაშა / lambalo da q'aşa), Gürcü yazar Miheil Cavahişvili’nin romanı. Çarlığın din kardeşliği üzerinden yürüttüğü politikayı alaya alan Miheil Cavahişvili, bu eserini 1925 yılında kaleme aldı. Lambalo ve Kaşa aynı yıl Mnatobi dergisinde basıldı. 1926 yılında “İki Hüküm” adlı öyküsüyle birlikte kitap olarak yayımlandı. Lambalo ve Kaşa, yazarın 1937'de kurşuna dizilmesinden önce, 1933 ve 1937'de iki kez daha basıldı. Roman 2018'de Türkçe yayımlandı.[1][2]
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Öykü, Kızıl Haç doktoru olan ve I. Dünya Savaşı sırasında Urmiye Gölü çevresine görevli olarak gönderilen Gürcü doktor tarafından anlatılmaktadır.
Gürcü doktor, takma adı “Lambalo” olan Meşhedi Hasan adındaki genç Azeri'yle burada tanışır. Kızıl Haç doktoru, kısa zaman sonra kendini Piskopos Pavel ile onun yakın adamı olan Asuri rahip Kaşa Lazare'ye kendini mücadele içinde bulur. Bu iki karakter Urmiye'de yaşayan Müslümanlara karşı acımasızlığıyla öne çıkmaktadır. Gürcü doktor, başına getirildiği hastanede çalışan Kaşa Lazare'nin işine son verirken, "Lambalo"yu yanına alır. Ne var ki, Kaşa'nın Müslümanlara ve özellikle de "Lambalo"ya tahammülü yoktur. Kaşa Lazare'nin kötülükleri sonunda "Lambalo"nun hayatına mal olur. İran'ın Urmiye valisi Rus işgali altındaki topraklarda kendini güçsüz hisseder ve Müslümanlara yapılan baskılara karşısında sessiz kalır.
Bununla birlikte Kaşa Lazare'nin yaptıkları yanına kar kalmaz. Meşhedi Hasan'ın babası olan Meşhedi İzzet, Kaşa Lazare'nin kaldığı köydeki eve yılanları salar ve çok sayıdaki yılan onu birkaç yerinden ısırır. Kızıl Haç doktoru, Kaşa Lazare'nin yanına gider, ama kendisi müdahale etmez ve onu Kızıl Haç hastanesine gönderir. Kaşa Lazare hastenede ölür ve adalet yerini bulur. Bu arada Kızıl Haç doktoru, Piskopos Pavel'in etkisiyle Urmiye'deki görevinden alınmış ve Bayburt'a atanmıştır.
Karakterler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kızıl Haç doktoru – Romanın baş karakteri Gürcü. Tiflislidir ve Urmiye'ye Kızıl Haç doktoru olarak atanmıştır. Öykü onun ağzından anlatılır.
- Meşhedi Hasan – Kızıl Haç doktorunun yakın arkadaşı Azeri. Takma adı "Lambalo"dur. Urmiye'deki Kızıl Haç ile Rus Ortodoks misyonunun bahçıvanlığını yapar.
- Kaşa Lazare – Asuri rahip. Yaptığı kötülüklerle ön plana çıkar. Rus Piskopos Pavel tarafından korunur.
- Bekauri – Gürcistan'ın Hevi adlı dağlık bölgesindendir ve doktorun yanında Urmiye'ye gider.
- Piskopos Pavel – Urmiye'deki Rus Ortodoks misyonunun başı. Kaşa Lazare ile birlikte çevirdiği dolaplarla tanınır.
- Meşhedi İzzet – "Lambalo"nun babası. "Yılan ailesi"ne mensuptur ve yılanları itaat altına almayı bilir. Oğlunun değnek cezasıyla ölümüne yol açan Kaşa Lazare'yi yılanlara zehirletir.
- İtimadü'd-Devle – İran'ın Urmiye valisi. Göstermelik bir göreve sahiptir.
- General Çernozubov – Urmiye'deki Rus ordusu komutanı. Gerçek kişi Fyodor Grigoryeviç Çernozubov (1863 –1919) üzerinden kurgulanmıştır.
- Doktor Shedd – Urmiye'deki Amerikalı misyoner. Gerçek kişi Urmiye doğumlu Amerikalı Presbiteryen misyoner William A. Sheed (1865-1918) üzerinden kurgulanmıştır.
- Kumandan Berezovski – Urmiye şehri kumandanı. Ortodoks misyonun avlusunda Müslümanlara uygulanan "değnek cezası"nı izlediği anda umursamazlığıyla ön palan çıkar.
- Konsolos Nerotov – Rusya'nın Urmiye konsolosu.
- Zekiye – "Lambalo"nun karısı. Ön dört yaşındayken evlenir. Birkaç günlük evliyken kocasını kaybeder.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Lambalo ve Kaşa. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
- ^ "Bir Gürcü doktorun gözüyle Çarlık Rusyası" - Yasemin Önder; Agos 17 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
Dış bağlantı
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Yeni Çıkanlar: Lambalo ve Kaşa"; Karaköy Mono 2 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ლამბალო და ყაშა / Lambalo ve Kaşa 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ნატა ვარადა - ბოროტებისთვის წესის აგება / Nata Varada – “Kötülük kurallarının inşası”
- ლამბალო და ყაშა / Lambalo ve Kaşa