Kullanıcı:Oguloncel/emineozcaglar
| Emine Özçağlar | |
|---|---|
| |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 7 Ekim 1907 Kılkış, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 15 Haziran 2005 (98 yaşında) Çankaya, Ankara, Türkiye |
| Evlilik(ler) | Mehmet Cemil Özçağlar (e.1932 - ö.1968) |
| Çocuk(lar) | Sevinç Arıkkan, Ayla Çulha |
| Bitirdiği okul | İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1932) |
| Mesleği | Hukukçu, Hâkim |
Emine Özçağlar, (d. 1907, Kılkış, Selanik - ö. 15 Haziran 2005, Bahçelievler, Ankara) Türk hukukçu ve kadın hakları savunucusudur. Bolu'nun ilk kadın hukukçusu[1] ve Türkiye'nin ilk kadın hâkimlerindendir.[2] Türk Kadınlar Birliği kongre başkanlığı yapmış,[3] ve birliğin Bolu şubesinin kurucu başkanı olarak görev almıştır.[4]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1907 yılında babası Mehmet Sıtkı Efendi'nin (d. 1865 - ö. 3 Nisan 1923) Kadı olarak görevli olduğu Selanik Vilayeti'nin Kılkış kasabasında doğdu. Babası Gerede'li annesi Naime hanım (d. 1885 - ö. 6 Nisan 1923) ise Boluludur.
Babasının görevi sebebiyle çocukluğu Kavala, İstanbul, Bolu ve Konya gibi çeşitli şehirlerde geçti. İlk ve orta öğrenimini hangi okullarda tamamladığı bilinmemektedir. 1932 yazında sınavlarını vererek İstanbul Darülfünunu Hukuk Fakültesi'nden Âlâ (İyi) dereceyle ve 90 numaralı öğrenci kaydıyla mezun oldu.[5] 11 Mart 1933 tarihinde İstanbul Eminönü belediyesinde botanik enstitüsü muallim muavinlerinden, yine Bolu'lu olan Mehmet Cemil Bey'le evlendi.[6]
1933 yılında darülfünunun lağvıyla beraber eşinin üniversiteden ayrılması ve Gazi Terbiye Enstitüsünde iş bulması üzerine Ankara'ya taşındı. Ankara'da hukuk hakimi olarak görev yaptı.[2] 1935'te büyük kızı Sevinç'in doğması üzerine çalışma hayatından ayrıldı. 1939 yılının Şubat ayında yapılan seçimlerde eşi Bolu Milletvekili seçilerek meclise girdi. Aynı yılın Ağustos ayında yaptığı Bolu ziyaretinde Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye eşiyle beraber çeşitli gezi ve halk buluşmalarında eşlik etti.[7]
- Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün Ağustos 1939'daki Bolu ziyareti
-
İsmet İnönü (ortada siyah şapkalı), sağında Mevhibe İnönü ve en sağda Emine Özçağlar. -
İsmet İnönü (en önde ortanın solunda siyah fötr şapkalı), sağında Mevhibe İnönü, Mevhibe İnönü'nün şapkasının hemen üstünde başı görünen gözlüklü Cemil Özçağlar, en önde ortada küçük bir çocuğun elinden tutan Emine Özçağlar. -
İsmet İnönü (en önde şapkalı) arkasında Emine Özçağlar (sağda) ve Mevhibe İnönü'yle (solda) beraber Yeniçağa gölü üstündeki iskelede yürüyor.
9 Mayıs 1949 tarihinde Bolu Halkevi'nde yapılan bir toplantıda kurulan Kadınlar Birliği Bolu şubesinin kurucu başkanı olarak seçilmiştir.[4] 10 Aralık 1950 tarihinde Ankara Halkevi'nde yapılan Türk Kadınlar Birliği'nin kongresine başkan olarak seçilmiş ve etkinliği yönetmiştir.[3]
Ankara Bahçelievler'de ailenin 1935'ten beri oturduğu müstakil evin 1960'ların sonunda yıkılmasıyla, yerine yapılan apartmana Özçağlar Apartmanı adı verilmiştir.[8] Ölümüne kadar bu apartmandaki bir dairede yaşamaya devam etti, 15 Haziran 2005 tarihinde yaşlılığa bağlı sebeplerden hayatını kaybetti. Ankara’da Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilmiştir.
Ailesi ve Anısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Büyük kızı Sevinç maden mühendisi Selahattin Arıkkan ile, küçük kızı Ayla ise Bolu müftüsü Tayyar Çulha'nın oğullarından Bolu milletvekili Turgut Çulha ile evlenmiştir. Kız kardeşleri Fatma ve Ayşe Sıtkı İlhan öğretmen olmuşlardır. Ayşe Sıtkı İlhan aynı zamanda Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yapmış ve ''İki Gözüm Ayşe'' adlı bir kitap yazmıştır. Tek erkek kardeşi Hasan Fehmi Erinç TSK'da albaylık yapmıştır. Anısını yaşatmak amacıyla ailesi tarafından kendisi ve eşi adına memleketi Bolu'daki İzzet Baysal Kadın Doğum Ve Çocuk Hastanesi'ne bir oda yaptırılmıştır.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Ankara Bahçelievler semtindeki Özçağlar Apartmanı'nın giriş kapısı. -
Bolu Milletvekili Turgut Çulha ve Özçağlar ailesinin küçük kızları Ayla'nın nikah töreni. En solda Kore gazisi Nihat Özçağlar, soldan 2. ve 3. sırayla Emine ve Cemil Özçağlar, ortada papyonlu Turgut Çulha, sağda elinde şapka tutan Bolu Müftüsü Tayyar Çulha. (Ankara Halkevi,1964) -
2000 yılında Ankara'da çekilmiş bir aile fotoğrafında Emine Özçağlar
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hilal Gökarslan Kalaycı (2021). Demokrat Parti döneminde Bolu'da seçimler. Yüksek Lisans Tezi. Bolu AİBÜ. ss. 21-22. Erişim tarihi: 15 Ocak 2025.
- ^ a b Ali Rıza Ünlü. Tarih boyunca Gerede: Mengen, Yeniçağa, Dörtdivan - Gerede tarih ve kültür ansiklopedisi. s. 158.
- ^ a b "Türk Kadın Birliği kongresi toplandı". Yeni İstanbul Gazetesi. 10 Aralık 1950. s. 3. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ a b "Bolu Kadınlar Birliği kuruldu". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Mayıs 1949. s. 3. Erişim tarihi: 16 Ocak 2025.
- ^ Darülfünun Hukuk Fakültesi 90 kayıt numaralı Mehmet Sıtkı Efendi kızı Emine hanıma ait diploma tasdiknamesi. (İstanbul, Temmuz 1932)
- ^ Eminönü Belediyesi evlenme işleri memurluğu sicil defteri sayfa no. 3964
- ^ "ULUS Gazetesi" (PDF). 8 Ağustos 1939. Erişim tarihi: 15 Ocak 2025.
- ^ "TBMM Milletvekili Mazbata ve Tanıtma Formları" (PDF). tbmm.gov.tr. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2022.