Ahmed Tayyar Çulha
| Ahmed Tayyar Çulha | |
|---|---|
| |
| Meclis-i Mebûsan 6. Dönem Mebusu | |
| Görev süresi 12 Ocak 1920 - 18 Mart 1920 | |
| Seçim bölgesi | 1919 – Bolu |
| Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti Bolu Şubesi Reisi | |
| Görev süresi 30 Eylül 1920 - 9 Nisan 1921 | |
| Bolu Müftüsü | |
| Görev süresi 1916-1919 | |
| Görev süresi 1923-1969 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1887 Bolu, Osmanlı Devleti |
| Ölüm | 4 Nisan 1971 Bolu, Türkiye Cumhuriyeti |
| Bitirdiği okul | Bolu İmaret Mektebi (1897) Dârülfünûn Ulûm-i Âliye-i Dîniyye Şubesi (1910) Süleymaniye Medresesi |
Ahmed Tayyar Çulha, (d.1887, Bolu - ö.4 Nisan 1971, Bolu), Türk oyun yazarı, yazar, Mebus, eğitimci ve Müftü.
İstanbul Darülfünun Ulum-ı Diniye-i Âliye Şubesinden mezun olmuş, Süleymaniye Medresesi'nden ihtisas beratı almıştır.[1] Bolu Yıldırım Beyazıd Medresesi'nde eğitimcilik, Bolu Sultanisi'nde Arapça öğretmenliği, Darü'l Hilafetü'l-Âliye'nin Bolu Şubesinde müdürlük yapmıştır. Bolu Müftüsü iken, 1919 seçimlerinde Bolu mebusu seçilmiştir.[2] Bu meclisin 28 Ocak 1920 tarihli oturumunda kabul edilen Mîsâk-ı Millî bildirisinde imzası bulunan 121 mebustan biridir.[3] Meclis kapanınca Bolu'ya dönmüş ve Bolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanlığı yapmıştır.[4] 1921 yılında kurulan Bolu Gençler Birliği Riyaseti'nin idare heyetinde o esnada Bolu'da öğretmenlik yapmakta olan Nazım Hikmet'le beraber görev almıştır.[5] 1923 yılında yapılan İzmir İktisat Kongresi'ne Bolu'yu temsilen katılmıştır.[5] 1932 yılında açılan Bolu Halkevinde Sosyal Yardım şubesi başkanı olarak görev almıştır.[6] 1937 yılında İstanbul'da yapılan İkinci Türk Tarih Kongresi'ne Bolu Halkevi delegesi olarak katılmıştır.[7] 1969 yılında emekli olmuş, 4 Nisan 1971 tarihinde Bolu'da ölmüştür.[8]
Ahmet Tayyar Çulha'nın çeşitli günlük gazete ve dergilerde yazı ve makaleleri yayınlanmıştır. Kur'an, ahlak, iman konularında yayınladığı dinî eserlerinin yanında bir de Fatih Sultan Mehmet'in hayatını anlatan Fâtih (1953) adlı tiyatro oyunu bulunmaktadır.[8]
TBMM XII. Dönem Bolu milletvekili Ahmet Turgut Çulha'nin babasıdır.[9]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Fikarât-ı Hikemiyye, Hükûmet Matbaası/Bolu, 1912, Araştırma
- İmam Hatip Kitabı ve Din Bilgileri, Sinan/İstanbul, 1944, Araştırma
- Tanrı Yolcusu, Bolu İl -Matbaası/Bolu, 1948, Araştırma
- Emr-i Hak (Hak Emri)İl -Matbaası/Bolu, 1949, Araştırma
- Fatih, Özyürek/İstanbul, 1953, Tiyatro
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Sakarya Savaşı esnasında Polatlı'da cepheye yardım götüren Bolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyeleri, İsmet Paşa tarafından kendilerine hediye edilen Yunan mavzerleriyle birlikte.(1921) Sol en altta Tayyar bey. -
1951 yılında çekilmiş bir aile fotoğrafında Tayyar Çulha. -
Tayyar Çulha ve eşi Emine Çulha bahçede. (Tahminen 1930'lar, Bolu) -
Tayyar bey (oturan) ve iki diğer kişinin Kurtuluş Savaşı döneminde çekilmiş bir fotoğrafı.
.jpg)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Selim Sarıbay ve Mehmet Tunçkol. İstiklal Savaşı'nda Mudurnu Bolu Düzce. Mudurnulular Derneği. ss. 120-121.
- ^ Enver Konukçu. "Meclis-i Mebusan-ı Osmani'de Bolu Mutasarrıflığı Milletvekilleri". 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
- ^ Oya Arslan (2017). "MİLLÎ SINIRLARIN BELİRLENMESİNDE MİSÂK-I MİLLÎ'NİN ROLÜ" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi. s. 226. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022.
- ^ Erol Evcin. "Bolu Livasinda Kurulan Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri ve Faaliyetleri". Ankara Üniversitesi Türk Đnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Erol Evcin (2011). "Birinci Dünya Savaşı'ndan Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna Bolu ve çevresi ve iz bırakanları". Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2022.
- ^ Seda İlikhan. "EĞİTSEL BİR MEKÂN OLARAK HALKEVLERİNİN YAYGIN EĞİTİM ÇALIŞMALARI: BOLU HALKEVLERİ ÖRNEĞİ(1932- 1951)" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Ahmet Kuşçi. "ARŞİV BELGELERİNE GÖRE İKİNCİ TÜRK TARİH KONGRESİ". BELLEK Uluslararası Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
- ^ a b "Ahmet Tayyar Çulha". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
- ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. s. 784. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2013.