Karacorceviç Hanedanı

Karayorgiyeviç hanedanının amblemi

Karayorgiyeviç hanedanı (Sırp Kiril alfabesi: Династија Карађорђевић, romanize edilmiştir: Dinastija Karađorđević, çoğ. Карађорђевићи / Karađorđevići, telaffuz [karad͡ʑǒːrd͡ʑeʋit͡ɕ]) veya Karacorceviç Evi (Sırp Kiril alfabesi: Кућа Карађорђевић, romanize: Kuća Karađorđević') devrik Sırp ve eski Yugoslav kraliyet ailesinin adıdır.

Aile, 1804-1813 Birinci Sırp ayaklanması sırasında Sırbistan'ın Veliki Vožd'u (çev. Büyük Lider) olan Karacorce Petroviç (1768-1817) tarafından kurulmuştur. Nispeten kısa ömürlü olan hanedan 19. yüzyıl boyunca Rus İmparatorluğu tarafından desteklendi ve Avusturya destekli Obrenoviç Hanedanına karşı çıktı. İki hanedan daha sonra birkaç nesil boyunca taht için yarıştı.Obrenović Kralı I. Alexander'ın 1903 yılında öldürülmesinin ardından Sırbistan Parlamentosu, Karacorce'nin torunu olan ve o dönemde sürgünde yaşayan Peter I Karacorceviç'i Sırbistan Krallığı tahtına oturması için seçti. Usulüne uygun olarak Kral I. Peter olarak taç giydi ve 1918'de I. Dünya Savaşı'nın bitiminden kısa bir süre önce, üç halkın temsilcileri I. Peter'in hükümdar olduğu bir Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı ilan etti. Kasım 1945'te Yugoslavya Komünistler Birliği'nin Peter II döneminde iktidarı ele geçirmesiyle aile tahtını kaybetti. 1929'da krallık, Peter I'in oğlu Alexander I yönetiminde Yugoslavya olarak yeniden adlandırıldı.

İsim

İngilizcede aile adı Karageorgevitch olarak (örneğin Prens Bojidar Karageorgevitch ve Prens Philip Karageorgevitch) ya da Karadjordjevic olarak romanlaştırılabilir. Kökeni, 18. yüzyılın sonunda ailenin kurucusu Corce Petroviç'e verilen Karageorgđe lakabının bir patronimidir.

1796 yılında, Babıali'nin otoritesini reddeden Osmanlı Vidin Sancağı'nın dönek valisi Osman Pazvantoğlu, 1793'ten beri Hacı Mustafa Paşa tarafından yönetilen Belgrad Paşalığı'na bir saldırı başlattı. Bunalan Mustafa Paşa, akını durdurmaya yardımcı olmak için bir Sırp ulusal milis gücü oluşturdu. Corce Petroviç milis gücüne katıldı ve 100 kişilik bir bölüğe liderlik eden bir bölükbaşı (Sırpça: Buljukbaša) oldu. Sırp milislerin Mustafa Paşa'nın yanında savaşa katılmasının ardından Pazvantoğlu bir dizi yenilgiye uğradı. Daha sonra kuşatılan Vidin'e çekildi. Pazvantoğlu'na karşı yapılan savaş, Petroviç'in Osmanlıların gözünde ilk kez sivrilmesini sağladı ve kısmen siyah saçları, kısmen de kötü şöhreti nedeniyle kendisine "Kara George" (Sırpça: Karađorđe; Türkçe: Kara Yorgi) lakabını verdiler.

Soy

Bazı araştırmacılara göre, Karađorđe'nin baba tarafından ataları büyük olasılıkla 1737-39 yıllarında Patrik Şakabenta'nın önderliğinde gerçekleşen İkinci Büyük Sırp Göçü sırasında (Sırpların da katıldığı) Avusturya-Türk Savaşı'nın bir sonucu olarak Dağlık Bölgeden (bugünkü Karadağ'da) Şumadiya'ya göç etmişlerdir. Sırp tarih yazımı Karađorđe'nin atalarının Vasojevići'den geldiği teorisini kabul etmiştir.

Ailenin Şumadija'ya geldikten sonra nereye yerleştiği konusunda bazı varsayımlar ortaya çıkmıştır. Radoş Lyuşiç'e göre, Karađorđe'nin ataları büyük olasılıkla Vasoyeviçi'den gelmiştir, ancak Karađorđe'nin ataları veya nereden geldikleri hakkında kesin bir tarihi bilgi olmadığını, tek gerçek kaynağın folklor olduğunu söylemiştir. Büyük olasılıkla Karacorce'nin ataları Vasoyeviçi'den gelmiştir. Grigoriye Bojoviç (1880-1945) ailenin Vasoyeviç topraklarındaki Srbljaci (yerliler) olduğunu iddia etmiştir. Srbljak teorisine katkıda bulunan bir diğer husus da ailenin 1890 yılına kadar Aziz Klement'i Slava'ları olarak kutlaması, Vasojevići'nin, yani Vaso'nun soyundan gelenlerin koruyucu azizinin ise Başmelek Mikail olmasıdır. Kral I. Petro, eşi Prenses Zorka'nın ölümünün ardından 1890 yılında Belgrad Metropoliti Mihailo tarafından Slava'sını Birinci Aziz Andreas olarak değiştirmesine izin verilmiş, böylece Jülyen takvimine göre Birinci Sırp Ayaklanması sırasında Sırp isyancıların Belgrad'ı kurtardığı tarih onurlandırılmıştır.