Kandiye Mütarekesi
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için Osmanlı İmparatorluğu konusunda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Temmuz 2024) |
Kandiye Mütarekesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nı sona erdiren 5 Eylül 1669 tarihli ateşkes (mütareke) antlaşması.
Anlaşmanın müzakereleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Anlaşmanın maddeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Antlaşmanın 18 maddesi şu şekildedir:[1]
1- Kandiye kalesi bütün topları ve cephaneleri ile birlikte [Osmanlılara] teslim olunacaktır.
2- Kandiye'de bulunan gemi toplarının [Venedik'e] götürülmesine müsaade edilecektir.
3- İki tarafın tutsakları serbest bırakılacak, casuslar affedilecektir.
4- Akdeniz'deki Türk adalarına Venedikliler tecavüz etmeyecektir.
5- Türk gemilerinin Akdeniz'de zarara uğratılması halinde, Venedikliler zararı tazmin edecektir.
6- Venedik Elçisi Galata'da belli bir yerde ikamet edecek, öteki limanlarda ise birer balyos bulundurabilecektir.
7- Bu koşullar tamamen uygulanıncaya kadar taraflar üçer kişi rehin bırakacaktır.
8- Kandiye kalesindeki bütün birlikler bayrak ve ağırlıklarıyla kaleyi boşaltacaklardır. Halk, kasabayı terk etmekte ve kiliselerdeki kutsal eşyaları alıp götürmekte serbest olacaktır.
9- Halkın ve askerlerin gemilere bindirilmeleri için 12 gün süre verilecektir.
10- Bu süre zarfında Türklerden hiç kimse şehre girmeyecektir. [Tahliye için] verilen süre yetmezse uzatılabilecektir.
11- Venedikliler talepte bulunursa, ulaşım için Başkomutan [Fazıl Ahmed Paşa] Venedik kuvvetlerinin nakliyesine yardım edecektir.
12- Nakliyenin bitimine kadar ateşkes anlaşması devam edecektir. [Kalede] her şey olduğu gibi bırakılacaktır. Yerüstü ve yeraltı muharebelerine son verilecektir. Disipline son derece önem verilecek, [mütareke koşullarına] aykırı davrananlara düşman gözüyle bakılacaktır.
13- Kale teslim edildikten sonra Venedik donanması, Standiya’da dilediği kadar kalabilecektir.
14- Kandiye kalesi ve bütün Girit adası Türklere ait olacaktır. Yalnız Kırabosa, Suda, Spina Langa kaleleri Venediklilerin elinde kalacaktır.
15- Daha evvel Venediklilerin Dalmaçya ve Arnavutluk kıyılarında zaptettikleri yerler Venediklilerde kalacaktır.
16- Taraflar ellerinde bulunan yerleri muhafaza edecek ve geri vermeyecektir.
17- Barış yapıldıktan sonra zaptedilmiş yerler ise iade edilecektir.
18- Barış koşullarının bir kopyası Türkçe, öteki kopyası İtalyanca yazılmış olup, İtalyancası Morosini, Türkçesi de Fazıl Ahmed Paşa tarafından mühürlenerek teati edilecektir.
Uygulanması ve onay süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tarih-i Fazıl Ahmed Paşa / Feth-i Kandiye", Mühürdar Hüseyin Ağa, s.41