Jeoloji mühendisliği

Jeoloji Mühendisliği, yerkürenin başlangıcından günümüze kadar geçirdiği yapısal değişmeleri, yerkabuğunun yüzeyinin ve altının bugünkü durumunu inceleyen, yerleşim alanlarının ve her türlü mühendislik yapılarının yer seçimi çalışmalarının yürütülmesiyle ilgili eğitim verilen mühendislik dalıdır.

Günümüzdeki teknolojik gelişmelere dayalı olarak Jeoloji Mühendisliği hizmet yelpazesi önemli oranda genişlemiştir. Başta doğal kaynak, çevre ve afet yönetim süreçleriyle ilgili olarak metalik madenler, endüstriyel hammaddeler, enerji hammaddelerinin ve sıcak ve soğuk su kaynaklarının aranması ve ekonomik kullanımı kararlarında; deprem, heyelan, kaya düşmesi, sıvılaşma, su baskını afet tehlike ve risk değerlendirmeleri; arazi kullanım planlarının hazırlanması; yer seçimi kararları, kütle hareketleri tanımlama, sınıflama, izleme, duraylılık analizleri ve stabilizasyon önlemlerinin belirlenmesi için jeolojik - geoteknik etütlerde; yer altı suyu ve toprak kirliliği, atık depolama vb çevresel sorunların çözümünde; Baraj, tünel, kara yolu, demiryolu,boru hattı, enerji santralleri gibi mühendislik yapıları ve binalar için jeolojik - geoteknik etütlerde; Kentsel projelerin ihtiyaç duyabileceği temel parametrelerin (zeminin kazılabilirliği, yer altı suyunun derinliği, agrega malzeme, afet tehlike potansiyeli vb) belirlenmesinde jeoloji mühendisleri aktif görevler üstlenmektedir.

Yukarıda sayılan hizmetler dışında toplum sağlığı için risk oluşturan radon gazı ile asbest, arsenik, zeolit minerallerine ve etkilerine yönelik tıbbi jeoloji (jeo–sağlık / medikal jeoloji) ve jeolojik sit olarak kabul edilen oluşumlar (fosil zonları, taşlaşmış ağaçlar, yeryüzü şekilleri) ile ilgili araştırmalar da, jeoloji mühendisleri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Jeoloji Mühendisliği Genel Tanım

Jeoloji Mühendisliği

Jeoloji biliminin veri, teknik ve ilkelerini her türlü mühendislik kullanıma sunmak üzere, proje alanının 4 boyutlu jeolojik modelini hazırlamak ve jeolojik verileri yorumlamak; yeraltısuyu ortam ve hareketleri ile kaya ve zemin özelliklerine ilişkin kavramsal modelleri ortaya koymak; mühendisliğin sanat ve bilime dayalı tanımı çerçevesinde, yerkabuğunu oluşturan malzeme özelliklerini incelemek, tanımlamak, sorunları önceden belirlemek ve sorunlara karşı mühendislik çözümlerini geliştirmek olan mühendislik dalıdır.

Jeoloji Mühendisi

Jeoloji biliminin kuramsal verilerini, ölçülebilen (sayısallaştırılmış) ve mühendislik işlerine etkilerine göre tasnif edilmiş (sınıflandırılmış) verilere, kavramsal modellere ve tasarımsal değerlendirmelere dönüştürecek mesleki derinliğe sahip olan mühendisdir.

Tarihçe

Dünya'da Jeoloji Mühendisliği

Jeoloji biliminin ilk ortaya çıkışında insanlığın dünyayı tanıma ve yorumlama ihtiyacına yanıt verdiği ve o dönemlerden bugüne kadar geçerliliğini koruyan bilimsel kabulün sonucu olarak 5 temel bilim (biyoloji, fizik, kimya, matematik ve jeoloji) arasındaki yerini aldığı bilinmektedir. Ancak zamanla, özellikle kapitalist ekonominin gelişme sürecinde, doğayı “tanımlama ve yorumlama” yeteneğini doğayı “dönüştürme” becerisi ile zenginleştirdiği ve jeoloji biliminin Jeoloji Mühendisleri eliyle uygulamaya aktarıldığı görülmektedir.Jeoloji ve Jeoloji Mühendisliği, tarihsel gelişim süreci içinde değişime uğramış, dinamik bir seyir izleyen olgulardır. Geçmişten bugünlere ulaşan mesleki bilgi ve pratik birikim üzerinde Jeoloji Mühendisliğini ve Jeoloji Mühendisini özetleyen çağdaş tanımlamalara ulaşılmıştır.

Türkiye'de Jeoloji Mühendisliği

ODTÜ Jeoloji Mühendisliği bölümünden bir görünüm.

Türkiye'de jeoloji eğitimi İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi bünyesinde başlamıştır. Günümüzde 30'dan fazla üniversitede jeoloji mühendisliği bölümü vardır ve jeoloji mühendisleri Jeoloji Mühendisleri Odası'na bağlıdır.

Ayrıca;

Sözel içeriği fazla olduğu için okuması en zor mühendislik dallarından biridir. Eğitim süresi 4 yıldır. Jeoloji Mühendisliği okumak isteyen kişilerin diğer fen bilimlerinde başarılı, doğa ile barışık, fiziksel olarak dayanıklı olmaları gerekmektedir.

Çalışma Alanları

Bugün Çevre ve Orman, Enerji, Ulaştırma Bakanlıkları ile TOKİ, MTA, TPAO, DSİ, TKİ, BOTAŞ, Türkiye Taşkömürü Kurumu, Karayolları, Afet İşleri, Yapı İşleri, İLBANK A.Ş., Elektrik İşleri Etüt İdaresi, Maden İşleri Genel Müdürlükleri ve Yerel Yönetim (Belediyeler ve İl Özel İdareleri) birimlerinde; madencilik, çimento ve inşaat sektöründeki değişik özel sektör kurum ve kuruluşlarında; Jeoloji Mühendisleri Odası'na “Serbest Meslek Uygulaması Yapan Büroların Tanımı Ve Tescil Yönetmeliği” kapsamında tescil yaptırmış Serbest Jeoloji Mühendisliği kuruluşlarında çok sayıda Jeoloji Mühendisi çalışmaktadır.

Dış bağlantılar

• http://www.jmo.org.tr11 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.