Aktaş, Pazar
| Aktaş | |
|---|---|
 | |
 Rize'nin konumu | |
  Aktaş Aktaş'ın Rize'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Rize |
| İlçe | Pazar |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 252 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 291 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0464 |
| İl plaka kodu | 53 |
| Posta kodu | 53340 |
Aktaş, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Aktaş köyünün eski adı Hunari (ხუნარი) olarak bilinir.[3] Bu yer adı Türkçeye Hunar şeklinde girmiştir. Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Hunar (خونار) olarak geçer.[4][5]
Hunari veya Hunar köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, antik çağda Kolheti Krallığı'nın bir parçasıydı. Osmanlılar bu bölgeyi, 1461 yılında Trabzon İmparatorluğu'nu ortadan kaldırdıktan sonra ele geçirmiştir. Bu yerleşim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağının Atina kazasına bağlıydı. Nüfusu, 17 hanede yaşayan 48 kişiden oluşuyordu. Söz konusu sayının sadece erkek nüfusu olması ihtimali bulunmaktadır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 33 keçi, 29 inek ve 6 öküz kaydedilmiştir.[6]
Hunari veya Hunar köyü, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus idaresi sınırları içinde kalmıştır. Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, 1917 yılında Lazistan bölgesine yaptığı araştırma gezisinde Hunar (ხუნარ) şeklinde not ettiği köyde 43 hanede 284 kişinin yaşadığını yazmıştır.[7]
Hunari veya Hunar köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Atina kazasının Hemşin nahiyesine bağlıydı.[8] 1935 genel nüfus sayımında ise Çoruh vilayetinin Pazar kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 389 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte Artvin ve Rize vilayetlerinin yerini Çoruh vilayeti almış, Atina kazasının adı da Pazar olarak değiştirilmişti.[9] Hunari veya Hunar Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Aktaş olarak değiştirilmiştir.[10] 1965 genel nüfus sayımında Aktaş köyünün nüfusu 664 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 185 kişi okuma yazma biliyordu.[11]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Rize il merkezine 44 km, Pazar ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 291[2] |
| 2019 | 297[2] |
| 2018 | 267[2] |
| 2017 | 227[2] |
| 2016 | 237[2] |
| 2015 | 233[2] |
| 2014 | 230[2] |
| 2013 | 314[2] |
| 2012 | 260[2] |
| 2011 | 281[2] |
| 2010 | 288[2] |
| 2009 | 297[2] |
| 2008 | 236[2] |
| 2007 | 238[2] |
| 2000 | 328[12] |
| 1990 | 650[12] |
| 1985 | 848[12] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Aktas, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Pazar Akbucak Köy Nüfusu". Nufusune.com. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ İrfan Aleksiva - İsmail Bucaklişi, Svacoxo - Laz Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2009, s. 28, ISBN 978-605-89094-0-3
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 370, ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 619.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 371, ISBN 9789157871117.
- ^ İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 157.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 619.
- ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 179.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 680.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 526.
- ^ a b c d "Aktaş Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.