George Santayana
George Santayana | |
---|---|
Doğumu | Jorge Agustín Nicolás Ruiz de Santayana y Borrás 16 Aralık 1863 Madrid, İspanya |
Ölümü | 26 Eylül 1952 (88 yaşında) Roma, İtalya |
Çağı | 20. yüzyıl felsefesi |
Okulu | Pragmatizm, Naturalizm |
İlgi alanları | Din felsefesi, Epistemoloji, Siyaset felsefesi, Metafizik |
Önemli fikirleri | Lukretiyan Materyalizm Şüphecilik Doğal Aristokrasi Varlık alanları |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri |
George Santayana (16 Aralık 1863 – 26 Eylül 1952), İspanyol asıllı Amerikalı filozof, şair ve yazardır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]George Santayana 16 Aralık 1863'te Madrid'de dünyaya geldi. 9 yaşındayken ailesiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.
1886 yılında Harvard Üniversitesi'nden mezun olan Santayana,[1] bunun ardından eğitim hayatına iki yıl süresince Berlin'de devam etti.[2] ABD'ye döndükten sonra Harvard Üniversitesi'nde akademisyen olarak görev yapan Santayana'nın öğrencileri arasında T. S. Eliot, Robert Frost, Gertrude Stein gibi alanlarında ün yapmış isimler de bulunmaktadır.
Felsefi eserlerinin yanı sıra ömrü boyunca yazdığı ve daha sonraları yayınlanan mektupları ve özdeyişleriyle hatırlanan Santayana 1952 yılında, 88 yaşındayken hayata gözlerini yummuştur.
Felsefesi ve Fikirleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Santayana'ya göre "öz alanı" zihnin kesin bilgilerinin dünyasıydı. Özler, bir varlığı ya da gerçekliği olan, ama kendi başına var olmayan tümellerdi. Renkler, tatlar ve kokuların yanı sıra düşünce ve düşünsel nesneler de bunlar arasındaydı. "Madde alanı" ise doğal nesneler dünyasıydı; bu dünyanın var olduğu sayı, varoluşla ilgili bütün savlar gibi içgüdüsel inanca dayanıyordu. Santayana'nın tüm felsefesinin ağırlığını oluşturan Doğalcılık, maddenin öteki alanlardan önce geldiğini vurgulamasında kendini gösteriyordu.
Maddeci ve şüpheci bir kişi olan Santayana, ahlâk anlayışını Aristoteles’in ahlâk anlayışına dayamıştır. Santayana'ya göre her idealin doğal bir temeli vardır.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1896. The Sense of Beauty.
- 1900. Interpretations of Poetry and Religion.
- 1905–1906. The Life of Reason: Or, The Phases of Human Progress
- 1910. Three Philosophical Poets: Lucretius, Dante, and Goethe.
- 1913. Winds of Doctrine: Studies in Contemporary Opinion.
- 1915. Egotism in German Philosophy.
- 1920. Character and Opinion in the United States: With Reminiscences of William James and Josiah Royce and Academic Life in America.
- 1920. Little Essays.
- 1922. Soliloquies in England and Later Soliloquies.
- 1923. Scepticism and Animal Faith: Introduction to a System of Philosophy.
- 1927. Platonism and the Spiritual Life.
- 1927–40. The Realms of Being
- 1931. The Genteel Tradition at Bay.
- 1935. The Last Puritan: A Memoir in the Form of a Novel.
- 1936. Obiter Scripta: Lectures, Essays and Reviews
- 1946. The Idea of Christ in the Gospels; or, God in Man: A Critical Essay.
- 1948. Dialogues in Limbo, With Three New Dialogues.
- 1951. Dominations and Powers: Reflections on Liberty, Society, and Government.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- George Santayana çalışmaları – Gutenberg Projesi (İngilizce)
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: George Santayana 3 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Matthew C. Flamm (İngilizce)
- The Santayana Edition (İngilizce)
- Overheard in Seville 11 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Bulletin of the Santayana Society (İngilizce)
- "George Santayana: Catholic Atheist" by Richard Butler in Spirituality Today, Vol. 38 (Winter 1986), p. 319 (İngilizce)
- Curlie'de George Santayana (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
- Works by or about George Santayana at Archive.org (İngilizce)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Who Belongs To Phi Beta Kappa 3 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ’Phi Beta Kappa website’’, accessed Oct 4, 2009
- ^ "SANTAYANA, George". Who's Who,. Cilt 59. 1907. ss. p. 1555. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2013.