Acıpayam
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Temmuz 2011) |
| Acıpayam | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Denizli |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Ramazan Cankaloğlu |
| • Belediye başkanı | Levent Yıldırım (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1628 km² |
| Rakım | 885 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 54.888 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 20800 |
| İl alan kodu | 0258 |
| İl plaka kodu | 20 |
Acıpayam, Denizli iline bağlı bir ilçedir. İlçe nüfusu, TÜİK verilerine göre 31 Aralık 2021 tarihi itibari ile 55.141 kişidir. 1628 km² yüzölçümü ile Denizli'nin en büyük ilçesidir.Bu bölgede tütün tarımı çoğunluklu olmakla beraber ismindeki "payam" sözcüğünü badem üretiminden de almaktadır. Ayrıca yöre "goku" isimli yemeği ile de ismini duyurmuştur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Yerleşimin eski ismi Garbikarağaç[1] ve Karaağaç olarak kayıtlarda yer almıştır.
Coğrafi konumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Acıpayam, coğrafi konum olarak Akdeniz Bölgesindedir. Acıpayam, Deniz seviyesinden yüksekliği 885 metredir. Anadolu Yarımadası'nın güneybatısında, Ege Bölgesinin güneydoğusunda yer almaktadır. Ege Bölgesinden Akdeniz Bölgesine geçiş noktasında olan ilçenin doğusundaki, Burdur iline bağlı Çavdır, Yeşilova ve Gölhisar ilçeleri, batısındaki Tavas ve Beyağaç, kuzeyindeki Serinhisar ve Çardak ve güneyindeki Köyceğiz ve Çameli ilçeleri ile sınırı bulunur. Büyükşehir kanunu dolayısıyla merkeze bağlı 14 belediye, 38 köy ile ilçe merkezine mahalle statüsünde bağlanmıştır. İlçeye bağlı 56 mahalle bulunmaktadır.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Coğrafi yönden Ege Bölgesi içindedir. Ege Bölgesi ile Akdeniz Bölgesi geçiş noktasında olması nedeniyle değişken iklimi vardır. Kuzey kısımlarında göller Bölgesi'nin iklim özelliklerini taşır. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı, bazen de kışlar ılıman geçer. Güneye inildikçe Gireniz Vadisi boyunca Akdeniz iklimi hüküm sürer.
Tarım
[değiştir | kaynağı değiştir]Ovası yüksek olmasına karşın Akdeniz ikliminin ılımanlaştırıcı etkisi sayesinde iklimi, incir, pamuk, muz vb. yüksek sıcaklıklara gerek duyulan ürünler haricindeki diğer ürünlere gayet uygundur. Ovasının toprağı kumlu topraklardan oluşur ve oldukça bereketlidir. Ovanın tek sorunu, sulama kanalının bulunmayışıdır. Ovanın altında bol miktarda su bulunmaktadır. Bölgedeki çiftçilikle uğraşan halk, suyunu daha çok yer altından gelen sondaj suyu ile sağlamaktadır. Ovadaki sulama genellikle bu şekilde yapılmaktadır.
Buna rağmen bu ova, Denizli'deki en önemli tarım alanları arasındadır. İlçe kavunu ile meşhurdur ve bostan türü meyveler kolaylıkla yetişebilmektedir. Ovadan genellikle kavun, karpuz, lahana, ıspanak, domates, biber, elma ve daha akla gelebilecek pek çok ürün sağlanmaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[2] | 46.164 | 1.989 | 44.175 |
| 1935[3] | 63.312 | 2.234 | 61.078 |
| 1940[4] | 51.703 | 2.264 | 49.439 |
| 1945[5] | 57.426 | 3.109 | 54.317 |
| 1950[6] | 62.463 | 3.257 | 59.206 |
| 1955[7][a] | 50.309 | 3.725 | 46.584 |
| 1960[8] | 60.248 | 3.835 | 56.413 |
| 1965[9] | 65.781 | 4.118 | 61.663 |
| 1970[10] | 76.023 | 4.857 | 71.166 |
| 1975[11] | 78.145 | 5.046 | 73.099 |
| 1980[12] | 79.225 | 5.755 | 73.470 |
| 1985[13] | 85.169 | 7.048 | 78.121 |
| 1990[14][b] | 69.446 | 8.054 | 61.392 |
| 2000[15] | 64.410 | 9.956 | 54.454 |
| 2007[16] | 58.687 | 12.002 | 46.685 |
| 2008[17] | 58.560 | 12.154 | 46.406 |
| 2009[18] | 58.355 | 12.588 | 45.767 |
| 2010[19] | 57.533 | 12.965 | 44.568 |
| 2011[20] | 57.173 | 13.297 | 43.876 |
| 2012[21] | 56.330 | 13.746 | 42.584 |
| 2013[22] | 55.971 | 55.971 | veri yok |
| 2014[23] | 55.722 | 55.722 | veri yok |
| 2015[24] | 55.406 | 55.406 | veri yok |
| 2016[24] | 55.279 | 55.279 | veri yok |
| 2017[24] | 55.384 | 55.384 | veri yok |
| 2018[24] | 55.648 | 55.648 | veri yok |
| 2019[24] | 55.351 | 55.351 | veri yok |
| 2020[24] | 55.359 | 55.359 | veri yok |
| 2021[24] | 55.141 | 55.141 | veri yok |
| 2022[24] | 54.888 | 54.888 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Çameli ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
- ^ Serinhisar ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Acıpayam Nüfusu - Denizli". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Denizli Acıpayam Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- T.C. Acıpayam Belediyesi30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- T.C. Acıpayam Kaymakamlığı15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
