İçeriğe atla

Burdur (il)

Koordinatlar: 37°25′26″K 30°05′04″D / 37.42389°K 30.08444°D / 37.42389; 30.08444
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Burdur
İl
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • ValiTürker Öksüz[1]
Yüzölçümü
 • Toplam7175 km²
Rakım950 m
Nüfus
 • Toplam256.898
 • Kır
89.162
 • Şehir
167736
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu248
İl plaka kodu15
Bu madde Burdur il sınırları içindeki tüm bölgeyi kapsamaktadır. Başlığın diğer anlamları için Burdur (anlam ayrımı) sayfasına gidiniz.

Burdur, Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde bulunan bir ildir. Burdur'un plaka kodu 15'tir.

Burdur ili nüfusu: 273.716'dır.[5] Bu nüfusun %72,4'ü şehirlerde yaşamaktadır (2020 sonu). İlin yüzölçümü 7.175 km2'dir. İlde km2'ye 38 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 71'dir.)

İlde yıllık nüfus %1,37 oranında azalmıştır.[6] İl merkezinin denizden yüksekliği 963 metredir.

2021 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 11 ilçe ve 15 belediye vardır.

Bu belediyelerde 127 mahalle, ayrıca 193 köy vardır.[6]

Yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız: Burdur'un ilçeleri

İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)

İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.[7][8]

Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.

Burdur Valisi, 1978-Tutak doğumlu Tülay Baydar BİLGİHAN'dır. Eylül 2024/321 sayılı kararla, İçişleri Bakanlığı Personel Genel Müdür Yardımcısı iken atanmıştır.[9]

Burdur Belediye Başkanı, 1973-Burdur doğumlu Ali Orkun Ercengiz (CHP), 31 Mart 2024 seçimlerinde %46,23 oy oranıyla seçilmiştir.[10]

2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Burdur İl Genel Meclisi üye sayısı, 18 AK PARTİ, 4 CHP, 4 MHP ve 1 İYİ Parti olmak üzere 27'dir. Burdur Belediye meclisi ise 15 CHP ve 10 AK PARTİ olmak üzere 25 üyeden oluşur.[11]

2023 Genel seçimleri sonucu, Burdur'u temsilen TBMM'de AK Parti'den 2 milletvekili (Adem Korkmaz, Mustafa Oğuz), CHP'den 1 milletvekili (İzzet Akbulut) seçilmiştir.[12]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Klasik Grek Çağı'nda Pisidya olarak isimlendirilen bu bölgeye Türklerin gelişi 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'ne dayanır. Bugünkü Burdur toprakları Anadolu Selçuklu Devleti idaresinden sonra Hamitoğulları Beyliği eline geçmiştir. 1391 yılında Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1852'de yapılan yöresel idare reformu ile Burdur Sancağı olmuş ve Cumhuriyetle birlikte 11 merkezi olmuştur. Şu anda Burdur ili, merkez ilçeyle birlikte 11 ilçeden oluşmaktadır.

Burdur ilinin 1926'ya dek tek ilçesi Tefenni iken, o yıl Bucak da ilçe yapılmıştır. 1936'da ise Yeşilova ilçe olmuştur. Tefenni'nin nahiyesi olan Gölhisar, Ağlasun ise 1958'de ilçe yönetim merkezi olmuşlardır. İlçe sayısı 1980'li yıllara kadar 5 olarak kalmış ve 1988'de Karamanlı ve Kemer, Altınyayla, Çavdır ve Çeltikçi'nin ilçe merkezi olmasıyla bu sayı 10'a ulaşmıştır.[13]

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
Burdur Kocapınar köyünden bir doğa manzarası, 2012

Burdur ili 36-53 ve 37-50 kuzey enlemleri ile 29-24 ve 30-53 doğu boylamları arasında yer alır. Burdur, Göller Yöresi veya Göller Bölgesi adı verilen bölgede yer almaktadır.

İlin doğal yapısı oldukça engebelidir. İl arazisinin

  • %60,6'sı dağlık,
  • %2,7'si yayla,
  • %19'u ova ve
  • %17,6'sı ise engebelidir.

Burdur ili tümü ile 950 metre üzerindedir ve genel yüksekliği (ortalama) 1000 metredir. Burdur'a

Burdur ili topraklar genelde killi ve kireçlidir.

Burdur güneyde Antalya, batıda Denizli, güneybatıda Muğla, kuzeyde Afyonkarahisar ve kuzeydoğuda Isparta illeri ile sınırlıdır.

Denizli Afyonkarahisar Isparta
 
Denizli Kuzey Isparta, Antalya
Batı   Burdur    Doğu
Güney
Muğla Muğla, Antalya Antalya


Burdur Akdeniz Bölgesi'nin karasal iç tarafında yer aldığından karasal iklim hüküm sürmekte olup, kış mevsimi sert ve genellikle kar yağışlı, yaz mevsimi ise kurak ve sıcak geçmektedir.

Burdur'da bol sayıda göl ve orta boy akarsu bulunmaktadır.

Türkiye'nin önemli göllerinden olan Burdur Gölü her türlü su sporları için elverişlidir. İlin diğer önemli gölleri ise Salda, Yarışlı, Karataş ve Gölhisar Gölü'dür. Birçok sulama göletlerinin yanı sıra Karacaören, Yapraklı, Onaç 1 ve Onaç 2 ve Karamanlı Barajları vardır.

İlçeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yüzölçümü 6887 kilometrekare olan Burdur ilinin 2010 TÜİK verilerine göre merkez ilçe ile beraber 11 ilçe, 19 belde ve 182 köyü vardır.[14] Bu ilçeler alfabetik olarak Ağlasun, Altınyayla, Bucak, Çavdır, Çeltikçi, Gölhisar, Karamanlı, Kemer, Tefenni ve Yeşilova'dır.

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]

Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[15])

Burdur ili nüfusu: 277.452'dir. Bu nüfusun %74,02'si şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu). İlin yüzölçümü 7.175 km2'dir. İlde km2'ye 39 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 75'tir.) İlde yıllık nüfus artış oranı %1,32 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Çeltikçi (%8,58)- Kemer (-%0,52)

06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 11 ilçe, 15 belediye, bu belediyelerde 127 mahalle ve ayrıca 185 köy vardır.

2023 yılı sonunda Burdur ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri
İlçe Nüfus

2022

Nüfus

2023

Fark Nüfus

Artışı %

Belediye

Sayısı

Mahalle

Sayısı

Köy

Sayısı

Köy

Nüfusu

Şehir

nüfusu

Şehirde

oturan %

Alanı

 km2[16]

 km2'ye

düşen kişi

Ağlasun 7.408 7.929 521 6,80 1 6 1 3.933 3.996 50,40 305 26
Altınyayla 5.197 5.224 27 0,52 1 4 5 2.269 2.955 56,57 221 24
Bucak 66.894 68.290 1.396 2,07 3 28 35 15.334 52.956 77,55 1511 45
Çavdır 12.530 13.095 565 4,41 2 11 10 8.560 4.535 65,37 482 27
Çeltikçi 4.898 5.337 439 8,58 1 2 6 2.858 2.479 46,45 161 33
Gölhisar 23.626 23.920 294 1,24 2 10 12 4.471 19.449 81,31 494 48
Karamanlı 8.150 8.249 99 1,21 1 12 8 2.140 6.109 74,06 372 22
Kemer 2.903 2.888 -15 -0,52 1 3 7 1.432 1.456 50,42 373 8
Merkez 117.097 117.537 440 0,38 1 35 51 21.730 95.807 81,51 1567 75
Tefenni 10.593 10.546 -47 -0,45 1 9 14 4.099 6.447 61,13 582 18
Yeşilova 14.503 14.437 -66 -0,46 1 7 36 9.278 5.159 35,73 1108 13
Burdur 273.799 277.452 3.653 1,32 15 127 185 72.079 205.373 74,02 7176 39

İlin yıllara göre nüfusları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Burdur il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1927[17] 83.614 61
  %22     18.006
65.608     %78  
1935[18] 95.809 57 %15
  %21     20.175
75.634     %79  
1940[19] 119.498 57 %25
  %19     22.262
97.236     %81  
1945[20] 125.792 58 %5
  %18     22.464
103.328     %82  
1950[21] 136.555 58 %9
  %18     24.131
112.424     %82  
1955[22] 157.183 60 %15
  %22     34.385
122.798     %78  
1960[23] 179.514 60 %14
  %27     47.944
131.570     %73  
1965[24] 194.950 61 %9
  %28     54.135
140.815     %72  
1970[25] 210.335 61 %8
  %29     61.708
148.627     %71  
1975[26] 222.896 62 %6
  %32     71.071
151.825     %68  
1980[27] 235.009 62 %5
  %36     84.983
150.026     %64  
1985[28] 248.002 62 %6
  %40     98.907
149.095     %60  
1990[29] 254.899 64 %3
  %51     129.112
125.787     %49  
2000[30] 256.803 65 %1
  %54     139.897
116.906     %46  
2007[31] 251.181 64 %2
  %59     148.789
102.392     %41  
2008[32] 247.437 65 %1
  %59     145.409
102.028     %41  
2009[33] 251.550 65 %2
  %60     151.158
100.392     %40  
2010[34] 258.868 63 %3
  %62     159.508
99.360     %38  
2011[35] 250.527 65 %3
  %61     152.408
98.119     %39  
2012[36] 254.341 65 %2
  %62     157.690
96.651     %38  
2013[37] 257.267 65 %1
  %65     165.970
91.297     %35  
2014[38] 256.898 65 %0
  %65     167.736
89.162     %35  
2015[39] 258.339 65 %1
  %66     171.237
87.102     %34  
2016[39] 261.401 65 %1
  %67     175.427
85.974     %33  
2017[39] 264.779 65 %1
  %68     181.030
83.749     %32  
2018[39] 269.926 65 %2
  %68     183.351
86.575     %32  
2019[39] 270.796 66 %0
  %69     185.501
85.295     %31  
2020[39] 267.092 66 %1
  %69     183.404
83.688     %31  
2021[39] 273.716 66 %2
  %70     191.478
82.238     %30  

Konum

[değiştir | kaynağı değiştir]
Konum bilgileri
İlçe Kuruluş yılı[40] Önceden bağlı olduğu ilçe Alanı km² Rakım mt. Merkeze uzaklık km[41] Ulaşan yollar[41]
Burdur Merkez 1.567 963 D.650-12, D.330-08, 15.01
Ağlasun 1958 Merkez 305 1.144 29 D.685-02, 15.25
Altınyayla 1990 Gölhisar 221 1.245 126 D.350-01=>48.56=>15.55
Bucak 1926 1.511 811 46 D.650-13, 15.26
Çavdır 1990 Gölhisar 482 1.081 92 D.330-07, D.585-11, 15.52
Çeltikçi 1990 Merkez 161 859 30 D.650-12, D.685-02
Gölhisar 1953 Tefenni 494 1.009 108 D.585-11=>15.52, 15.55, 15.53
Karamanlı 1987 Tefenni 372 1.159 64 D.330-07, D.330-06
Kemer 1987 Merkez 373 1.145 57 D.330-08=>15.51
Tefenni Cumh.önce 582 1.161 71 D.330-07, 15.54
Yeşilova 1936 Merkez 1.108 1.205 60 D.330-06, 15.50
BURDUR Cumh.önce 7.175

Spor

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Burdur'da spor

2018-2019 Sezonu sonunda, Burdur'un BAL futbol takımı Bucak Belediye Oğuzhanspor play-off'da başarısız olmuş ve ligi 10. sırada bitirmiştir. Futbol, kadın 3.liginde 1, voleybol ve hentbol bölgesel kadın liglerinde 2 takımı daha vardır.

Futbol Türkiye Kupası'nda Bucak Bld. Oğuzhanspor, 3. turda elenmiştir.

Burdur'un önemli spor tesisleri: Burdur Gazi Atatürk Stadyumu (5.000)dur. Kapalı spor salonu yapılmaktadır.

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Burdur'un komşuları
    Burdur'un komşuları

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Valiler Kararnamesi yayınlandı: 41 ilin valisi değişti". NTV. 10 Haziran 2020. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020. 
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  4. ^ "yerelnet.org.tr, Burdur Nüfusu ve Rakım,, Erişim:5 Nisan 2020". 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020. 
  5. ^ "Burdur Nüfusu". www.nufusu.com. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022. 
  6. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Güncel Nüfus Değerleri isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  9. ^ https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/09/20240919-1.pdf 19 Eylül 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [yalın URL]
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  13. ^ Çetin, Bayram (2007). "Burdur Kent Coğrafyası (Doktora Tezi)". Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. tez.yok.gov.tr. s. 170. 
  14. ^ "yerelnet iller: yüzölçümü". 10 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  17. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  18. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  19. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  20. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  21. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  22. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  23. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  24. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  29. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  30. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  31. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  32. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  33. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  34. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  35. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  36. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  37. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  38. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  39. ^ a b c d e f g
    • "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Burdur Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Burdur Nüfusu". nufusune.com. 
  40. ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  41. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Burdur (il) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Burdur_(il)&oldid=34188293" sayfasından alınmıştır