Elmalı turta

Elmalı turta
Bölgesi	Avrupa
Türü	Tatlı
Servis şekli	Sıcak ya da soğuk
Ana malzemeler	Elma, un, şeker, süt
Kalori	236 kcal
Commons

Elmalı turta (İngilizce: Apple pie) dünyanın en popüler turtalarından biridir. Bir elmalı turtanın ana maddesi elma ve hamurdur. Bunun dışında bazen krema ya da dondurma koyulur veya çedar peyniri yanında servis edilir. Elmalı turta genellikle "à la Mode" tarzında (tepesinde dondurma ile) servis edilir. Pastada genellikle çift taraflı pasta yapımı ile üst ve altta hamur kullanılır; üst taraf çapraz şeritler dokunmuş dairesel veya pasta kafesi olabilir. Turtada esas kullanılan Bramley, İmparatorluk, Kuzey Spy ya da Granny Smith gibi elma türleri (mutfak elması), daha sade ve normal elmalardan daha asidiktir. Pasta meyvesi taze, konserve veya kurutulmuş elma olabilir.

Elmalı turta 1381 yılı tarifi

Hollanda'da elmalı turtanın tarihi Orta Çağ'a kadar gider. İlk kez 1514 yılında bir Hollanda yemek kitabında tarifi verildiği belgelenmiştir. İlkel tarifte bir kez pişmiş elmalar kabukları soyulup atılarak, önce tahta kaşıkla karıştırılır, bundan sonra elma dilimleri pota bir elekten geçirildikten sonra pastaya konacaktı. Bu noktada kitap pastaya, birkaç baharat eklemeyi önerir: kakule, zencefil, tarçın, küçük hindistan cevizi, karanfil ve pudra şekeri. Son olarak, krema ile turta içinde malzemeleri karıştırdıkdan sonra, bir kez daha pişmeye fırına konur. Geleneksel Hollanda elmalı turtası iki çeşitte, kıtırlı (appelkruimeltaart) ve kafes (Appeltaart) stilinde olmaktadır.

Fransız elmalı turtası Tarte Tatin

Amerikan kültüründe elmalı turta

İngilizce elmalı turta tarifleri daha önceye, Geoffrey Chaucer zamanına kadar geri gider. 1381 tarifinde elma, baharat, incir, kuru üzüm ve armut gibi ürünler listelenir. Safran pasta dolumunu renklendirmek için kullanılırdı. İngilizce konuşulan ülkelerde, elmalı turta tek başına ya da dondurma, çifte krema veya custard (muhallebi) ile sıcak veya soğuk yenilen ve popülerliğini koruyan bir tatlıdır. Fransa'da ise turtanın özel olarak yerel versiyonu Tarte Tatin tercih edilmekdedir. İsveç tarzlı elmalı turta ağırlıkla geleneksel bir pasta yerine elma crumblesi ile bir çeşittir. Çoğu zaman un ve bazen yulaf yerine galeta unu kullanılmıştır (tamamen ya da kısmen). Genellikle tarçın aroması ve vanilyalı krema ya da dondurma ile servis edilir.

Elmalı turta 17. ve 18. yüzyıllarda İngiliz, Hollandalı ve İsveçliler tarafından Amerikaya kolonilere getirildi. Ancak elmalı turta, Avrupa elma çeşitlerinin Atlantik üzerinden getirilerek dikimi için beklemek zorunda kaldı. Elmalı turta 18. yüzyılda Delaware'de ortak bir yemek oldu. Amerikan İç Savaşı zamanı gıda sıkıntısı yaşayan güney ülkelerinde hareket öncüleri tarafından krakerden yapılan sahte elmalı turta icat edilmiştir. 1930'larda ve daha sonra uzun yıllar sonra, Ritz Crackers (Mondelēz Internationalın kolu) şeker ve çeşitli baharatlar ile birlikte, kendi ürününü kullanarak sahte elmalı turta için bir tarif verdi. Elmalı turta Amerikan kolonilerinden önce uzun zamandan beri yenmiş olmasına rağmen ABD'de "tipik Amerikan" anlamında "Elmalı turta gibi Amerikalı" sözü söylenmektedir. On dokuzuncu ve yirminci yüzyıllarda, elmalı turta Amerikan refah ve ulusal gururun sembolü haline geldi. 1902 yılında yayınlanan bir gazete haberinde "pasta yiyen insanların sürekli olarak yenilemeyeceği." belirtilmiştir. Günümüzde elmalı turtanın dünyanın farklı yerlerinde farklı lezzet ve görünüşde türleri mevcuttur. En fazla yaygın türlerinden biri de Fransız tatlıları Tarte Tatin ve Charlottedir.