Elektrik ve elektronik mühendisliği kronolojisi
Elektrik ve elektronik mühendisliği kronolojisi aşağıda özetlenmiştir.
Kronoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]1800 yılı öncesi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Buluş icat veya olay |
|---|---|
| MÖ 600 | İyonyalı filozof Thales yün ve amber ile deney yapıp statik elektrik kavramını tanımlaması (İyonya Türkiye'nin Ege bölgesinin kıyı kesimidir) |
| MS 77 | Gaius Plinius Secundus tarafından yazılan Naturalis Historia kiyabında mıknatıslardan da bahsedilmesi (Mıknatıslar daha önceleri de biliniyordu.) |
| 1300 | Arapların elektrikli balık etkisini yıldırım ile karşılaştırması |
| 1600 | İngiliz bilim insanı William Gilbert'ın Dünya'nın manyetik alanını açıklaması ve elektricus kelimesini bilimsel lityeratüre sokması. |
| 1660 | Alman bilim insanı Otto von Guericke'nin statik elektrik üreten bir üreteç icat etmesi. |
| 1705 | İngiliz bilim insanı Francis Hauksbee'nin el ile ovuşturulunca ışık veren bir cam küre geliştirmesi. |
| 1720 | İngiliz bilim insanı Stephen Gray'in elektriğin iletilebileceğini bulması, yalıtkan ve iletkenleri tanımlamasaı. |
| 1745 | German fizikçi Ewald Georg von Kleist ve Hollandalı fizikçi Pieter van Musschenbroek'un Leyden kavanozunu icat etmeleri |
| 1752 | Amerikalı fizikçi Benjamin Franklin'in uçurtma deneyi ve yıldırımın elektrik olayı olduğunu ortaya koyması. |
| 1785 | Fransız fizikçi Charles-Augustin de Coulomb'ın kendi adıyla bilinen Coulomb's yasasını bulması. (MKS sisteminde elektrik yükünün birimi coulomb olarak saptanmıştır) |
| 1785 | Fransız matematikçi Pierre-Simon Laplace'ın Laplace dönüşümü adıyla bilinen bir matematiksel yöntem geliştirmesi; diferansiyel denklemlerin cebirsel denklem haline gelmesi ve bu yöntem sayesinde devre analizinin kolaylaşması. |
1800-1900
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Buluş icat veya olay |
|---|---|
| 1800 | Italian fizikçi Alessandro Volta'nın pili icat etmesi.(MKS sisteminde elektrik gerilimi birimi volt olarak saptanmıştır) |
| 1804 | Thomas Young 'un ışığın dalga kuramını geliştirmesi |
| 1808 | John Dalton'un atom kuramı |
| 1813 | Alman matematikçi Carl Friedrich Gauss'un elektrik alanı ve elektrik yüküne ilişkin yasası |
| 1816 | İlk elektrik mühendislerinden Francis Ronalds'ın telgrafın prototipini geliştirmesi |
| 1820 | Danimarkalı fizikçi Hans Christian Ørsted'un rastlantı sonucu elektik akımının manyetik alan meydana getirdiğini bulması |
| 1820 | Ørsted'in buluşunu değerlendiren Fransız fizikçi André-Marie Ampère'in kendi adıyla bilinen yasayı bulması (MKS sisteminde elektrik akım birimi amper olarak saptanmıştır) |
| 1821 | Almak fizikçi Thomas Johann Seebeck'ın termoelektrik olgusunu bulması |
| 1825 | İngiliz fizikçi William Sturgeon'un elektromıknatısı icat etmesi |
| 1827 | Almak fizikçi Georg Ohm'un elektrik direnci kavramını geliştirmesi (MKS sisteminde direnç birimi ohm olarak saptanmıştır) |
| 1831 | İngiliz fizikçi Michael Faraday'ın kendi adıyla bilinen yasayı, yani manyetik alanın elektrik gerilimi meydana getirdiğini bulması (MKS sisteminde sığa birimi farad olarak saptanmıştır) |
| 1831 | Amerikalı fizikçi Joseph Henry'nin doğru akım motorunu icat etmesi (MKS sisteminde indüktör self birimi henri olarak saptanmıştır) |
| 1832 | Fransız sanayici Hippolyte Pixii'nin dinamoyu icat etmesi |
| 1833 | İngiliz fizikçi Michael Faraday'ın elektroliz yasasını bulması |
| 1833 | İngiliz fizikçi Michael Faraday'ın termistörü icat etmesi |
| 1833 | İngiliz fizikçi Samuel Hunter Christie'nin kayıpsız ölçüm yapan Wheatstone köprüsünü icat etmesi (Ancak Köprü Charles Wheatstone'un adını taşır.) |
| 1833 | Alman fizikçiler Wilhelm Wilhelm Weber ve Carl Friedrich Gauss'un telgrafı icat etmeleri. (MKS sisteminde manyetik akı birimi weber dir) |
| 1836 | İrlandalı rahip fizikçi Nicholas Callan'ın transformatörü icat etmesi |
| 1837 | English fizikçi Edward Davy'nin elektrik rölesini icat etmesi |
| 1839 | Fransız fizikçi Edmond Becquerel'in fotoelektrik olgusunu bulması |
| 1844 | Amerikalı ressam Samuel Morse'un telgrafı geliştirerek mors kodunu kullanmaya başlaması |
| 1844 | İngiliz mühendis John Stephen Woolrich tarafından sanayide kullanılan ilk jeneratörün hizmete sokulması |
| 1845 | Alman fizikçi Gustav Kirchhoff'un devre çözümlerinde kendi adıyla bılinen iki yasası |
| 1850 | Belçikalı mühendis Floris Nollet'in alternatif akım jenaratörünü icat etmesi |
| 1851 | Alman mühendis Heinrich Daniel Ruhmkorff'in ilk bobini geliştirmesi |
| 1855 | Fransız nöroloji uzmanı Guillaume Duchenne'ın elektriği tıpta kullanması |
| 1856 | Belçikalı mühendis Charles Bourseul'ın telefonu tanımlaması (fakat imal etmemiştir) |
| 1856 | İngiltere'de elektrikle çalışan ilk deniz feneri |
| 1860 | Alman fizikçi Johann Philipp Reis'in mikrofonu icat etmesi |
| 1862 | İskoç fizikçi James Clerk Maxwell'in kendi adıyla bilinen denklemleri yayınlaması (Bunlardan iki tanesi Ampere ve Faraday'ın yasalarından, diğer ikisi Gauss'un yasalarından türetilmiştir.) |
| 1866 | İlk kıtalar arası telgraf kablosu |
| 1873 | Belçikalı mühendis Zenobe Gramme'nın Viyana'da bir sergide rastlantı sonucu jeneratörün motor olarak da çalıştığını bulması. |
| 1876 | Rus mühendis Pavel Yablochkov'in ark lambasını icat etmesi |
| 1876 | İskoç mühendis Alexander Graham Bell'in ilk pratik kullanımlı telefonu icat etmesi |
| 1877 | Amerikalı mühendis Thomas Alva Edison'un fonografı icat etmesi |
| 1877 | Alman mühendis -sanayici Werner von Siemens'in hoparlörü icat etmesi (MKS sisteminde iletkenlik birimi siemens'tir) |
| 1878 | Paris'te ilk elektrikli sokak aydınlatması |
| 1878 | İngiltere'de Cragside'da ilk hidroelektrik santral |
| 1878 | İngiliz fizikçi William Crookes'un Crooks lambasını icat etmesi |
| 1878 | İngiliz mühendis Joseph Swan'ın ilk pratik kullanışlı elektrik ampulünü icat etmesi |
| 1879 | Amerikalı fizikçi Edwin Herbert Hall'ın Hall etkisini bulması |
| 1879 | Amerikalı mühendis Thomas Alva Edison'un elektrik ampulünün en büyük sorunu olan kısa sürede yanan filaman sorununu çözmesi. |
| 1880 | Fransız fizikçi Pierre Curie ve ağabeyi Jacques Curie'in piezoelektrik olgusunu bulması |
| 1882 | İngiliz mühendis John Hopkinson'un trifaze elektrik (üç fazlı) sistemleri geliştirmesi |
| 1882 | Londra ve New York'ta ilk termik santraller |
| 1883 | İngiliz fizikçi J.J. Thomson'un dalga kılavuzunu icat etmesi. |
| 1887 | Akman asllı Amerikan mucit Emile Berliner'in gramofon plağını icat etmesi |
| 1888 | Alman fizikçi Heinrich Hertz'in elektromanyetik dalgaların varlığınım kanıtlaması (MKS sisteminde frekans birimi hertz'tir). |
| 1888 | Italian fizikçi Galileo Ferraris ve Sırp asıllı Amerikan mühendis Nikola Tesla'nın indüksiyon motoru (MKS sisteminde manyetik akı yoğunluğu birimi tesla olarak saptanmıştır) |
| 1890 | Amerikalı mühendis Thomas Alva Edison'un elektrik sigortasını icat etmesi |
| 1893 | Elektrikte kullanılan birimlerin standartlaşması (Chicago toplantısı) |
| 1894 | Hint asıllı İngiliz fizikçi Jagadish Chandra Bose'nin elektrikte yarı iletken kullanımını tanıtması |
| 1894 | Rus fizikçi Alexander Stepanovich Popov'un ilkel bir radyo alıcısı yapması |
| 1895 | Alman fizikçi Wilhelm Röntgen'in X ışınlarını bulması |
| 1896 | Kıtalar arası ilk telgraf |
| 1897 | Alman fizikçi Karl Ferdinand Braun'ın osiloskop adlı ölçü cihazını icat etmesi |
1900-1950
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Buluş icat veya olay |
|---|---|
| 1900 | İtalyan mühendis Guglielmo Marconi'ın ilk radyo yayını |
| 1901 | Guglielmo Marconi'nın ilk kıtalar arası radyo yayını |
| 1901 | Amerikalı mühendis Peter Cooper Hewitt'in floresan lambayı icat etmesi |
| 1904 | İngiliz mühendis John Ambrose Fleming'in diyotu icat etmesi |
| 1906 | Amerikalı mühendis Lee de Forest'in triyodu icat etmesi |
| 1908 | İskoç mühendis Alan Archibald Campbell-Swinton'in televizyon ilkelerini saptaması. |
| 1911 | Hollandalı fizikçi Heike Kamerlingh Onnes'in süperiletkenliği buluşu |
| 1912 | Amerikalı mühendis Edwin Howard Armstrong'un osilatör devresini geliştirmesi |
| 1915 | Fransız fizikçi Paul Langevin ve Rus mühendis Constantin Chilowsky'in sonarı icat etmeleri |
| 1917 | Amerikalı mühendis Alexander M. Nicholson'in kristal osilatörü icat etmesi |
| 1918 | Fransız fizikçiler Henri Abraham ve Eugene Bloch'un multivibratörü icat etmeleri |
| 1919 | Amerikali mühendis Edwin Howard Armstrong'un süperheterodin (ara frekanslı) radyo alıcısını icat etmesi |
| 1921 | MKS birimler sisteminin elektrik büyüklüklerini kapsayacak şekilde genişletilmesi |
| 1923 | İngiliz mühendis Donald Macedie'nin multimetreyi icat etmesi (başta Avometre adı kullanıldı) |
| 1925 | Avusturya kökenli Amerikan mühendisi Julius Edgar Lilienfeld'in Alan etkili transistör (FET transistörü icat etmesi (Ancak kullanılmaya başlanması ileriki yıllarda mümkün oldu) |
| 1926 | Japon mühendisler Hidetsugu Yagi ve Shintaro Uda tarafından Yagi antenin icat edilmesi |
| 1926 | Japon mühendis Kenjiro Takayanagi'in televizyon tübünün prototipini geliştirmesi |
| 1927 | Amerikalı mühendis Harold Stephen Black'in negatif geri besleme yükseltecini icat etmesi |
| 1927 | Alman fizikçi Max Dieckmann'in video kamera tübünü icat etmesi |
| 1928 | Amerika'da ilk deneysel televizyon yayını. |
| 1929 | Almanya'da ilk televizyon yayını |
| 1931 | Sovyetler Birliğinde ilk rüzgar santrali |
| 1934 | Japon mühendis Akira Nakajima'nın sayısal yayıncılık ilkelerini saptaması |
| 1934 | Amerikalı mühendis Clarance Zener'in zener diyodu icat etmesi |
| 1936 | Amerikalı mühendisler Dudley E. Foster ve Stuart William Seeley'in FM radyo alıcı devreleri için diskriminatör icat etmeleri. |
| 1936 | Austuryalı mühendis Paul Eisler'in baskılı devre kartını icat etmesi |
| 1936 | İskoçyali mühendis Robert Watson-Watt'ın radar kavramını geliştirmeis |
| 1938 | Rusya kökenli Amerikan mühendis Vladimir K. Zworykin'in ıkonoskobu icat etmesi |
| 1939 | Amerikalı mühendis Edwin Howard Armstrong'ın FM radyo alıcısını icat etmesi |
| 1939 | Russell ve Sigurd Varian adlı iki Amerikalı kardeş mühendisin klaystron tübü icat etmesi. |
| 1941 | Alman mühendis Konrad Zuse'nın ilk programlanabilir bilgisayarı geliştirmesi |
| 1944 | İskoçyalı mühendis John Logie Baird'ün ilk renkli televizyon tübünü geliştirmesi |
| 1945 | Kıtalar arsı telefon kabloları |
| 1947 | Amerikaı mühendisler John Bardeen ve Walter Houser Brattain'ın William Shockley'in yönetiminde transistorü icat etmeleri. |
| 1948 | Macar kökenli İngiliz fizikçi Dennis Gabor'un halografiyi icat etmesi |
1950-2000
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Buluş icat veya olay |
|---|---|
| 1950 | Fransız fizikçi Alfred Kastler'in maseri icat etmesi. |
| 1951 | Amerika'da ilk nükleer enerji santrali |
| 1952 | Japon mühendis Jun-ichi Nishizawa'in avalanş diyodu icat etmesi |
| 1953 | İlk tamamen transistörlü bilgisayar. |
| 1954 | Hint asıılı fizikçi Narinder Singh Kapany'in fiber optik kabloyu icat etmesi |
| 1958 | Amerikalı mühendis Jack Kilby'nin entegre devreyi icat etmesi |
| 1959 | Amerika'da Mısır asıllı Mohamed Atalla ve Kore asıllı Dawon Kahng'in MOSFET devre elemanının icat etmesi |
| 1960 | Amerikalı mühendis Theodore Harold Maiman'ın laser i icat etmesi |
| 1962 | Amerikalı mühendis Nick Holonyak Jr.'ın LED i icat etmesi |
| 1963 | Ev kullanımına yönelik ilk video kaset |
| 1976 | Amerikalı mühendisler Steve Jobs ve Steve Wozniak 'ın ilk masaüstü bilgisayarı geliştirmeleri |
| 1983 | Amerika'da ilk uydu televizyonu |
| 1984 | Hollanda ve Japonya'da ilk CD-ROM |
| 1989 | Amerika'da sivil hizmete yönelik ilk GPS |
| 1994 | Amerika'da DVD teknolojisi |
| 1998 | Türkiye'de de kullanılan sayısal DVB-T yayın sisteminin Singapur'da ilk uygulanışı |
