DEKAMER

DEKAMER
DEKAMER
Kuruluş	2008
Tür	Sivil toplum örgütü
Konum	İztuzu Plajı, Muğla;
Önemli kişiler	Prof. Dr. Yakup Kaska; (Yön. Kurulu Bşk.)
Resmî site	dekamer.org.tr

Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (Kısa adı: DEKAMER) deniz kaplumbağalarının tedavilerinin yapılması, korunması ve deniz yaşamıyla ilgili araştırmalar yapmak amacıyla kurulmuş bir merkezdir. Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı Dalyan'da yer alan merkez, 2008 yılında kurulmuş ve 2009 yılında resmî olarak çalışmalarına başlamıştır. Türkiye'de bu alanda faaliyet gösteren ilk merkez olma özelliğine sahiptir.

Faaliyetler[değiştir | kaynağı değiştir]

DEKAMER, deniz kaplumbağalarının korunması amacıyla kurulmuş bir merkezdir. Merkez, yaralı ve hasta deniz kaplumbağalarını tedavi ve rehabilite ederek tekrar deniz yaşamına kazandırmayı hedeflemektedir. Aynı zamanda, yuvalama kumsallarında koruma ve popülasyon izleme çalışmaları yaparak hem deniz hem de karasal habitatlarda bilimsel araştırmalar yürütmektedir. DEKAMER, bilgilendirme ve eğitim amaçlı ziyaretçiler kabul etmektedir ve yıllık ortalama 50.000 ziyaretçiye ev sahipliği yapmaktadır.

Deniz kaplumbağalarının tedavileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Her yıl birçok deniz kaplumbağası, balıkçılığa bağlı faaliyetler, deniz taşıtlarıyla çarpışma, kasti yaralamalar, hayalet ağlara takılma veya doğal sebepler nedeniyle yaralanmakta ve ölmektedir. Akdeniz’de her yıl yaklaşık 132.000 deniz kaplumbağası yanlışlıkla yakalanmakta ve bunların 44.000’i ölmektedir.^[2] Yuvalama sezonunda, anaç bir deniz kaplumbağasının bıraktığı yaklaşık 1000 yumurtadan sadece bir veya birkaç tanesi erginliğe ulaşabilmektedir. Bu nedenle, yaralanan ergin bir kaplumbağanın tedavisinin yapılarak doğaya kazandırılması büyük önem taşımaktadır. Türkiye, deniz kaplumbağaları için Akdeniz’deki en önemli ülkelerden biridir^[3] ve yaralı kaplumbağaların tespiti ve tedavisi, Akdeniz popülasyonları açısından kritik bir rol oynamaktadır. DEKAMER, 2019 yılı sonuna kadar merkeze ulaştırılan 367 deniz kaplumbağasından 202’sini tedavi ederek tekrar doğal ortamına kazandırmıştır.^[4]

Popülasyon izleme ve koruma çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

DEKAMER, Türkiye kumsallarında yuva yapan deniz kaplumbağalarının yuvalarını koruma ve popülasyonlarını izleme amacıyla çeşitli projeler yürütmektedir. Bu projeler, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ve Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılmakta ve izinleri verilmektedir. DEKAMER, bu çalışmaları ağırlıklı olarak Akdeniz kıyı şeridinin batısındaki kumsallarda gerçekleştirmektedir.

Bilimsel araştırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

DEKAMER, deniz kaplumbağalarının yaşam döngüsü ve habitatlarının araştırılması, deniz içi popülasyon büyüklüğü ve demografi, iklim değişikliğinin etkileri, balıkçılıkla etkileşimler, denizel atıkların etkileri ve kirlilik, göç yolları ve kışlama alanlarının belirlenmesi gibi konularda bilimsel araştırmalar yürütmektedir. Bu amaçla, uydu izleme cihazları kullanarak deniz kaplumbağalarının hareketlerini ve davranışlarını takip etmektedir.

Kamuoyu farkındalık çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

DEKAMER, kumsal kullanıcısı turistler ve yerel halk başta olmak üzere kıyısal turizm işletmeleri ile çeşitli seviyedeki okulların ve yüksek öğrenim kurumlarının öğrencilerine yönelik eğitim programları düzenlemektedir. Bu programlar kapsamında, çeşitli okullarda seminerler verilmekte ve merkezi ziyaret eden yaklaşık 50.000 kişiye gönüllüler aracılığıyla bilgilendirme çalışmaları yapılmaktadır. Eğitim ve farkındalık çalışmaları, deniz kaplumbağalarının korunmasına yönelik kamuoyu bilincini artırmayı amaçlamaktadır.

DEKAMER, bu çok yönlü faaliyetleri ile deniz kaplumbağalarının korunmasına önemli katkılarda bulunmaktadır ve bu alandaki çalışmalarını düzenli olarak sürdürmektedir.

Projeler[değiştir | kaynağı değiştir]

DEKAMER, Türkiye Cumhuriyeti bakanlıkları tarafından yaptırılan koruma ve izleme çalışmalarının yanı sıra lisansüstü öğrenci projeleri kapsamında farklı üniversitelerle işbirliği yapmaktadır. Bu çalışmaların yanında çok sayıda uluslararası projenin ortağı veya uygulayıcısı olarak araştırmalar yürütmektedir.

Bu projelerin başlıcaları:

INDICIT Projesi^[5] kapsamında Avrupa Birliği’nin desteğiyle Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, İspanya, Portekiz, Tunus, Türkiye ve Yunanistan olmak üzere sekiz ülkeden 12 ortakla denizlerdeki atıkların ve plastik kirliliğinin deniz kaplumbağaları ve denizel mega fauna üzerine etkisi üzerine etkisini araştırmaktadır.
MAVA Vakfı desteğiyle yürütülen Akdeniz Havzasında Deniz Kaplumbağalarının Korunması Projesi^[6] kapsamında DEKAMER, Türkiye’nin yanı sıra Fransa, Kuzey Kıbrıs, Tunus, Yunanistan’dan ortaklarla deniz kaplumbağalarının yuvalama kumsallarının korunması, iklim değişikliğinin etkilerinin izlenmesi, göç yollarının ve kışlama alanlarının belirlenmesi gibi konu başlıklarında ortak çalışmalar yürütmektedir.
MAVA Vakfı desteğiyle yürütülen Akdeniz Hedef Dışı Avcılık Projesi’nde^[7] Fas, Tunus ve Türkiye’de, Akdeniz’deki hassas türlerin hedef dışı avcılığını anlama ve hedef dışı avcılığı azaltma çalışmalarının yerel uygulayıcı ortakları arasındadır.
DEKAMER ayrıca Avrupa Birliği Life Programı desteğiyle yürütülen LIFEMEDTURTLES Projesi^[8]’nin ortağıdır. Arnavutluk, İspanya, İtalya, Tunus’tan ortaklarla yürütülen proje, deniz kaplumbağalarının korunması, deniz yaşamlarının araştırılması, rehabilitasyon merkezlerinin altyapısının geliştirilmesi ve balıkçılığın etkilerinin azaltılmasını hedeflemektedir.
Bu çok uluslu projelerin yanında TUI Care Vakfı desteğiyle yürütülen Deniz Kaplumbağaları ve Turizm Birlikte Olabilir Projesi ile turizm işletmelerinin, turistlerin ve öğrencilerin bilinçlendirilmesi çalışmalarını yürütmektedir.