Canelé
| Canelé | |
|---|---|
 | |
| Ülke(ler) | Fransa |
| Bölgesi | Bordeaux |
| Türü | Hamur işi, Tatlı |
| Servis şekli | un, süt, yumurta sarısı, tereyağı, vanilya, rom, şeker kamışı |
Canelé, Fransız mutfağına ait rom veya vanilya ile tatlandırılmış bir iç kremaya ve karamelize dış yüzeye sahip bir kek türüdür. Kek adını pişirilmesi için özel olarak yapılan yivli ve oluklu bir görüntüye sahip olan pişirme kabından alır.[1][2][3] Fransa'nın Bordeux bölgesine ait bir tatlı türüdür ve günümüzde Paris'te pâtisserielerde ve yurtdışındaki pastanelerde yaygın olarak bulunabilir.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Canelé'nin ilk defa ne zaman ve kimin tarafından yapıldığı belirsizdir fakat genel olarak 15 ve 18. yüzyıllar arasında Fransa'nın Güney'inde bulunan Bordeaux'a özgü bir yiyecek olduğu düşünülür.[2] Tatlının yapıldığı günden beri tarifi değişmemiştir fakat tatlının orijinal tarifi hiçbir zaman açıklanmamış ve halktan gizli tutulmuştur. Birçok tarihçi tatlının kökenin 17. yüzyılda Bordeaux bölgesindeki şarap üreticilerin şarabın rengini berraklaştırmak için yumurta akı kullanması, artan yumurta sarısını yoksullara yemek yapmaları için Annonciades manastırındaki rahibelerine vermesi ve rahibelerin yumurta sarısını unla karıştırarak ilk caneléyi yaptığını iddia etmektedir.[1][2][3][5] Fransız İhtilali sırasında tatlıyla alakalı bütün belgeler yok edilmesi ve tatlıyı yapan kişilerin bölgeden sürülmesiyle tatlının gerçekten rahibelerle bağlantılı olup olmadığı belirsizdir.[2][6] 1930'lü yıllarda Bordeaux'taki fırınlarda vanilya dolgulu bir kek olarak tekrardan ortaya çıktı fakat İkinci Dünya Savaşı döneminde popülerliğini yitirdi.[5]
1985 yılında Bordeaux'lu pastacılar tarafından canelé'yi Fransa'nın kültürel mirası ve Bordeaux'un resmi mülkü yapmaya adayan Conférie du Canelé de Bordeaux isimli bir örgüt kuruldu. Örgütteki 88 pasta şefi bir araya gelerek canelé'nin tarifini gizli tutmaya ve bunu sadece pişirmeye layık gördükleri pasta çıraklarına iletmeye yemin ettiler. Pasta şefleri canelé'nin tek bir tarifinin olduğunu vurgulamak için daha önceden 'cannelé' olarak bilinen tatlının ismindeki tek bir "n" harfini çıkartarak tarife "canelé" adını verdiler.[5][7][8]
Canelé'nin pişirilmesi konusunda bazı standartlar vardır. Fransa'da genel olarak silikona kıyasla daha iyi bir şekilde ileten bakır kaplarda pişirilir. Aynı zamanda canelé'nin karamelli dış yüzeyinin koyu bir renk alıncaya kadar pişirilmesi gerekir. Birçok Fransız pasta şefi, canelé'nin siyahlaştıktan sonra kendisine özgü bir tat ve daha gevreksi bir kıvam aldığını iddia etmektedir. Fransa'da canelé'nin siyaha yakın bir renkte sayılması yaygınken, Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde siyah görüntünün yanık tadı çağrıştırması nedeniyle daha açık kahverengi tonda satılması daha yaygındır.[2][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Cannelé de Bordeaux – Canelé - Bayrak Yemekleri". 25 Haziran 2016. 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ a b c d e "The Story Behind the Iconic Canelé and the Recipe | Best of France". bestoffrance.ca (İngilizce). 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ a b "L'histoire du canelé". www.baillardran.com. 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "Canelé | Traditional Sweet Pastry From Bordeaux | TasteAtlas". www.tasteatlas.com. 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ a b c d "From Nuns Who Baked to a Brotherhood: The Probable History of the French Canelé". www.cadburydessertscorner.com (İngilizce). 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ Denim, Double (12 Nisan 2018). "Today in Cannele-related clickbait: the story French male bakers DON'T want you to know". Medium (İngilizce). 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "Classic Canelé: The History of the Fluted French Pastry | Institute of Culinary Education". www.ice.edu (İngilizce). 28 Şubat 2020. 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ redmond, ally (4 Ekim 2018). "the history of the canelé". MY FRENCH COUNTRY HOME (İngilizce). 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
