Busójárás
Busójárás (Macarca, "Busó-yürüyen" anlamına gelir; Hırvatça: Pohod bušara[1]), Karnaval sezonunun ("Farsang") sonunda düzenlenen,Kül Çarşambasından önceki gün sona eren Macaristan'ın Mohács kasabasında yaşayan Šokci halkının yıllık kutlamasıdır. Kutlamada Busó s (geleneksel maskeler giyen insanlar) yer alır ve halk müziği, maskeli balo, geçit törenleri ve dans içerir. Genellikle şubat ayında kutlanan Busójárás altı gün sürer. Perşembe günü başlar, ardından Cuma günü Kisfarsang (Küçük Farsang) karnavalı gelir ve Paskalya Pazarından önceki yedinci Pazar günü en büyük kutlama olan Farsang vasárnap (Farsang Pazarı) yapılır; kutlama daha sonra bir sonraki Salı günü (Shrove Salı veya Mardi Gras ) Farsangtemetés (Farsang'ın Gömülmesi ) ile sona erer . Bu geleneksel şenlikler 2009 yılında UNESCO'nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'ne kaydedilmiştir[2]
Yöre halkı Karnavalı birbiriyle ilişkili ancak farklı iki efsaneyle açıklıyor.
En popüler efsaneye göre, bölgenin Osmanlı döneminde, Mohaçlılar kasabadan kaçtılar ve Osmanlı (Türk) birliklerinden saklanmak için yakındaki bataklıklarda ve ormanlarda yaşamaya başladılar. Bir gece, onlar ateşin etrafında oturup konuşurken, birdenbire yaşlı bir Šokac adam belirdi ve onlara şöyle dedi: "Korkmayın, hayatınız yakında iyiye dönecek ve evlerinize döneceksiniz. O zamana kadar savaşa hazırlanın, kendinize çeşitli silahlar ve korkunç maskeler yapın ve maskeli bir şövalyenin size geleceği fırtınalı bir geceyi bekleyin." Geldiği gibi aniden ortadan kayboldu. Mülteciler onun talimatlarını yerine getirdiler. Birkaç gün sonra, fırtınalı bir gecede, şövalye gelerek Mohaçlılara maskelerini takmalarını ve mümkün olduğu kadar çok gürültü çıkararak Mohács'a geri dönmelerini söyledi. Mohaçlılar kendilerine söyleneni yerine getirdiler. Türkler o gece Mohaçlıların maskeler takarak fırtınalı gecede gürültü yapmalarından dolayı iblislerin üzerlerine saldırdığını zannederek gün doğmadan kasabadan kaçtılar.
Daha eski, daha az popüler olan hikâyede, busós Türkleri değil Kış'ın kendisini korkutuyor.
Her halükarda, yerel halk,o zamandan beri komşu ülkeleri Hırvatistan ve Sırbistan, yerel Šokci Hırvatlar, Polonya ve Slovenya'dan gelen "misafir Busó ekiplerine" ev sahipliği yaparak her yıl Şubat ayı başlarında Busójárás'ı kutlarlar.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kurentovanje
- Kukeri
- Hristiyanlık öncesi Alp gelenekleri
- Zvonçari
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ (Hırvatça) Hrvatski glasnik 8/2009 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pohod bušara, Feb 19, 2009
- ^ Busó festivities at Mohács: masked end-of-winter carnival custom 29 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Description and decision at the UNESCO's website. Accessed on 11 January 2013.
- [1] 11 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Daha fazla bilgi: http://www.busofest.hu 11 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UNESCO: Temsili Liste (2009), Mohács'ta Busó şenlikleri)
- İngilizce şenlikler hakkında bir film 14 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (Hırvatça) Glas Koncila Stipan Bunjevac: Iz života hrvatskih vjernika izvan Hrvatske - Hrvati u Mohaču: Mohačke buše šokačkih Hrvata, nr.5 (1702), 4 Şubat 2007
- Mohaçların resmi web sitesi