Borçalı Karapapak Türk Cumhuriyeti

Borçalı Karapapak Türk Cumhuriyeti
Borçalı Karapapak Türk Cumhuriyeti
20 Aralık 1917-30 Kasım 1918
Başkent	Borçalı
Yaygın dil(ler)	Türkçe; Azerice
Hükûmet	Cumhuriyet
Divan Başkanvekilli
• 14 Kasım 1918 - 30 Kasım 1918
• 14 Kasım 1918 - 30 Kasım 1918	Emin Ağa Borçalı
Tarihçe
• Kuruluşu
• Kuruluşu	20 Aralık 1917
• Dağılışı	30 Kasım 1918
Öncüller	Ardıllar
	Rus İmparatorluğu
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti
Güneybatı Kafkas Geçici Hükûmeti
Günümüzdeki durumu	Gürcistan

Borçalı Karapapak Türk Cumhuriyeti günümüz Gürcistan güneyinde tarihi adı Borçalı olan Kvemo Kartli'de kurulan bir Türk devletidir. Devlet 20 Aralık 1917'de kurulmasına rağmen Nisan 1918'de resmen ilan edildi.

Tarih

20 Aralık 1917'de Borçalı Hayır Cemiyeti Başkanı Gurbanali Efendi Halilzade, Borçali Sünni Gazi Yusif Efendi Allahyarzadeh, Şii Gazi Şeyh Muhammed Ali ile birlikte Borçalı Karapapak Türk Cumhuriyeti kuruluşunu resmen ilan ettiler.

1918 yılının Mayıs ayı başlarında, Celaloğlu'nda Azerbaycan'ın yardımına gelen Osmanlı ordusunun paşaları Nuri Paşa ve Enver Paşa'yı Emin Ağa Borçalı karşıladı. Bir süre sonra Osmanlı Paşası 9. Ordu Komutanı Yakup Şevki Paşa, 5 Kasım 1918'de Kars'ta Emin Ağa Borçalı ile görüşerek ona her şekilde destek sözü verdi. Emin Ağa Borçalı Osmanlı Devleti'nden yardım istemiştir. Ancak Osmanlı ordusu Azerbaycan'dan çekilmekteydi ve bu sebeble istediği yardımı alamadı.^[1] Borçalı toprakları Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti tarafından ele geçirilmiş Emin Ağa Borçalı Kars'a gitmiştir.

5 Kasım'da Piroğlu Fahreddin Bey önderliğinde; Kars'tan Sarı Haliloğlu Nuhlis, Kağızman'dan Ali Rıza Bey, Orenburg'dan Kazak Türkü Tevhidüddin Mamiloğlu, Borçalı'dan Emin Ağa Borçalı'nın katılımıyla Kars İslam Şurası kuruldu.^[2]

14 Kasım 1918'de Kars'ta şimdiki Atatürk Caddesi'nin altındaki eski Sağlık Müdürlüğü binasında Birinci Kars Kongresi toplandı. Kongrede Piroğlu Fahreddin Bey önderliğinde 8 kişilik bir Muvakkat Heyeti seçilmiştir. Emin Ağa Borçalı önderliğinde Millî Şura Hükûmeti kuruldu. Piroğlu Fahreddin Bey Divan Başkanvekilliğine getirildi.^[2]

Ayrıca bakınız

Kaynaklar

^ Bəxtiyar Nəcəfov. Azərbaycan Demokratik Respublikası. Bakı. 1992. s.19
^ ^a ^b "Arxivlənmiş surət". 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.

[1] Bəxtiyar Nəcəfov. Azərbaycan Demokratik Respublikası. Bakı. 1992. s.19

[:0-2] "Arxivlənmiş surət". 23 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.

[1]

[2]

Türk tarihi
Makale serilerinden

İlk Çağ • Büyük Hun İmparatorluğu (İÖ 220-İS 92) • Batı Hiung-nu (İÖ 56-36) • Kuzey Hiung-nu (48-156) • Güney Hiung-nu (48-216) • Siyenpi İmparatorluğu (93-234) • Avrupa Hun İmparatorluğu (352-469) • Sabar Hanlığı (5. yy-6. yy)
Orta Çağ • Ak Hun İmparatorluğu (420-670) • Göktürk Kağanlığı (552-744) • Doğu Göktürk (583-630) • Batı Göktürk (583-659) • İkinci Göktürk (681-744) • Avar Kağanlığı (562-803) • Seyanto Hanlığı (628-647) • Hazar Kağanlığı (630-1048) • Büyük Bulgar Hanlığı (632-668) • İdil Bulgarları (7. yy-1240'lar) • Kangar Birliği (659-750) • Birinci Bulgar İmparatorluğu (681-1018) • Uygur Kağanlığı (742-840) • Kansu Uygur (848-1036) • Kırgız Kağanlığı (693-1207) • Karahoca Uygur (991-1209) • Karluk Hanlığı (743-1220) • Oğuz Yabguluğu (750-1055) • Karluk Yabgu Devleti (756-940) • Şirvanşahlar Devleti (799-1539) • Karahanlılar (840-1212) • Doğu Karahanlılar (1032-1210) • Batı Karahanlılar (1041-1212) • Peçenek Hanlığı (860-1091) • Tolunoğulları (868-905) • Akşitler (935-969) • Gazne Devleti (961-1186) • Büyük Selçuklu İmparatorluğu (1040-1157) • Türkiye Selçuklu (1077-1308) • Kirman Selçuklu (1092-1187) • Suriye Selçuklu (1092-1117) • Irak Selçuklu (1118-1194) • Mengüçlü (1072-1277) • Harezmşahlar İmparatorluğu (1077-1231) • Danişmendliler (1080-1178) • Çaka Bey (1081-1098) • Çubukoğulları (1085-1092) • Dilmaçoğulları (1085-1192) • Saltuklu Beyliği (1092-1202) • İnaloğulları (1098-1183) • Ahlatşahlar (1100-1207) • Artuklu Beyliği (1102-1408) • Böriler (1104-1154) • Zengiler (1127-1250) • İldenizliler (1142-1225) • Erbil Beyliği (1146-1232) • Salgurlular (1148-1286) • Eyyûbîler (1171-1348) • Cengiz İmparatorluğu (1206-1368) • Delhi Sultanlığı (1206-1527) • Çobanoğulları (1227-1309) • Çağatay Hanlığı (1227-1347) • Doğu Çağatay Hanlığı (1347-1680) • Batı Çağatay Hanlığı • Altın Orda Devleti (1242-1502) • Memlûk Sultanlığı (1250-1517) • Karamanoğulları (1256-1483) • İnançoğulları (1261-1368) • Sâhib Ataoğulları (1275-1342) • Pervaneoğulları (1277-1322) • Eşrefoğulları (1280-1326) • Menteşe Beyliği (1280-1424) • Karesi Beyliği (1297-1360) • Candaroğulları (1299-1462) • Osmanlı İmparatorluğu (1299-1922) • Germiyanoğulları (1300-1423) • Hamitoğulları (1301-1423) • Saruhanoğulları (1302-1410) • Taceddinoğulları (1303-1415) • Aydınoğulları (1308-1426) • Tekeoğulları (1321-1390) • Ramazanoğulları (1325-1608) • Eretna (1335-1381) • Dulkadiroğulları (1339-1521) • Taşanoğulları (1350-1398) • Sufi Devleti (1361-1379) • Timur İmparatorluğu (1370-1507) • Akkoyunlular (1378-1508) • Erzincan Beyliği (1379-1410) • Karakoyunlular (1380-1469) • Kadı Burhâneddin Devleti (1381-1398) • Malva Sultanlığı (1392-1562) • Nogay Ordası (1398-1642) • Şeybani Hanlığı (1428-1599) • Kazan Hanlığı (1438-1552) • Kırım Hanlığı (1441-1783) • Astrahan Hanlığı (1446-1556) • Kasım Hanlığı (1452-1681)
Yeni Çağ • Sibir Hanlığı (1464-1598) • Kazak Hanlığı (1465-1729) • Buhara Hanlığı (1500-1785) • Safevî Devleti (1501-1736) • Yarkand Hanlığı (1514-1680) • Hive Hanlığı (1515-1920) • Kutbşah Devleti (1518-1687) • Babür İmparatorluğu (1526-1858) • Bakü Hanlığı (1718-1806) • Afşar İmparatorluğu (1736-1796) • Hokand Hanlığı (1740-1876) • Revan Hanlığı (1747-1828) • Buhara Emirliği (1785-1920)
Yakın Çağ • Kaçar İmparatorluğu (1794-1925) • Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti (1913) • Türkistan Millî Özerk Hükûmeti (1917-1918) • Aras Türk Cumhuriyeti (1918-1919) • İdil Ural Devleti (1918-1919) • Alaş Orda (1917-1920) • Kırım Halk Cumhuriyeti (1917-1918) • Azerbaycan DC (1918-1921) • Güneybatı Kafkas Geçici Milli Hükümeti (1918-1919) • Azadistan (1919-1920) • Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti (1920-1925) • Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti (1920-1925) • Tıva Halk Cumhuriyeti (1921-1944) • Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti (1932-1934) • Hatay Devleti (1938-1939) • Doğu Türkistan Cumhuriyeti (1944-1949) • Azerbaycan Millî Hükûmeti (1945-1946) • Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi (1964-1974) • Özerk Kıbrıs Türk Yönetimi (1974-1975) • Kıbrıs Türk Federe Devleti (1975-1983) • Türkiye • Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti • Kırgızistan • Özbekistan • Azerbaycan • Kazakistan • Türkmenistan Tarihi Türk devletleri listesi • Tarihî ve çağdaş Türk devletleri • Türk tarihi edebiyatı'
g t d