Rjev Muharebeleri
| Rjev Muharebeleri | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Doğu Cephesi, II. Dünya Savaşı | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Sovyetler Birliği |
 Almanya | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Georgi Jukov İvan Konev Maksim Purkayev Mihail Efremov Vasili Sokolovski |
 Günther von Kluge Walter Model | ||||||
| Güçler | |||||||
| 3.680.000 | 1.659.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 2.300.000 |
Wehrmach kaynaklarına göre 685.000 Sovyet kaynaklarına göre 780.000 | ||||||
Rjev Muharebeleri (Rusça:Ржевская битва), ayrıca gaziler ve tarihçiler tarafından korkunç kayıplar veren Kızıl Ordu sebebiyle "Rjev Kıyma Makinası" ya da "Mezbaha" olarak anılan, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesinde 8 Ocak 1942 – 31 Mart 1943 tarihleri arasında Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordusu ile Almanya'nın Wehrmacht'ı arasında yaşanan kanlı muharebeler. Bu muharebeler, Sovyet kuvvetlerince Rjev - Syçevka - Vyazma genel istikametlerinde yürütülen bir dizi karşı taarruz harekâtları sırasında yaşanan muharebelerdir. Tüm bu muharebeler sonucunda Almanların Moskova’ya doğru ilerleyişi kesin olarak durdurulmuştur.[1]
Rzhev-Vyazma Stratejik Taarruz Harekâtı
[değiştir | kaynağı değiştir]- 8 Ocak – 28 Şubat 1942
Siçevsk-Vyazma Harekâtı (Сычевско-Вяземская наступательная операция)
- 9 Ocak – 6 Şubat 1942
- Toropets-Kholm Harekâtı (Торопецко-Холмская наступательная операция)
- 10 Ocak – 28 Şubat 1942
- Mozhaisk-Vyazma Harekâtı (Jupiter Harekâtı) (Можайско-Вяземская наступательная операция)
- 18 Ocak – 28 Şubat 1942
Vyazma Hava İndirme Harekâtı (Hannover Harekâtı)
.svg){kind=small}
- 3 Mart – 20 Nisan 1942
- Rjev Harekâtı (Ржевская наступательная операция)
Sovyet karşı saldırısı
[değiştir | kaynağı değiştir]1941 Kışında başlayan ve 1942 Bahar aylarına kadar süren Sovyet karşı saldırısında Rjev – Vyazma hattındaki saldırılar sonucunda Almanlar Moskova bölgesinden atılmıştır. Moskova’ya doğru ilerleyen Almanlar stratejik olarak öneme sahip bu bölgeye yığınak yapmışlardı. Bu kuvvetleri kıskaca almaya çalışan Sovyetler Birliği Kalinin ve Batı Cephelerinden kaydırdığı birliklerle saldırıya geçse de 23, 29 ve 39. Ordular kendileri kıskaca alınacaktır.
Seydlitz Harekâtı
[değiştir | kaynağı değiştir]Alman 9.Ordusunun 2 Temmuz 1942 günü başlattığı Seydlitz Harekâtı ile etrafı çevrilen Sovyet Orduları imha edilmeye başlanır. Sovyet Orduları bölgeye düzenlediği yeni saldırılarda başarı sağlayacak ve bölgedeki Zubtsov düşman işgalinden kurtarılacaktır.
Mars Harekâtı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bundan sonra 25 Kasım – 20 Aralık 1942 tarihleri arasındaki İkinci Rzhev-Vyazma Muharebesi yaşanır. Çok sayıda harekâtı içeren bu saldırılar askeri hedeflere ulaşılması anlamında başarısız olsa da Almanların zor durumda bulunan diğer bölgelerdeki özellikle Stalingrad’daki birliklerine yardım gönderme şansını ortadan kaldıracaktır. Bu açıdan bakıldığından Stalingrad Muharebesine etkisi büyük olmuştur. Savaşın genel gidişatının değişmesi üzerine Mart 1943'te Adolf Hitler bölgedeki tahkim edilmiş Alman birliklerinin geri çekilmesini emredecek, geri çekilen birlikler Walter Model'in emri üzerine Evleri,tarlaları,kasabaları yakmış elektrik ve telefon hatlarını kesmiş, Tren yolunu tahrip edip köprüleri havaya uçurmuştur pek çok masum kişi direnişci olduğu veya onlara yardım ettiği gerekçesiyle katledilmiştir çekilen birlikler Kızıl Ordu ve Sovyet partizanlarının saldırılarına maruz kalacaktır.[2]
Kayıplar
[değiştir | kaynağı değiştir]Tüm Rjev Muharebelerinde kayıplara ilişkin kesin bir bilgi olmamasına rağmen Sovyet kayıplarının 500 bin ilâ 1 milyon arasında olduğu tahmin edilirken, Alman kayıplarının ise 300 ilâ 500 bin civarından olduğu tahmin edilmektedir.
Geleneği
[değiştir | kaynağı değiştir]Muharebeler Sovyet şair Aleksandr Tvardovski’nin şiirinde ölümsüzleşmiştir.
| “ | Rjev’de vuruldum İsimsiz bir bataklıkta Beşinci bölükteydim, Sol kanattaki, Acımasız bir hava saldırısında Patlamaları duymadım Ve parlamayı görmedim Sarp kayalıktan uçuruma düşmek Ne başı var ne sonu. |
„ |
—Aleksandr Tvardovski[3] | ||
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Svetlana Gerasimova, Rzhev Slaughterhouse: The Red Army's Forgotten 15-month Campaign against Army Group Center, 1942-1943. ISBN 978-1908916518
- ^ Grazhdan, Anna (yönetmen) (2011). Soviet Storm: World War II in the East [Sovyet Fırtınası]. Rusya: Grazhdan, Anna.
- ^ Şiirin Rusça aslı 29 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 28 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Гланц Д. Крупнейшее поражение Жукова. Катастрофа Красной Армии в операции «Марс» 1942 г. — М.: АСТ, Астрель, 2006. — 672 с. — ISBN 5-17-034382-5.
- Герасимова С.А. Ржевская бойня. Потерянная победа Жукова. — М.: Яуза, Эксмо, 2009. — 320 с. — 4000 экз. — ISBN 978-5-699-35203-6
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Rjev Muharebesi11 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 28 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir.
- Muharebeyle ilgili fotoğraflar28 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 28 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir.
