Békéscsaba
Békéscsaba | |
---|---|
Ülke | Macaristan |
İl | Békés |
Nüfus (2001) | |
• Toplam | 66.377 |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Posta kodu | 5600 |
Alan kodu | 66 |
Békéscsaba (Macarca: Békéscsaba [ˈbeːkeːʃˌtʃɒbɒ], Slovakça Békešská Čaba, Almanca: Tschabe, Rumence: Bichişciaba), Macaristan'ın güneyinde, Békés eyaletinin bir şehridir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]2001 sayımına göre, şehir 193,94 km2 (75 sq mi)'lik toplam bir alana sahiptir..
İsim
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehrin ismi, Macaristan'da "barış" anlamına gelen "Békés" kelimesinden gelir ve "Csaba" Macar erkeklerine verilen Türk orijinli popüler bir isimdir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alana antik zamanlardan beri yerleşim oldu. Demir Çağı'nda alan İskitler, Keltler, daha sonra Hunlar tarafından işgal edildi. Macaristan'ın zaferi sonrası, alanda pek çok küçük köyler vardı.
1330 larda Csaba ilk bahsedilenlerdendi. Çaba ile birlikte, diğer sekiz kasaba şimdiki yerde bulunuyordu. Türkler, Macaristan'ın güney ve orta kısımlarını işgal ettiğinde, bu kara parçaları Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası haline geldi. Kasaba yaşamını sürdürüyordu fakat 17nci yüzyılda Türklere karşı savaş döneminde sönük bir duruma halini aldı.
1715 yılında Çaba'dan ıssız bir yer olarak bahsediliyordu, fakat bir yıl sonra onun adı vergi ödeyen kasabalardan bahseden bir dokümanda bulundu. Olasılıkla yeni kasaba János György Harruckern tarafından kuruldu. Kendisi Türkler'e karşı yapılan savaşta üstünlük kazanmıştı ve Bekeş eyalet alanını satın almıştı. 1847 yılında kasaba 22.000 nüfusu ile Macaristan'ın yirmi en büyük şehri arasındaydı. Buna rağmen Çaba, çamurlu sokakları ve tıkış tıkış evleri ile büyük bir köye benzer.
1858 yılında kasabaya demiryolu ulaştı. Bu gelişmeyi getirdi. Yeni evler, fabrikalar inşa edildi. Kasaba zenginleşmeye başladı. 19ncu yüzyıl sonunda hâlâ işsizlik büyük gerilime neden oluyor. 1891 yılındaki bir ayaklanma Romanya askerleri yardımıyla sıkıştırıldı. Kasabanın politikadaki en önemli kişilerinden birisi köylü partisini kuran András L. Áchim dir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Etnik gruplar (2001 sayımı):
İnançlar (2001 sayımı):
- Katolik - 24.2% (esasen Macar torunları)
- Lutheran - 20.5% (esasen Slovak torunları)
- Kalvenist - 10.9% (sadece Macar torunları)
- Diğer - 2.1% (esasen Hristiyan)
- Ateist - 30.5%
- Cevap yok, bilinmiyor - 10.8%
Turistlerin göreceği yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Barok kilise (18nci yüzyıl)
- Klasisizm kilise (19ncu yüzyıl)
- City hall (Miklós Ybl tarafından dizay edildi), 1873)
- Mihály Munkácsy Müze
- Mór Jókai Tiyatro
- Slovak folklor müzesi
Meşhur kişiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bekeş-Çaba doğumlular
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ján Valašťan Dolinský (1892–1965), Slovak besteci
- Vortek Bijndt (1895-1947), artist
- Károly Klimó (1936), artist
- László Vidovszky (1944), besteci ve piyanist
- Ádám Szepesi (1945), yüksek atlamacı
- Gyula Hegyi (1951), politikacı
- Henrietta Ónodi (1974), beden öğretmeni
- Béla Szabados (1974), yüzücü
- Eniko Mihalik (1987), model
Bekeş-Çaba'da ölenler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sándor Erkel (1900), besteci, Ferenc Erkel'in oğlu
Uuslararası ilişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kardeş şehir ve kasabalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bekeş-Çaba aşağıdaki kasabalarlar kardeş şehirdir:
- Beiuş, Romanya
- Mikkeli, Finlandiya
- Odorheiu Secuiesc, Romanya
- Skoczów, Polonya
- Tarnowskie Góry, Polonya
- Trenčín, Slovakya
- Uzhhorod, Ukrayna
- Wittenberg, Almanya
- Zrenjanin, Sırbistan
- Penza, Rusya
- Salonta, Romanya
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Official site*19 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Aerial fotografi: Békéscsaba 19 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.