Arthur Adamov
Arthur Adamov | |
---|---|
Doğum | 23 Ağustos 1908 Kislovodsk, Rusya |
Ölüm | 15 Mart 1970 (61 yaşında) Paris, Fransa |
Meslek | Oyun yazarı |
Milliyet | Rus-Ermeni asıllı Fransız |
Dönem | 1947 - 1970 |
Etkilendikleri | |
Arthur Adamov (gerçek adı Arthur Adamian, (23 Ağustos 1908 Kislovodsk Rusya - 15 Mart 1970, Paris, Fransa), uyumsuz tiyatro'nun önde gelen savunucularından biri olan, Rus-Ermeni asıllı Fransız oyun yazarıydı.
Adamov, Rusya'nın Kislovodsk şehrinde, zengin bir Ermeni ailenin çocuğu olarak doğdu. Dönemin zengin Rus ailelerinde sıklıkla görüldüğü şekilde küçüklüğünden itibaren ilk yabancı dil olarak Fransızca öğrenmişti. Ailesi 1914'te Rusya'yı terk ederek önce Cenevre'ye (1914-1922), ardından Mainz'e gitti. Aile sonunda 1924'te Paris'e yerleşti.
Paris'te sürrealistlerle tanışan Adamov, sürrealist bir dergi olan Discontinuité'de editörlük yaptı. 1933'te tanınmış bir dolandırıcı olan babası intihar etti. Adamov, Marksizm'e yakınlığı ve İspanya İç Savaşı'nda cumhuriyetçilerin tarafında yer alması sebebiyle 1941'de, Argelès-sur-Mer'deki bir toplama kampı'nda bir yıl tutuklu kaldı. II. Dünya Savaşı'nın ardından tiyatro oyunları yazmaya başladı. İlk oyunu La Parodie'yi 1947'de tamamladı. Franz Kafka, Antonin Artaud, Maksim Gorki, Anton Çehov ve Georg Büchner gibi yazarlardan etkilenen Adamov'un ilk eserleri sıklıkla rüya benzeri unsurlar taşıyordu ve insan varlığının anlamsızlığı temasına yoğunlaşmıştı. Adamov 1950'lerde Bertolt Brecht'in sosyal içerikli dramatik eserlerinden etkilenerek eserlerinde politik fikirlere daha fazla yer verdi. 1960'ta Fransız Hükûmetini Cezayir Bağımsızlık Savaşı'nın haklı bir bağımsızlık savaşı olduğunu kabul etmeye çağıran 121'ler Manifestosu'nu imzaladı. Ve artık bir komünist olduğunu beyan etti. 1968'de ise Vietnam Savaşı'na karşı çıkan bir oyun olan Off Limits'i yazdı.
Adamov, en bilinen eseri olan 1953 tarihli Le Professeur Taranne'da başkahramanın yaptıkları sebebiyle, toplum içinde çıplaklık sergilemek ve intihal ile suçlandı. Adamov bu suçları şiddetle reddetti ancak bu tavrı uygunsuz davranışlarının bir başka kanıtı olarak değerlendirildi.
Adamov kısa öykülerden oluşan bazı düz yazı eserler de yazdı (örn. Fin Août, 1969). Bu öykülerde, yazarın "ölüme karşı bağışıklık kazanma" diye adlandırdığı mazoşizm gibi konular ele alınmıştı.
1970'te kazara aşırı dozda barbitürat aldıktan sonra ölen Adamov'un ölümü intihar olarak da değerlendirilmektedir.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- La Parodie (1947).
- L’invasion (1949)
- La Grande et la Petite Manouevre (1950)
- Tous contre tous (1953)
- Le Professeur Taranne (1953)
- Le Ping Pong (1955)
- Commes nous avons été (1956).
- Paolo Paoli (1957)
- La Politique des restes (1962).
- La Sainte Europe (1965).
- M. le Modéré (1967).
- L'homme et l'enfant (1968, otobiyografi)
- Off Limits (1968)
- Je … Ils … (1969)
- Rainer Maria Rilke'den çeviriler:
- Le Livre de la pauvreté et de la mort (Das Stundenbuch - 1941)
- Poèmes