Altınbaşak, Pasinler
| Altınbaşak | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Altınbaşak Altınbaşak'ın Erzurum 'daki konumu | |
Koordinatlar: 39°56′38″N 41°43′37″E / 39.9438°K 41.727°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Pasinler |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1647 m |
| Nüfus | 1.071 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25300 |
Altınbaşak, Erzurum ilinin Pasinler ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Altınbaşak'ın eski adı Kindeği'dir.[5] Türkçe kaynaklarda Kindiği (قندیغی) ve Kındığı olarak geçer.[6][7]
Kindeği, Urartu döneminde Biani şeklinde anılan Basiani bölgesindeki yerleşim yerlerinden biridir. 13. yüzyılın başında Gürcüler ile Türkler arasındaki Basiani Muharebesi bölgede meydana gelmiştir. Osmanlılar bu bölgeyi 1545 yılında Gürcülerden ele geçirmiştir.[8]
Yerleşim, 1835 Osmanlı nüfus defterine göre Hasan Kala kazasının köylerinden biriydi. Müslim nüfus defterinde 107 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusun yaklaşık 214 kişiden oluştuğu tahmin edilmektedir. Bu tarihte köyde Hristiyan nüfus bulunmuyordu.[9] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre, Erzurum vilayetinin Hasan Kale kazasının merkez nahiyesine bağlı köylerinden biriydi.[10] 1935 genel nüfus sayımında, "Kindiği" şeklinde kaydedilmiş olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 441 kişiden oluşuyordu.[11]
Kindeği veya Kindiği "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Altınbaşak olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[12][13] 1965 genel nüfus sayımında Altınbaşak köyünde 738 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 221 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Pasinler Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[15]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 44 km, Pasinler ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.[16] Mahalle, Pasinler'in güneydoğusunda olup, bir köy yoluyla, doğrudan ilçe merkezine bağlıdır.[17]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 1.071[2] |
| 2021 | 1.084[2] |
| 2020 | 1.156[2] |
| 2019 | 1.156[2] |
| 2018 | 1.185[2] |
| 2017 | 1.180[2] |
| 2016 | 1.193[2] |
| 2015 | 1.201[2] |
| 2014 | 1.193[2] |
| 2013 | 1.221[2] |
| 2012 | 1.247[3] |
| 2011 | 1.263[3] |
| 2010 | 1.256[3] |
| 2009 | 1.257[3] |
| 2008 | 1.222[3] |
| 2007 | 1.213[3] |
| 2000 | 1.259[3] |
| 1990 | 1.233[18] |
| 1985 | 1.192[19] |
| 1965 | 738[20] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Pasinler Altınbaşak Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Altinbasak, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ "ბასიანის ძეგლების 2022 წლის საკვლევი ექსპედიციის ანგარიში (Basiani Eserleri - 2022 Yılı Araştırma Gezisi Sonuçları), Tiflis, 2023, s. 80]
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 228.
- ^ M. Fahrettin Kırzıoğlu, Osmanlılar'ın Kafkas- Elleri'ni fethi (1451-1590), 1976, s. 106.
- ^ "ბასიანი: კულტურის ძეგლების კატალოგი" / Basiani: A Catalogue of the Monuments of Material Culture (Basiani: Maddi Kültür Anıtları Kataloğu), Tiflis, 2024, s. 10. ISBN 978-9941-9888-4-4
- ^ Ümit Kılıç, "XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Pasinler ve Köylerinin Demografik ve İskan Yapısı", A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sayı: 42, 2010, s. 241-257
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 228.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 232" (PDF). 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Nisan 2025.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 700.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 260" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Kasım 2023.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Altınbaşak Mahallesi". YerelNet.org.tr. 1 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023.
- ^ "Altınbaşak to Pasinler". Altınbaşak to Pasinler. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.