İçeriğe atla

Alevî ocakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Alevî ocakları, Alevî-Bektâşî ibadetinde imam makamında oturan dedelerin soyunu ifade eder. Dede­lik kurumu yapısı gereği soy güden, soya tâbî olan bir kurumdur. Buna göre bir de­de öldüğünde yerine oğlu geçmektedir. Bu olgu Alevî geleneğinde ocak şeklinde adlandırılır.[1]

Alevî ocaklarının tamamı (Balkanlar, İran, Türkiye) birbirine bağlıdır ve ocaklar arasında hiyerarşik bir yapı mevcuttur. Bu hiyerarşik yapıların en tepesinde Hacı Bektaş-ı Velî bulunmaktadır. Her ocağın soyundan gelen dedeler vardır. Hiyerarşik olarak bir üst sırada yer alan ocaktaki dedeler, alt ocaktaki dedelerin pîridir ve iki üst sırada bulunan ocaktaki dedeler ise onların mürşididir. Bu hiyerarşik yapı "El ele, el Hakk'a" anlayışının parçasıdır.[2]

Türkiye'de araştırmaların yetersizliği sebebiyle hiyerarşisi oluşturulmayan dede ocakları mevcuttur.[3] Hiyerarşik bir örnek olarak en çok bilinen örnek Şücaeddin Velî ocağıdır.[3][4]

Dede Ocakları'na hiyerarşik bir örnek
  1. ^ Ocak. 14 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cem Vakfı. Erişim Tarihi: 2014-12-15
  2. ^ Dede Ahmet Kuzukıran İle Söyleşi. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gazi Üniversitesi, Doç.Dr. İbrahim Arslanoğlu. Erişim Tarihi: 2014-12-15
  3. ^ a b Mehmet Ersal (2012). Şücaeddin Veli Ocağı: Balkan Aleviliğindeki Yeri, Rolü Ve Önemi. 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. Erişim Tarihi: 2014-12-15
  4. ^ Çubuk Yöresi Alevi Ocakları Ve Kurucuları. 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Doç. Dr. İbrahim Arslanoğlu. Erişim Tarihi: 2014-12-15