Aktüatör
Aktüatör ya da eyleyici,[1] bir mekanizmayı veya sistemi kontrol eden veya hareket ettiren bir tür motordur. Bir enerji kaynağı tarafından çalıştırılır. Bu kaynak genellikle elektrik akımı, hidrolik akışkan basıncı veya pnömatik basınçtır ve bazı tür hareketlerle enerjiye dönüşür. Aktüatör, ortama bağlı olarak kontrol sistemini hareket ettiren bir mekanizmadır. Bu kontrol sistemi, basit (mekanik veya elektronik bir sabit sistem), (örn, yazıcı sürücüsü, robot kontrol sistemi gibi) yazılım tabanlı bir sistem veya insan ya da diğer etkiler olabilir.
Örnekler ve uygulamalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mühendislikte aktüatörler genellikle hareketi artırmak veya bir cismi sıkıştırmak suretiyle hareketini kısıtlamak için sık sık kullanılan mekanizmadır. Elektromekanikte aktüatörler, bir tür transdüserdir. Bir giriş sinyalini (genellikle elektrik sinyalini) harekete dönüştüren cihazlardır. Elektrik motorları, pnömatik aktüatörler, hidrolik pistonlar, röleler, piezoelektrik sensörler, elektroaktif polimerler aktüatörlere örnektir.
Performans ölçümleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Aktüatörlerin performansı (başarımı), hız, ivme ve kuvvet (alternatif olarak açısal hız, açısal ivme ve tork) ile ölçülebildiği gibi, enerji verimi ve kütle, hacim, çalışma şartları, mukavemet, vb. de göz önüne alınır.
Tahrik elemanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir mekanizmayı veya sistemi örneğin bir valfi açıp hareket ettirmekten ve kontrol etmekten sorumlu bir makine bileşenidir. Basit bir ifadeyle bir "hareket ettirici" dir.
Tahrik elemanı, bir kontrol sinyali ve bir enerji kaynağı gerektirir. Kontrol sinyali nispeten düşük enerjilidir ve elektrik voltaj veya akım, pnömatik veya hidrolik sıvı basıncı veya hatta insan gücü olabilir. Ana enerji kaynağı elektrik akımı, hidrolik basınç veya pnömatik basınç olabilir. Bir kontrol sinyali aldığında, tahrik elemanı, kaynağın enerjisini mekanik harekete dönüştürerek yanıt verir. "Elektrikli", "hidrolik" ve "pnömatik" anlamda, bir otomasyon veya otomatik kontrol biçimidir. Bir kontrol sistemi tarafından bir işlemi veya görevi yapmak için hareket ettiği Tahrik elemanı bir mekanizmadır. Kontrol sistemi basit (sabit bir mekanik veya elektronik sistem), yazılım tabanlı (örneğin bir yazıcı sürücüsü, robot kontrol sistemi), bir insan veya başka bir girdi olabilir.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Lineer Eyleyici (Aktüatör) (PDF), mmo.org.tr, 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 17 Haziran 2020
- ^ "About Actuators". www.thomasnet.com. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.
