Achillobator

Achillobator Yaşadığı dönem aralığı: 96-89 myö Üst kretase-Santoniyen  PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Yaşam restorasyonu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Klad: Dinosauria Klad: Saurischia Klad: Theropoda Familya: †Dromaeosauridae Alt familya: †Dromaeosaurinae Cins: †Achillobator Tür: †A. giganticus
İkili adlandırma
†Achillobator giganticus Perle, Norell, & Clark, 1999

Achillobator (Yunanca ve Moğolca kombinasyonu: Achilles (Akhilleus) bator (batur) "ölümsüz savaşçı"), 96 ila 89 milyon yıl önce (Geç Kretase) yaşamış, dromaeosauridae familyasından bir theropod dinozor cinsidir. 225–460 kg (500-1,000 pound) ağırlığında olduğu ön görülen Achillobator, muhtemelen her iki arka ayağının ikinci parmak ucundaki orak şeklindeki pençeleriyle avlanan, iki ayaklı yırtıcıdır. 6 metre (20 ft) uzunluğunda olduğu tahmin edilen bu iri dromaeosaurid, bu büyüklükteki bilinen tek holotiptir.

Açıklama

Bu vahşi yırtıcı, Asya kıtasında günümüz Moğolistan sınırlarında Dzunbayan-Khongil'in batısındaki Burkhan Khaldun'da keşfedilmiştir. 1970'lerden itibaren hem bizzat kazıları gerçekleştirip hem de incelemelerini yaptığı Velociraptor, Protoceratops, Mononykus ve Erlikosaurus dinozorlarının ad babası Moğol paleontolog, Altangerel Perle (d. 1945) Achillobator'un fosillerini bulmuş ve ilk incelemeleri yapmıştır. Achillobator, "kahraman savaşçı" adını iri gövdesi ve keskin pençelerinden almıştır. Boyut olarak Kuzey Amerika Utahraptorlarına benzer ve tahminen döneminin en gaddar avcılarından birisidir.

Bu yırtıcı hem Deinonychus hem de Velociraptor'un bulunduğu Dromaeosauridae familyasına bağlıdır. Fakat bazı uzmanlar arasında ayrı ve yeni bir tür olduğu konusunda varsayımlar olmuştur. Familya içindeki bağları tam olarak anlaşılamasa da, Adasaurus ve bazı Kuzey Amerika dinozorlarının bulunduğu, Dromaeosaurinae alt ailesinden gibi görünmektedir. Kretase dönemindeki diğer yırtıcılar gibi, Achillobator, genellikle modern kuşlar ile olan yakın evrimsel bir ilişkinin varsayımını vurgulayarak, sportif tüylerle resmedilir. Bu varsayım, herhangi bir katı fosil kanıtına dayanmamaktadır. Ancak çoğu yavru veya yetişkin küçük teropod dinozorlar tüysüz varsayımıyla tasvir edilmektedir.

Morfolojisi

Perle'nin raporuna göre Achillobator büyük bir kafa, sağlam ve kütleli, oranla kısa arka ayaklara ve oranla daha uzun ön uzuvları ile dev bir maniraptorandır. Ön ve arka dişli marjları ile on bir maksiller dişe sahiptir. Anterior (ön) dişler çentikli posterior (arka) dişlerden daha küçüktür. Kısa, ağır, keskin köşeli boyun omuruna ve uzun kıvrak kuyruk omuruna sahiptir. Diğer bazı bulgulara göre uzun ve şişman olduğu ön görülmüştür. Perle, Achillobator'un omurga, bağırsak boşluğu ve ön-dorsal alan yapısından yola çıkarak uçabilen bir dinozor olduğunu savunmuştur. Hareketlerini arka uzuvları, ayaklarıyla yaptığı kesin görüşüyle ön uzuvlarının tüylü olduğu çıkarımında bulunmuştur.

Ayrıca bakınız

• Dinozorlar listesi
• Aynı familyadan diğer dinozorlar
  • Dromaeosaurus
  • Utahraptor
  • Adasaurus

Dış bağlantılar

• dinosaurs.about.com19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
• Dinozor-Achillobator giganticus(İngilizce)
• dinodata.org10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
• Doğal Tarih Müzesi -NHM9 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)