2023 Eskişehir maden grevi
2023 Eskişehir maden grevi, Eskişehir’in Mihalıççık ilçesindeki Yıldızlar SSS Holding’e bağlı Yunus Emre Termik Santrali olarak faaliyet gösteren kömür maden ocağında çalışan Doruk Madencilik işçilerinin maaş, tazminat ve diğer haklarını alamadıkları gerekçesiyle 28 Ağustos 2023 tarihinde başlattıkları ve 31 Ağustos günü kendilerini maden ocağına kilitleyerek açlık grevi kararı almasıyla devam eden grevlerdir.[1][2]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Maden ocağı, 12 Aralık 2022’de Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’ndan (TMSF) Yıldızlar Holding’e devredilmişti. Maden ocağının devredilmesinden hemen sonra 250 madenci süresiz olarak izne çıkarılmış ve tazminatlarını en geç 3-4 ayda ödeme vaadinde bulunsalar da aradan geçen 9 aya rağmen kıdem tazminatları ödenmemişti.[3] Geride kalan madencilerse maaşlarını düzensiz, eksik ve çeşitli paylar kesilerek almaya başlamıştı.[1] İşçiler 2016 yılından bu yana ödenmeyen sendikal hakları olduğunu, şirketin verdiği son maaşı yer üstündeki işçi maaşına göre verdiğini, sigortalarının da bu şekilde yatırılıp asgari ücretin altında, 10 bin TL verildiğini belirtti.[4] Temmuz ayı itibarıyla 165 kişi habersiz bir şekilde yer altında çalışırken yer üstüne çıkartıldı, bu da bardağı taşıran son damla oldu.[5][6][7][8][9]
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuna 5 gün kala dönemin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve dönemin Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Yunus Emre Termik Santrali'ni ziyaret ederek işçilere propaganda yapmıştı. Oktay ve Dönmez, santralin TMSF'den şirkete devri sırasında yaşanan aksaklıklara dikkat çekerek, ücretsiz izindeki işçilerin işe geri döndüklerini söylemiş, sürecin takipçisi olduğu için Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür etmişlerdi.[10]
Eylemler
[değiştir | kaynağı değiştir]Önce mesai saatleri dışında oturma eylemine başladı. Sonuç alınamayınca eylemler madene taşındı.[5] İşçiler ilk olarak greve çıktı, 31 Ağustos Perşembe günü açlık grevi başlatarak kendilerini madene kilitlediler. Açık grevi sırasında 7 kişi havasızlıktan, açlıktan ve ortam koşullarından rahatsızlandı ve sağlık ekiplerinin müdahalesiyle hastaneye kaldırıldılar. İşçilerin aileleri de zaman zaman termik santral önünde toplanarak grev yapanlara destek verdi.[5] İşçilerin aileleri tepkilerini dile getirmek için Ankara’ya giderek Yıldızlar Holding önünde basın açıklaması yaptı.[5][11] Açlık grevi için yeraltına inen işçiler, haklarını alamadıkları sürece de eylemi sürdüreceklerini ifade etti.[12]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]TİP Eskişehir il örgütü[13] ve TKP Eskişehir İl Örgütü[14] direnişteki işçileri ziyaret etti.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası, açlık grevindeki maden işçileri için yazılı açıklama yaptı:
"Son dönemde derinden hissettiğimiz ekonomik kriz ve yoksullaşma süreci tüm çalışanları derinden etkilemiş, düşük ücretler, ücretlerin zamanında ödenmemesi, yasa dışı kesintiler çalışanların yaşamını daha da zora sokmuştur. Bu ortamda verilen sözlerin karşılanmasını isteyen madencilerin haklı talepleri derhal karşılanmalıdır."[15]
YSP İstanbul Milletvekili Keziban Konukçu maden işçileri için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a TBMM'de soru önergesi verdi.[16]
Sonuçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Çalışanların söz konusu tazminat alacakları ve 6 eşit taksit şeklinde Ekim 2023 ayı itibarıyla ödeneceği taahhüt edildi. Ayrıca, "İşe devam etmek isteyen personele de yerüstü statüsünde santral işletmesinde görev verilebileceği de tebliğ edilmiştir" denildi.[12][17]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Eskişehir'de madenciler açlık grevine son verdi, oturma eylemi sürüyor: İşçilerin aileleri ve işveren ne diyor?". BBC News Türkçe. 6 Eylül 2023. 16 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "ESKİŞEHİR'DE MADEN İŞÇİLERİ GREV BAŞLATTI". Milliyet. 15 Haziran 2014. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Eskişehir'de maden işçileri açlık grevinde: 'Haklarımız için sonuna kadar devam edeceğiz!'". Cumhuriyet. 9 Şubat 2023. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Eskişehir'de madenci grevi sürüyor". Sur Ajans - Son dakika ve güncel haberler. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ a b c d Duvar, Gazete (9 Nisan 2023). "Eskişehir'de 190 maden işçisi 48 saattir açlık grevinde: Sesimizi duyan yok mu?". www.gazeteduvar.com.tr/eskisehirde-190-maden-iscisi-yer-altinda-aclik-grevine-basladi-galeri-1636123. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ Aydınlık (9 Şubat 2023). "170 madenci kendini madene kapattı". www.aydinlik.com.tr/haber/170-madenci-kendini-madene-kapatti-eskisehirli-madenciler-aclik-grevinde-415172. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Eskişehir'deki maden işçilerinin grevi devam ediyor". www.sonhaber.com.tr. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "İşte Eskişehir'de grevdeki işçilere verilen sözler". Şehir Gazetesi: Eskişehir Haber - Eskişehir Haberleri. 1 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Eskişehir'de maden işçilerinin eyleminde yeni gelişme!". Eskişehir Yenigün Gazetesi | Eskişehirspor | Haberler. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Hakkını isteyen işçiler kendilerini madene kapattı". Sözcü. 31 Ağustos 2023. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Eskişehir'de maden işçileri açlık grevinin 4. gününde, aileleri şirketin önünde | Sendika.Org - Üreten Biziz Yöneten de Biz Olacağız". sendika.org. 1 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ a b "Eskişehir'de kömür madeni işçileri, açlık grevini bırakıp oturma eylemine geçti". DHA | Demirören Haber Ajansı. 5 Eylül 2023. 11 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "https://twitter.com/tipeskisehir/status/1698019334201671856". X (formerly Twitter). Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
|başlık=dış bağlantı (yardım) - ^ "solhaber".
- ^ "bianet". 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Eskişehir'de direnen maden işçilerine dair soru önergesi | Sendika.Org - Üreten Biziz Yöneten de Biz Olacağız". sendika.org. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ "Eskişehir'de işçilerin açlık grevi sona erdi". Sakarya Gazetesi: Eskişehir Haber - Son Dakika Eskişehir Haberleri. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.